Η Δημόσια Υγεία στην εποχή των Μνημονίων

Η Jaquou Utopie και ο Αποστόλης Φωτιάδης στο Radiobubble, συζήτησαν το θέμα “Δημόσια Υγεία” σε μια έκτακτη εκπομπή, την Πέμπτη 4 Απριλίου, 4:00 – 6:00 μ.μ.

Καλεσμένοι στο studio του Radiobubble o Πάνος Παπανικολάου, Νευροχειρουργός, Επιμελητής ΕΣΥ στο Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας και μέλος του ΔΣ της ΕΙΝΑΠ και του ΔΣ του ΠΙΣ και η Όλγα Αναγνωστοπούλου, Παθολόγος στον ΟΚΑΝΑ.

Eπίσης στον αέρα του Radiobubble ο Αναστάσιος Χατζής, Διευθυντής Μονάδας Εντατικής Θεραπείας στο νοσοκομείο Παίδων Αγία Σοφία και Πρόεδρος του ΔΣ του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων και η ηΑναστασία Σκαφίδα, ειδικευόμενη Νευρολογίας στο Τζάνειο Νοσοκομείο.

Υποχρηματοδότηση, συρρίκνωση οργανισμών και νοσοκομείων, υπερεργασία και ελάχιστες αμοιβές για το υγειονομικό προσωπικό, ελλείψεις ανθρώπων αλλά και  υλικών, ελαχιστοποίηση κοινωνικής πρόνοιας, περιθωριοποίηση κοινωνικών ομάδων και πληθυσμών, εκρηκτική άυξηση ανασφάλιστων,  ουσιαστική απαγόρευση πρόσβασης σε υπηρεσίες και φάρμακα και τελικά μείωση του προσδόκιμου επιβίωσης σχηματίζουν τον νέο χάρτη της Δημόσιας Υγείας την εποχή του Μνημονίου.

1ο Μέρος

Ο χάρτης των δημόσιων νοσοκομείων συρρικνώνεται. To σχέδιο συρρίκνωσης ισχύει και για το Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιά, σύμφωνα με την ειδικευόμενη νευρολογίας στο νοσοκομείο, Αναστασία Σκαφίδα. Το σχέδιο αυτό περιλαμβάνει έναν νέο οργανισμό που φέρνει μαζί του το κλείσιμο μίας Παθολογικής, μίας Χειρουργικής κλινικής αλλά και του Διαβητολογικού Ιατρείου του νοσοκομείου. Μαζί με αυτά έρχεται και μείωση κατά 80 των κλινών του νοσοκομείου, κατά 200 του νοσηλευτικού προσωπικού και κατά 60 των γιατρών. Ήδη βέβαια στην Νευρολογική Κλινική του νοσοκομείου οι ειδικευμένοι νευρολόγοι θα έπρεπε να είναι 5 ενώ είναι 2. Το Τζάνειο νοσοκομείο όταν κάνει γενική εφημερία καλύπτει τον πληθυσμό του Πειραιά, της Δυτικής Αττικής αλλά και των νότιων προαστίων. Νέα γιατρός, που ζει την καθημερινότητα της υπερεργασίας, που μπορεί να φτάνει και τις 36 ώρες συνεχούς εργασίας στο νοσοκομείο, με ελάχιστη αμοιβή και τις εφημερίες να αξίζουν 2,5 ευρώ την ώρα, ποσό το οποίο και τους χρωστάνε, η Αναστασία βλέπει τους νέους συναδέλφους και φίλους της να φεύγουν από τη χώρα ενώ η ίδια βρίσκετε σε επίσχεση εργασίας διεκδικώντας την αξιοπρέπεια στην εργασία της.

