ΠΟΣΟ (Α)ΦΥΣΙΚΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΤΥΠΟΣ ΤΟΥ HOMO OECONOMICUS;

July 9, 2018, 9:50 am

≫ Next: Καρλ Πολάνυι – Η αυτορυθμιζόμενη αγορά και τα πλασματικά εμπορεύματα: εργασία, γη και χρήμα

≪ Previous: Η ομορφιά που καταστρέφει τον κόσμο

$

0

0

ΠΟΣΟ (Α)ΦΥΣΙΚΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΤΥΠΟΣ ΤΟΥ HOMO OECONOMICUS;

    Είναι ο οικονομισμός (η "παραγωγικότητα", η "απόδοση", η κερδοφορία / κερδοσκοπία, η "ανάπτυξη"κλπ. ως αυτοσκοποί) τόσο "φυσιοκρατικός", "αναγκαίος"και "αναπόφευκτος"όσο διατείνονταν ανέκαθεν οι ταγοί του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής; Και είναι ο ανθρωπότυπος του οικονομισμού (είτε αναφερόμαστε στους εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους του παραδοσιακού καπιταλισμού, είτε σ’ εκείνους των μαρξιστοειδών γραφειοκρατικών εκδοχών του) τόσο "αυτονόητο"και "φυσικό"δημιούργημα, και τόσο "ταιριαστό"στον ανθρώπινο ψυχισμό, όσο θέλει να περνιέται; Ή μήπως πρόκειται για ένα κατά παραγγελίαν (της Κυριαρχίας) κατασκεύασμα, για την συλλογική εσωτερίκευση του οποίου απαιτήθηκε μια πρωτοφανής ιστορικά ποσότητα βίας (σωματικής και ψυχικής) και προς το οποίο δεν οφείλουμε κανέναν σεβασμό;

    Αναδημοσιεύω σχετικά ένα κείμενο του Σπύρου Κεραμά από το Res Publica. Οι εικόνες (πλην της πρώτης) και τα τονισμένα στοιχεία από εμένα.

  Θ.Λ.

                                      Pieter Bruegel, «The Harvesters» (16ος αιώνας)

     Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

    Του Σπύρου Κεραμά (από το Res Publica)

  «Έτσι, ο αγροτικός πληθυσμός, που με τη βία τον απαλλοτρίωσαν, το κυνήγησαν και τον μετέτρεψαν σε αλήτες, υποτάχθηκε με τερατώδικους τρομοκρατικούς νόμους, με μαστιγώσεις, με στιγματισμούς και με βασανιστήρια, σε μια πειθαρχίατέτοια που απαιτεί το σύστημα της μισθωτής εργασίας […] Στην παραπέρα πορεία της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής αναπτύσσεται μια εργατική τάξη, που από αγωγή,παράδοση και συνήθεια αναγνωρίζει σαν αυτονόητους φυσικούς νόμους τις απαιτήσεις του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής» (Μαρξ 1978: 761-762).

  «Η εργασία, αντίθετα, πρέπει να επιτελείται σαν να ήταν ένας απόλυτος αυτοσκοπός, μια ανώτερη επιταγή. Μια τέτοια όμως στάση δεν είναι καθόλου προϊόν της φύσης. Δεν μπορεί να αφυπνισθεί μόνο με τα χαμηλά μεροκάματα ή και με τα ψηλά, αλλά δεν μπορεί παρά να είναι το προϊόν μιας μακρόχρονης και επίπονης αγωγής¹» (Βέμπερ 1980: 48).

   Οι δύο μεγάλοι στοχαστές της νεωτερικότητας, Μαρξ και Βέμπερ, δείχνουν σε αρκετά σημεία του έργου τους, ότι η ανάδυση και η κυριαρχία του οικονομικού παράγοντα στις δυτικές καπιταλιστικές κοινωνίες ήταν το αποτέλεσμα όχι μιας φυσικής οικονομικής διαδικασίας, αλλά της κινητοποίησης μη οικονομικών δυνάμεων. Τα πορίσματα της βεμπεριανής ιστορικής ανάλυσης ανατρέπουν εν πολλοίς την πλατιά διαδεδομένη άποψη (φιλελεύθερης προέλευσης) σύμφωνα με την οποία το δεδομένο οικονομικό σύστημα θεμελιώνεται πάνω στις φυσικές τάσεις του ανθρώπου για διαρκή αύξηση της παραγωγής και μεγιστοποίηση του κέρδους. Όπως μπορούμε να δούμε και από το παραπάνω απόσπασμα, για τον Βέμπερ, το κίνητρο μιας καλύτερης αμοιβής δεν είναι ικανό να διαμορφώσει ανθρώπους αφοσιωμένους στην εργασία.

   Μια τέτοια αντίληψη συναντάται και στον Μαρξ, υπονομεύοντας έτσι την προσπάθεια των μετέπειτα μαρξιστών να συγκροτήσουν μια θεωρία της ιστορίας με σταθερή αναφορά στον ρόλο της οικονομίας ή της εργασίας. «Όπως είναι γνωστό», γράφει ο Μαρξ στον πρώτο τόμο του Κεφαλαίου, «στην πραγματική ιστορία τον πρώτο ρόλο τον παίζουν η κατάκτηση, η υποδούλωση, ο φόνος μετά ληστείας, με δύο λόγια η βία. Στην ήπια όμως πολιτική οικονομία επικρατεί ανέκαθεν το ειδύλλιο» (Μαρξ 1978: 739).

   Μπορεί οι δύο κοινωνιολόγοι να πιάνουν το νήμα της ιστορίας του καπιταλισμού από διαφορετικό σημείο – ο μεν Μαρξ ενδιαφέρεται περισσότερο για τους ιστορικούς όρους συγκρότησης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, ο δε Βέμπερ για τους πολιτισμικούς όρους διαμόρφωσης του οικονομικού ορθολογικού πνεύματος- ωστόσο και στις δύο περιπτώσεις συναντάται μια κοινή βάση: οι δυνάμεις εκείνες που καθιστούν δυνατή την γέννηση μιας οικονομικής κοινωνίας, όπως είναι η νεωτερική, δεν είναι οικονομικές. Τόσο η προτεσταντική ηθική της εργασίας (Βέμπερ), όσο και οι μέθοδοι της πρωταρχικής συσσώρευσης (Μαρξ) δεν έχουν τίποτα το «οικονομικό» ως ιστορικά φαινόμενα.

   Με άλλα λόγια, θα μπορούσαμε να ισχυρισθούμε το εξής παράδοξο: τόσο ο Μαρξ όσο και ο Βέμπερ μας καλούν να βγούμε εκτός οικονομικής ανάλυσης, αν θέλουμε να κατανοήσουμε την γέννηση ενός οικονομικού συστήματος, όπως αυτό του καπιταλισμού.

     1.1: Η προτεσταντική ηθική της εργασίας: οι ρίζες της οικονομικής ορθολογικότητας κατά τον Βέμπερ

   Ο Βέμπερ στην μελέτη του για την σχέση της προτεσταντικής ηθικής και της διαμόρφωσης του καπιταλιστικού πνεύματος, δείχνει ότι η γέννηση του οικονομικού ορθολογικού πράττειν πραγματοποιήθηκε από υποκείμενα, δηλαδή τους Καλβινιστές, που δεν νοηματοδοτούσαν την δράση τους με οικονομικούς όρους. Ήταν κυρίως μια ορισμένη θρησκευτική αντίληψη που τους οδήγησε στην έλλογη οργάνωση της εργασίας και της παραγωγής. Σκοπός τους ήταν μέσα από την εγκόσμια επιτυχία να αναζητήσουν σημάδια της θεϊκής εκλογής τους. Η ορθολογικοποίηση της οικονομικής δραστηριότητας λοιπόν, δηλαδή παραγωγή όχι στη βάση της συνήθειας και του εθίμου, αλλά υπό την κυριαρχία του υπολογιστικού πνεύματος, αποτελούσε για τους Καλβινιστές έναν ασφαλή, εγκόσμιο δρόμο προκειμένου να φτάσουν στην ηθική δικαίωση².

   O Βέμπερ καταγράφει την διαδικασία συγκρότησης ενός ορθολογικού υποδείγματος σκέψης αλλά και πρακτικής, το οποίο σύμφωνα με τον ίδιο εμφανίσθηκε μόνο στον Δυτικό πολιτισμό (Βέμπερ 1980: 9). Δεν κατασκευάζει, δηλαδή μια καθαρή έννοια της ορθολογικότητας, αλλά εστιάζει στο ιδιαίτερο ιστορικό της περιεχόμενο και διαπιστώνει πως τα πρωταρχικά της συστατικά έχουν πολιτισμική και θρησκευτική προέλευση. «Ο ορθολογισμός» επισημαίνει ο Βέμπερ, «είναι μια ιστορική έννοια που καλύπτει έναν ολόκληρο κόσμο από διαφορετικά πράγματα (1980: 61). Το στοιχείο της ιστορικότητας καταδεικνύει και την σχετικότητα του ορθολογισμού, ο οποίος δεν αποτελεί μια οικουμενική σταθερά, αλλά μια ιδιομορφία της Δυτικής κουλτούρας³.

   Η ορθολογικότητα, για τον Βέμπερ, δεν σημαίνει εξάλειψη του ανορθολογικού στοιχείου. Αντίθετα, η οικονομική ορθολογικότητα στο έσχατο όριο της αναπαράγει ένα είδος ανορθολογισμού: «Είναι απίστευτα παράλογο», υποστηρίζει ο Γερμανός κοινωνιολόγος, «[…] ο άνθρωπος [να] υπάρχει για χάρη της δουλειάς του, αντί να γίνεται το αντίθετο» (1980: 55) και τονίζει στην εισαγωγή της έρευνάς του, πως σκοπός του είναι να μελετήσει την προέλευση εκείνων των μη ορθολογικών στοιχείων που βρίσκονται στον πυρήνα του δυτικού ορθολογισμού, υπό την μορφή της οικονομικής ορθολογικότητας (1980: 61).

   Είναι ξεκάθαρο ότι για τον Βέμπερ η οικονομική ορθολογικότητα έλκει την καταγωγή της από έναν κόσμο κατεξοχήν μη οικονομικό, και οι εγγυήσεις της παρέχονταν από διαφορετικής τάξης φαντασιακά (ηθικά, θρησκευτικά, πολιτισμικά). Αυτό όμως ισχύει μόνο κατά την πρώιμη περίοδο του καπιταλισμού. Με την επέκταση του εκβιομηχανισμού και των καπιταλιστικών κοινωνικών σχέσεων, το οικονομικό ορθολογικό πνεύμα έσπασε τα δεσμά του με την παράδοση. Δεν χρειάζεται πλέον μια εξωτερική νομιμοποιητική δύναμη, όπως είναι η θρησκεία. Η οικονομική ορθολογικότητα μετατρέπεται σε μια νομιμοποιητική δύναμη αφ’ εαυτής. Παράγει η ίδια τις αξίες που κινητοποιούν και δικαιολογούν την ανθρώπινη πρακτική.

   Η συσσώρευση κεφαλαίου πλέον δεν πηγάζει από μια ορισμένη θρησκευτική αντίληψη, αλλά αποτελεί προϊόν ενός υπολογιστικού πνεύματος που δεν έχει ανάγκη εξωτερικές αναφορές. Σχετικά με αυτή την ιστορική εξέλιξη, γράφει ο Βέμπερ: «Πραγματικά, δεν χρειάζεται πια την υποστήριξη οποιωνδήποτε θρησκευτικών δυνάμεων, και αισθάνεται τις προσπάθειες της θρησκείας να επηρεάσει την οικονομική ζωή (στον βαθμό που τέτοιες προσπάθειες γίνονται πια καθόλου) σαν μια εξίσου αδικαιολόγητη επέμβαση όσο και η ρύθμισή της απ’ το κράτος» (1980:56).

   Η αυτονόμηση της οικονομικής ορθολογικότητας από μη οικονομικές αξίες αποτελεί την αφετηρία ετούτης της εργασίας. Πρόκειται για μια εξέλιξη όμως που συνοδεύεται από τους δικούς της μύθους, που προκαλεί ένα εκ νέου μάγεμα του κόσμου. Όψεις αυτής της εξέλιξης θα εξετασθούν αναλυτικά στο δεύτερο μέρος της εργασίας. Προτού περάσουμε σε αυτό το ζήτημα, θα πρέπει να απαντηθεί το εξής ερώτημα: αν η ερμηνεία του Βέμπερ δίνει μια απάντηση όσον αφορά τις ιστορικές και πολιτισμικές συνθήκες γέννησης του καπιταλιστικού πνεύματος, τότε τι απάντηση μπορούμε να δώσουμε στο ζήτημα της επέκτασης, της διάδοσης και της υιοθέτησής του από το σύνολο του πληθυσμού; Μέσα από ποιες διαδικασίες, ένα ολόκληρο έθνος μπορεί να αλλάξει τις βαθιά ριζωμένες εργασιακές του συνήθειες και να αναπροσανατολίσει την παραγωγική του δραστηριότητα, σύμφωνα με τους κανόνες του οικονομικού ορθολογικού πνεύματος⁴;

   Ο Βέμπερ θέτει το ζήτημα ως εξής:

  «Ένας άνθρωπος δεν επιθυμεί “από τη φύση του” να κερδίζει όλο και πιο πολλά, αλλά απλούστατα να ζει όπως έχει συνηθίσει, να ζει και να κερδίζει τόσα όσα χρειάζονται γι’ αυτό το σκοπό. Οπουδήποτε ο σύγχρονος καπιταλισμός άρχισε το έργο του για την αύξηση της παραγωγικότητας της ανθρώπινης εργασίας με την αύξηση της εντατικότητάς, συνάντησε την πεισματωδέστατη αντίσταση αυτού του κυρίαρχου χαρακτηριστικού της προκαπιταλιστικής εργασίας⁵» (1980: 46).

   Η βεμπεριανή ανάλυση καθιστά σαφές ότι η διαδικασία μετάβασης από τις παραδοσιακές προκαπιταλιστικές στις νεωτερικές καπιταλιστικές κοινωνίες δεν μπορεί να εξηγηθεί στη βάση μιας θεωρίας των οικονομικών κινήτρων. Η υπαγωγή του προκαπιταλιστικού ανθρώπου στην καπιταλιστική οργάνωση της εργασίας απαιτεί την δράση μη οικονομικών δυνάμεων, απαιτεί δηλαδή όπως προείπαμε, μια μακροχρόνια και επίπονη αγωγή προκειμένου να αρθεί η αντίσταση που προβάλλει ο άνθρωπος της παράδοσης, με τις «αντιπαραγωγικές» του συνήθειες.

   Ωστόσο, ο ίδιος ο Βέμπερ δεν εισέρχεται τόσο στο ζήτημα των μηχανισμών που θα αναλάβουν να ασκήσουν αυτή την αγωγή και θα επιβάλλουν αυτή τη νέα ηθική της εργασίας. Καθώς όμως η ηθική, όπως ισχυρίζεται ο Φουκώ, δεν είναι μια ιδέα που έρχεται και κάθεται στα κεφάλια των ανθρώπων, (Φουκώ 2016: 109), η ηθικοποίηση του πληθυσμού απαιτεί ένα σύνολο υλικών διαδικασιών και μηχανισμών, που δεν στοχεύουν μόνο στην μεταβολή των αντιλήψεων, που δεν ενεργούν μόνο στο επίπεδο των κατευθυντήριων ιδεών, αλλά ρυθμίζουν το ίδιο το ανθρώπινο σώμα και το εκγυμνάζουν οργανικά στις νόρμες της οικονομικής ορθολογικότητας και της βιομηχανικής εργασίας. Δεν αρκεί η ηθική εναρμόνιση με το σύστημα της μισθωτής εργασίας. Ένας τέτοιος πειθαρχικός μηχανισμός απαιτεί την εναρμόνιση και των βιολογικών λειτουργιών του ανθρώπου. Το γεγονός αυτό το έχει δείξει πολύ καλά ο Ιταλός φιλόσοφος, Αντόνιο Γκράμσι: «[…] δεν μπορεί να αναπτυχθεί ο νέος τύπος ανθρώπου που απαιτεί η ορθολογικοποίηση της παραγωγής και της εργασίας, όσο δεν ρυθμίζεται ανάλογα το σεξουαλικό ένστικτο, έως ότου δεν ορθολογικοποιηθεί κι αυτό» (Γκράμσι 1990: 48).

     1.2: Η ηθική της εργασίας ως ηθική της πειθαρχίας

   Μια τέτοιου είδους ανάλυση, όπου εστιάζει στον ρόλο των μη οικονομικών δυνάμεων στην οργάνωση μιας οικονομικοκεντρικής τάξης, η οποία θέτει την εργασία και την παραγωγή στο κέντρο της κοινωνικής ζωής, θεωρούμε ότι ξεκινά από τον Μαρξ και την θεωρία της πρωταρχικής συσσώρευσης, αναπτύσσεται και εμπλουτίζεται από τον Πολάνυι στο μεγαλειώδες έργο του Ο μεγάλος μετασχηματισμός και κορυφώνεται με τις μελέτες του Φουκώ για την πειθαρχική κοινωνία. Και οι τρεις μελετητές περιγράφουν και αναλύουν μέσω ποιων ιστορικών διαδικασιών έπεσε τελικά εκείνο το «πέτρινο τείχος της συνήθειας» (Βέμπερ 1980: 48) στο οποίο αναφέρεται ο Βέμπερ, δηλαδή η άρνηση του προνεωτερικού ανθρώπου να υπαχθεί στην πειθαρχία της μισθωτής εργασίας⁶ και να θέσει την παραγωγή ως κεντρική δραστηριότητα της ζωής του.

   Το φαινόμενο της πρωταρχικής συσσώρευσης, στο οποίο ο Μαρξ αφιερώνει ένα σημαντικό μέρος της μελέτης του, υπονομεύει κάθε προσπάθεια να ερμηνευθεί η ιστορία ως μια διαδικασία διαδοχής των τρόπων παραγωγής, την οποία διακρίνει μια εσωτερική οικονομική λογική. Όπως για τον Βέμπερ, δεν είναι κάποιο έμφυτο οικονομικό κίνητρο που οδηγεί στην εμφάνιση του καπιταλιστικού πνεύματος, έτσι και για τον Μαρξ δεν υπάρχει κάποια οικονομική αναγκαιότητα που οδηγεί στην συγκρότηση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Ο τελευταίος είναι το αποτέλεσμα της συνάντησης δύο διαφορετικών τύπων ανθρώπου:

   «[…] πρέπει ν’ αντικρυστούν και ν’ άρθουν σε επαφή δύο λογιών, πολύ διαφορετικοί ο ένας από τον άλλον, κάτοχοι εμπορευμάτων: από τη μία μεριά κάτοχοι χρήματος, μέσων παραγωγής και μέσων συντήρησης, που σκοπός τους είναι να αξιοποιήσουν το ποσό της αξίας που κατέχουν, αγοράζοντας ξένη εργατική δύναμη από την άλλη, ελεύθεροι εργάτες, πουλητές της δικής τους εργατικής δύναμης κι επομένως πουλητές εργασίας» (Μαρξ 1978: 739).

   Ο δεύτερος όρος, ωστόσο, αυτής της κοινωνικής σχέσης, δηλαδή η εργασία, δεν υπάρχει ως πρωταρχικό δεδομένο, άμεσα διαθέσιμο, αλλά θα πρέπει να κατασκευαστεί. Οι παραγωγοί της υπαίθρου είναι απρόθυμοι να εγκαταλείψουν τη γη τους και να μετατραπούν σε βιομηχανικούς εργάτες. Θα πρέπει λοιπόν ο αγροτικός πληθυσμός να αποστερηθεί τα μέσα της ύπαρξής του και να βρεθεί σε μια κατάσταση όπου θα έχει να επιλέξει ανάμεσα στην υπαγωγή του στο εργοστασιακό σύστημα και στην πείνα και την εξαθλίωση. Το δίλλημα αυτό κατέστη δυνατό χάρη σε έναν συνδυασμό νομοθετικών διατάξεων και κατασταλτικών επεμβάσεων: ο Νόμος για τις Περιφράξεις και η μετατροπή των χωραφιών σε βοσκοτόπια, συνδυάστηκε με την βίαιη εκδίωξη των αγροτών από τη γη τους (1978: 743). Η ιστορική εμβάθυνση του Μαρξ σε αυτό το σημείο είναι χαρακτηριστική: «Καταστράφηκαν και κάηκαν όλα τους τα χωριά κι όλα τα χωράφια μετατράπηκαν σε βοσκές. Βρετανοί στρατιώτες στάλθηκαν για να εκτελέσουν την απόφαση και συγκρούστηκαν με τους αυτόχθονες. Μια γριά κάηκε στις φλόγες της καλύβας της που αρνήθηκε να την εγκαταλείψει» (1978: 755).

   
   Τα φαινόμενα αυτά θα βρεθούν στο επίκεντρο της ιστορικής ανάλυσης του Πολάνυι, σχεδόν έναν αιώνα μετά τον Μαρξ. Ο Ούγγρος ιστορικός με σπάνια θεωρητική δεξιοτεχνία, συνοδευόμενη από έναν πλούτο ανθρωπολογικού υλικού, αποδομεί ένα ένα τα αξιώματα του οικονομισμού, είτε φιλελεύθερων είτε μαρξιστικών καταβολών. Αποδεικνύει ότι η μετατροπή της οικονομίας σε μια ανεξάρτητη σφαίρα δραστηριοτήτων είναι ένα γεγονός που αποτελεί ιστορική ιδιομορφία της Δύσης και δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την συστηματική κρατική παρέμβαση (Πολάνυι 2007: 138).

   Ο Πολάνυι ασκεί και αυτός κριτική στην ιδέα ότι το οικονομικό σύστημα της αγοράς θεμελιώθηκε πάνω στις φυσικές τάσεις του ανθρώπου για απόκτηση κέρδους, μεγιστοποίηση της παραγωγής κ.λ.π. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η αποδοχή ενός τέτοιου συστήματος δεν θα μπορούσε να είναι παρά «το αποτέλεσμα της χορήγησης τεχνητών διεγερτικών στο κοινωνικό σώμα» (2007:59). Μια οικονομία της αγοράς δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς να εμπορευματοποιεί διαρκώς τους βασικούς συντελεστές της παραγωγής, δηλαδή την εργασία, τη γη και το χρήμα, δημιουργώντας ξεχωριστές αγορές για το καθένα από αυτά. Ωστόσο το κρίσιμο σημείο για τον ίδιο, κατά την πορεία του καπιταλιστικού μετασχηματισμού της αγγλικής κοινωνίας του 19^ου αιώνα είναι η δημιουργία μιας αγοράς εργασίας, η οποία θα τροφοδοτεί την βιομηχανική παραγωγή με φθηνό εργατικό δυναμικό.

