Επαναστάτες και μαζάνθρωποι

ΑΜΕΣΟΣ ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ 2: Επαναστάτες και μαζάνθρωποι

Σηκωθείτε με γενναία φτερά

Ψηλά πάνω από την εποχή σας

Μακριά χαράζει κιόλας στον καθρέφτη σας

Ο επόμενος αιώνας

Φρίντριχ Σίλερ

Μπορούν άραγε οι βράχοι να λιώσουν ή οι λίμνες να στεγνώσουν έτσι, στα καλά καθούμενα; Είναι δυνατόν οι λιμνασμένοι βάλτοι να γίνουν ξαφνικά πηγές κρυστάλλινων καθάριων νερών; Μα και οι καταρράκτες γίνεται να αναστραφούν και να αρχίσουν να κυλούν ορμητικά προς τα πάνω;

Απαντάμε ναι, όχι όμως σε τούτον τον κόσμο όπου ζούμε. Εδώ είναι ο κόσμος της εξαντικειμένισης των πραγμάτων και του εξυποκειμενισμού της συνείδησης. Επομένως, έχουμε μάθει να ξεχωρίζουμε την αλήθεια σε «υποκειμενική» και «αντικειμενική». Πρόκειται ουσιαστικά για διχοτόμηση της συνείδησης σε (παθητικό) παρατηρητή και (ενεργό) παρατηρούμενο: υπάρχει λοιπόν κάτι εκεί έξω, που έλκει τη συνείδησή μου (εξού το ενεργό) και εγώ το αντιλαμβάνομαι σύμφωνα με την περιορισμένη αντίληψή μου – εξού ο παθητικός παρατηρητής. Το «μέσα» το έχω ονομάσει επιστήμη, ενώ το «έξω» το αποκαλώ «φύση». Έτσι, έχει προκύψει η (φυσική) επιστήμη, εν γένει.

Αλλά το ίδιο έχω κάνει και στις λεγόμενες κοινωνικές επιστήμες, καθώς και στις επιστήμες του ανθρώπου. Έχω μεταφέρει αναγωγικά το μοντέλο των φυσικών επιστημών στις κοινωνικές επιστήμες. Το άτομο παρατηρεί την κοινωνία και αντίστροφα. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, προκύπτουν πολλές υποθέσεις εργασίας τόσο στις φυσικές όσο και στις κοινωνικές επιστήμες, τις οποίες ονομάζω θεωρία και τις υποβάλλω στη βάσανο του πειράματος. Τώρα, αν κάποιες από αυτές περάσουν με επιτυχία το τεστάρισμα αυτό και ικανοποιήσουν τις προσδοκίες μου, εν πολλοίς, τότε τις αναγορεύω αυτόματα σε επιστημονικές αλήθειες, που βέβαια δεν μπορούν παρά να διαψευστούν αργότερα. Και τότε, κάνω θεωρία αυτήν ακριβώς τη διαψευσιμότητά τους. Τελικά, αυτήν την ιδεολογικοποιημένη «γνώση» τη βαφτίζω ιστορική προσέγγιση της αλήθειας.

Όμως, άλλο πράγμα είναι οι επιμέρους αλήθειες και εντελώς διαφορετικό η Αλήθεια. Όπως και άλλο είναι οι μέτριες και οι κακές διαισθήσεις και ξεχωριστό πράγμα είναι η Διαίσθηση. Η Αλήθεια και η Διαίσθηση δεν μπορεί να είναι ούτε σχετικιστικές ούτε θέμα μοδός (ιστορικής, πολιτιστικής κλπ.), όπως φαίνονται να είναι οι επιμέρους αλήθειες και διαισθήσεις. Η Αλήθεια και η Διαίσθηση οφείλουν να υπερβαίνουν τόσο τον εξαντικειμενισμένο κόσμο με την ιεραρχική του κοινωνική δομή όσο και τον υπομειμενικό μεγαλοϊδεατισμό. Και αρμόζουν, ως ειδοποιό χαρακτηριστικό, στον γνήσια επαναστατημένο άνθρωπο, ο οποίος εξ ορισμού στέκεται έξω από τη διάκριση σε υποκείμενο και αντικείμενο.

Άρα, καμία θεωρία, φυσική ή κοινωνιοψυχολογική, και καμία επιμέρους αλήθεια δεν μπορεί να μας πει τίποτε ή να μας ερμηνεύσει στο ελάχιστο τον γνήσιο επαναστάτη και την εξελιγμένη συνείδησή του. Διότι αυτός, κυρίως, δεν εξελίσσεται απλώς και μόνο, αλλά δημιουργεί. Σε αντίθεση με τον μαζάνθρωπο που εξελίσσεται απλά αταβιστικά. Για τούτο, μόνο η εξελιγμένη κοινωνική συνείδηση που δημιουργεί μπορεί να κάνει την υπέρβαση προς τα «άνω» και όχι προς τα «κάτω» (όπως δα καλή ώρα πάνε να κάνουν ακριβώς οι έλληνες).

Πηγή:

http://amesoslogoskaidrasi2.blogspot.ca/2013/07/blog-post_16.html