Την παραπάνω εικόνα συμπληρώνει με λεπτομέρειες ο νευροχειρουργός Πάνος Παπανικολάου. Όλοι οι νοσοκομειακοί γιατροί της χώρας είναι απλήρωτοι όσον αφορά τις εφημερίες, τις υπερωριακές τους δηλαδή αποδοχές, από 1η Δεκεμβρίου του 2012 και μετά (00:26:33). Στο 40% των νοσοκομείων της χώρας, μεταξύ των οποίων τα τρία μεγάλα νοσοκομεία του Πειραιά (Νίκαιας, Τζάνειο, Ογκολογικό Μεταξά) είναι απλήρωτοι από 1η Νοεμβρίου του 2012 και μετά. Υπάρχουν πολλά οφειλόμενα από προηγούμενο χρονικό διάστημα για να φτάσουμε στο αποκορύφωμα. Στο νοσοκομείο της Λήμνου οι εφημερίες είναι απλήρωτες τα δύο τελευταία χρόνια. Η τραγική κατάσταση περιλαμβάνει την έλλειψη σε κρεβάτια στις μονάδες εντατικής θεραπείας σε όλη την Ελλάδα με 150 κρεβάτια να είναι κλειστά αν και υπάρχει ο εξοπλισμός, επειδή λείπουν οι νοσηλευτές.

Πέρα από τις αναμονές και το κόστος ακόμα και για τον ασφαλισμένο ογκολογικό ασθενή, η διοικήτρια του ογκολογικού νοσοκομείου Μεταξά ανακοίνωσε την Παρασκευή (29/03) το κλείσιμο 70 κρεβατιών του νοσοκομείου (00:37:00) από τα 500 του νοσοκομείου γιατί δεν υπάρχει νοσηλευτικό προσωπικό.

Το φλέγον ζήτημα που διαλύει τη δημόσια υγεία είναι η απαγόρευση των προσλήψεων, έργο του Υπουργού Λοβέρδου. Στα αυτιά των γιατρών έχει φτάσει τις τελευταίες μέρες πως η απαγόρευση αυτή δεν ήταν απαίτηση της Τρόικα αλλά πρωτοβουλία του ίδιου του Γ. Λοβέρδου, (00:39:21) την οποία συνέχισε ο κος Λυκουρέντζος.

Στο μεταξύ για τους ασθενείς, και ειδικά για τους ανασφάλιστους, η δημόσια υγεία μετατρέπεται με τα κλειστά ενοποιημένα νοσήλια σε απλησίαστη πολυτέλεια, ειδικά για έναν μη μόνιμο κάτοικο της χώρας που οι τιμές διπλασιάστηκαν μετά από νομοθετική διάταξη του κου Λυκουρέντζου. Ένας φυσιολογικός τοκετός κοστίζει 1300 ευρώ και μια επέμβαση για σκωληκοειδίτιδα 3000 ευρώ. Ενώ ο αριθμός των ανασφάλιστων αυξάνεται διαρκώς ταυτόχρονα αλλάζουν και τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά. Και έτσι η πρόσβασή σε περίθαλψη και φάρμακα εξαφανίζεται για ένα όλο και μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού της χώρας.

Γι’ αυτούς και άλλους λόγους, που ο κος Παπανικολάου μας εξηγεί, πληθαίνουν οι διεθνείς επιστημονικές δημοσιεύσεις για τη δραματική κατάσταση της δημόσιας υγείας στην Ελλάδα. Σε μια συζήτηση που επανέρχεται διαρκώς το όνομα του κου Λοβέρδου αλλά και του ΚΕΕΛΠΝΟ η λέξη κλειδί είναι η υγειονομική βόμβα, αλλά με χαρακτηριστικά τελείως διαφορετικά από αυτά που της προσδίδει η πολιτική ηγεσία. Απόδειξη το προσδόκιμο επιβίωσης του πληθυσμού που μειώνεται πλέον στη χώρα. Το φαινόμενο, που εμφανίστηκε με την εφαρμογή των πολιτικών του Μνημονίου, έχει καταγραφεί και από τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες και μας οδηγεί σε αστρονομικούς αριθμούς κλεμμένων χρόνων ζωής.