   Το πρώτο βήμα έγινε με το κίνημα των Περιφράξεων⁷ τον 18^ο αιώνα και την δημιουργία ενός άκληρου πληθυσμού. Κανείς όμως δεν θα επέλεγε το «σατανικό εργοστάσιο» όπως το αποκαλεί ο Πολάνυι (2007: 37), αν διέθετε έστω και τους ελάχιστους πόρους για την επιβίωσή του. Το σύστημα της μισθωτής εργασίας και το δικαίωμα στην επιβίωση είναι δύο ασύμβατα μεταξύ τους φαινόμενα. Για να λειτουργήσει το πρώτο, θα έπρεπε να καταργηθεί το δεύτερο. Και αυτό ακριβώς σύμφωνα με τον Πολάνυι πραγματοποίησε η μεταρρύθμιση του νόμου της κοινωνικής πρόνοιας του 1834: κατήργησε το δικαίωμα στην επιβίωση:

   «Η επιστημονική σκληρότητα αυτού του νομοθετήματος υπήρξε τόσο προκλητική στα μάτια των συγκαιρινών του, ώστε χαρακτηριστικό της περιόδου αυτής, όπως την αποτύπωσε η ιστορική μνήμη, παραμένουν οι βιαιότατες αναταραχές: πράγματι, πολλοί από τους φτωχότερους εγκαταλείφθηκαν στην τύχη τους, καθώς σταμάτησε η παροχή βοηθημάτων έξω από το πτωχοκομείο. Κύρια όμως θύματα υπήρξαν οι αξιοβοήθητοι φτωχοί, άτομα αρκετά αξιοπρεπή για να εισέλθουν στο πτωχοκομείο, που είχε ήδη καταστεί χώρος αίσχους. Ίσως ποτέ στην ιστορία δεν έχει γίνει τόσο ανελέητη μεταρρύθμιση. Συνέτριψε αμέτρητες ζωές, ενώ προσποιούνταν ότι απλώς σκόπευε να προσφέρει ένα κριτήριο γνήσιας φτώχειας, δια μέσου του ελέγχου του πτωχοκομείου. Ψυχολογικά βασανιστήρια εγκρίνονταν και εφαρμόζονταν από απρόθυμους φιλάνθρωπους, ως μέσον τόνωσης της αγοράς εργασίας» (2007: 83).

   Ο εγκλεισμός του πρώην αγροτικού πληθυσμού στα πρώτα καπιταλιστικά εργοστάσια δεν ήταν από μόνος του αρκετός για να διαμορφώσει υποκείμενα αφοσιωμένα στις νόρμες της βιομηχανικής εργασίας. Για να καταστεί αυτό εφικτό χρειάστηκε η επινόηση και η εφαρμογή ενός κώδικα αυστηρής πειθαρχίας. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός, ότι ο Μαρξ σε αρκετά σημεία του έργου του περιγράφει την καπιταλιστική οργάνωση της εργασίας με στρατιωτικούς όρους: κάνει λόγο γιαπειθαρχία στρατοπέδου, που επιβάλλεται στους «φαντάρους της βιομηχανίας» από τους «υπαξιωματικούς της βιομηχανίας» (1978: 440).

   Αυτές οι αναφορές του Μαρξ θα αποτελέσουν την αφορμή του Φουκώ προκειμένου να κάνει μια γενεαλογία των νεωτερικών θεσμών, ως χώρων άσκησης της πειθαρχικής εξουσίας⁸. Ο Γάλλος φιλόσοφος θεωρεί, ότι ειδοποιό γνώρισμα της νεωτερικής κοινωνίας είναι η οργάνωση μεγάλων χώρων εγκλεισμού. Το στρατόπεδο, το εργοστάσιο, η φυλακή, το σχολείο, το νοσοκομείο, το ψυχιατρικό άσυλο αποτελούν τους κατεξοχήν νεωτερικούς θεσμούς. Φαινομενικά, μπορεί να εκφράζουν εντελώς διαφορετικούς στόχους, ωστόσο όλοι τους έχουν να αντιμετωπίσουν ένα κοινό πρόβλημα: πώς να οργανώσουν, να ταξινομήσουν και να πειθαρχήσουν έναν πολυπληθή, ανομοιόμορφο και απειθάρχητο πληθυσμό, που άφησε πίσω της η αποδιάρθρωση των παραδοσιακών φεουδαλικών θεσμών⁹.

   Τίθεται λοιπόν σε λειτουργία, στους συγκεκριμένους χώρους, μια νέα τεχνολογία της εξουσίας, η πειθαρχική εξουσία, η οποία έχει ως στόχο να κατασκευάσει σώματα «πειθήνια», αλλά και ταυτόχρονα «παραγωγικά»: «Η πειθαρχία αυξάνει τις δυνάμεις του σώματος (με οικονομικούς όρους χρησιμότητας) και συγχρόνως τις περιορίζει (με πολιτικούς όρους υπακοής)» (Φουκώ 2011: 158). Θα πρέπει ο προνεωτερικός άνθρωπος να ξεχάσει τις παραδοσιακές του εργασιακές συνήθειες (της σχόλης, της ανάπαυσης, της αυτάρκειας) και να υποταχθεί στην ηθική της εργασίας, να αφιερώσει δηλαδή όλες τις ζωτικές του δυνάμεις στην υπόθεση της παραγωγής.

   Η εγκάθειρξη, σύμφωνα με τον Φουκώ, ως δεσπόζουσα πρακτική της νεωτερικής κοινωνίας, υπήρξε στενά συνυφασμένη με μια ορισμένη αντίληψη για την εργασία:

   «Η εγκάθειρξη, πριν ακόμη αποκτήσει το ιατρικό νόημα της εισαγωγής σε ψυχιατρείο που της έδωσαν αργότερα, ή που τουλάχιστον μας αρέσει να της δίνουμε, είχε ελάχιστη σχέση με την φροντίδα της θεραπείας. Εκείνο που την επέβαλε ήταν η προσταγή της εργασίας¹⁰» (Φουκώ 2004: 51).

   Η προσταγή αυτή απευθυνόταν σε εκείνες τις μερίδες του πληθυσμού που αποτελούσαν πραγματικές και συμβολικές ενσαρκώσεις μιας αντι – παραγωγικής, αντι – οικονομικής ζωής: οι αλήτες, οι ζητιάνοι, οι τρελοί, τα παιδιά, οι εγκληματίες, ο απαλλοτριωμένος χωρικός αποτελούσαν μια ζωντανή άρνηση της εργασίας. Αλλά και για όσους είχαν ήδη εγκλειστεί στο εργοστάσιο, δεν ήταν εύκολο να εγκαταλείψουν την παλιά τους εργασιακή ηθική. Η τεμπελιά, η αργοπορία, η εγκατάλειψη της δουλειάς, η κλοπή, το μεθύσι ήταν αρκετά συχνά φαινόμενα: «Ο κίνδυνος», λέει χαρακτηριστικά ο Φουκώ, «είναι ο εργάτης που δεν αφιερώνει όλες τις δυνάμεις του στην εργασία» (2016: 160).

   Αναπτύσσεται, εν προκειμένω, ένα σύνολο άτυπων ποινικών και τιμωρητικών πρακτικών στο εσωτερικό των χώρων εγκλεισμού, προκειμένου να καταπολεμηθούν όλες αυτές οι αρνήσεις της εργασίας. «Το ζεύγος επιτήρηση και τιμωρία εγκαθιδρύεται ως σχέση εξουσίας αναγκαία για την πρόσδεση των ατόμων στον μηχανισμό παραγωγής, για τη συγκρότηση παραγωγικών δυνάμεων, και χαρακτηρίζει αυτήν ακριβώς την κοινωνία που μπορούμε να αποκαλέσουμε πειθαρχική» (2016: 180).

   Οι μελέτες του Φουκώ καταδεικνύουν το γεγονός, ότι η συγκρότηση του καπιταλιστικού παραγωγικού μηχανισμού δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την συνέργεια και την αδιάκοπη παρουσία μιας εξουσίας, εν προκειμένω, της πειθαρχικής εξουσίας. Η τελευταία για τον Φουκώ, δεν συγκροτείται εκ των υστέρων ως εποικοδόμημα πάνω σε ορισμένες σχέσεις παραγωγής. Η εξουσία είναι ήδη μέσα στην παραγωγή. Η παραγωγή είναι ήδη εξουσία. «Η εξουσία δεν είναι ένας τρόπος αναπαραγωγής των σχέσεων παραγωγής, αλλά ένας τρόπος συγκρότησής τους» (2016: 200).

     1.3: Η καπιταλιστική εργασία ως εξημέρωση

   «Να φτάνει πρώτος στα εργαστήρια το πρωί και να βάζει τους εργάτες στη δουλειά τους μόλις έρχονται, να ενθαρρύνει αυτούς που έρχονται στη δουλειά τακτικά στην ώρα τους, δίνοντάς τους να καταλάβουν ότι η συνέπειά τους αναγνωρίζεται όπως το αξίζει, και διαχωρίζοντάς τους από τους λιγότερο πειθαρχικούς συναδέλφους τους, με επανειλημμένα δείγματα επιδοκιμασίας, με δώρα, ή με οτιδήποτε άλλο ταιριάζει στην ηλικία τους[…] (Τόμσον 1994: 45).

   Το παραπάνω απόσπασμα παρατίθεται από τον μεγάλο Άγγλο ιστορικό, Έντουαρντ Πάλμερ Τόμσον και αναφέρεται στα καθήκοντα ενός Διευθυντή σε εργοστάσιο κεραμοποιείας περί τα μέσα του 18^ου αιώνα στην Βρετανία. Η επιδοκιμασία των πιο πειθαρχημένων και ο διαχωρισμός τους από τους ανυπάκουους, ως τεχνική, παρουσιάζει προκλητικές ομοιότητες με τις τεχνικές εξημέρωσης των ζώων που εφάρμοσαν οι άνθρωποι κατά την περίοδο της αγροτικής επανάστασης. Ιδού η διαδικασία, όπως την περιγράφει ο Εβραίος ιστορικός, Yuval Noah Harari: «Τα πιο επιθετικά και ανυπάκουα πρόβατα σφάζονταν πρώτα. Τα πιο υπάκουα και πιο συμπαθητικά πρόβατα αφήνονταν να ζήσουν περισσότερο και αναπαράγονταν. Το αποτέλεσμα ήταν ένα κοπάδι εξημερωμένα και πειθήνια πρόβατα» (Harari 2015: 104).

   Η συμμόρφωση με το εργοστασιακό σύστημα, η αποδοχή της ηθικής της εργασίας και η εναρμόνιση με τις νόρμες της βιομηχανικής εργασίας, αποτέλεσαν για μια ορισμένη περίοδο αναγκαίο όρο επιβίωσης για τους ανθρώπους. Το δίλημμα που κατασκευάστηκε ήταν αμείλικτο: εργασία ή αφανισμός (Μπάουμαν 2004: 45). Ωστόσο, το ζήτημα δεν ήταν μόνο να αλλάξουν οι ηθικές στάσεις των ανθρώπων σχετικά με την εργασία. Η προσαρμογή του ανθρώπου στον βιομηχανισμό κατέστη δυνατή μέσω μιας διαρκούς πάλης με το ζωώδες στοιχείο του ανθρώπου, μέσω μιας διαρκούς ορθολογικοποίησης των φυσικών ενορμήσεων (Γκράμσι 1990: 65). Όσοι δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν σε αυτή τη νέα οργάνωση, απλά οδηγήθηκαν στον αφανισμό. Για τις επόμενες γενιές η αφοσίωση στην εργασία ήταν κάτι το «φυσικό».

   Η «εργασιακή εξημέρωση» είχε συντελεστεί. Διαμορφώθηκε ένας νέος ανθρωπολογικός τύπος, που με ενεργητικό τρόπο πλέον, συμμετέχει στην παραγωγή. Μήπως και η εξημέρωση του βοδιού ή του αλόγου, δεν έγινε και αυτή για να χρησιμοποιηθούν στην συνέχεια ως μηχανές στην παραγωγή; Και το εξημερωμένο άλογο και ο ορθολογικοποιημένος άνθρωπος μοιράζονται μια κοινή συνθήκη: συμμετέχουν σε έναν μηχανισμό, ο σκοπός και το νόημα του οποίου, έχουν προκαθοριστεί από άλλους και όχι από τους ίδιους.

      ΕΠΙΛΟΓΟΣ

   «Απομονώστε οποιοδήποτε κίνητρο επιθυμείτε, οργανώστε έπειτα την παραγωγή με τέτοιο τρόπο ώστε το κίνητρο αυτό να καθίσταται η ώθηση του ατόμου για την παραγωγή, και θα έχετε δημιουργήσει μια εικόνα για τον άνθρωπο ως συνολικά απορροφημένο από αυτό το συγκεκριμένο κίνητρο» Καρλ Πολάνυι (2014: 23)

   Στην αυγή της νεωτερικής εποχής η εργασία παρουσιάστηκε ως μια εγκόσμια μορφή λύτρωσης. Για όσους δεν πίστεψαν στην αξία της εργασίας, η νεωτερική κοινωνία φρόντισε να συστήσει μηχανισμούς εργασιακού σωφρονισμού: οίκοι εργασίας, εργοστάσια, άσυλα, πτωχοκομεία. Η ιστορική τους παρουσία μας προφυλάσσει από τις πλάνες ενός αφελούς οικονομισμού και μας υπενθυμίζει την ανάγκη να εξετάσουμε τον ρόλο των μη οικονομικών δυνάμεων στην διαμόρφωση μιας οικονομικής κοινωνίας. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι όσοι στοχαστές μελέτησαν τις ιστορικές προϋποθέσεις του καπιταλισμού, άφησαν στην άκρη τις κατηγορίες της πολιτικής οικονομίας και καταπιάστηκαν με παράγοντες που δεν είχαν τίποτα το «οικονομικό».

   Περισσότερο με το σπαθί, και λιγότερο με το μολύβι, η οικονομική ορθολογικότητα αποικιοποίησε το φαντασιακό του νεωτερικού ανθρώπου. Έγινε το υποκατάστατο των ιδεολογιών που έχαναν σιγά σιγά το κοινωνικό τους κύρος. Ο μύθος τώρα βρίσκεται μέσα στην ίδια την παραγωγή.       
   Υπάρχει μια υπόσχεση στην νεωτερική οικονομία: η υπόσχεση της χειραφέτησης, της σωτηρίας. Όπως και στα παράγωγά της: σχεδόν όλες οι σημερινές ουτοπίες τοποθετούνται μέσα στον ορίζοντα της τεχνικής και της επιστήμης. Τι άλλο όμως διακρίνει μια ιδεολογία, αν όχι η διαρκής παρουσία μιας υπόσχεσης για το μέλλον;

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Βέμπερ Μ. (1980) Η προτεσταντική ηθική και το πνεύμα του καπιταλισμού, Αθήνα: Κάλβος

Gorz A. (1989) Critique of economic reason, London: Verso Books

Γκράμσι Α. (1990) Αμερικανισμός και φορντισμός, Αθήνα: Α/συνέχεια

Harari Y.N. (2015) Sapiens. Μια σύντομη ιστορία του ανθρώπου, Αθήνα: Αλεξάνδρεια

Μαρξ Κ. (1978) Το Κεφάλαιο, τ. Α΄, Αθήνα: Σύγχρονη Εποχή

Μπάουμαν Ζ. (2004) Η εργασία, ο καταναλωτισμός και οι νεόπτωχοι, Αθήνα: Μεταίχμιο

Πολάνυι Κ. (2007) Ο μεγάλος μετασχηματισμός, Θεσσαλονίκη: Νησίδες

Πολάνυι Κ. (2014) Η απαρχαιωμένη αγοραία νοοτροπία μας, Αθήνα: Στάσει Εκπίπτοντες

Τόμσον Ε. Π. (1994) Χρόνος, εργασιακή πειθαρχία και βιομηχανικός καπιταλισμός,

Θεσσαλονίκη: Νησίδες

Φουκώ Μ. (2004) Η ιστορία της τρέλας, Αθήνα: Ηριδανός

Φουκώ Μ. (2011) Επιτήρηση και τιμωρία. Η γέννηση της φυλακής, Αθήνα: Πλέθρον

Φουκώ Μ. (2013) Σκέψεις γύρω από τον μαρξισμό, τη φαινομενολογία και την εξουσία, Αθήνα: Futura

Φουκώ Μ. (2016) Η τιμωρητική κοινωνία, Αθήνα: Πλέθρον

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ - ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ 

1^# Οι εμφάσεις δικές μας.

2^# Όπως αναφέρει και ο Andre Gorz, αναλύοντας το έργο του Βέμπερ, η αρχική εγκράτεια των πρώτων καπιταλιστών, προϋπόθεση για την συσσώρευση κεφαλαίου και σημείο εκκίνησης της καπιταλιστικής παραγωγής, δεν έχει να κάνει με τεχνικούς ή οικονομικούς λόγους, αλλά καθαρά με ιδεολογικούς και πολιτισμικούς (Gorz 1989: 18).

3^# «[…] καθένας από αυτούς τους τομείς μπορεί να ορθολογοποιηθεί με βάση πολύ διαφορετικές αξίες και σκοπούς, κι ό, τι είναι ορθολογικό απ’ τη μια άποψη, μπορεί κάλλιστα να είναι ανορθολογικό από μια άλλη» (1980: 20).

4^# «Γιατί μόλο που η εξέλιξη του οικονομικού ορθολογισμού εξαρτάται εν μέρει από την ορθολογική τεχνική και το ορθολογικό δίκαιο, καθορίζεται ταυτόχρονα και από την δεκτικότητα και τη διάθεση των ανθρώπων να υιοθετήσουν ορισμένους τύπους πρακτικής ορθολογικής συμπεριφοράς» (1980: 21).

5^# Η έμφαση δική μας.

6^# «[…] η μισθωτή εργασία όχι μόνο αποτελούσε την τελευταία επιλογή των φτωχών, αλλά είχε και την ηθική περιφρόνηση των ανθρώπων της εποχής: ο Άνταμ Σμιθ περιέγραφε τον βιομηχανικό εργάτη ως διανοητικά υποδεέστερο του φτωχότερου γεωργού», μας πληροφορεί ο Πολωνός κοινωνιολόγος, Ζίγκμουντ Μπάουμαν (Μπάουμαν 2007: 93).

7^# Ο Πολάνυι χαρακτηρίζει τις Περιφράξεις ως «επανάσταση των πλουσίων εναντίων των φτωχών» (2007: 38).

8^# Η μαρξική επιρροή στο έργο του Φουκώ δεν είναι δική μας ερμηνεία, αλλά παραδοχή του ίδιου του Γάλλου φιλοσόφου: «προσωπικά, τοποθετώ το έργο μου στη γενεαλογική γραμμή που εκκινεί από το δεύτερο Βιβλίο του Κεφαλαίου […] θα ισχυριζόμουν ότι μέσω του δεύτερου Βιβλίου, και για παράδειγμα σε ό,τι έγραψα γύρω από την πειθαρχία, το έργο μου είναι […] εγγενώς συνδεδεμένο με αυτό που γράφει ο Μαρξ» (Φουκώ 2013: 21-22).

9^# «Τι το περίεργο αν η φυλακή μοιάζει με τα εργοστάσια, με τα σχολεία, τους στρατώνες, τα νοσοκομεία, που όλα μοιάζουν με φυλακές;», αναρωτιέται ο Φουκώ (2011: 258)

10^# Η έμφαση δική μας.

http://hypnovatis.blogspot.com/2017/08/homo-oeconomicus.html#more

---

Καρλ Πολάνυι – Η αυτορυθμιζόμενη αγορά και τα πλασματικά εμπορεύματα: εργασία, γη και χρήμα

July 9, 2018, 10:06 am

≫ Next: Το bullying είναι το άλλο όνομα του φασισμού

≪ Previous: ΠΟΣΟ (Α)ΦΥΣΙΚΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΤΥΠΟΣ ΤΟΥ HOMO OECONOMICUS;

$

0

0

Καρλ Πολάνυι – Η αυτορυθμιζόμενη αγορά και τα πλασματικά εμπορεύματα: εργασία, γη και χρήμα

ResPublica, διαδικτυακό περιοδικό

[…] Ποτέ πριν την εποχή μας δεν ξεπέρασαν οι αγορές την καταστατική θέση του εξαρτήματος της οικονομικής ζωής. Κατά κανόνα, το οικονομικό σύστημα ήταν ενσωματωμένο στο κοινωνικό, και η μορφή της αγοράς ήταν συμβατή με οποιαδήποτε αρχή συμπεριφοράς επικρατούσε στην οικονομία. Η αρχή της ανταλλαγής, που βρίσκεται πίσω από τη μορφή της αγοράς, δεν φανέρωνε μια τάση επέκτασης σε βάρος των υπολοίπων. Εκεί που οι αγορές ήταν περισσότερο αναπτυγμένες, όπως στο μερκαντιλιστικό σύστημα, βρίσκονταν υπό τον έλεγχο μιας κεντρικής εξουσίας, που ασκούσε την αυταρχική εξουσία της τόσο στην αγροτική οικονομία όσο και στην εθνική ζωή. Ουσιαστικά, έλεγχος και αγορά αναπτύσσονταν παράλληλα. Η αυτορυθμιζόμενη αγορά ήταν άγνωστη έννοια· πράγματι, η εμφάνιση της ιδέας της αυτορύθμισης έφερε μια πλήρη μεταστροφή του ρεύματος της εξέλιξης. Κάτω από το φως αυτών των εξελίξεων μπορούμε να συλλάβουμε πλήρως τις ασυνήθιστες απόψεις που κρύβονται πίσω από μία οικονομία της αγοράς.

Η οικονομία της αγοράς αποτελεί ένα οικονομικό σύστημα που ελέγχεται, ρυθμίζεται και κατευθύνεται μόνον από τις αγορές. Η τάξη στην παραγωγή και τη διανομή των αγαθών επαφίεται σε αυτόν τον αυτορυθμιζόμενο μηχανισμό. Μία τέτοια οικονομία πηγάζει από την αντίληψη ότι οι άνθρωποι συμπεριφέρονται κατά τρόπο που να τους αποφέρει τα μέγιστα χρηματικά οφέλη. Προϋποθέτει αγορές, στις οποίες η παροχή αγαθών (και υπηρεσιών), που διατίθενται σε μια ορισμένη τιμή, θα ισούται με τη ζήτηση. Προϋποθέτει την παρουσία του χρήματος, που λειτουργεί ως αγοραστική δύναμη στα χέρια των κατόχων του. Συνεπώς, η παραγωγή θα ελέγχεται από τις τιμές, επειδή τα κέρδη αυτών που διευθύνουν την παραγωγή θα εξαρτώνται από αυτές· η διανομή των αγαθών θα εξαρτάται επίσης από τις τιμές, επειδή αυτές δημιουργούν εισοδήματα και ίσα ίσα χάρη στα εισοδήματα αυτά παράγονται και διανέμονται τα αγαθά μεταξύ των μελών της κοινωνίας.  Με αυτές τις αντιλήψεις, η τάξη στην παραγωγή και τη διανομή των αγαθών εξασφαλίζεται αποκλειστικά από τις τιμές.

