Ούτε στα πιο τρελά όνειρα του πιο φιλόδοξου διαφημιστή δεν θα μπορούσε ποτέ ένα προϊόν να πετύχει αυτό που πέτυχε η Χρυσή Αυγή. Αυτή τη στιγμή, μεγάλο μέρος του πληθυσμού αποτελούν ενεργοί καταναλωτές του και ουσιαστικά σχεδόν το σύνολο του είναι δυνητικοί αποδέκτες του. Απευθύνεται σε όλους και κάτι έχει να «προσφέρει» στον καθένα. Στους οργισμένους την υπόσχεση της τιμωρίας «όλων όσοι μας έφεραν ως εδώ»· στους ανασφαλείς μικροαστούς μια αίσθηση τάξης και ασφάλειας· στους πιτσιρικάδες την αίσθηση ότι εξεγείρονται απέναντι στο σύστημα· στους απογοητευμένους της μέσης ηλικίας μια υπόσχεση για μια νέα «χρυσή εποχή»· στους ηλικιωμένους την αίσθηση ότι τα πράγματα μπορούν να ξαναγίνουν όπως ήταν κάποτε, στην «παλιά καλή Ελλάδα που αγαπήσαμε», κ.ο.κ. 

Μα θα ρωτήσει κανείς, ο σαφής και απροκάλυπτος ιδεολογικός της προσανατολισμός δεν αποτελεί εμπόδιο για την εξάπλωσή της σε χώρους αντίθετου ιδεολογικού προσήμου; Φαινομενικά ναι, αλλά στην περίπτωση της Χρυσής Αυγής τα φαινόμενα απατούν. Αν τα πράγματα δεν ήταν σοβαρά, θα λέγαμε πως έχει την μαζική επιρροή μιας σαπουνόπερας με τεράστια τηλεθέαση σε σχέση με την οποία υπάρχουν μόνο δύο κατηγορίες τηλεθεατών: αυτοί που δηλώνουν φωναχτά φανατικοί λάτρεις της και εκείνοι που δηλώνουν αδιαφορία ή και αντίθεση αλλά είναι κρυφοί θαυμαστές της στις κατά μόνας στιγμές τους. Τα συστατικά της επιτυχίας είναι τα ίδια: η έμφαση στο συναίσθημα, η ακραία πόλωση των χαρακτήρων ανάμεσα σε απόλυτα καλούς από τη μια και απόλυτα κακούς από την άλλη. Φυσικά, όλοι ταυτίζονται με τους καλούς και αυτό σημαίνει ότι στην περίπτωσή μας όλοι είναι πατριώτες .Όμως, τόσο η πατριωτική δεξιά όσο και η πατριωτική αριστερά δεν πιάνουν μπάζα μπροστά στους εθνικιστές όταν μιλάμε για έθνος και πατρίδα. Άλλωστε, η εθνική διαπαιδαγώγηση από το σχολείο, μας έχει όλους προετοιμάσει σχετικά. Αυτό το ιδεολογικό υπόστρωμα είναι τόσο ευρύ που διαπερνά κόμματα και παρατάξεις με τρόπο που όλα τα συμβάντα όση ταραχή και αντιδράσεις και αν προκαλούν, παραμένουν πολιτικά υποδεέστερα από αυτό – σαν τα υποσύνολα ενός ευρύτερου συνόλου. Πρόκειται για ένα ιδεολογικό δίχτυ εξυφασμένο με τρόπο αριστοτεχνικό και συστηματικό, με υλικά την ψυχολογία, το συναίσθημα και την παραπλάνηση. Έχει δημιουργηθεί λοιπόν μια τέτοια δυναμική σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο που οτιδήποτε συμβαίνει πιστώνεται στη φασιστική πλευρά. Δεν είναι μόνο ότι οι κινήσεις της πλευράς αυτής είναι οργανωμένες και προσεκτικά υπολογισμένες – πράγμα που γίνεται βέβαια πολύ συχνά – αλλά και ότι εγκολπώνεται στο δικό της τρόπο ερμηνείας οτιδήποτε συμβαίνει στον κοινωνικό χώρο. 

Το παράδοξο αποτέλεσμα αυτού του φαινομένου είναι ότι ακόμα και οι φωνές καταγγελίας εναντίον της, στην καλύτερη περίπτωση δεν την αγγίζουν, ενώ στην χειρότερη την ενισχύουν κιόλας! Για παράδειγμα, ως αντίδραση σε φασιστικές και ναζιστικές επιθέσεις, πολλά ήταν τα άρθρα στον τύπο που ισχυρίζονταν πως τέτοιου είδους πρακτικές δεν χαρακτηρίζουν τον ελληνικό λαό καθώς οι πρόγονοί μας πολέμησαν τους ναζί και θρήνησαν νεκρούς. Όμως αυτό δεν είναι ένα πολιτικό στην ουσία του επιχείρημα αφού περισσότερο επικεντρώνεται στην ιστορία και στο συναίσθημα. Η Χρυσή Αυγή εύκολα αντικρούει και αναποδογυρίζει το επιχείρημα: αφενός, ποτέ δεν παραδέχεται επίσημα την ταύτισή της με το ναζισμό και από την άλλη μπορεί να κρατήσει την κρυφή βάση του επιχειρήματος: οι Έλληνες, από την ιδιότητά τους και μόνο να είναι Έλληνες, ποτέ δεν θα έκαναν κάτι 

απεχθές. Άλλο παράδειγμα του παράδοξου που προαναφέρθηκε είναι το επιχείρημα που επιστρατεύεται ότι η συγκεκριμένη οργάνωση και η ιδεολογία της αποτελούν δεκανίκι του συστήματος. Δεν θα μπορούσε να της προσφέρει κανείς μεγαλύτερη υπηρεσία από αυτόν τον ισχυρισμό, καθώς λειτουργεί κατευναστικά και καθησυχαστικά απέναντι σε κείνους που ενώ δεν διάκεινται εχθρικά απέναντι στις ιδέες του φασισμού μπορεί να αισθάνονται φόβο ή απειλή απέναντι στην επίκληση της δύναμης και της βίας στην οποία αυτός καταφεύγει. Επιπλέον, παρέχεται η διαβεβαίωση των καθ’ ύλην αρμοδίων (των αριστερών) ότι η Χρυσή Αυγή δεν απειλεί το υπάρχον σύστημα. Μπορεί ένας μικροαστός να την υποστηρίξει χωρίς να ανησυχεί ότι θα κατηγορηθεί ότι ανατρέπει την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων. 

Όλα τα σφάζει λοιπόν, όλα τα μαχαιρώνει (στην κυριολεξία) ο φασισμός. Όλοι δουλεύουν γι’ αυτόν: τηλεπερσόνες, εναλλακτικοί, υπερπατριώτες, σκυλο-είδωλα, δημοσιογράφοι, αναλυτές και εσχάτως και ποδοσφαιριστές. Και όλοι είναι σε πλήρη «άγνοια». Κι όπως είπε και ο ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ στη συνέντευξή του αμέσως μετά το ναζιστικό χαιρετισμό: «ένα να ξέρετε, δεν έχει να κάνει αυτό με μένα». 

Κατά κάποιο τρόπο, είχε δίκιο. 

Θανάσης Χαλκιάς 

http://amesoslogoskaidrasi2.blogspot.ca/2013/03/blog-post_22.html