Για να ακούσετε το πρώτο μέρος της εκπομπής πατήστε πάνω στην εικόνα

2ο Μέρος

Οι μεταμοσχεύσεις είναι άλλος ένας κρίκος του πλέγματος των υπηρεσιών υγείας που διαλύεται λόγο συνολικής υποχρηματοδότησης. Ο ΕΟΜ βρίσκεται σε δυσκολία και δυσκολεύεται να καλύψει τις ανάγκες λειτουργίας του γιατί το ποσό που έχει χορηγηθεί για το 2013 είναι υποδεέστερο από αυτό που είχε χορηγηθεί τα προηγούμενα χρόνια, μας λέει ο πρόεδρός του, κος Αναστάσιος Χατζής (00:08:42). Ο ίδιος επιβεβαιώνει τη μείωση του αριθμού των μεταμοσχεύσεων, κάτι που συνδέεται άμεσα με το κλείσιμο κλινών εντατικής θεραπείας. Η συχνότητα (7-8 δότες οργάνων ανά μήνα) μετά τον Δεκέμβριο του 2012 που εφαρμόστηκε το κλείσιμο κλινών εντατικής (00:09:40) με αποτέλεσμα αυτός ο αριθμός να αντιστοιχεί πια σε τρεις με τέσσερις μήνες. Από στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας έχουμε αυτή τη στιγμή 153-160 κρεβάτια ΜΕΘ κλειστά με 500-520 περίπου να λειτουργούν ενώ οι πραγματικές ανάγκες στον Ελλαδικό χώρο ώστε να γίνεται επαρκής κάλυψη των βαρέως πασχόντων ασθενών είναι 1000 κρεβάτια ΜΕΘ (00:10:00). Οι ασθενείς στρέφονται προς μεταμοσχευτικά κέντρα του εξωτερικού. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι  το κόστος στην Ελλάδα είναι σαφώς μικρότερο ενώ στην Ευρώπη μπορεί μια μεταμόσχευση, για παράδειγμα ήπατος, να κοστίζει από 100.000 ευρώ μέσω του Ε12 μέχρι και 500.000 ευρώ σε κάποια κέντρα που δέχονται ιδιωτικά τους ασθενείς. Η λειτουργεία του ΕΟΜ όπως και η ανάπτυξη μονάδων μεταμόσχευσης δεν είναι κάτι πολυδάπανο, συνεχίζει ο κος Χατζής. Βέβαια όλα αυτά προϋποθέτουν την πλήρη λειτουργία των μονάδων ΜΕΘ. Και εμφανίζεται το φαινόμενο η μείωση του κόστους που προκύπτει λογιστικά με τη μη λειτουργία των κρεβατιών ΜΕΘ, ουσιαστικά ξοδεύεται συχνά στο πολλαπλάσιο για την μετάβαση των ασθενών σε μεταμοσχευτικά κέντρα του εξωτερικού.

Το μέλλον του ΟΚΑΝΑ αλλά και οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων του είναι το επίκεντρο της συζήτησης με την κα Όλγα Αναγνώστου, παθολόγου στον οργανισμό. Το θέμα που αντιμετωπίζει ο ΟΚΑΝΑ (οργανισμός που εξυπηρετεί 8500 ανθρώπους), όπου οι εργαζόμενοι κινητοποιούνται εδώ και 22 μέρες με κατάληψη των διοικητικών υπηρεσιών του, είναι πρόβλημα βιωσιμότητας. Ειδικά στον ΟΚΑΝΑ ο προϋπολογισμός που έχει προβλεφθεί για το 2013 ίσα που καλύπτει τη μισθοδοσία των εργαζομένων κι αυτό παρά τη μείωση των μισθών (00:21:00). Κι όλα αυτά ενώ η κρίση προκαλεί αύξηση στο φαινόμενο της εξάρτησης τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, με μεγαλύτερη βαρύτητα τοξικοεξάρτησης. Επίσης αυξάνει τις ψυχικές παθήσεις. Ειδικά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει παρουσιαστεί επιδημία του HIV ειδικά στα τοξικοεξαρτημένα άτομα, σε ένα πληθυσμό που δεν έχει στεγανά. Η κατάσταση αυτή σε συνδυασμό με τη μείωση του προϋπολογισμού του ΟΚΑΝΑ και σε συνδυασμό με τη μείωση κάθε κοινωνικής παροχής προκαλεί ένα εκρηκτικό μείγμα.