Η αυτορύθμιση συνεπάγεται ότι ολόκληρη η παραγωγή προσφέρεται προς πώληση στην αγορά και ότι όλα τα εισοδήματα πηγάζουν από τέτοιες πωλήσεις. Συνεπώς, υπάρχουν αγορές για όλα τα στοιχεία της βιομηχανίας, όχι μόνο για τα αγαθά (συμπεριλαμβανομένων πάντα των υπηρεσιών) αλλά και για την εργασία, τη γη και το χρήμα που οι τιμές τους ονομάζονται τιμές εμπορευμάτων, μισθοί, πρόσοδος και τόκος αντίστοιχα. Οι ίδιοι όροι δείχνουν ότι οι τιμές διαμορφώνουν τα εισοδήματα: ο τόκος είναι η τιμή για τη χρήση του χρήματος και αποτελεί το εισόδημα όσων είναι σε θέση να χορηγήσουν χρήμα. Η πρόσοδος είναι η τιμή της χρήσης της γης και αποτελεί το εισόδημα εκείνων που παρέχουν γη· οι μισθοί είναι η τιμή για τη χρήση της εργασιακής δύναμης και αποτελούν το εισόδημα όποιων την πωλούν. Τέλος, οι τιμές των εμπορευμάτων αποτελούν τα εισοδήματα όποιων πουλούν τις επιχειρηματικές τους υπηρεσίες, και το εισόδημα ονομάζεται κέρδος επειδή αποτελεί ουσιαστικά τη διαφορά ανάμεσα σε δύο κατηγορίες τιμών, την τιμή των παραχθέντων αγαθών και το κόστος τους, δηλαδή την τιμή των αγαθών την αναγκαία για την παραγωγή τους. Εφ’ όσον πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές, όλα τα εισοδήματα θα προέρχονται από πωλήσεις στην αγορά και θα επαρκούν για να αγοράζουν όλα τα παραγόμενα αγαθά.

Μια άλλη κατηγορία αντιλήψεων αφορά στο κράτος και την πολιτική του. Τίποτε δεν πρέπει να επιτρέπεται να δημιουργηθεί με τρόπο άλλον εκτός από τις πωλήσεις. Ούτε και πρέπει να υπάρχει οποιαδήποτε παρεμβολή στην προσαρμογή των τιμών στην αλλαγή των συνθηκών της αγοράς – είτε οι τιμές αφορούν σε αγαθά είτε σε εργασία, γη ή χρήμα. Έπεται ότι πρέπει να υπάρχουν αγορές για όλα τα στοιχεία της βιομηχανίας[1] και ότι απαγορεύεται η λήψη μέτρων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη δράση των αγορών αυτών. Ούτε η τιμή ούτε η προσφορά ούτε η ζήτηση πρέπει να είναι σταθερές ή ρυθμιζόμενες. Είναι επιτρεπτές μόνον εκείνες οι πολιτικές που συντελούν στη διασφάλιση της αυτορύθμισης της αγοράς και δημιουργούν συνθήκες που καθιστούν την αγορά μοναδική οργανωτική δύναμη στη σφαίρα της οικονομίας.

Για να αντιληφθούμε πλήρως τι σημαίνει αυτό, θα στραφούμε για λίγο στο μερκαντιλιστικό σύστημα και στις εθνικές αγορές, των οποίων την ανάπτυξη βοήθησε πολύ ουσιαστικά. Στον φεουδαλισμό και στο συντεχνιακό σύστημα, γη και εργασία αποτελούσαν μέρος της καθαυτό κοινωνικής οργάνωσης (το χρήμα δεν είχε ακόμα εξελιχθεί σε κυρίαρχο στοιχείο της βιομηχανίας). Η γη, το θεμελιώδες στοιχείο του φεουδαλισμού, ήταν η βάση για το στρατιωτικό, δικαιοδοτικό, διοικητικό και πολιτικό σύστημα· η καταστατική θέση και η χρήση της καθοριζόταν από νομικούς και εθιμικούς κανόνες. Το κατά πόσον η κατοχή της μεταβιβαζόταν ή όχι και, αν ναι, σε ποιόν και υπό ποιους περιορισμούς, τι συνεπαγόταν τα δικαιώματα ιδιοκτησίας, σε όποια χρήση θα υποβάλλονταν συγκεκριμένες εκτάσεις γης – όλα αυτά τα ζητήματα δεν υπάγονταν στην οργάνωση της αγοραπωλησίας, αλλά σε μια εντελώς διαφορετική κατηγορία θεσμικών ρυθμίσεων.

Τα ίδια ίσχυαν και για την οργάνωση της εργασίας. Στο συντεχνιακό σύστημα, όπως και σε όλα τα προηγούμενα οικονομικά συστήματα στην ανθρώπινη ιστορία, τα κίνητρα και οι περιστάσεις των παραγωγικών δραστηριοτήτων στηρίζονταν στην γενικότερη οργάνωση της κοινωνίας. Οι σχέσεις τεχνίτη, βοηθού, μαθητευόμενου, οι συνθήκες εργασίας της κάθε τέχνης, ο αριθμός των μαθητευόμενων, οι μισθοί των εργατών, ρυθμίζονταν όλα από την παράδοση και τη διοίκηση της κάθε συντεχνίας και πόλης. Το μερκαντιλιστικό σύστημα απλώς ενοποίησε όλες αυτές τις συνθήκες, είτε με διατάγματα, όπως στην Αγγλία, είτε δια μέσου της «εθνικοποίησης» των συντεχνιών, όπως στη Γαλλία. Όσον αφορά στη γη, το φεουδαλικό καθεστώς είχε καταργηθεί μόνον όπου σχετιζόταν με περιφερειακά, τοπικά προνόμια. Για όλα τα υπόλοιπα, η γη παρέμενε extra commercium στην Αγγλία και τη Γαλλία. Μέχρι την Επανάσταση του 1789, η κτηματική περιουσία παρέμενε η πηγή των κοινωνικών προνομίων στη Γαλλία, ενώ στην Αγγλία, ακόμη και μετά από αυτήν την περίοδο, το εθιμικό δίκαιο της γης ήταν ουσιαστικά μεσαιωνικό. Παρ’ όλη την τάση του για εμπορευματοποίηση, ο μερκαντιλισμός ουδέποτε επιτέθηκε στα εχέγγυα που προστάτευαν τα δύο βασικά στοιχεία της παραγωγής –την εργασία και τη γη– από τυχόν απόπειρες εμπορευματοποίησής τους. Στην Αγγλία, η «εθνικοποίηση» της εργατικής νομοθεσίας με τον «Νόμο περί τεχνιτών» (1563) και τον νόμο της «Κοινωνικής πρόνοιας» (1601) έθεσε υπό την προστασία της την εργασία, ενώ η πολιτική των Τυδώρ και των πρώτων Στιούαρτ εναντίον των περιφράξεων αποτελούσε μία σταθερή αντίσταση στην αρχή της κερδοφόρου χρήσης της κτηματικής περιουσίας.

Παρ’ όλη την έμφαση που έδινε στην εμπορευματοποίηση ως εθνική πολιτική, ο μερκαντιλισμός αντιμετώπιζε τις αγορές πολύ διαφορετικά από ό,τι η οικονομία της αγοράς, πράγμα που δείχνει σαφέστατα η υπερβολική επέκταση του κρατικού παρεμβατισμού στη βιομηχανία. Στο σημείο αυτό δεν υπήρχε καμιά διαφορά ανάμεσα στους μερκαντιλιστές και τους νοσταλγούς της φεουδαρχίας, ανάμεσα στον σχεδιασμό του στέμματος και τα κεκτημένα δικαιώματα ή ανάμεσα στους συγκεντρωτικούς γραφειοκράτες και τους συντηρητικούς αυτονομιστές. Διαφωνούσαν μόνον ως προς τις μεθόδους της ρύθμισης: συντεχνίες, πόλεις και επαρχίες επικαλούνταν την παράδοση και το έθιμο, ενώ η νέα κρατική εξουσία έκλινε προς τα νομοθετικά μέτρα· αλλά και οι δύο ήταν αντίθετες στην εμπορευματοποίηση της γης και της εργασίας – προϋπόθεση της οικονομίας της αγοράς. Συντεχνίες και φεουδαλικά δικαιώματα καταργήθηκαν στη Γαλλία μόλις το 1790, ενώ ο ελισαβετιανός «Νόμος περί φτωχών» μόλις το 1834. Και στις δύο χώρες, η εδραίωση της ελεύθερης αγοράς εργασίας ούτε που συζητιόταν πριν από την τελευταία δεκαετία του 18ου αι. Όσο για την ιδέα της αυτορύθμισης της οικονομικής ζωής, βρισκόταν εντελώς πέρα από τον ορίζοντα της εποχής. Ο μερκαντιλισμός ασχολούνταν με την ανάπτυξη των πόρων της χώρας, και της προσφοράς εργασίας, δια μέσου του εμπορίου· θεωρούσε δεδομένη την παραδοσιακή οργάνωση γης και εργασίας. Από την άποψη αυτήν, βρισκόταν τόσο μακριά από τις σύγχρονες αντιλήψεις όσο ήταν και στον χώρο της πολιτικής, στον οποίο καμία νύξη εκδημοκρατισμού δεν ήταν ικανή να μετριάσει την ένθερμη πίστη του στις απολυταρχικές εξουσίες του πεφωτισμένου δεσπότη. Όπως ακριβώς η μετάβαση σε ένα δημοκρατικό, αντιπροσωπευτικό πολιτικό σύστημα επέφερε την πλήρη ανατροπή της κυρίαρχης αντίληψης της εποχής, η αλλαγή από ρυθμισμένες σε αυτορυθμιζόμενες αγορές, στα τέλη του 18ου αι., αντιπροσώπευε τον πλήρη μετασχηματισμό της κοινωνικής δομής.

Μία αυτορυθμιζόμενη αγορά απαιτεί τον θεσμικό διαχωρισμό της κοινωνίας στην οικονομική και την πολιτική σφαίρα δραστηριοτήτων. Ο διαχωρισμός αυτός αποτελεί στην ουσία απλώς την επαναδιατύπωση, από την πλευρά της κοινωνίας ως συνόλου, της ύπαρξης μιας αυτορυθμιζόμενης αγοράς. Θα μπορούσε κάποιος να ισχυρισθεί ότι ο διαχωρισμός των δύο σφαιρών δραστηριοτήτων ενυπάρχει σε όλους τους τύπους κοινωνίας, σε όλες τις εποχές. Αυτό, όμως, θα βασιζόταν σε πλάνη. Είναι γεγονός ότι καμία κοινωνία δεν μπορεί να υπάρξει δίχως ένα σύστημα που να εξασφαλίζει την τάξη στην παραγωγή και τη διανομή των αγαθών. Αλλά αυτό δεν προϋποθέτει αναγκαστικά την ύπαρξη ξέχωρων οικονομικών θεσμών· συνήθως, η οικονομική τάξη αποτελεί απλώς λειτουργία της κοινωνικής, στην οποία εμπεριέχεται. Ξεχωριστό οικονομικό σύστημα στην κοινωνία δεν υπήρχε στην φυλετική ούτε στην φεουδαλική ούτε στην μερκαντιλιστική πραγματικότητα. Η κοινωνία του 19ου αι., στην οποία η οικονομική δραστηριότητα απομονώθηκε και αποδόθηκε σε ένα ιδιαίτερο οικονομικό κίνητρο, αντιπροσώπευε πράγματι μια ριζικά νέα κατεύθυνση.

Ένα τέτοιο θεσμικό πρότυπο μπορούσε να λειτουργήσει μόνο με την σχετική υποταγή της κοινωνίας στις απαιτήσεις του. Μία οικονομία της αγοράς μπορεί να υπάρξει μόνο σε μια κοινωνία της αγοράς. Αναλύοντας την εξέλιξη της μορφής της αγοράς, φτάσαμε σε αυτό το γενικό συμπέρασμα. Μπορούμε τώρα να συγκεκριμενοποιήσουμε τον ισχυρισμό μας. Μία οικονομία της αγοράς πρέπει να περιέχει όλα τα στοιχεία της βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένων της γης, της εργασίας και του χρήματος. (Σε μια οικονομία της αγοράς, το τελευταίο αποτελεί επίσης ουσιαστικό στοιχείο της βιομηχανικής ζωής και η συμπερίληψή του στον μηχανισμό της αγοράς έχει, όπως θα δούμε, σημαντικότατες θεσμικές συνέπειες). Αλλά εργασία και γη δεν είναι άλλο από τους ανθρώπους που απαρτίζουν κάθε κοινωνία, καθώς και από το φυσικό περιβάλλον μέσα στο οποίο αυτή υπάρχει. Η συμπερίληψή τους στον μηχανισμό της αγοράς σημαίνει την καθυπόταξη της καθαυτό υπόστασης της κοινωνίας στους νόμους της αγοράς.

Είμαστε τώρα σε θέση να διατυπώσουμε πιο συγκεκριμένα τη θεσμική φύση της οικονομίας της αγοράς και τους κινδύνους που περικλείει για την κοινωνία. Πρώτα πρώτα, θα περιγράψουμε τις μεθόδους με τις οποίες ο μηχανισμός της αγοράς καθίσταται ικανός να ελέγχει και να κατευθύνει τα στοιχεία της βιομηχανικής ζωής. Δεύτερον, θα προσπαθήσουμε να υπολογίσουμε τις επιπτώσεις του μηχανισμού αυτού σε μία κοινωνία που υφίσταται τη δράση του.

Ο μηχανισμός της αγοράς προσαρμόζεται στα διάφορα στοιχεία της βιομηχανικής ζωής με τη βοήθεια της έννοιας του εμπορεύματος. Τα εμπορεύματα εδώ ορίζονται εμπειρικά ως αντικείμενα που έχουν παραχθεί για πώληση στην αγορά, ενώ οι αγορές ορίζονται, πάλι εμπειρικά, ως οι επαφές πωλητών και αγοραστών. Κατά συνέπεια, όλα τα στοιχεία της βιομηχανίας θεωρείται ότι έχουν παραχθεί για πώληση, καθώς τότε και μόνο τότε θα γίνουν αντικείμενο της αλληλεπίδρασης του μηχανισμού προσφοράς και ζήτησης με την τιμή. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχουν αγορές για όλα τα στοιχεία της βιομηχανίας, καθώς και ότι, σε αυτές τις αγορές, καθένα από τα στοιχεία αυτά θα οργανώνεται σε μία ομάδα προσφοράς και ζήτησης· τέλος, ότι κάθε τέτοιο στοιχείο θα έχει μία τιμή, η οποία θα βρίσκεται σε αλληλεπίδραση με την προσφορά και τη ζήτηση. Αυτές οι –αναρίθμητες– αγορές αλληλοσυνδέονται, για να δημιουργήσουν Μία Μεγάλη Αγορά[2].

Σημαντικό στοιχείο είναι το ακόλουθο: η εργασία, η γη και το χρήμα είναι ουσιαστικά στοιχεία της βιομηχανίας και πρέπει και αυτά να οργανώνονται σε χωριστές αγορές· πράγματι, αυτές οι αγορές αποτελούν πολύ ζωτικό μέρος του οικονομικού συστήματος. Αλλά εργασία, γη και χρήμα δεν αποτελούν προφανώς εμπορεύματα· το αξίωμα πως οτιδήποτε αγοράζεται και πουλιέται πρέπει να έχει παραχθεί για πώληση, είναι καταφανώς αναληθές στην περίπτωσή τους. Με άλλα λόγια, δεν αποτελούν εμπορεύματα, σύμφωνα με τον εμπειρικό ορισμό του εμπορεύματος. Η εργασία είναι απλώς ένα ακόμη όνομα για μια ανθρώπινη δραστηριότητα που ταυτίζεται με την ίδια τη ζωή, και που δεν παράγεται για πώληση αλλά για εντελώς διαφορετικούς λόγους, και δεν μπορεί να διαχωρισθεί από την ανθρώπινη ζωή, να «αποθηκευτεί» ή να μετακινηθεί. Γη, άλλωστε, είναι ένα άλλο όνομα της Φύσης, που δεν παράγεται από τον άνθρωπο. Τέλος, το χρήμα αποτελεί απλώς ένα τεκμήριο αγοραστικής δύναμης που, κατά κανόνα, δεν παράγεται αλλά δημιουργείται με τον μηχανισμό της ιδιωτικής και της δημόσιας Πίστης. Κανένα απ’ αυτά δεν παράγεται για πώληση. Η απόδοση της ιδιότητας του εμπορεύματος στην εργασία, τη γη και το χρήμα είναι ολότελα πλασματική.

Κι όμως, ίσα ίσα με τη βοήθεια αυτής της κατασκευής οργανώνονται οι αγορές εργασίας, γης και χρήματος[3]· αυτά πωλούνται και αγοράζονται στην αγορά και η προσφορά και η ζήτησή τους αποτελούν πραγματικά μεγέθη· κάθε μέτρο ή πολιτική που θα εμπόδιζε τον σχηματισμό τέτοιων αγορών, θα απειλούσε αναπόφευκτα την αυτορύθμιση του συστήματος. Επομένως, η νοητική κατασκευή του εμπορεύματος παρέχει μία ζωτική οργανωτική αρχή για το σύνολο της κοινωνίας και επηρεάζει με τους πιο ποικίλους τρόπους όλους τους θεσμούς της: την αρχή σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται κάθε διακανονισμός ή συμπεριφορά που θα απέτρεπαν την ουσιαστική λειτουργία του μηχανισμού της αγοράς με βάση την νοητική κατασκευή του εμπορεύματος.

Πάντως, σε σχέση με την εργασία, τη γη και το χρήμα, αυτό το αξίωμα δεν μπορεί να επικυρωθεί. Η καθιέρωση του μηχανισμού της αγοράς ως μοναδικού ρυθμιστή της τύχης των ανθρώπων και του φυσικού τους περιβάλλοντος, ως και του μεγέθους και της χρήσης της αγοραστικής δύναμης, κατέληγε στην κατάλυση της κοινωνίας. Το υποτιθέμενο εμπόρευμα «εργασιακή δύναμη» δεν μπορεί να χρησιμοποιείται αδιακρίτως, ούτε και να αφήνεται αχρησιμοποίητο, δίχως να επηρεάσει τον άνθρωπο, που τυχαίνει να είναι φορέας αυτού του ιδιαίτερου εμπορεύματος. Αχρηστεύοντας την εργασιακή δύναμη του ανθρώπου, το σύστημα αναπόφευκτα θα αχρήστευε τη φυσική, ηθική και ψυχολογική οντότητα που λέγεται «άνθρωπος», η οποία συνδέεται με αυτό το εμπόρευμα. Αν έχαναν την προστατευτική κάλυψη των πολιτισμικών θεσμών, οι άνθρωποι θα εκμηδενίζονταν από τα αποτελέσματα της κατάλυσης της κοινωνίας· τελικά θα πέθαιναν, θύματα μιας οξείας κοινωνικής αποσάθρωσης, μίας έξαρσης του εγκλήματος, της περιθωριοποίησης και της λιμοκτονίας. Θα ακολουθούσε η ισοπέδωση της φύσης, η μόλυνση των τοπίων, των ποταμών και των κατοικημένων χώρων, η διακύβευση της εθνικής ασφάλειας και η πλήρης απώλεια της δυνατότητας παραγωγής τροφίμων και πρώτων υλών. Τέλος, η ρύθμιση της αγοραστικής δύναμης από την αγορά θα κατέστρεφε τις επιχειρήσεις, επειδή η έλλειψη ή η πληθώρα του χρήματος θα απέβαιναν εξ ίσου καταστροφικές για την επιχείρηση, όπως οι πλημμύρες και οι ξηρασίες για την πρωτόγονη κοινωνία. Αναμφίβολα, η εργασία, η γη και το χρήμα είναι ουσιώδη για μία οικονομία της αγοράς. Αλλά καμία κοινωνία δεν θα άντεχε τις συνέπειες από την εφαρμογή ενός τέτοιου συστήματος χονδροειδών νοητικών κατασκευών, έστω και για απειροελάχιστο χρονικό διάστημα, αν δεν προστατεύονταν η ανθρώπινη, η φυσική της υπόσταση, όπως και η επιχειρηματική της οργάνωση, από την καταστροφική επιρροή αυτού του σατανικού μύλου.

Η άκρως τεχνητή φύση της οικονομίας της αγοράς έχει τις ρίζες της στο γεγονός ότι η ίδια η διαδικασία της παραγωγής οργανώνεται με τη μορφή της αγοραπωλησίας[4]. Κανένας άλλος τρόπος οργάνωσης της παραγωγής δεν είναι εφικτός σε μία εμπορική κοινωνία. Κατά τον Ύστερο Μεσαίωνα, η βιομηχανική παραγωγή για τις εξαγωγές ήταν υπό τον έλεγχο πλούσιων αστών και διεκπεραιωνόταν υπό την άμεση επίβλεψή τους στην πόλη τους. Αργότερα, στην εμπορική κοινωνία, η παραγωγή ήταν υπό τον έλεγχο των εμπόρων και δεν περιοριζόταν πια στις πόλεις· ήταν η εποχή της «οικοτεχνίας», τότε που η βιομηχανία της αγροτικής υπαίθρου προμηθευόταν τις πρώτες ύλες από τον έμπορο καπιταλιστή, ο οποίος διεύθυνε την παραγωγική διαδικασία ως καθαρά εμπορική επιχείρηση. Τότε η βιομηχανική παραγωγή πέρασε σε μεγάλη κλίμακα υπό την καθοδήγηση του εμπόρου. Αυτός είχε γνώση της αγοράς, του όγκου και της ποιότητας της ζήτησης· αυτός εγγυόταν την προμήθεια των πρώτων υλών, όπως το μαλλί και μερικές φορές οι αργαλειοί, για το οικοτεχνικό σύστημα παραγωγής. Αν δεν επαρκούσαν οι προμήθειες, δυσμενέστερες ήταν οι επιπτώσεις πάνω στον τεχνίτη, που έχανε προσωρινά την απασχόλησή του. Δεν απαιτούνταν καμία μεγάλη βιομηχανική εγκατάσταση και ο έμπορος δεν έπαιρνε σημαντικό ρίσκο, αναλαμβάνοντας την ευθύνη της παραγωγής.

Το σύστημα αυτό ισχυροποιόταν και βελτιωνόταν οργανωτικά επί αιώνες, ως την εποχή που, σε μία χώρα, την Αγγλία, η υφαντουργία, υπό τον έλεγχο του υφασματέμπορου, προσέλαβε σχεδόν εθνικές διαστάσεις. Αυτός που αγόραζε και πουλούσε, εξασφάλιζε την παραγωγή – δεν απαιτούνταν ένα ξέχωρο κίνητρο. Η παραγωγή αγαθών δεν λάμβανε υπ’ όψη ούτε τις αμοιβαίες σχέσεις αλληλοϋποστήριξης ούτε την έγνοια του νοικοκύρη για τα εξαρτώμενα από αυτόν μέλη της οικογένειας ούτε την περηφάνια του τεχνίτη για το προϊόν του ούτε την ικανοποίηση και επιδοκιμασία του αγοραστικού κοινού· τίποτα, παρά μόνο το καθαρό κίνητρο του κέρδους, ίδιον του ανθρώπου που το επάγγελμά του είναι να πουλά και να αγοράζει. Μέχρι τα τέλη του 18ου αι., η βιομηχανική παραγωγή στην δυτική Ευρώπη ήταν απλώς συμπληρωματική του εμπορίου.

Όσο η μηχανή αποτελούσε ένα φτηνό και μη εξειδικευμένο εργαλείο, δεν υπήρχε καμία αλλαγή σε αυτήν την κατάσταση. Το γεγονός ότι ο οικοτεχνίτης μπορούσε να παράγει περισσότερα προϊόντα στις ίδιες εργάσιμες ώρες, πιθανόν να τον ωθούσε να χρησιμοποιήσει μηχανές για να μεγιστοποιήσει το εισόδημά του, αλλά δεν επηρέαζε αναγκαστικά την οργάνωση της παραγωγής. Το αν ο τεχνίτης –ή ο εργοδότης– ήταν κάτοχος φθηνών μηχανημάτων, προκαλούσε μια κάποια διαφοροποίηση στην κοινωνική θέση των δύο συμβαλλομένων και, οπωσδήποτε, σήμαινε μια διαφορά στα εισοδήματα του εργάτη, που κέρδιζε περισσότερα όταν ήταν ο ιδιοκτήτης των εργαλείων του. Αυτό, όμως, από μόνο του δεν προέτρεπε τον έμπορο να μεταβληθεί σε βιομήχανο καπιταλιστή ή να περιορίσει τις δραστηριότητές του αποκλειστικά στο να δανείζει σε τέτοιους ανθρώπους. Η πώληση αγαθών σπάνια ήταν πλήρης και η μεγαλύτερη δυσκολία παρέμενε η προμήθεια πρώτων υλών, που μερικές φορές ήταν αδύνατον να διακοπεί. Αλλά ακόμα και σε τέτοιες περιπτώσεις, η ζημία του εμπόρου-ιδιοκτήτη των μηχανημάτων δεν ήταν σημαντική. Αυτό που άλλαξε τελείως τη σχέση τού εμπόρου με την παραγωγή δεν ήταν η εμφάνιση της μηχανής καθ’ εαυτή, αλλά η εφεύρεση περίπλοκων μηχανημάτων και άρα εξειδικευμένων μηχανημάτων. Αν και ίσα ίσα ο έμπορος εισήγαγε την νέα οργάνωση της παραγωγής – γεγονός που καθόρισε την όλη πορεία του μετασχηματισμού – η χρήση των πολύπλοκων μηχανημάτων και εγκαταστάσεων απαίτησε τη δημιουργία εργοστασίων και, συνακόλουθα, αλλοίωσε την ισορροπία της σχέσης εμπορίου και βιομηχανίας, καταφανώς προς όφελος της τελευταίας. Η βιομηχανική παραγωγή έπαψε να λειτουργεί ως εξάρτημα του εμπορίου, και περίεκλειε πια μακροπρόθεσμες επενδύσεις και ανάλογα ρίσκα. Όσο δεν διασφαλιζόταν η απρόσκοπτη παραγωγή αγαθών, τέτοια ρίσκα δεν ήταν εφικτά για τον επενδυτή.

Όσο, όμως, γινόταν πολυπλοκότερη η βιομηχανική παραγωγή, τόσο αύξανε ο αριθμός των στοιχείων της βιομηχανίας, που η προμήθειά τους έπρεπε να διασφαλισθεί. Από αυτά, τρία ήταν κεφαλαιώδους σημασίας: η εργασία, η γη και το χρήμα. Σε μία εμπορική κοινωνία, υπήρχε μόνον ένας τρόπος οργάνωσής τους: να καταστούν διαθέσιμα προς πώληση. Επομένως, έπρεπε να οργανωθούν για να πουλιούνται στην αγορά, δηλαδή σαν εμπορεύματα. Η επέκταση του μηχανισμού της αγοράς στην εργασία, τη γη και το χρήμα, υπήρξε αναπόφευκτη συνέπεια της εισαγωγής των εργοστασίων σε μία εμπορική κοινωνία. Όλα τα στοιχεία της βιομηχανίας έπρεπε να προσφέρονται προς πώληση.

Αυτό συνδεόταν με την ανάγκη να υπάρχει ένα σύστημα αγοράς. Γνωρίζουμε πως σε ένα τέτοιο καθεστώς τα κέρδη διασφαλίζονται μόνο αν εξασφαλίζεται η αυτορύθμιση δια μέσου της ύπαρξης αλληλένδετων ανταγωνιστικών αγορών. Καθώς η ανάπτυξη των εργοστασίων αποτελούσε μέρος της διαδικασίας αγοράς και πώλησης, η εργασία, η γη και το χρήμα έπρεπε να μετατραπούν σε εμπορεύματα για να διασφαλισθεί η απρόσκοπτη παραγωγή. Βέβαια, δεν θα μπορούσαν πραγματικά να μετατραπούν σε εμπορεύματα, καθώς δεν παράγονταν για να πουληθούν στην αγορά. Αλλά ο μύθος της εμπορευματοποίησής τους κατέστη η οργανωτική αρχή της κοινωνίας. Από τα τρία διακρίνεται ένα: «εργασία» είναι ο τεχνικός όρος που χρησιμοποιείται για τους ανθρώπους, εφ’ όσον είναι υπάλληλοι και όχι εργοδότες· συνάγεται ότι, εφ’ εξής, η οργάνωση της εργασίας θα άλλαζε παράλληλα με την οργάνωση του συστήματος της αγοράς. Αλλά καθώς η οργάνωση της εργασίας είναι απλώς μια άλλη περιγραφή του τρόπου ζωής των απλών ανθρώπων, αυτό σημαίνει πως η ανάπτυξη του συστήματος της αγοράς θα συνοδευόταν από μία αλλαγή στην οργάνωση της κοινωνίας. Τελικά, η ανθρώπινη κοινωνία είχε καταστεί εξάρτημα του οικονομικού συστήματος.

Επανερχόμαστε στις παράλληλες ιστορίες των ζημιών που προκάλεσαν οι περιφράξεις στην αγγλική ιστορία, και της κοινωνικής καταστροφής που ακολούθησε την Βιομηχανική Επανάσταση. Έχουμε επισημάνει ότι, κατά κανόνα, βελτιώσεις επιτυγχάνονται με αντίτιμο την κοινωνική αποδιάρθρωση. Αν αυτή προσλάβει μεγάλες διαστάσεις, τότε η κοινότητα υποκύπτει στο μοιραίο. Οι Τυδώρ και οι πρώτοι Στιούαρτ γλίτωσαν την Αγγλία από την τύχη της Ισπανίας, ρυθμίζοντας την ταχύτητα και την επέκταση της αλλαγής ώστε αυτή να καταστεί ανεκτή, και παροχετεύοντας τα αποτελέσματα της σε λιγότερο καταστροφικές απολήξεις. Τίποτε, όμως, δεν έσωσε τον αγγλικό λαό από τον αντίκτυπο της Βιομηχανικής Επανάστασης. Η τυφλή πίστη στην αυθόρμητη πρόοδο είχε κυριεύσει τον νου των ανθρώπων, και οι πιο φωτισμένοι πίεζαν για απεριόριστη και ανεξέλεγκτη κοινωνική αλλαγή, με θρησκευτικό φανατισμό. Οι συνέπειες στη ζωή των ανθρώπων είναι φρικτές, ξεπερνούν κάθε προσπάθεια περιγραφής. Πράγματι, η ανθρώπινη κοινωνία θα βάδιζε στην εξολόθρευση, αν δεν υπήρχαν προστατευτικές αντιδράσεις, που περιόριζαν τη δράση αυτού του μηχανισμού αυτοκαταστροφής.

Η κοινωνική ιστορία του 19ου αι. υπήρξε, επομένως, το αποτέλεσμα μιας διπλής κίνησης: η επέκταση της οργάνωσης της αγοράς για τα γνήσια εμπορεύματα, συνοδεύθηκε από έναν περιορισμό για τα πλασματικά. Ενώ από τη μία οι αγορές κατέκλυσαν την υφήλιο και η ποσότητα των διατιθέμενων αγαθών προσέλαβε απίστευτες διαστάσεις, από την άλλη ένα δίκτυο μέτρων και πολιτικών ενσωματώθηκε σε ισχυρούς θεσμούς, που είχαν σχεδιαστεί για να ελέγξουν τη δράση της αγοράς σε σχέση με την εργασία, τη γη και το χρήμα. Ενώ η οργάνωση παγκόσμιων αγορών εμπορευμάτων, κεφαλαίων και νομίσματος, υπό την αιγίδα του διεθνούς κανόνα του χρυσού, έδωσε μία πρωτοφανή ώθηση στον μηχανισμό των αγορών, αναδύθηκε ένα βαθιά ριζωμένο κίνημα αντίστασης στις καταστροφικές συνέπειες μιας οικονομίας υπό τον έλεγχο της αγοράς. Η κοινωνία αυτοπροστατεύτηκε από τους κινδύνους που ήταν εγγενείς στο σύστημα της αυτορυθμιζόμενης αγοράς – αυτό αποτελεί ένα βασικό χαρακτηριστικό γνώρισμα της ιστορίας της περιόδου.

• Πρόκειται για το 6ο κεφάλαιο του βιβλίου σταθμός του Καρλ Πολάνυι αναφορικά με τις φιλοσοφικές καταβολές, την πρακτική εφαρμογή, τις κοινωνικές επιπτώσεις, την ιστορία και την εξέλιξη του καπιταλισμού και της οικονομίας της αγοράς. Βλ. Polanyi Karl, «Η αυτορυθμιζόμενη αγορά και τα πλασματικά εμπορεύματα: εργασία, γη και χρήμα» στο Ο μεγάλος μετασχηματισμός: οι πολιτικές και κοινωνικές απαρχές του καιρού μας (μτφρ. Γαγανάκης Κώστας), χ.χ. [1944], Θεσσαλονίκη: Νησίδες, σσ. 69-77.

[1]     Henderson, H.D., Supply and Demand, 1922. Η πρακτική της αγοράς είναι διττή: η κατ’ αναλογία κατανομή των παραγόντων στις διαφορετικές χρήσεις και η οργάνωση των δυνάμεων που επηρεάζουν την συνολική προσφορά παραγόντων

[2]     Hawtrey, G.R., The Economic Problem, 1925. Η λειτουργία της Μεγάλης Αγοράς, όπως την ορίζει ο Hawtrey, συνίσταται στο «να καθιστά τις σχετικές αγοραστικές αξίες όλων των εμπορευμάτων αμοιβαία συμβατές/σύμμετρες».

[3]     Η αναφορά του Μαρξ στον φετιχιστικό χαρακτήρα των εμπορευμάτων σχετίζεται με την ανταλλακτική αξία των γνήσιων εμπορευμάτων και δεν έχει καμία σχέση με τα πλασματικά εμπορεύματα για τα οποία μιλούμε εδώ.

[4]     Cunningham, W., «Economic Change», , στο Cambridge Modern History, Vol. I.

http://www.respublica.gr/2015/09/column/%CE%BA%CE%B1%CF%81%CE%BB-%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%AC%CE%BD%CF%85%CE%B9-%CE%B7-%CE%B1%CF%85%CF%84%CE%BF%CF%81%CF%85%CE%B8%CE%BC%CE%B9%CE%B6%CF%8C%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%B7-%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AC/

Το bullying είναι το άλλο όνομα του φασισμού

July 9, 2018, 10:19 am

≫ Next: Αντρέα Καμιλέρι: Βλέπω το μέλλον μαύρο

≪ Previous: Καρλ Πολάνυι – Η αυτορυθμιζόμενη αγορά και τα πλασματικά εμπορεύματα: εργασία, γη και χρήμα

$

0

0

Το bullying είναι το άλλο όνομα του φασισμού

[ Γιώργος X. Παπασωτηρίου / 

Ο ατομικός εκφοβισμός, το bullying εναντίον του άλλου, του διπλανού, η «μικρή ατομική τρομοκρατία» λειτουργούσε πάντα δίπλα στη «μεγάλη τρομοκρατία» του πολιτικού φασισμού. Το bullying ανάγει κοινωνικοπολιτικές διαδικασίες σε ατομικές, σε ένα επιφανειακό επίπεδο ψυχολογίας, καθιστώντας αόρατες τις σχέσεις εξουσίας και τις ευρύτερες θεσμοθετημένες πρακτικές που διαπερνούν αυτές τις διαδικασίες. Υπό μία έννοια, δηλαδή, αποπολιτικοποιεί και συγκαλύπτει την κοινωνικοπολιτική και πολιτισμική διάσταση της γενικής βίας. Με άλλα λόγια συγκαλύπτει τον πολιτικό φασισμό. Μερικές φορές, μάλιστα, όπως σήμερα, τον νομιμοποιεί -κι αυτό είναι το πλέον επικίνδυνο.

Γιατί ο φασισμός δεν είναι μόνο μία πρακτική, έχει και τη θεωρητική του στήριξη. Οι ουσιοκρατικές φιλοσοφίες χάρη στις οποίες συγκροτείται το υποκείμενο, βοηθούν ενεργά στην αναπαραγωγή ενός συστήματος που αποκλείει τον άλλον με βίαιο τρόπο. Συγκεκριμένα, βοηθούν ένα άδικο και βίαιο, δηλαδή φασιστικό σύστημα να αποδώσει σε μερικές συμπεριφορές και λόγους -με βάση ένα αυθαίρετο κριτήριο- το στάτους του φυσιολογικού και σε άλλες το χαρακτηρισμό: «αποκλίνον-παθολογικό». Τα άτομα στο σύστημα αυτό διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: σε αυτά που αναγνωρίζονται ως «πραγματικά» ανθρώπινα υποκείμενα, και άρα άξια να είναι ισότιμα μέλη της πολιτικής κοινότητας, και σε αυτά που θεωρούνται μη-ανθρώπινα, δηλαδή «παρεκκλίνοντα». Εδώ έχουμε τον homo sacer, τον δούλο της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας που δεν προστατεύεται από κανένα νομικό πλαίσιο και ο καθένας μπορεί να τον σκοτώσει, μέχρι τη σημερινή αντιμετώπιση των προσφύγων και των μεταναστών, των γυναικών –κυρίως στο trafficking-, των ομοφυλόφιλων, των Ρομά κ.ά.

Οι ανθρωποκεντρικοί λόγοι  επιτρέπουν να οριοθετείται το τι είναι το πολιτισμικά διανοήσιμο ως ανθρώπινο, με αποτέλεσμα κάποιοι άνθρωποι να «αποανθρωποποιούνται» και να μην αναγνωρίζονται ως ισότιμοι, αλλά να θεωρούνται ως ένα είδος «παρία», περιττού (σ.σ. στην έννοια του «περιττού» βασίζεται ο ολοκληρωτισμός σύμφωνα με την Άρεντ), «γυμνού» από κάθε δικαίωμα, από κάθε πολιτική και νομική προστασία.

Κάποιοι λένε πως είναι θέμα εκπαίδευσης. Ότι δηλαδή η εκπαίδευση στην Ελλάδα θα πρέπει να αμφισβητήσει τις κανονιστικές μορφοποιήσεις και ιδιότητες που έχουν ταξινομηθεί στην κατηγορία «διαφορετικοί», «παρεκκλίνοντες», να άρει το βίαιο αποκλεισμό από το κοινωνικό γίγνεσθαι που υφίστανται άτομα επειδή, τάχα, ο τρόπος ζωής τους «παρεκκλίνει» από το -οριζόμενο αυθαίρετα από τις σχέσεις εξουσίας- «κανονικό» ή «φυσιολογικό». Αντί, δηλαδή, η εκπαιδευτική διαδικασία να νομιμοποιεί δομές εξουσίας που δεν αναγνωρίζουν όλα τα ανθρώπινα όντα ως ανθρώπινα και, κατά συνέπεια, τα αποκλείουν, πρέπει να πρωτοστατήσει στη συγκρότηση μιας νέας ηθικής, η οποία θα προκρίνει τον σεβασμό για τον Άλλο και την άρνηση κάθε είδους βίαιου αποκλεισμού με επίγνωση του ρόλου που διαδραματίζουν οι σχέσεις εξουσίας στη διαμόρφωση των υποκειμένων. Όμως δεν είναι μόνο θέμα εκπαίδευσης.

Είναι και θέμα Συμβολικής Τάξης. Μιας κατάστασης δηλαδή που διαπερνά τα πάντα, τον τρόπο ζωής, τον τρόπο σκέψης, τον τρόπο που κανείς τρώει, κάθεται, κοιμάται ή κάνει σεξ, τον τρόπο που οδηγεί, που συναλλάσσεται... Είναι θέμα συνεπώς Πολιτισμού και Πολιτικής. Και μιλάω για τον φασισμό του viril και της δύναμης των φαρμακοδιεγερμένων μούσκλων των γυμναστηρίων, αυτών που παραπέμπουν στην εκπαίδευση της Χρυσής Αυγής, το φασισμό του φαλλού, όπως συμβολίζεται με τα ξυρισμένα κεφάλια των φασιστοειδών, τον φασισμό που επικρατεί παντού, αποκλείοντας τον αδύνατο, τον διαφορετικό, τον άλλο και επιβάλλοντας μία κανονιστική αντίληψη του ανθρώπινου, μια κανονιστική αντίληψη για το τι και πως πρέπει να είναι το ανθρώπινο σώμα. Αυτός ο κοινωνικός και πολιτιστικός φασισμός είναι ο μεγάλος κίνδυνος των σημερινών κοινωνιών, καθώς προτείνει ως στοιχείο κοινωνικής συνοχής το μίσος και όχι την Αγάπη και την Αλληλεγγύη. Έτσι, η ρίζα του ανήκειν και ο συνδετικός ιστός του συνανήκειν γίνεται το μίσος για τον άλλον! 

Παραδόξως, το μίσος αυτό των φασιστών βρίσκει «στέγη» και κατοικεί στο θεσμικό κέλυφος που λέγεται Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία. Η τελευταία δεν έχει καμία σχέση με το περιεχόμενο της χριστιανικής αγάπης, αλλά είναι ένας ισχυρότατος θεσμός εξουσίας ακροδεξιού τύπου, δηλαδή της πιο άγριας μισαλλοδοξίας. Γι’ αυτό η αντιπαράθεση με την Εκκλησία πρέπει να γίνεται σ’ αυτό το πολιτικό πλαίσιο και όχι του οικονομίστικου διαχωρισμού «Κράτους-Εκκλησίας». Δηλαδή του "χωρισμού"ενός συντηρητικού θεσμού εξουσίας από έναν άλλο υπερσυντηρητικό θεσμό…

http://artinews.gr/%CF%84%CE%BF-bullying-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CF%84%CE%BF-%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF-%CF%8C%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D.html

Αντρέα Καμιλέρι: Βλέπω το μέλλον μαύρο

July 9, 2018, 10:27 am

≫ Next: η παράλογη ελευθερία

≪ Previous: Το bullying είναι το άλλο όνομα του φασισμού

$

0

0

Αντρέα Καμιλέρι: Βλέπω το μέλλον μαύρο

[ ARti news / 

«Υπάρχει μια κακή συναίνεση για τις εξτρεμιστικές θέσεις του Ματέο Σαλβίνι, και μου θυμίζουν την κατάσταση του 1937» λέει ο Ιταλός συγγραφέας Αντρέα Καμιλέρι σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Repubblica.

Δυστυχώς ο ρατσισμός κάνει και πάλι την εμφάνιση του στην Ιταλία, επισημαίνει ο Καμιλέρι και κατηγορεί τον υπουργό Εσωτερικών της Ιταλίας και ηγέτη της Λέγκας του Βορρά για τις θέσεις του κατά των μεταναστών. 

«Ο Λεονάρντο Σάσα -συνεχίζει ο συγγραφέας- είπε ότι την παραμονή της ανόδου του φασισμού στην Ιταλία, ζήτησαν από έναν τυφλό αγρότη να πει πως βλέπει το μέλλον. Και ο αγρότης απάντησε: Αν και είμαι τυφλός, το βλέπω μαύρο. Το ίδιο θα έλεγα και εγώ σήμερα». 

Σύμφωνα με τον Καμιλέρι, «ο Σαλβίνι είναι άνθρωπος της υπαίθρου, δεν γνωρίζει τη θάλασσα. Αν την γνώριζε, θα είχε περισσότερο σεβασμό για εκείνους που αναγκάζονται να επιβιβάζονται σε άθλια πλοιάρια προοριζόμενα να ναυαγήσουν». «Η συγκατάθεση των Ιταλών στις πιο ακραίες θέσεις αποκαλύπτει τη χειρότερη πλευρά μας, ξεκινώντας από τον ρατσισμό» λέει ο Καμιλέρι και προσθέτει: 

«Στα ενενήντα τρία μου, ευρισκόμενος σε απόσταση αναπνοής από τον θάνατο, αφήνω μια χώρα που δεν περίμενα. Και για το λόγο αυτό αισθάνομαι ότι απέτυχα ως Ιταλός πολίτης».

http://artinews.gr/%CE%B1%CE%BD%CF%84%CF%81%CE%AD%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%BC%CE%B9%CE%BB%CE%AD%CF%81%CE%B9-%CE%B2%CE%BB%CE%AD%CF%80%CF%89-%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%AD%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD-%CE%BC%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%BF.html

η παράλογη ελευθερία

July 9, 2018, 10:38 am

≫ Next: Κράτος ασφαλιτών και εισαγγελέων!