Για να μπορέσει ο ΟΚΑΝΑ να λειτουργήσει χωρίς χρέη χρειάζεται γύρω στα 30 εκατομμύρια ευρώ ενώ χρηματοδοτείται μόνο με 18 εκατομμύρια. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως θα μπορεί να λειτουργεί μέχρι το καλοκαίρι (00:24:00). Η κα Αναγνώστου παρατηρεί πως ενώ όλοι οι πολιτικοί παράγοντες αναγνωρίζουν το πρόβλημα η αντιμετώπιση έχει σαφή χαρακτηριστικά αμοραλισμού. Κι αυτά ενώ στον ΟΚΑΝΑ σήμερα αντιστοιχεί ένας παθολόγος ανά πέντε μονάδες, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να έχουν πρόσβαση σε περίθαλψη μία φορά κάθε εβδομάδα.

Με τον κακό προγραμματισμό της πολιτικής Λοβέρδου αλλά και του ΚΕΕΛΠΝΟ η ανάπτυξη του ΟΚΑΝΑ έγινε χωρίς την πρόβλεψη χρηματοδότησης για τη διατήρηση των μονάδων που είναι απαραίτητες. Είναι άραγε πολιτική στρατηγική να εξαφανιστούν αυτοί οι άνθρωποι από την ορατότητα μας; Στο κέντρο του Πειραιά, μας απαντά η κα Αναγνώστου, υπήρχε μια μονάδα που λειτουργούσε εδώ και χρόνια. Ο Ανδρέας Λοβέρδος υποσχέθηκε στον δήμαρχο του Πειραιά, Μιχαλολιάκο, ότι θα μεταφέρει τη μονάδα αυτή κι ότι μετά θα πιούνε ούζα στον Πειραιά. Και όντως , το έκανε. Η πρώτη μονάδα του ΟΚΑΝΑ που έκλεισε ήταν αυτή του Πειραιά και το γλέντι που ακολούθησε πραγματοποιήθηκε σε γραφείο εφοπλιστή (περί το 00:40:00).

Η στάση που κρατάμε απέναντι στα περιθωριοποιημένα άτομα είναι στοιχείο της δημοκρατίας μας, επιμένει η κα Αναγνώστου.

Η κατάσταση χειροτερεύει για τους χρήστες των υπηρεσιών του οργανισμού αλλά και για τους εργαζόμενους και η πολιτική ηγεσία κωφεύει σταθερά. Την ίδια στιγμή απαιτεί από τους εργαζόμενους του ΟΚΑΝΑ να επιστρέψουν αναδρομικά το επιπλέον ποσό που πληρωνόταν εδώ και μια δεκαετία μέσω της νόμιμης συλλογικής τους σύμβασης, η οποία καταργείται επίσης αναδρομικά. Το θέμα είναι πια στα χέρια του εισαγγελέα ενώ το επόμενο βήμα είναι να βεβαιωθούν τα ποσά αυτά στην εφορία.

Και η συζήτηση επέστρεφει στην πολιτική αντιμετώπισης της τοξικοεξάρτησης, την  διαχρονικά ανεκδιήγητη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, το ΚΕΕΛΠΝΟ και την επιχείρηση ΘΕΤΙΣ αλλά και τις κοινωνικές επιπτώσεις που είναι ανυπολόγιστες.

Για να ακούσετε το δεύτερο μέρος της εκπομπής πατήστε πάνω στην εικόνα