≪ Previous: Αντρέα Καμιλέρι: Βλέπω το μέλλον μαύρο

$

0

0

η παράλογη ελευθερία

Τώρα το κυριότερο έγινε. Δεν μπορώ ν'αρνηθώ τις λίγες αλήθειες που ξέρω. Αυτό που ξέρω, αυτό που είναι σίγουρο, αυτό που δεν μπορώ ν'αρνηθώ, αυτό που δεν μπορώ ν'απορρίψω, αυτά έχουν σημασία. Το κομμάτι του εαυτού μου που ζει μ'αβέβαιες νοσταλγίες μπορεί ν'αρνηθεί τα πάντα, εκτός απ'τον πόθο της ενότητας, την επιθυμία της εξήγησης, την ανάγκη για σαφήνεια και συνοχή. Μπορώ να τα'αρνηθώ όλα μέσα σ'αυτό τον κόσμο που με περιβάλλει, με πιέζει και με διαπερνάει, εκτός απ'αυτό το χάος, απ'αυτό τον τυχαίο βασιλιά, απ'αυτήν τη θεία ισορροπία που γεννιέται απ'την αναρχία. Δεν ξέρω αν υπάρχει ένα νόημα ανώτερο απ'τον κόσμο. Αλλά ξέρω πως δε γνωρίζω αυτό το νόημα και πως μου είναι αδύνατο για την ώρα να το μάθω. Μια σημασία έξω απ'την ύπαρξή μου, τι μπορεί να σημαίνει για μένα; Μονάχα μ'ανθρώπινα δεδομένα μπορώ να καταλάβω. Αυτό που αγγίζω, αυτό που μ'αντιστέκεται, να τι καταλαβαίνω. Ξέρω ακόμα πως αυτές τις δυο βεβαιότητες, την επιθυμία μου γι'απολυτότητα κι ενότητα και το ότι δεν μπορώ να εξηγήσω λογικά και με αιτιολογίες αυτό τον κόσμο, αδυνατώ να τις συμβιβάσω. Ποια άλλη αλήθεια μπορώ ν'αναγνωρίσω ειλικρινά, χωρίς την παρέμβαση μιας ανύπαρκτης ελπίδας που δεν έχει καμιά σημασία μέσα στα όρια της ύπαρξής μου;
 

 

Αν ήμουν δέντρο ανάμεσα σε δέντρα, γάτα ανάμεσα σε ζώα, αυτή η ζωή θα είχε ένα νόημα ή, αυτό το πρόβλημα δε θα υπήρχε καν, γιατί θ'αποτελούσα ένα κομμάτι αυτού του κόσμου. Θα ή μ ο υ ν αυτός ο κόσμος που του εναντιώνομαι μ'όλη μου τη συνείδηση, απαιτώντας επίμονα να συμφιλιωθώ μαζί του. Αυτή η απλούστατη λογική με φέρνει αντιμέτωπο μ'ολόκληρη τη δημιουργία. Δεν μπορώ να την αρνηθώ διαγράφοντάς την. Οφείλω λοιπόν, να μείνω πιστός στην αλήθεια μου. Οφείλω να υποστηρίξω εκείνο που μου παρουσιάζεται τόσο φανερά, ακόμα κι αν είμαι αντίθετος. Και τι αποτελεί την ουσία αυτής της σύγκρουσης, αυτής της απόστασης ανάμεσα στον κόσμο και το πνεύμα μου, εκτός από τη συνείδησή μου; Εάν, λοιπόν, θέλω να μείνω πιστός στην αλήθεια μου, αυτό θα το πετύχω με την βοήθεια μιας αδιάκοπης συνείδησης, πάντα ανανεωμένης, πάντα έντονης. Για την ώρα, μου χρειάζεται αυτή η συνείδηση. Αυτή την ώρα, το παράλογο, τόσο εύκολο και τόσο δύσκολο μαζί για να το κατακτήσω, ξαναμπαίνει στη ζωή ενός ανθρώπου και ξαναβρίσκει την πατρίδα του. Αυτή την ώρα ακόμα, το πνεύμα μπορεί ν'αφήσει τον άνυδρο και ξερό δρόμο του φωτεινού αγώνα. Το παράλογο, τώρα, εμφανίζεται στην καθημερινή ζωή. Ξαναβρίσκει τον κόσμο που ανήκει το ανώνυμο "ον", αλλ'από εδώ και στο εξής ο άνθρωπος ξαναγυρίζει σ'αυτόν φέρνοντας μέσα του την επανάσταση και τη λογική. Σταμάτησε να ελπίζει. Βασίλειό του, είναι, επιτέλους, αυτή η κόλαση του παρόντος. Όλα τα προβλήματα ξαναγίνονται πολύπλοκα. Μπροστά στο λυρισμό σχημάτων και χρωμάτων παύει να υπάρχει αφηρημένη επιφάνεια. Οι αντιφάσεις του πνεύματος ζωντανεύουν και ξαναβρίσκουν το άθλιο και υπέροχο καταφύγιο της ανθρώπινης καρδιάς. Δεν εξηγήθηκε τίποτα. Αλλάζουν, όμως, όλα όψη. Που πάμε; Πρόκειται να πεθάνουμε, να γλιτώσουμε με το πήδημα, πάμε να ξαναχτίσουμε με ιδέες και σχήματα ένα σπίτι στα μέτρα του; Ή θα μπορέσουμε ν'αντέξουμε την τρομερή κι υπέροχη συνθήκη του παράλογου; Μ'αυτά τα δεδομένα, ας κάνουμε μια τελευταία προσπάθεια για να φτάσουμε στις απόψεις μας. Σ'αυτό τον παράλογο κόσμο, το κορμί, η τρυφερότητα, η δημιουργία, η δράση, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, θα ξαναβρούν τότε τη θέση τους. Ο άνθρωπος θα ξαναβρεί, επιτέλους, σ'αυτόν το κρασί του παράλογου και το ψωμί της αδιαφορίας που μ'αυτά διατηρεί το μεγαλείο του.
 

Ας σταθούμε κι άλλο στη μέθοδο: πρέπει να επιμείνουμε. Σε κάποιο σημείο της πορείας του, ο παράλογος άνθρωπος προκαλείται. Μπορεί να μην υπάρχουν θεοί, αλλ'απ'την ιστορία δε λείπουν ούτε οι θρησκείες, ούτε οι προφήτες. Του ζητάνε να κάνει ένα άλμα. Μπορεί ν'απαντήσει ότι δεν καταλαβαίνει καλά, ότι αυτό δεν είναι σαφές. Θέλει να κάνει μονάχα εκείνο που καταλαβαίνει απόλυτα. Του λένε να είναι σίγουρος πως πέφτει στο αμάρτημα της αλαζονείας, μα δεν καταλαβαίνει την έννοια της αμαρτίας, δεν καταλαβαίνει πως στο τέλος ίσως βρίσκεται η κόλαση, δε διαθέτει αρκετή φαντασία για να φανταστεί αυτό το παράδοξο μέλλον. Του λένε πως χάνει την αιώνια ζωή, μα αυτό του φαίνεται ανόητο. Θέλουν να τον πείσουν πως είναι ένοχος. Αυτός νοιώθει αθώος. Πραγματικά, αυτή μονάχα νοιώθει, την ανεπανόρθωτη αθωότητά του. Αυτή του επιτρέπει τα πάντα. Έτσι, απαιτεί από τον εαυτό του, μ ο ν ά χ α να ζει μ'αυτό που ξέρει, να συμβιβάζεται μ'αυτό που υπάρχει χωρίς ν'αφήνει να παρεμβαίνει τίποτα το αβέβαιο. Του απαντούν πως δεν είναι τίποτα βέβαιο. Αλλ'αυτό, τουλάχιστον, είναι μια βεβαιότητα. Αυτή αντιμετωπίζεται: θέλει να μάθει αν είναι δυνατόν να ζει χωρίς ελπίδα.

Τώρα μπορώ να πλησιάσω την έννοια της αυτοκτονίας. Έχουμε ήδη καταλάβει ποια εξήγηση μπορούμε να της δώσουμε. Εδώ, το πρόβλημα αντιστρέφεται. Προηγουμένως χρειαζόταν να μάθουμε αν η ζωή έπρεπε να 'χει ένα νόημα για να τη ζήσει κανείς. Αντίθετα, εδώ φαίνεται πως όσο η ζωή δεν έχει νόημα, τόσο καλύτερα μπορεί να τη ζήσει κανείς. Το να ζεις μια εμπειρία, ένα πεπρωμένο, σημαίνει πως τα δέχεσαι απεριόριστα. Επομένως, δε θα ζήσεις σ'αυτό το πεπρωμένο, ξέροντας πως είναι παράλογο, εάν δεν κάνεις το παν για να κρατήσεις μπροστά σου αυτό το παράλογο που το διέκρινες με τη βοήθεια της συνείδησης. Όταν αρνιέσαι ένα πόλο της αντίθεσης που υπάρχει, αρνιέσαι ολόκληρη την αντίθεση. Όταν καταργείς τη συνειδητή επανάσταση, αποφεύγεις το πρόβλημα. Το θέμα της μόνιμης επανάστασης μεταφέρεται έτσι στην ατομική εμπειρία. Το να ζεις σημαίνει πως κάνεις να ζει το παράλογο. Το κάνεις να ζει, πριν απ'όλα, σημαίνει πως το αντιμετωπίζεις. Αντίθετα από την Ευρυδίκη, όταν το αποφεύγεις, το παράλογο δεν υπάρχει. Έτσι, μια απ'τις λίγες φιλοσοφικές συγγενικές θέσεις που πρέπει να πάρεις, είναι η επανάσταση. Αποτελεί την αδιάκοπη αντίσταση του ανθρώπου, την έκφραση της αβεβαιότητάς του. Είναι το αποτέλεσμα μιας αναπόφευκτης ειλικρίνειας. Στην κάθε στιγμή της αντιμετωπίζει τον κόσμο σαν πρόβλημα. Ακόμα, ο κίνδυνος προσφέρει στον άνθρωπο τη μοναδική ευκαιρία να την αισθανθεί, όπως η μεταφυσική επανάσταση ξεδιπλώνει τη συνείδηση σ'όλο το μήκος της εμπειρίας. Αποτελεί τη σταθερή τοποθέτηση του ανθρώπου μπροστά στον εαυτό του. Δεν κοιτάζει τον ουρανό, καμιά ελπίδα δεν κλείνει μέσα της. Η επανάσταση αυτή εκφράζει τη βεβαιότητα ενός συντριπτικού πεπρωμένου, όχι την υποταγή σ'αυτό.
Εδώ παρατηρούμε με ποιο τρόπο η παράλογη εμπειρία δεν καταλήγει στην αυτοκτονία. 

Μπορούμε να πιστέψουμε, αδικαιολόγητα όμως, πως η αυτοκτονία είναι φυσική συνέπεια της επανάστασης. Αλλά η αυτοκτονία δε διανοείται τη λογική της κατάληξη. Αφού προϋποθέτει τη συγκατάθεση, εκφράζει ακριβώς την αντίθεσή της. Με την αυτοκτονία, όπως με το άλμα, ομολογείς ότι υπάρχουν όρια. Έχει συμπληρωθεί το παν, ο άνθρωπος επιστρέφει στην ουσιαστική του ιστορία. Αποφεύγει το μέλλον, το μοναδικό και τρομερό μέλλον του αφού βυθίζεται μέσα σ'αυτό. Κατά κάποιο τρόπο, με την αυτοκτονία το παράλογο παύει να υπάρχει. Πεθαίνει μαζί της. Αλλά ξέρω πως για να διατηρηθεί, το παράλογο δεν πρέπει να εξαφανιστεί. Στο μέτρο που συνειδητοποιεί κι αρνιέται συγχρόνως το θάνατο, αποφεύγει την αυτοκτονία. Το σχοινί που διακρίνει σε μερικά μέτρα ο καταδικασμένος σε θάνατο, βρίσκεται στο χείλος της τελευταίας του σκέψης, στην άκρη της τρομακτικής του πτώσης. Πραγματικά, ο θανατοποινίτης είναι αντίθετος στην αυτοκτονία.
 

Αυτή η επανάσταση δίνει στη ζωή αξία. Απλωμένη σ'όλο το μήκος μιας ύπαρξης, της προσφέρει το μεγαλείο της. Για έναν άνθρωπο χωρίς παρωπίδες δεν υπάρχει ωραιότερο θέαμα από το θέαμα της περηφάνειας ιδωμένο με μια ανώτερη πραγματικότητα. Πραγματικά, το θέαμα της ανθρώπινης περηφάνειας είναι μοναδικό. Όλοι οι εξευτελισμοί είναι μηδέν. Το μάθημα που δίνει το πνεύμα στον εαυτό του - να έχει σιδερένια θέληση, να βλέπει σωστά - κλείνει μέσα του κάτι δυνατό, κάτι ανεπανάληπτο. Εάν αυτή η πραγματικότητα που εκφράζει το μεγαλείο του ανθρώπου ελαττωθεί, θα μειωθεί συγχρόνως και ο ίδιος ο άνθρωπος. Τώρα, καταλαβαίνω γιατί οι θεωρίες που μου τα εξηγούν όλα με μειώνουν την ίδια στιγμή. Μ'απαλλάσσουν απ'το βάρος της ζωής μου που, παρ'όλα αυτά, πρέπει να το κουβαλάω μόνος μου. Σ'αυτή τη δίνη, μονάχα μια σκεπτικιστική μεταφυσική που συνδέεται με μια αρνητική ηθική, μπορώ να δεχτώ.
 

Συνείδηση κι επανάσταση, αυτές οι αρνήσεις πάνε κόντρα στην παραίτηση. Τις εμψυχώνει να εναντιώνονται κάθε τι το ανεξάντλητο και γεμάτο πάθος που υπάρχει σε μια ανθρώπινη καρδιά. Αυτή η καρδιά πρέπει να πεθάνει χωρίς να συμβιβαστεί, χωρίς να συναινέσει. Η αυτοκτονία είναι σφάλμα. Ο παράλογος άνθρωπος πρέπει να εξαντλεί τα πάντα και να εξαντλείται. Το παράλογο είναι γι'αυτόν το μεγάλο του πάθος, αυτό που του επιτρέπει να συνεχίζει μια μοναδική προσπάθεια, γιατί ξέρει πως σ'αυτήν τη συνείδηση και σ'αυτή την καθημερινή επανάσταση υπάρχει η μοναδική του αλήθεια, η πρόκληση. Αυτή είναι η πρώτη συνέπεια.

Αν δεχτώ αυτήν τη στάση που υφίσταται όλες τις συνέπειες (και τίποτ'άλλο) μιας ξεκαθαρισμένης έννοιας, αντιμετωπίζω ένα δεύτερο παράδοξο. Για να μείνω πιστός σ'αυτήν τη μέθοδο, δεν ασχολούμαι καθόλου με το πρόβλημα της μεταφυσικής ελευθερίας. Δε μ'ενδιαφέρει να μάθω εάν ο άνθρωπος είναι ελεύθερος. Μονάχα την προσωπική μου ελευθερία μπορώ να αποδείξω. Δεν μπορώ να έχω γι'αυτή μια αόριστη γνώση, αλλά μερικές σαφείς απόψεις. Το πρόβλημα της "ελευθερίας εν εαυτή"δεν έχει νόημα. Γιατί, μ'έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο, είναι συνδεδεμένο με το πρόβλημα του Θεού. Το να μάθω εάν ο άνθρωπος είν'ελεύθερος προϋποθέτει πως ξέρω αν είναι δυνατό ν'ανήκει σε κάποιον. Ο ιδιαίτερος παραλογισμός αυτού του προβλήματος οφείλεται στο ότι η ίδια η γνώση που θέτει το πρόβλημα της ελευθερίας, τη στιγμή που το θέτει, αφαιρεί απ'αυτό κάθε νόημα. Γιατί μπροστά στον Θεό, το πρόβλημα της ελευθερίας είν'ευκολότερο απ'το πρόβλημα του κακού. Ξέρουμε το διαζευκτικό: ή δεν είμαστε ελεύθεροι κι ο παντοδύναμος Θεός είναι υπεύθυνος για το κακό. Ή, είμαστε ελεύθεροι κι υπεύθυνοι μα ο Θεός δεν είναι παντοδύναμος. Όλες οι σοφιστείες των σχολών ούτε πρόσθεσαν ούτε αφαίρεσαν τίποτα απ'την αντίθεση αυτού του παράδοξου.
 

Γι'αυτό δεν μπορώ να ενθουσιάζομαι επιπόλαια ή να αρκεσθώ στον απλό ορισμό μιας έννοιας που μου διαφεύγει και χάνει το νόημά της απ'τη στιγμή που ξεπερνάει τα πλαίσια της ατομικής μου εμπειρίας. Δεν μπορώ να καταλάβω αυτό που πιθανό να ήταν μια ελευθερία προσφερόμενη από μια ανώτερη ύπαρξη. Έχω χάσει την αίσθηση της ιεραρχίας. Για την ελευθερία δεν μπορώ να έχω παρά την αντίληψη που έχουν γι'αυτή ο φυλακισμένος ή ο σύγχρονος πολίτης μέσα στο Κράτος. Η μόνη που ξέρω είναι η πνευματική ελευθερία και η ελευθερία της δράσης. Μ'αυτά τα δεδομένα λοιπόν, αφού το παράλογο αποκλείει κάθε μου ελπίδα για αιώνια ελευθερία γίνεται αιτία να στρέψω στο αντίθετο την ελευθερία της δράσης μου. Αυτή η έλλειψη ελπίδας και μέλλοντος αποτελεί μια επαύξηση στην ετοιμότητα του ανθρώπου..
 

Ο συνηθισμένος άνθρωπος, προτού γνωρίσει το παράλογο, ζει θέτοντας σκοπούς, φροντίζει για το μέλλον ή για τη δικαίωσή του (όσο γι'αυτά δεν υπάρχει θέμα). Εκτιμάει τις ευκαιρίες που του παρουσιάζονται, σκέφτεται το αύριο, τη σύνταξή του ή την αποκατάσταση των παιδιών του. Πιστεύει ακόμα πως κάτι στην ζωή του μπορεί να προκαθοριστεί. Πραγματικά, ενεργεί σα να ήταν ελεύθερος, ακόμα κι αν όλα τα γεγονότα πάνε κόντρα σ'αυτή την ελευθερία. Μετά τη γνωριμία με το παράλογο, κλονίζονται τα πάντα. Η ιδέα του "υπάρχω", η διάθεσή μου να ενεργώ σα να είχαν όλα ένα νόημα (ακόμα κι αν, με την ευκαιρία, θα 'λεγα πως τίποτα δεν έχει νόημα), όλα αυτά διαψεύδονται μ'έναν ιλιγγιώδη τρόπο απ'τον παραλογισμό ενός ξαφνικού θανάτου. Το να σκέφτεσαι το αύριο, να θέτεις σκοπούς, να έχεις επιθυμίες - όλα αυτά προϋποθέτουν ότι πιστεύεις στην ελευθερία, ακόμα κι αν, καμιά φορά, σε βεβαιώνουν πως δεν πρόκειται να την ξανανοιώσεις. Αλλά για την ώρα, η ανώτερη αυτή ελευθερία του να υπάρχεις, που μπορεί μόνη της να θεμελιώσει μια αλήθεια, ξέρω καλά πως δεν υπάρχει. Υπάρχει ο θάνατος σα μοναδική πραγματικότητα. Μετά απ'αυτόν τα παιχνίδια τελειώνουν. Δεν είμαι πια ελεύθερος να διαιωνισθώ, είμαι σκλάβος και προ πάντων σκλάβος που δεν ελπίζει στην αιώνια επανάσταση, που δεν έχει καταφύγιο για την περιφρόνηση. Και, ποιος μπορεί να παραμείνει σκλάβος χωρίς επανάσταση και χωρίς περιφρόνηση; Ποια ελευθερία μπορεί να υπάρξει σ'όλο το νόημά της, χωρίς πίστη στην αιωνιότητα;
 

Συγχρόνως όμως, ο παράλογος άνθρωπος καταλαβαίνει πως μέχρι τώρα συνδεόταν μ'αυτή την απαίτηση για ελευθερία που ζούσε φανταστικά. Κατά κάποιο τρόπο, αυτό τον εμπόδιζε. Στα μέτρα που έθετε ένα σκοπό στη ζωή του, συμμορφωνόταν με τις απαιτήσεις αυτού του σκοπού και γινόταν σκλάβος της ελευθερίας του. Έτσι, δε θα μπορούσα πια να ενεργήσω διαφορετικά παρά σαν πατέρας (ή μηχανικός ή αρχηγός λαών ή έκτατος υπάλληλος στα Τ.Τ.Τ.) που προετοιμάζομαι να γίνω. Πιστεύω πως μπορώ να διαλέξω να είμαι περισσότερο αυτό και λιγότερο κάτι άλλο. Είναι αλήθεια πως το πιστεύω ασυνείδητα. Συγχρόνως όμως απαιτώ να πιστεύουν κι εκείνοι που με περιβάλλουν, να κρίνουν (οι άλλοι είναι τόσο βέβαιοι για το ότι είναι ελεύθεροι κι αυτή η καλή διάθεση εύκολα μεταδίδεται!). Όσο μακριά κι αν μπορούμε να μείνουμε από κάθε κρίση, ηθική ή κοινωνική, μερικές τις δεχόμαστε κι ακόμα με τις καλύτερες φτιάχνουμε τη ζωή μας (υπάρχουν καλές και κακές κρίσεις). Έτσι ο παράλογος άνθρωπος καταλαβαίνει πως δεν ήταν πραγματικά ελεύθερος. Για να μιλήσουμε καθαρά, μέσα στα πλαίσια που ελπίζω ή αμφιβάλλω για μια αλήθεια μου, για τον τρόπο που υπάρχω ή δημιουργώ, στα πλαίσια, τέλος, μέσα στα οποία φτιάχνω τη ζωή μου αποδεικνύοντας έτσι πως έχει ένα νόημα, σ'αυτά τα πλαίσια, ορθώνω φράχτες που μέσα τους περιορίζω τη ζωή μου. Ενεργώ σαν κι αυτούς τους στοχαστές και καλλιτέχνες που με γεμίζουν αηδία και δεν κάνουν τίποτ'άλλο, τώρα το διαπιστώνω, απ'το να παίρνουν στα σοβαρά την ελευθερία του ανθρώπου. Στο σημείο αυτό, το παράλογο με φωτίζει: δεν υπάρχει επαύριο. Διακρίνω, στο εξής, την αιτία της ανεξιχνίαστης ελευθερίας μου. Εδώ, θα κάνω δυο συγκρίσεις. Αρχικά, οι μυστικοί βρίσκουν μια ελευθερία στο να δοθούν. Με το να βυθίζονται στο θεό τους, να συμμορφώνονται στους κανόνες του, ενδόμυχα, με το δικό τους τρόπο γίνονται ελεύθεροι. Σ'αυτή την εκούσια σκλαβιά ξαναβρίσκουν την τέλεια ανεξαρτησία. Τι σημαίνει όμως αυτή η ελευθερία; Μπορούμε να πούμε προ πάντων α ι σ θ ά ν ο ν τ α ι ελεύθεροι απέναντι στον εαυτό του και λιγότερο ελεύθεροι από απελευθερωμένοι. Ακόμα, ο παράλογος άνθρωπος στραμμένος ολόκληρος προς το θάνατο (παρμένον εδώ σαν τον πιο φυσικό παραλογισμό), νοιώθει απαλλαγμένος απ'το κάθε τι που δεν είναι αυτή η κατασταλαγμένη μέσα του γεμάτη πάθος ένταση. Δέχεται μια ελευθερία σύμφωνα με τους κοινούς κανόνες. Σ'αυτό το σημείο, παρατηρούμε πως τα θέματα της υπαρξιστικής φιλοσοφίας διατηρούν όλη τους την αξία. Η επιστροφή στη συνείδηση και η αφύπνηση απ'τον καθημερινό ύπνο αποτελούν τα πρώτα βήματα της παράλογης ελευθερίας. Αλλά αυτό που αμφισβητείται είναι το υπαρξιστικό κ ή ρ υ γ μ α και το πνευματικό άλμα που ουσιαστικά αποφεύγει τη συνείδηση. Με τον ίδιο τρόπο (αυτή είναι η δεύτερη σύγκριση) οι σκλάβοι της Αρχαιότητας δεν ανήκαν στον εαυτό τους. Ήξεραν, όμως, αυτή την ελευθερία που συνίσταται στο να μην αισθάνεσαι διόλου υπεύθυνος [Αυτό που γίνεται εδώ δεν είναι ένας υποτιμητικός απολογισμός αλλά μια πραγματική σύγκριση. Ο παράλογος άνθρωπος είναι το αντίθετο του ανθρώπου που συμβιβάζεται]. Ακόμα κι ο θάνατος έχει χέρια πατρικίων που τσακίζουν αλλά ελευθερώνουν.
Το να βυθιστείς σ'αυτή την απύθμενη βεβαιότητα, να νοιώθεις στο εξής αρκετά ξένος προς την προσωπική σου ζωή για να την παρατείνεις και να τη ζήσεις χωρίς τη μυωπία των ερωτευμένων, σ'αυτό, υπάρχει η αρχή μιας απελευθέρωσης. Αυτή η καινούργια ανεξαρτησία υπάρχει στο τέλος, όπως όλη η ελευθερία της δράσης. Δεν έχει συναλλαγές με την αιωνιότητα. Αλλά αντικαθιστά όλες τις αυταπάτες της ε λ ε υ θ ε ρ ί α ς που τις σταματούσε ο θάνατος. Η υπέροχη διαθεσιμότητα του θανατοποινίτη που κάποια χαραυγή του ανοίγονται οι πύλες της φυλακής, η απίστευτη αφιλοκέρδειά του για όλα - διατηρεί μονάχα μια καθαρή φλόγα για ζωή - εδώ βρίσκονται, το νοιώθουμε καλά, ο θάνατος και το παράλογο, οι αρχές της μοναδικής λογικής ελευθερίας: της ελευθερίας που μπορεί να νοιώσει και να ζήσει μια ανθρώπινη καρδιά. Αυτή είναι η δεύτερη συνέπεια. Ο παράλογος άνθρωπος διαισθάνεται λοιπόν ένα σύμπαν καυτό και παγωμένο, διάφεγγο και περιορισμένο, όπου τίποτα δεν είναι δυνατό αλλά όλα είναι δοσμένα και που φεύγοντας απ'αυτό συναντάει την ανυπαρξία και το μηδέν. Τότε, μπορεί ν'αποφασίσει να δεχτεί να ζήσει σ'ένα τέτοιο σύμπαν, να υφίσταται τις επιδράσεις του, ν'αρνιέται, να ελπίζει και να διαπιστώνει συνεχώς πως τίποτα δεν ανακουφίζει τη ζωή.

Αλλά ποια είναι η σημασία της ζωής σ'ένα τέτοιο σύμπαν; Για την ώρα καμιά άλλη εκτός απ'την αδιαφορία για το μέλλον κι απ'το να εξαντλείς κάθε τι που υπάρχει. Η πίστη στο νόημα της ζωής προϋποθέτει πάντα μια αξιολόγηση, μια εκλογή, τις προτιμήσεις μας. Η πίστη στο παράλογο, όπως το προσδιορίσαμε, σημαίνει το αντίθετο. Εδώ όμως πρέπει να σταθούμε.
Εκείνο που μ'ενδιαφέρει είναι το να μάθουμε εάν μπορούμε να ζούμε χωρίς ελπίδα. Δε θέλω να βγω διόλου απ'αυτόν το χώρο. Μπορώ να συμφιλιωθώ μ'αυτή την ζωή; Επομένως, μπροστά σ'αυτήν τη σκέψη, η πίστη στο παράλογο ξανάρχεται ν'αντικαταστήσει την ποιότητα με την ποσότητα των εμπειριών. Εάν πειστώ πως αυτή η ζωή δεν έχει άλλη όψη απ'την παράλογη, εάν αποδείξω πως ολόκληρη η ισορροπία της εξαρτάται απ'την αδιάκοπη αντίθεση ανάμεσα στη συνειδητή μου επανάσταση και στο κενό που πέφτει, εάν παραδεχτώ πως η ελευθερία μου έχει ένα νόημα ανάλογο με το περιορισμένο της πεπρωμένο, τότε είμαι υποχρεωμένος να ομολογήσω πως το σημαντικό δεν είναι να ζεις όσο το δυνατό καλύτερα, αλλά όσο περισσότερο γίνεται. Δε μ'ενδιαφέρει αν αυτό είναι χυδαίο ή αηδιαστικό, ευχάριστο ή λυπηρό. Μια για πάντα, οι κρίσεις αξίας εδώ παραμερίζονται για χάρη των κρίσεων πράξης. Μονάχα απ'αυτό που μπορώ να δω βγάζω συμπεράσματα, δε διακινδυνεύω τίποτα για μια υπόθεση. Αν υποθέσω πως δε θα ήταν τίμιο να ζω έτσι, τότε η πραγματική τιμιότητα θα μ'έφερνε στο σημείο να είμαι άτιμος.
Να ζεις περισσότερο: Αυτός ο κανόνας ζωής, στην πλατιά του έννοια, δε σημαίνει τίποτα. Πρέπει να τον εξηγήσουμε. Πρώτα - πρώτα, φαίνεται πως δεν έχουμε καταλάβει την έννοια της ποσότητας. Γιατί μπορεί να εξηγεί ένα αρκετά μεγάλο μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας. Η ηθική ενός ανθρώπου, η αξιολόγηση που κάνει αποκτούν το νόημά τους απ'την ποσότητα και την ποικιλία των εμπειριών που δοκίμασε. Η σύγχρονη ζωή προσφέρει στην πλειονότητα των ανθρώπων την ίδια ποσότητα εμπειριών και επομένως την ίδια έντονη εμπειρία. Πρέπει ακόμα να υπολογίσουμε οπωσδήποτε την αυθόρμητη προσφορά του ατόμου, αυτό που του έχει "δοθεί". Μα δεν μπορώ να κρίνω απ'αυτό κι επαναλαμβάνω πως πρόθεσή μου εδώ είναι να συμφιλιωθώ μ'αυτό που είναι φανερό. Παρατηρώ λοιπόν πως ο ιδιαίτερος χαρακτήρας μιας κοινής ηθικής στηρίζεται λιγότερο στην ιδεαλιστική δύναμη των αρχών που την εμπνέουν και περισσότερο στη φύση μιας εμπειρίας. Οι Έλληνες είχαν την ηθική της αργίας όπως εμείς έχουμε την ηθική του οκταώρου. Ήδη, όμως, πολλοί άνθρωποι - κι ανάμεσά τους οι πιο τραγικοί - μας υποχρεώνουν να προαισθανθούμε ότι μια μακροχρόνια εμπειρία αλλάζει τον πίνακα των αξιών. Μας υποχρεώνουν να φαντασθούμε έναν άνθρωπο που ρίχνεται καθημερινά στην περιπέτεια, που με την ποσότητα των εμπειριών μονάχα θα ξεπερνούσε όλα τα ρεκόρ (επίτηδες χρησιμοποιώ αυτό τον αθλητικό όρο) επιδιώκοντας ν'αποκτήσει έτσι τη δική του, προσωπική ηθική [Καμιά φορά η ποσότητα δημιουργεί την ποιότητα. Εάν πιστέψω σ'ό,τι υποστηρίζει τελευταία η επιστημονική θεωρία, κάθε ύλη συγκροτείται από κέντρα ενεργείας. Η μεγάλη ή μικρή τους ποσότητα δημιουργεί το είδος - λίγο ή πολύ μοναδικό. Ένα δισεκατομμύριο ιόντα και ένα ιόν διαφέρουν όχι μονάχα ποσοτικά αλλά και ποιοτικά. Η αναλογία ξαναβρίσκεται εύκολα στην ανθρώπινη εμπειρία]. Ας ξεφύγουμε όμως απ'το ρομαντισμό κι ας προσπαθήσουμε μονάχα να βρούμε τι μπορεί να σημαίνει αυτή η στάση για έναν άνθρωπο αποφασισμένο να διατηρήσει το στοίχημά του και να παρατηρήσει προσεκτικά το παιχνίδι.
 

Το να καταρρίψεις όλα τα ρεκόρ σημαίνει μονάχα, πριν απ'όλα, πώς αντιμετωπίζεις όσο γίνεται συχνότερα τον κόσμο. Χωρίς αντιφάσεις και λογοπαίγνια είναι δυνατό να επιτευχθεί αυτό; Ξέρουμε ότι, απ'τη μία μεριά, το παράλογο υποστηρίζει πως όλες οι εμπειρίες δεν έχουν σημασία κι απ'την άλλη, ενθαρρύνει στην απόκτηση όσο γίνεται περισσότερων εμπειριών. Γιατί να μην ενεργήσουμε λοιπόν όπως ενεργούν τόσοι απ'αυτούς τους ανθρώπους για τους οποίους μιλούσα πιο πάνω, να διαλέξουμε δηλαδή τον τρόπο ζωής που μας φέρνει κοντύτερα στην ανθρώπινη πραγματικότητα κάνοντας έτσι μια αξιολόγηση που απ'την άλλη πλευρά λέμε πως απορρίπτουμε;
 

Αλλά για μια ακόμη φορά το παράλογο και η αντιφατική του ζωή μας δίνουν μαθήματα. Είναι σφάλμα εάν σκεφτούμε ότι αυτή η ποσότητα από εμπειρίες εξαρτάται από τις περιστάσεις της ζωής μας, τη στιγμή που εξαρτάται μονάχα από μας. Εδώ πρέπει να είμαστε απλοί. Σε δυο ανθρώπους που ζουν τα ίδια χρόνια, ο κόσμος προσφέρει πάντα την ίδια ποσότητα εμπειριών. Από μας εξαρτάται να τις συνειδητοποιήσουμε. Όταν καθώς νοιώθεις, όσο πιο πολύ γίνεται, τη ζωή σου, την επανάστασή σου, την ελευθερία σου, σημαίνει πως ζεις όσο πιο πολύ γίνεται. Όπου επικρατεί η σαφήνεια, η αξιολόγηση δε χρησιμεύει σε τίποτα. Ας είμαστε απλούστεροι. Ας πούμε πως το μοναδικό εμπόδιο, το μόνο "χάσιμο"είναι ο πρόωρος θάνατος. Εδώ, το υποτιθέμενο σύμπαν υπάρχει μονάχα με τη βοήθεια αυτής της σταθερής εξαίρεσης του θανάτου. Έτσι κανένα βάθος, καμιά συγκίνηση, κανένα πάθος και καμιά θυσία δε θα μπορούσαν να προσφέρουν στον παράλογο άνθρωπο (ακόμα κι αν το ευχόταν) μια συνειδητή ζωή σαράντα χρόνων κι ένα φως που φτάνει ως τα εξήντα χρόνια [Ίδια σκέψη για μια έννοια διαφορετική τόσο, όσο και η ιδέα της ανυπαρξίας. Ούτε προσθέτει ούτε αφαιρεί τίποτα απ'το υπαρκτό. Πραγματικά, το νόημα της δικής μας ανυπαρξίας βρίσκεται στην ψυχολογίκή εμπειρία της ανυπαρξίας, στη σκέψη αυτού που θα συμβεί σε δυο χιλιάδες χρόνια. Σε μια απ'τις απόψεις του το συναίσθημα της ανυπαρξίας δημιουργείται με το πλήθος ακριβώς από ερχόμενες ζωές που δε θα είναι δικές μας]. Για τον παράλογο άνθρωπο η τρέλλα κι ο θάνατος είναι τ'ανεπανόρθωτα. Δε διαλέγει ο άνθρωπος. Το παράλογο και η παράταση της ζωής που εύχεται δ ε ν ε ξ α ρ τ ώ ν τ α ι λ ο ι π ό ν α π ό τ η θ έ λ η σ η τ ο υ α ν θ ρ ώ π ο υ αλλά απ'το θάνατο που είναι το αντίθετο της θέλησης [Εδώ η θέληση δεν είναι τίποτ'άλλο από τη δύναμη: βοηθάει στη διατήρηση της συνείδησης. Σε μαθαίνει έναν τρόπο ζωής κι αυτό εκτιμάται ανάλογα]. Αποκλειστικά και μόνο είναι ζήτημα τύχης. Πρέπει να μάθουμε να τη δεχόμαστε. Ποτέ πια δε θ'αντικατασταθούν είκοσι χρόνια ζωής και πείρας.
Οι Έλληνες πίστευαν - περίεργο για μια τόσο προικισμένη φυλή - πως οι θεοί αγαπούσαν τους ανθρώπους που πέθαιναν νέοι. Αυτό δεν είν'αλήθεια, εκτός αν δεχτούμε πως μπαίνοντας στο γελοίο κόσμο των θεών χάνεις για πάντα την πιο αγνή χαρά, τη χαρά του να αισθάνεσαι - να αισθάνεσαι πάνω σ'αυτήν τη γη. Το παρόν κι η διαδοχή των παρόντων μπροστά από μια αδιάκοπα συνειδητή ψυχή είναι το ιδανικό του παράλογου ανθρώπου. Εδώ, όμως, η λέξη ιδανικό κρύβει έναν ψεύτικο ήχο. Δεν είναι ο προορισμός του αλλά το τρίτο αποτέλεσμα της σκέψης του πάνω στο παράλογο, που ξεκίνησε απ΄την αγχώδη συνείδηση του απάνθρωπου για να καταλήξει στο τέλος της πορείας της μέσα στις παθιασμένες φλόγες της ανθρώπινης επανάστασης [Αυτό που έχει σημασία είναι ο σύνδεσμος. Εννοούμε ένα σύνδεσμο με τον κόσμο. Αλλά η ανατολική σκέψη διδάσκει πως μπορούμε να καταβάλλουμε την ίδια διανοητική προσπάθεια πηγαίνοντας κ ό ν τ ρ α στον κόσμο. Κι αυτό είναι νόμιμο και καθορίζει το χαρακτήρα αυτού του δοκίμιου. Όταν όμως η απομάκρυνση απ'τον κόσμο εκφράζεται με την ίδια σκληρότητα καταλήγουμε συχνά (σ'ορισμένες βεδικές σχολές) σ'αποτελέσματα όπως π.χ. ν'αδιαφορούμε για τα πράγματα. Σ'ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, στην Ε κ λ ο γ ή, ο Ζαν Γκρενιέ θεμελιώνει μ'αυτό τον τρόπο μια πραγματική "φιλοσοφία της αδιαφορίας"].
 

Τα συμπεράσματα που βγάζω λοιπόν απ'το παράλογο είναι η επανάστασή μου, η ελευθερία μου και το πάθος μου. Με τη βοήθεια της συνείδησης όλα αυτά από πρόσκληση στο θάνατο τα μετατρέπω σε κανόνα ζωής - κι αρνούμαι την αυτοκτονία. Ναι, ξέρω τον υπόκωφο ήχο που διατρέχει αυτές τις μέρες. Αλλά μόνο μια λέξη έχω να πω: είναι απαραίτητος. Όταν ο Νίτσε γράφει: "Φαίνεται καλά πως το σπουδαιότερο πράγμα στον ουράνο και στη γη είναι να υ π α κ ο ύ ς διαρκώς προς την ίδια κατεύθυνση: τελικά βγαίνει κάτι όπως π.χ. η αρετή, η τέχνη, η μουσική, ο χορός, η δικαιοσύνη, το πνεύμα, κάτι που μεταμορφώνει, κάτι ευγενικό, τρελλό ή θείο που γι'αυτό αξίζει τον κόπο να ζεις πάνω σ'αυτήν τη γη", δίνει τον κανόνα μιας σπουδαίας ηθικής. Συγχρόνως όμως χαράζει το δρόμο του παράλογου ανθρώπου. Το να υπακούς στη φλόγα σημαίνει πως υπάρχει κάτι το πολύ εύκολο και πολύ δύσκολο μαζί. Αλλά όταν ο άνθρωπος αναμετριέται με τη δυσκολία πρέπει πότε - πότε να κρίνει. Είναι ο μόνος που μπορεί να το κάνει.
"Η προσευχή", λέει ο Αλαίν, "έρχεται στη σκέψη τη νύχτα". "Πρέπει όμως το πνεύμα να συναντήσει τη νύχτα", απαντούν οι μυστικοί και οι υπαρξιστές. Έχουν δίκιο, δεν πρέπει όμως να συναντήσει τη νύχτα που γεννιέται κάτω απ'τα κλειστά μάτια με τη θέληση του ανθρώπου - νύχτα σκοτεινή και σιωπηλή που το πνεύμα πάει να χαθεί σ'αυτή. Θα πρέπει να συναντήσει τη νύχτα της φωτεινής απελπισίας - πολική νύχτα - που το πνεύμα μένει άγρυπνο, απ'όπου ίσως δημιουργηθεί η άσπιλη λάμψη που μέσα στο φως της γνώσης δίνει μορφή στο κάθε αντικείμενο. 

Εδώ, η ισορροπία συναντάει τη συγκινητική κατανόηση. Δεν υπάρχει πια το πρόβλημα του άλματος της ύπαρξης. Βρίσκει τη θέση του στη μέση της αιώνιας τοιχογραφίας της γεμάτης από ανθρώπινες στάσεις. Για το συνειδητό θεατή το άλμα αυτό είναι ακόμα παράλογο. Στα πλαίσια που πιστεύει πως μπορεί να καταλύσει αυτό το παράδοξο, το ξαναστήνει ολόκληρο. Τότε, συναισθάνεται. Τότε, όλα ξαναπαίρνουν τη θέση τους κι ο παράλογος κόσμος ξαναγεννιέται μέσα σ'όλο του το μεγαλείο, σ'όλη του την πολλαπλότητα.
 

Αλλά ο παράλογος άνθρωπος δεν πρέπει ν'αδρανεί. Ικανοποιείται δύσκολα από ένα μονάχα τρόπο αντιμετώπισης, δεν μπορεί να στερηθεί απ'την αντίφαση - την πιο διεισδυτική ίσως απ'όλες τις πνευματικές στάσεις. Όταν το ένα απ'τα σκέλη της αντίφασης πεθαίνει, μένει το άλλο, κι αυτό φανερώνει ένα μονάχα τρόπο σκέψης. Τώρα, πρέπει να ζήσει ατόφια η αντίφαση.

http://stratigos-anemos.blogspot.com/2010/12/blog-post_24.html

Κράτος ασφαλιτών και εισαγγελέων!

July 9, 2018, 10:49 am

≫ Next: Pink Floyd - Learning To Fly (Official Music Video)

≪ Previous: η παράλογη ελευθερία

$

0

0

Κράτος ασφαλιτών και εισαγγελέων!

Η «εκλεκτή» του ΣΥΡΙΖΑ για την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου, η στενή οικογενειακή φίλη του υπουργού Τζανακόπουλου, δεν πρωταγωνιστεί μόνο στην προσπάθεια να αφαιρεθεί το δικαίωμα της άδειας από τον Δ. Κουφοντίνα. Πρωταγωνιστεί σε κάθε πτυχή που αφορά την ενίσχυση της κρατικής καταστολής και στη θωράκιση των ασφαλίτικων υπηρεσιών, ώστε να μπορούν να βυσσοδομούν σε βάρος όποιου συλλαμβάνουν. Και βέβαια, ο ΣΥΡΙΖΑ χρεώνεται απόλυτα τον κατασταλτικό οίστρο της Ξ. Δημητρίου.

Η ασφαλίτικη αυθαιρεσία γύρω από το DNA είναι γνωστή (πρόσφατη είναι η καφκική περιπέτεια της Ηριάννας και του Περικλή). Η εισαγγελέας του Α.Π., όμως, θεωρεί ότι δε χρειάζεται να τηρείται ούτε ένα δευτερεύον δικαίωμα που έχει εκχωρηθεί στους κατηγορούμενους, συγκεκριμένα το δικαίωμα να διορίζουν τεχνικό σύμβουλο που θα παρευρίσκεται στη λήψη δείγματος DNA.

Στις 29.5.2015 συνελήφθησαν από την Αντιτρομοκρατική οι Γ. Τσιρώνης και Σ. Χριστοδούλου. Ο ανακριτής διέταξε να τους πάρουν DNA, δίνοντάς τους προθεσμία 48 ωρών για να διορίσουν τεχνικό σύμβουλο, όπως εκ του νόμου έχουν δικαίωμα. Οι ασφαλίτες τους πήραν DNA πριν εκπνεύσει η προθεσμία, γράφοντας στα παλιά τους τα παπούτσια το δικαίωμα των κατηγορούμενων. Ο Τσιρώνης υπέβαλε διά του συνηγόρου του ένσταση ακυρότητας και ζήτησε να ακυρωθεί η πράξη και να καταστραφεί το DNA που του πήραν (ταυτόχρονα διόρισε και τεχνικό σύμβουλο). Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθηνών έκρινε ότι παρανόμως λήφθηκε DNA από τον κατηγορούμενο, αφού δεν είχε παρέλθει η προθεσμία που ο ανακριτής του είχε δώσει για να διορίσει τεχνικό σύμβουλο. Ακύρωσε την πράξη, διέταξε να καταστραφεί το δείγμα και να επαναληφθεί η διαδικασία λήψης DNA όπως ορίζει ο νόμος.

Ο ανακριτής, όταν πληροφορήθηκε την έκδοση του βουλεύματος, έστειλε στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών και την υπόθεση του Χριστοδούλου, από τον οποίο επίσης είχαν πάρει DNA πριν παρέλθει η προθεσμία.  Το Συμβούλιο, με πανομοιότυπη απόφασή του, ακύρωσε και τη λήψη DNA από τον Χριστοδούλου και διέταξε την καταστροφή του δείγματος και την επανάληψη της διαδικασίας.

Ο γνωστός εισαγγελέας Ντογιάκος άσκησε έφεση κατά του πρώτου βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών, η οποία εξετάστηκε από το Συμβούλιο Εφετών και έγινε δεκτή. Δικαιώθηκαν οι ασφαλίτες, έστω και εκ των υστέρων. Την ήθελαν αυτή τη δικαίωση για να συνεχίσουν να κάνουν τα ίδια. Η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου ανέλαβε τα υπόλοιπα, διά της τότε αντεισαγγελέα Ξ. Δημητρίου, η οποία υπέβαλε αναίρεση προκειμένου να εξαφανιστεί και το δεύτερο βούλευμα. Ηθελαν μια απόφαση που να λέει ότι η λήψη DNA είναι κάτι πολύ απλό, για το οποίο δεν υπάρχει λόγος να παρίσταται τεχνικός σύμβουλος του κατηγορούμενου. Ηθελαν να φαλκιδεύσουν και αυτό το στοιχειώδες δικαίωμα, για να μπορούν οι ασφαλίτες ακόμα και να πλακώνουν στο ξύλο έναν κρατούμενό τους για να του πάρουν DNA.

Ετσι, η υπόθεση έφτασε ενώπιον της Πλήρους Ποινικής Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, που συνεδρίασε τον Γενάρη του 2016 υπό την προεδρία της τότε προέδρου του Α.Π. Βασιλικής Θάνου και με την παρουσία 46 αρεοπαγιτών. Τον Νοέμβρη του 2016 έγινε η διάσκεψη των δικαστών και τον Μάη του 2017 εκδόθηκε βούλευμα της Ολομέλειας του Α.Π. (1/2017) με το οποίο η αναίρεση της Ξ. Δημητρίου απορρίφθηκε ομόφωνα. Ο Αρειος Πάγος, στην ανώτατη σύνθεσή του, έκρινε ότι είναι παράνομη η λήψη DNA από κατηγορούμενους, πριν παρέλθει η προθεσμία που τους έχει ταχθεί για να διορίσουν τεχνικό σύμβουλο.

Θα περίμενε κανείς ότι οι ασφαλίτικοι μηχανισμοί θα προσαρμόζονταν στην απόφαση της Ολομέλειας του Α.Π. και ότι η Εισαγγελία του Α.Π., ως εποπτεύων μηχανισμός, θα ήταν σε εγρήγορση για τήρηση της νομιμότητας, για την εξασφάλιση αυτού του στοιχειώδους δικονομικού δικαιώματος του κατηγορούμενου. Αμ δε…

Ενα χρόνο μετά τη δημοσίευση του βουλεύματος 1/2007 της Ολομέλειας του Α.Π., η Εισαγγελέας του Α.Π., με έγγραφο που υπογράφει ο αντεισαγγελέας Χ. Βουρλιώτης και απευθύνεται στο Αρχηγείο Ελληνικής Αστυνομίας - Κλάδος Ασφάλειας, υποδεικνύει στους ασφαλίτικους μηχανισμούς τον τρόπο να παρακάμψουν και το νόμο και τη νομολογία. Και τα προβλεπόμενα από το άρθρο 200Α του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και το πέραν κάθε αμφιβολίας  ομόφωνα βούλευμα 1/2017 της Ολομέλειας του Α.Π. Η Γνωμοδότηση αυτή του Εισαγγελέα του Α.Π. (4/2018, αρ. πρωτ. 3676, 29.5.2018) «σκαρώθηκε» μετά από ερώτημα που απηύθυνε η Ασφάλεια, γεγονός που αποδεικνύει ότι ανάμεσα στους δυο μηχανισμούς, ασφαλίτικο και εισαγγελικό, υπάρχει αγαστή συνεργασία. Η Εισαγγελία του Α.Π. αναλαμβάνει να υποκαταστήσει και τη Βουλή, που ψηφίζει τις νομικές διατάξεις, και τον Αρειο Πάγο, που τις ερμηνεύει σε τελευταίο βαθμό.

Η Γνωμοδότηση της Εισαγγελέα του Α.Π., αφού λέει εισαγωγικά ότι η Ολομέλεια του Α.Π. έκρινε με βάση τη «γραμματική διατύπωση» του άρθρου 200Α του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ότι η διαδικασία λήψης DNA δε διαχωρίζεται από τη διαδικασία εξέτασης του ληφθέντος δείγματος, περνάει στο «ζουμί». Η διαδικασία έχει «ιδιαιτερότητες στις οποίες αναγκαία προσαρμόζεται η εφαρμογή» των δικονομικών διατάξεων. Οταν, λοιπόν, έχουμε αυτόφωρη διαδικασία, κατά την οποία η προανάκριση πρέπει να περατωθεί εντός 24ωρου, για να οδηγηθεί ο κατηγορούμενος στον αρμόδιο εισαγγελέα, δεν υπάρχει υποχρέωση να γνωστοποιηθεί στον κατηγορούμενο ότι θα του πάρουν DNA και ότι μπορεί να διορίσει τεχνικό σύμβουλο ο οποίος θα μπορεί να ασκήσει τα δικαιώματά του τόσο κατά τη λήψη όσο και κατά την ανάλυση του DNA! «Αλλωστε», σημειώνει το έγγραφο του Εισαγγελέα του Α.Π., «δεν πρέπει να παραβλέπεται, ότι, κατά την αυτόφωρη διαδικασία, η οποία, από τη φύση της, διακρίνεται για την αμεσότητα της διενέργειας των αναγκαίων ανακριτικών πράξεων, επέρχεται σχετική έκπτωση των δικαιωμάτων που απολαύει ο κατηγορούμενος και ανάγονται στην υπεράσπισή του»!

Πρόκειται για ένα εξωφρενικό πρόσχημα, η προστυχιά του οποίου δεν είναι δύσκολο να καταδειχτεί. Αν το 24ωρο είναι αρκετό για να πάρουν DNA από έναν συλληφθέντα (ακόμα και πλακώνοντάς τον στο ξύλο), σίγουρα δεν επαρκεί για την ανάλυσή του. Ο συλληφθείς θα οδηγηθεί στον εισαγγελέα χωρίς να υπάρχει απάντηση για το αν το DNA του ταυτίζεται με κάποιο εύρημα. Η απάντηση θα δοθεί στο στάδιο της ανάκρισης. Γιατί, λοιπόν, να μη γίνει και η λήψη σ'αυτό το στάδιο, με τήρηση του δικαιώματος του κατηγορούμενου να ορίσει τεχνικό σύμβουλο εντός 48 ωρών;

Η Εισαγγελία του Α.Π. νομοθετεί και νομολογεί. Ισχυρίζεται, αυθαίρετα, ετσιθελικά, παράνομα ότι η υποχρέωση να γνωστοποιηθεί στον κατηγορούμενο ότι έχει 48 ώρες για να διορίσει τεχνικό σύμβουλο δεν ισχύει για τα αυτόφωρα αδικήματα! Τι σύμπτωση, οι υποθέσεις «τρομοκρατικής» ή «εγκληματικής οργάνωσης» χαρακτηρίζονται «διαρκή αυτόφωρα»! Αρα, σ'αυτές τις υποθέσεις δεν ισχύει ούτε αυτό το στοιχειώδες δικαίωμα ενός κατηγορούμενου. Μπορεί ο Αρειος Πάγος να μη δικαίωσε την ασφαλίτικη αυθαιρεσία σ'αυτό το ζήτημα, έρχεται όμως η εισαγγελία του να τη δικαιώσει, παρακάμπτοντας νόμο και νομολογία.

Επί «πρώτη φορά Αριστεράς» και αυτό. Η οποία ισχυρίζεται ότι προστατεύει την ισονομία και τα δικαιώματα των πολιτών. Αλήθεια, τώρα που γίνεται γνωστή η υπόθεση, τι σκοπεύει να κάνει ο υπουργός Δικαιοσύνης;

Ο δικηγόρος Κώστας Παπαδάκης που χειρίστηκε αυτή την υπόθεση μας έκανε το εξής σχόλιο:

«Πρόκειται για μια απροκάλυπτη μεθόδευση ανατροπής του περιεχομένου του Ολομ. Α.Π. 1/2017, που προς δυσάρεστη έκπληξη εκείνων που έφεραν το ζήτημα, έδωσε ομόφωνα τέλος στις αντίθετες στο νόμο ψευδοερμηνείες του άρθρου 200Α ΚΠοινΔ σχετικά με το δικαίωμα παράστασης τεχνικού συμβούλου στη λήψη DNA.

Η εξαίρεση του αυτόφωρου από αυτήν διατηρεί την παντοδυναμία της αστυνομικής προανάκρισης, ιδίως στα αδικήματα των ΠΚ 187 και 187Α που θεωρούνται διαρκή αυτόφωρα. Ενας παράλληλος μηχανισμός κατασταλτικών και εισαγγελικών οργάνων αποδεικνύεται ότι δρα προς τη δική του κατεύθυνση, παραβλέποντας ή και παραβιάζοντας ευθέως νομοθεσία και νομολογία.

Σύντομα θα τοποθετηθώ με αναλυτικό κείμενο».



ΚΟΝΤΡΑ: ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ 7 ΙΟΥΛΗ

http://www.eksegersi.gr/%CE%95%CF%80%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CE%B9%CF%81%CF%8C%CF%84%CE%B7%CF%84%CE%B1/31098.%CE%9A%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%82-%CE%B1%CF%83%CF%86%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%84%CF%8E%CE%BD-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%B1%CE%B3%CE%B3%CE%B5%CE%BB%CE%AD%CF%89%CE%BD

Pink Floyd - Learning To Fly (Official Music Video)

July 9, 2018, 11:18 am

≫ Next: Brussels bureaufascists officially terminate the Greek experiment

≪ Previous: Κράτος ασφαλιτών και εισαγγελέων!

$

0

0

Brussels bureaufascists officially terminate the Greek experiment

July 10, 2018, 9:33 am

≫ Next: Donald Trump: the last symptom of a system that is about to collapse

≪ Previous: Pink Floyd - Learning To Fly (Official Music Video)

$

0

0

Brussels bureaufascists officially terminate the Greek experiment

We can now assume that the Greek experiment imposed by Greece's creditors (ECB, European Commission, IMF), has ended. After eight years of uninterrupted destruction, the euroclowns declared Greece a "normal country"!

Greece is now "a normal country in the Eurozone" and does not need financial help from Brussels, according to European Finance Commissioner Pierre Moscovici who was in Athens on Tuesday.

That's the same country that has been forced to enter the IMF program in 2010 with a national debt at 120% of GDP, and now, is going to exit the program at 180% of GDP, with the unemployment remaining at approximately the same record levels!

 

Behind this unprecedented parody, we can now assume that Greece's creditors took what they wanted: privatization of public property by brutal imposition for peanuts, destruction of the social state, demolition of the labour rights and complete deregulation of the labor market.

But if you think that Greece's torture is about to end, you are wrong. The sociopaths who run the European Financial Dictatorship imposed totally absurd targets that the country, with its complete devastated economy, is impossible to fulfill.

According to the eurozone bailout fund, ESM, under that fullest debt relief option, Greece would have to keep its primary surplus at 3.5 percent until 2022 and could then lower it to around 2 percent until the mid-2030s and to 1.5 percent by 2048, giving an average of 2.2 percent in 2023-2060.

Do you need further proof that eurozone is run by lobby-occupied sociopaths?

http://failedevolution.blogspot.com/2018/07/brussels-bureaufascists-officially.html

---

Donald Trump: the last symptom of a system that is about to collapse

July 10, 2018, 9:42 am

≫ Next: Ο Ρουβίκωνας και οι νέοι Οτεντότοι

≪ Previous: Brussels bureaufascists officially terminate the Greek experiment

$

0

0

Donald Trump: the last symptom of a system that is about to collapse

In another interesting interview with Chris Hedges, Richard Wolff explains why the Trump presidency is the last resort of a system that is about to collapse:

Finally, if everybody tries to save themselves (protection), we have a historical example: after the Great Depression that happened in Europe. And most people believe that it was a large part of what led to WWII after WWI, rather than a much saner collective effort. But capitalism doesn't go for collective efforts, it tends to destroy itself by its own mechanisms.

There has to be a movement from below. Otherwise, there is no counter force that can take us in another direction.

So, absent that counter force we are going to see this system spinning out of control and destroying itself in the very way its critics have for so long foreseen it well might.

When Trump announced his big tariffs on China, we saw the stock market dropped 700 points in a day. That's a sign of the anxiety, the danger, even in the minds of capitalists, about where this is going. If we hadn't been a country with two or three decades of a middle class - working class paid really well - maybe we could have gotten away with this. But in a society that has celebrated its capacity to do what it now fails to do, you have an explosive situation.

Everything is done to avoid asking the question to what degree the system we have in place - capitalism is its name - is the problem. It's the Russians, it's the immigrants, it's the tariffs, it's anything else, even the pornstar, to distract us from the debate we need to have had that we haven't had for a half a century, which puts us in a very bad place. We've given a free pass to a capitalist system because we've been afraid to debate it. And when you give a free pass to any institution you create the conditions for it to rot, right behind the facade.

The Trump presidency is the last gasp, it's letting it all hang out. A system that's gonna do whatever it can, take advantage of this moment, grab it all before it disappears. In France, it was said 'Après moi, le déluge' (after me the catastrophe). The storm will break.

http://failedevolution.blogspot.com/2018/07/donald-trump-last-symptom-of-system.html

Ο Ρουβίκωνας και οι νέοι Οτεντότοι

July 10, 2018, 10:07 am

≫ Next: ΠΑΤΡΙΔΟΣΚΑΤΙΛΑ

≪ Previous: Donald Trump: the last symptom of a system that is about to collapse

$

0

0

Ο Ρουβίκωνας και οι νέοι Οτεντότοι

Στις κοινωνίες των βαρβάρων, αν παρακολουθούσες την μαχη μεταξύ δύο ανθρώπων που προέκυψε από διαφωνία τους χωρίς να παρέμβεις για να τη σταματήσεις, αντιμετωπιζόσουν και συ ως δολοφόνος. Αλλά, σύμφωνα με τη θεωρία του κράτους ως προστάτη των πάντων, ο παρατηρητής δεν χρειάζεται να παρέμβει. Ο αστυφύλακας είναι ο αρμόδιος να παρεμβαίνει ή να μην παρεμβαίνει”.

Πέτρος Κροπότκιν, Αλληλοβοήθεια

Σύμφωνα με την μοντέρνα δικαιϊκή φιλοσοφία, το στοιχείο που κυριαρχεί στο εποικοδόμημα του σύγχρονου νομικού πολιτισμού και με βάση το οποίο μετριέται η “πρόοδος” του προς φαινομενικά “ανώτερες” μορφές του δικαίου, είναι η καθολική απομάκρυνση από την αρχή της αυτοδικίας. Η άμεση, προσωπική απονομή δικαιοσύνης δεν θεωρείται σαν τίποτα λιγότερο και τίποτα περισσότερο από απονομή προσωπικής δικαιοσύνης. Ερμηνεύεται σαν μια υποχώρηση σε ένα προηγούμενο στάδιο εξέλιξης του πολιτισμού, ως μια ανεπίτρεπτη επανάκαμψη στη βαρβαρότητα. Αυτό συμβαίνει πρωτίστως διότι η αυτοδικία είναι ασύμβατη με το τεκμήριο της αθωότητας που αποτελεί το σήμα κατατεθέν, τη λυδία λίθο γύρω από την οποία έχει χτιστεί το κράτος δικαίου, όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Υπό αυτή την έννοια, η αστική δικαιοσύνη αυτοαναγορεύεται σε “επιστήμη”. Διεκδικεί για λογαριασμό της έναν πυρήνα αλήθειας που ενυπάρχει “αντικειμενικά”. Αποκτά πρόσβαση σε αυτή την αλήθεια μέσω απρόσωπων θεσμικών μηχανισμών που αναλαμβάνουν να εκτελέσουν καθήκοντα ανιδιοτελούς τιμωρού, ή καλοπροαίρετου επιδιατητή που μεσοολαβεί στις κοινωνικές έριδες χωρίς να διατηρεί κανένα προσωπικό συμφέρον ως προς την επίλυση τους. Ως εκ τούτου, οι κρατικοί υπάλληλοι που έλαβαν το χρίσμα από τους νεομπουρζουάδες για να εξειδικεύονται στην καθημερινή απονομή της δικής τους δικαιοσύνης, θεωρούνται κατάλληλοι για να υπερβαίνουν τις ατέλειες της αυτοδικίας, εφόσον είναι απαλλαγμένοι από προσωπικές διαθέσεις και συμφέροντα, αμέτοχοι στο δράμα που εκτυλίσσεται μπροστά τους.

Με αυτόν τον τρόπο, και όχι αναπάντεχα, η μπουρζουάδικη δικαιοσύνη αναγορεύει την ετερόνομια, με όρους απόλυτου διαχωρισμού ανάμεσα στο υποκείμενο και τη δράση του, σε θεμελιακή προϋπόθεση για τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου νομικού συστήματος. Ο άμεσα θιγμένος δεν έχει δικαίωμα να ενεργήσει προκειμένου να επανορθώσει με τα δικά του μέσα την αδικία της οποίας έπεσε θύμα. Είναι υποχρεωμένος να υποβάλλει το παράπονο του στην “αμερόληπτη” κρίση των αρμόδιων κρατικών οργάνων, τα οποία είναι τα μόνα που διαθέτουν την εξειδικευμένη γνώση και το επιθυμητό σημείο εκκίνησης, εκείνο μιας μεταφυσικής, διαταξικής “ουδετερότητας”, προκειμένου να αποφανθούν για το τι είναι “αληθές” και τι δεν είναι. Συνακόλουθα, το υποκείμενο του δικαίου μετατρέπεται σε αντικείμενο. Το άτομο αναγνωρίζεται σαν φορέας αναφαίρετων δικαιωμάτων, αλλά την ίδια στιγμή, αλλοτριώνεται με μια διττή έννοια. Κατά πρώτον, η ανάθεση στους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς του κράτους εμφανίζεται σαν επιβεβλημένη, όχι μόνο γιατί το απρόσωπο κρατικό όργανο θεωρείται ότι δεν υπόκειται σε ψυχικές και συναισθηματικές διακυμάνσεις, αλλά κυρίως επειδή το εξατομικευμένο υποκείμενο δεν μπορεί εξορισμού να “γνωρίζει”. Κι επειδή δεν “γνωρίζει” παρά μόνο “δοκεί” (φρονεί) , δεν του εκχωρείται και το δικαίωμα να ενεργήσει. Εν ολίγοις, βρισκόμαστε ξανά εδώ αντιμέτωποι με την καταστροφική θρησκευτική διδαχή, “ου γαρ οίδασι τι ποιούσι”, στην εκκοσμικευμένη εκδοχή της, πάνω στην οποία θεμελιώθηκαν όλες οι μορφές θέσμισης της σύγχρονης κοινωνικής ετερονομίας. Η λογική της ανάθεσης υπάρχει βέβαια εξίσου και στους θεσμούς του φεουδαρχικού καθεστώτος, όπου ένα από τα καθήκοντα των αρχόντων ήταν η επίλυση των διαφορών που ανέκυπταν μεταξύ των χωρικών που βρίσκονταν υπό τη δικαιοδοσία τους. Μολαταύτα, κάτω από το καθεστώς της φεουδαρχίας παραχωρείται στο υποκείμενο η υπό όρους δυνατότητα για προσωπική ικανοποίηση διαμέσου της προσφυγής στην τελετουργική πρακτική της μονομαχίας.

Οι παραπάνω διαπιστώσεις που συντελούν στην επικύρωση του νομικού συστήματος της ετερόνομης κοινωνικής ολότητας πρώτα και κύρια ως ενός μηχανισμού που παράγει “αλήθεια”, αίφνης παύουν να ισχύουν όταν στο επίκεντρο της συζήτησης τίθενται τα λεγόμενα “πολιτικά αδικήματα”. Ολόκληρο το πολιτισμικό κατασκεύασμα της ποινικής δικονομίας, καθώς και η ιατροδικαστική επιστήμη, που παρέχει στα μοντέρνα νομικά συστήματα το σύγχρονο τεχνολογικό υπόβαθρο τους, προσανατολίζουν το περιεχόμενο και την μεθοδολογία τους στην συστηματική αποκάλυψη και θετικιστική ταυτοποίηση του “ενόχου”. Παρ’ όλα αυτά, σημασία στην πολιτική δίκη δεν έχει τόσο η τέλεση της πράξης αλλά το νόημα της. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, οι κατηγορούμενοι για τη διάπραξη πολιτικών “εγκλημάτων” όχι μόνο δεν αρνούνται την ενοχή τους, αλλά αναλαμβάνουν με υπερηφάνεια την πολιτική ευθύνη για τις πράξεις τους. Επιπλέον, σε χτυπητή αντίθεση με τις πάγιες αρχές της νομικής επιστήμης ως προς τον καθορισμό του κινήτρου, που αποδίδουν κανονιστική ισχύ στις εγωιστικές συμπεριφορές και διαθέσεις του ατόμου, το πολιτικό έγκλημα σπάνια αφορά το συμφέρον του ίδιου του δρώντα, ειδωμένο από μια στενή, εγωιστική σκοπιά. Συνακόλουθα, ο νομικός πολιτισμός της ετερόνομης κοινωνίας διόλου δεν επαρκεί για να ερμηνεύσει και να αποκωδικοποιήσει τη δράση των κοινωνικών αγωνιστών με τρόπο που να ικανοποιεί το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Δηλαδή, να την ανασκευάσει ιδεολογικά έτσι ώστε να την νοηματοδοτεί σαν εξορισμού καταχρηστική, με την έννοια ότι δεν αφορά τα συμφέροντα του ίδιου του υποκειμένου, και “άδικη”, από την άποψη ότι δεν συνάδει με καμία προϋπάρχουσα αντίληψη περί του τι συνιστά κοινωνική δικαιοσύνη. Κι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι προκειμένου να καθοριστεί το νόημα των πράξεων των κοινωνικών αγωνιστών, οι τεχνικές που βρίσκονται στη διάθεση του ποινικού συστήματος και του δίνουν το δικαίωμα να διαδηλώνει προς πάσα κατεύθυνση πως κατέχει την “αλήθεια”, δεν έχουν κάποιον ουσιαστικό ρόλο να επιτελέσουν. Εξού και η απροθυμία των αντιπροσωπευτικών “δημοκρατιών” να χαρακτηρίσουν επίσημα και ανοικτά τα δικαστικά πογκρόμ σε βάρος των κοινωνικών αγωνιστών ως πολιτικές διώξεις. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι αν προχωρήσουν σε αυτό το βήμα, αυτόματα εγκαταλείπουν το μονοπώλιο στην κατοχή της αλήθειας που μπορούν να ισχυρίζονται ότι τους ανήκει στη σφαίρα του κοινού ποινικού δικαίου. Όπως έγραψε κάποτε η Χάνα Άρεντ, η “αντικειμενική αλήθεια” είναι εκ φύσεως αντιπολιτική, αφού αποκλείει εξορισμού την άλλη άποψη και την ετεροκαθορίζει ως ψεύδος.i Είναι ο καλύτερος συνήγορος της εξουσίας επειδή απαιτεί συμμόρφωση και υποταγή άνευ όρων.

Είναι λοιπόν το δικαίωμα στην αυτενέργεια που επαναφέρει και διεκδικεί εκ νέου ο Ρουβίκωνας με τη θορυβώδη και αμετανόητη δραστηριότητα του. Στο ερώτημα που καμιά φορά τίθεται με φαινομενική απολιτίκ αφέλεια και διερωτάται φωναχτά, “ποιοι είναι αυτοί που ανέλαβαν να παίξουν τον ρόλο του αυτόκλητου υπερασπιστή των αδυνάτων”, εμείς απαντάμε πως το ίδιο ερώτημα που διατυπώνεται πάντοτε από τη σκοπιά της αστικής νομιμότητας προϋποθέτει την ύπαρξη μιας μόνιμης διάζευξης ανάμεσα σε αυτόν που βλέπει τα συμφέροντα του να πλήττονται και σε εκείνον που αναλαμβάνει δράση για να προστατέψει αυτά τα συμφέροντα. Ο Ρουβίκωνας δεν είναι “Οι Καταπιεσμένοι”, αλλά σίγουρα είναι ένα κομμάτι απ’ αυτούς. Δεν είναι η πολιτική πρωτοπορία των ετεροκαθοριζόμενων στρωμάτων της κοινωνίας, αλλά ένα ζωντανό και ταξικά συνειδητοποιημένο τμήμα τους που αντιστέκεται συλλογικά στην ταξική καταπίεση των ελίτ. Ως πολιτική συλλογικότητα που είναι, ο θεωρητικός αυτοπροσδιορισμός του Ρουβίκωνα εμπεριέχει έναν αναγκαίο βαθμό αφαίρεσης, εφόσον κάθε απόπειρα ταξικής συγκρότησης προτάγματος είναι ταυτόχρονα και μια διαδικασία πολιτικής αναπαράστασης που εκκινεί από το μικρό και το άμεσο, για να το συμπεριλάβει και να το εντάξει σε ευρύτερες θεωρητικές κατηγορίες κοινωνικής και ταξικής ανάλυσης. Παρ’ όλα αυτά, η ταξική εκμετάλλευση και κυριαρχία συντελείται μέσα από την παγίωση ιεραρχικών δομών ετεροκαθορισμού που εκφεύγουν και αναπαράγονται ανεξάρτητα από την ατομική δράση των κοινωνικών υποκειμένων. Συνακόλουθα, καμία θεωρητική σύλληψη και αναπαράσταση της αδικίας που αποκρυσταλλώνεται μέσα από τις ταξικές διακρίσεις της ετερόνομης κοινωνίας δεν είναι προσβάσιμη διαμέσου της οντολογικής τύφλωσης της αστικής νομικής επιστήμης, η οποία εξορισμού αναγνωρίζει μονάχα την ατομική ευθύνη ως την κατεξοχήν δύναμη που επενεργεί και παράγει αποτελέσματα στο σύμπαν των θεσμοποιημένων κοινωνικών σχέσεων. Η ταξική διάσταση είναι μια διάσταση της πράξης που σχεδόν εξανεμίζεται στο αστικό δίκαιο. Για παράδειγμα, οι κοινωνικές καταβολές ενός ποινικού εγκληματία, οι συνθήκες μέσα στις οποίες διαβιεί και ο ρόλος που έπαιξε ο παράγοντας φτώχεια στην τέλεση του “εγκλήματος” του, εξορισμού βρίσκεται εκτός της κοσμοθεωρίας της αστικής δικαιοσύνης που αντιλαμβάνεται κι εξετάζει τον παραβάτη ως μεμονωμένο αυτεξούσιο άτομο που φέρει την πλήρη ευθύνη για τις ηθικές επιλογές του. Αντίθετα, η επαναστατική δικαιοσύνη βλέπει το άτομο περισσότερο ως μέρος της κοινωνικής τάξης από την οποία προέρχεται και λιγότερο σαν μια ανεξάρτητη, απομονωμένη μονάδα.

Οι μαρξιστές συνηθίζουν να κρατούν αποστάσεις από αμιγώς ηθικές έννοιες όπως αυτή της “αδικίας” και σίγουρα θα σπεύσουν να μας υπενθυμίσουν ότι η ουσία του ζητήματος δεν έγκειται στην καταπάτηση κάποιου αφηρημένου κανόνα δικαίου, αλλά στην σύγκρουση πολύ πραγματικών, υλικών συμφερόντων ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις. Ωστόσο, καμία σύγκρουση συμφερόντων, όπως αυτή αποκρυσταλλώνεται στη συγκέντρωση δύναμης που αναπαράγει την ταξική διάρθρωση των ετερόνομων κοινωνιών, δεν έχει το παραμικρό νόημα, ή δεν μπορεί να λειτουργήσει σαν καταλύτης για την εκδήλωση του κοινωνικού ανταγωνισμού, αν δεν βιώνεται σαν αδικία από τα υποκείμενα που υπόκεινται σε αυτήν.ii

Από αυτή την άποψη, ο Ρουβίκωνας, με την άμεση δράση του, ανοίγει την κερκόπορτα για την επιστροφή των βαρβάρων. Επαναφέρει το αίσθημα της συλλογικής ευθύνης που διαπότιζε την κοινωνική ύπαρξη των Οτεντότων της Αφρικής, στη γη των οποίων θεωρούνταν σκάνδαλο “να φας προτού φωνάξεις τρεις φορές για να διαπιστώσεις αν υπάρχει κάποιος που θέλει να μοιραστεί το γεύμα σου”.iii Κι αυτό γιατί οι φαντασιακές σημασίες της ταξικής αλληλεγγύης και της προλεταριακής ενότητας δεν μπορούν να ριζώσουν μακριά από μορφές συλλογικής δράσης που θα τους προσδώσουν την υλική τους διάσταση. Παραβλέποντας προς στιγμή τον ανοικτό και αμεσοδημοκρατικό χαρακτήρα της οργάνωσης, το να ισχυρίζεται κανείς πως οι αγωνιστές του Ρουβίκωνα ετεροκαθορίζουν τους υπόλοιπους προλετάριους με την μονομερή δραστηριότητα τους, είναι το ίδιο με το να πούμε ότι ανάμεσα σε δύο προλετάριους που λιμοκτονούν, εκείνος που προσπαθεί να ενεργήσει για να αλλάξει την κατάσταση του και να βγάλει αμφότερους από τη δυσχερή θέση, “ετεροκαθορίζει” τον άλλον προλετάριο που το μόνο που θέλει είναι να πεθάνει ήσυχα και να πάρει και τους δύο στον λαιμό του. Όπως δείχνει και η πρόσφατη κυνική θεσμοποίηση της 12ωρης εργάσιμης ημέρας στην Αυστρία από τους εκλεγμένους “αντιπροσώπους του λαού”, μέσα σ’ ένα σύστημα κοινωνικής οργάνωσης που είναι φτιαγμένο για να υπηρετεί την αδικία και να διαιωνίζει την εξουσία των ισχυρών, οι καταπιεσμένοι μόνο αυτόκλητους υπερασπιστές μπορούν να έχουν.iv Παραφράζοντας τον αναρχικό θεωρητικό Εμίλ Πουζέ, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η απόρριψη της ψήφου υπέρ ενός πολιτικού “αντιπροσώπου” που ποτέ δεν κρατάει τον λόγο του και η αντικατάσταση της από την μέθοδο της άμεσης δράσης με ταξικό περιεχόμενο, είναι επί της αρχής το ίδιο πράγμα με την εγκατάλειψη της προσευχής σ’ έναν θεό που βρίσκεται εκεί ψηλά αλλά ποτέ δεν ακούει, και της αντικατάστασης της από την υλική μέθοδο και την πρακτική της αυτενέργειας.v Γιατί η απελευθέρωση των προλετάριων μόνο μέσα από τις δικές τους συλλογικές προσπάθειες μπορεί να προέλθει.

iH. Arendt, Truth and Politics, https://idanlandau.files.wordpress.com/2014/12/arendt-truth-and-politics.pdf.

iiΓ. Σωτηρόπουλος, Διψώντας για Δικαιοσύνη (Futura).

iiiΠ. Κροπότκιν, Αλληλοβοήθεια (Εκδόσεις Καστανιώτη), σελ. 195.

ivΑυστρία: Ψηφίστηκε το 12ωρο στη Βουλη – Πανηγυρίζουν οι βιομήχανοι, http://www.imerodromos.gr/aystria-psifistike-to-12oro-sti-voyli-panigyrizoyn-oi-viomichanoi/.

vE. Pouget, Direct Action, https://libcom.org/library/direct-action-emile-pouget.

πηγή:

https://antisystemic.wordpress.com/2018/07/09/%CE%BF-%CF%81%CE%BF%CF%85%CE%B2%CE%AF%CE%BA%CF%89%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%BF%CE%B9-%CE%BD%CE%AD%CE%BF%CE%B9-%CE%BF%CF%84%CE%B5%CE%BD%CF%84%CF%8C%CF%84%CE%BF%CE%B9/

ΠΑΤΡΙΔΟΣΚΑΤΙΛΑ

July 10, 2018, 10:42 am

≫ Next: Ευαισθησία και για τα παιδιά που έχει φυλακίσει ο Τραμπ

≪ Previous: Ο Ρουβίκωνας και οι νέοι Οτεντότοι

$

0

0

ΠΑΤΡΙΔΟΣΚΑΤΙΛΑ

Κι ενώ το έθνος πάλλεται από την πατριδοσκατίλα και αμφιταλαντεύεται μεταξύ πατριδοκαπηλίας και ευρωπαϊκών τιμημένων ΕΣΠΑ σε ένα θέμα που άφορα την ονομασία μιας γειτονικής χώρας, κι ενώ ,εκφράσεις αγάπης και εθνικής ενότητας όπως : αναρχοάπλυτο κομμουνι ,προδότης ανθέλληνας βρωμοπουστας ,σφαίρα στο κεφάλι των προδοτών του έθνους,κρεμάλες στους εθνομιδενιστες ,φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους κτλ ,κυριαρχούν από άκρη σε μέση και από μέση σε άκρη , στο σύνολο του νεοελληνικού διαδικτυακού και μη βόθρου , εκεί στην πανέμορφη (μπλιαχ) Άμφισσα οι κάτοικοι της βρήκαν καινούριο πάτο στον πάτο ,και δεν παρέλειψαν να αποδείξουν σε όλους τους εθνομηδενιστες τι σημαίνει ελληνικό ρατσιστικό έθνος και κυρίως χριστιανική αγάπη.

Τα βλήματα από την καραμπίνα που έτυχε να χει στη κατοχή του ο άριος-άγριος πατριώτης ,στην πραγματικότητα προορίζονταν για κάποιο αγριογούρουνο αλλά λόγω κακιάς συγκυρίας έτυχε να σκάσουν και να λιώσουν το κεφαλάκι μιας “άτυχης” 13χρονης ρομα ,από αυτές που δεν ανήκουν στο αγιασμένο ά(γ)ριο ελληνικό έθνος, οπότε και η δολοφονία της ίσως ήταν μια ευλογία για τον τόπο. Μια κλέφτρα καρβελιών λιγότερη . Μη μας μολύνουν τα ιερά οι κατώτεροι τσιγγάνοι .Όλα κι όλα, και τι το περηφανερότερο για αυτόν τον ευλογημένο τόπο, από τους εξοργισμένους κατοίκους του που δεν έχασαν καθόλου την ευκαιρία και βγήκαν να χειροκροτήσουν δημόσια χωρίς καμιά ντροπή τον δολοφόνο ενός μικρού παιδιού. Και πια η αξία μιας 13χρονης φτωχής τσιγγάνας ;Έλεος δηλαδή ,αξία ,έχουν μόνο τα μεταλλικά κέρματα που κουδουνίζουν την ευτυχία στον αποδέκτη τους όταν προσκρούουν στο πλαστικό συρτάρι της ταμιακής, στα σιχαμερά μαγαζάκια της Άμφισσας.

https://ligmena.wordpress.com/2018/06/30/%CF%80%CE%B1%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B4%CE%BF%CF%83%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BB%CE%B1/

Ευαισθησία και για τα παιδιά που έχει φυλακίσει ο Τραμπ

July 10, 2018, 11:02 am

≫ Next: «Ενάντια στη Λήθη #33» “Σημειώσεις ιστορίας πάνω στο Μακεδονικό Ζήτημα.”

≪ Previous: ΠΑΤΡΙΔΟΣΚΑΤΙΛΑ

$

0

0

Ευαισθησία και για τα παιδιά που έχει φυλακίσει ο Τραμπ

Συγκίνηση για τα 12 παιδιά που απεγκλωβίστηκαν από την πλημμυρισμένη σπηλιά στην Ταϊλάνδη. Ειλικρινής αλλά και υποκριτική συγκίνηση. Υποκριτική ήταν η χαρά του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ καθώς είναι γνωστό ότι ο ίδιος χωρίζει παιδιά από τους μετανάστες γονείς τους και τα φυλακίζει. Χιλιάδες παιδιά είναι στα "κλουβιά"του Τραμπ. Τώρα πρέπει να υπάρξει αντίστοιχη κινητοποίηση για να σωθούν κι αυτά τα παιδιά…

http://artinews.gr/%CE%B5%CF%85%CE%B1%CE%B9%CF%83%CE%B8%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B1-%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CE%AC-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%AD%CF%87%CE%B5%CE%B9-%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%B1%CE%BA%CE%AF%CF%83%CE%B5%CE%B9-%CE%BF-%CF%84%CF%81%CE%B1%CE%BC%CF%80.html

«Ενάντια στη Λήθη #33» “Σημειώσεις ιστορίας πάνω στο Μακεδονικό Ζήτημα.”

July 10, 2018, 11:31 am

≫ Next: θα μπορούσε να τραγουδήσει μαζί του άπλα ακούστε

≪ Previous: Ευαισθησία και για τα παιδιά που έχει φυλακίσει ο Τραμπ

$

0

0

«Ενάντια στη Λήθη #33» “Σημειώσεις ιστορίας πάνω στο Μακεδονικό Ζήτημα.”

Το κείμενο δημοσιεύτηκε στη σελίδα μας εδώ https://skalalakonias.wordpress.com/2018/07/03/makedoniko-zitima/ με αφορμή ένα φασιστικό συλλαλητήριο στη Σπάρτη. 

Προλογικό σημείωμα.

Είναι όντως άξιο να απορεί κανείς/α, για τα γεγονότα των τελευταίων ημερών (την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές) που ακολούθησαν της συμφωνίας του ελληνικού καπιταλιστικού κράτους με τη γειτονική δημοκρατία της Μακεδονίας, αν είναι για γέλια ή για κλάματα. Το σκηνικό με τον Μπαρμπαρούση στο κοινοβουλευτικό σώμα (Ιούνιος 2018) που κάλεσε ανοιχτά σε πραξικόπημα, οι άμαζες συγκεντρώσεις των φασιστών έξω από τη βουλή, εν παρουσία των νεοναζί βουλευτών, αλλά και ο βομβαρδισμός ειδήσεων με ανοιχτά εθνικιστικό περιεχόμενο, είναι μερικές μόνο πλευρές της ελληνικής πραγματικότητας στη παρούσα συγκυρία. Από αυτό το νεοφασιστικό εθνικιστικό πανηγυράκι, δεν θα μπορούσε να λείψει και η πρωτοπορία του δικού μας τοπικού μηχανισμού της ελληνικής καπιταλιστικής εξουσίας και μάλιστα μέσω των πιο καταξιωμένων εκπροσώπων του. Για ακόμα μια φορά διαβάζουμε στα τοπικά Λακωνικά ΜΜΕ, ότι η τοπική εκκλησία σε αγαστή συνεργασία με φορείς του τοπικού ελληνικού φασιστικού μηχανισμού (βλέπε χρυσή αυγή, αδούλωτη μάνη, πατριωτικός σύνδεσμος) κάλεσαν σε εθνικιστικό συλλαλητήριο στη Σπάρτη, τη Δευτέρα (18 Ιουνίου 2018). Βέβαια το φασιστικό τους συλλαλητήριο στη Σπάρτη δεν τους βγήκε και ακυρώθηκε [1]. Για να καλύψουν το φιάσκο είπαν ότι πάνε Αθήνα έξω από την βουλή, με τα γνωστά για τους φασίστες αποτελέσματα. Ωστόσο εμείς, αν και γράφουμε αυτό το κείμενο με αφορμή το συγκεκριμένο εθνικιστικό συλλαλητήριο, δεν θα ασχοληθούμε παραπέρα με τα λεγόμενα των ελλήνων φασιστών στη Λακωνία, γιατί παίρνουμε ως δεδομένο ότι είναι τα γνωστά που ξέρουμε και διαβάζουμε όλη την ώρα.

Σε αντιδιαστολή, μέσα από αυτό το κείμενο, θα επιδιώξουμε να χαράξουμε μια συνεπή γραμμή που πρέπει να κρατήσει κάθε κομμουνιστής και κομμουνίστρια πάνω στο Μακεδονικό ζήτημα. Μέσα από αυτό το σημείωμα επιδιώκουμε επίσης, να επικοινωνήσουμε και με τον κόσμο του ΚΚΕ, αλλά και της ευρύτερης αριστεράς στη Λακωνία, κάτι που πιστεύουμε έχει τον δικό του ιδιαίτερο συμβολισμό, μιας και γιατί η ηγεσία του ΚΚΕ σήμερα, όχι μόνο συντάσσεται με τις εθνικές επιδιώξεις του ελληνικού καπιταλιστικού κράτους, αλλά πολύ περισσότερο επιχειρεί να παραχαράξει την ίδια του την ιστορία. Αυτή του παλιού επαναστατικού διεθνιστικού ΚΚΕ, με όλες τις αντιφάσεις και τα όρια της σταλινικής του τότε ηγεσίας. Και αυτό θα το κάνουμε σήμερα, ‘όπου στη Λακωνία, τα στελέχη και οι φίλοι του κόμματος αυτού, στη καλύτερη περίπτωση αγνοούν την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος και της θέσης του για το Μακεδονικό ζήτημα.  Μέσα από το στόμα του ίδιου του γενικού γραμματέα του ΚΚΕ, ακούμε να λέγεται, ότι δεν υπάρχει Μακεδονική Γλώσσα, δεν υπάρχει ζήτημα Μακεδονικής μειονότητας και ότι η γειτονική χώρα έχει βλέψεις προς την χώρα μας. Τα ίδια αναπαράγονται ξανά και ξανά από τους αριστερούς στη Λακωνία, τουλάχιστον της πλειοψηφίας αυτών. Έτσι πρέπει να κάνουμε σαφές, ότι για να αντιμετωπίσουμε τον ελληνικό φασισμό και τις εθνικιστικές του κραυγές, πρέπει πρώτα από όλα να ξεκαθαρίσουμε τις γραμμές μας σε όλα τα ζητήματα που αφορούν το καυτό αυτό θέμα.

Μακεδόνισσες αντάρτισσες του ΔΣΕ

Δεν είναι η πρώτη φορά που το ΚΚΕ θολώνει τη μνήμη. Κάτι που πρέπει να προβληματίσει και να γίνει έναυσμα για συνολικότερα συμπεράσματα, για την αντιδιαστολή μεταξύ της ιστορικής στάσης του ΚΚΕ στο Μακεδονικό μέχρι και τον Εμφύλιο και της στάσης της ελληνικής αριστεράς από την δεκαετία του ’90 μέχρι και σήμερα. Με άλλα λόγια το Μακεδονικό ήταν και είναι το ζήτημα που ξεχώριζε η ήρα από το στάρι, το σημείο διάκρισης μεταξύ της πραγματικά πολιτικά επικίνδυνης γραμμής για τον ελληνικό καπιταλισμό και εκείνων οι οποίες είτε περισσότερο είτε λιγότερο μπορούσαν να ενσωματωθούν σε αυτόν. Από εδώ προερχόταν και το μίσος της ελληνικής άρχουσας τάξης για την γραμμή του ΚΚΕ και οι απηνείς διώξεις. Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί κάποιος/α να παραγνωρίζει ότι οι ίδιοι οι Μακεδόνες/-ισσες επέλεξαν να παλέψουν ακριβώς γι’ αυτό τον λόγο, μέσα από τις γραμμές του ΔΣΕ και όχι μέσα από κάποιο άλλο πολιτικό μόρφωμα. Το να προσπαθεί κάποιος/α να ορθώσει με ευκρινή λόγο την πολιτική του αντίληψη δεν πιστεύουμε ότι από μόνο του, του προσδίδει σεχταρισμό και σεπαρατισμό. Η αλήθεια δεν ήταν ποτέ ζήτημα πλειοψηφίας. Και αν θέλουμε να είμαστε σε ανταγωνιστική θέση απέναντι στον ελληνικό εθνικισμό, θα πρέπει -δυστυχώς ή ευτυχώς- να είμαστε και μειοψηφικοί.

Παρακάτω θα προσπαθήσουμε να αγγίξουμε πλευρές του ζητήματος, όπως το έχουμε μελετήσει ως αυτήν την ώρα. Σε καμιά περίπτωση, όπως συνηθίζουμε να λέμε και σε άλλα μας κείμενα, η παρακάτω ανάλυση δεν είναι ολοκληρωμένη. Ωστόσο εστιάζει σε μερικά παραδείγματα από τη παρούσα συγκυρία με αφορμή την επικείμενη συμφωνία, αλλά και σε μερικά ιστορικά παραδείγματα που θεωρούμε ότι πρέπει να γνωρίζουν όσοι/ες προβληματίζονται σοβαρά για το ζήτημα.

Η παρούσα λοιπόν εργασία περιλαμβάνει ιστορικά ντοκουμέντα, άρθρα και τον θεωρητικό μας σχολιασμό με αφορμή το Μακεδονικό. Σκοπίμως αφήνουμε έξω το ζήτημα της ένταξης της Δημοκρατίας της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ. Πέρα του ότι η γεωπολιτική είναι ένα ζήτημα που μπορεί να αποπροσανατολίσει, πρέπει να τονίσουμε ότι αυτός που ενέπλεξε το ΝΑΤΟ στο Μακεδονικό, ήταν η ελληνική πολιτική και κανένας άλλος. Εμείς δεν θα υποδείξουμε σε κανέναν σε ποιο οργανισμό να ενταχθεί, ούτε είμαστε οι ειδικοί της καπιταλιστικής γεωπολιτικής, ούτε είναι ο ρόλος μας να κουνάμε το δάκτυλο στην Δημοκρατία της Μακεδονίας, τη στιγμή που ο ελληνικός στρατός στα πλαίσια του ΝΑΤΟ έχει στρατόπεδο στο Κόσοβο και η ελληνική πολεμική αεροπορία μόλις πρόσφατα πραγματοποίησε πτήσεις πάνω από το Μαυροβούνιο. Επίσης μην ξεχνάμε ότι το ’92 το δίλημμα που έβαλε ο ελληνικός εθνικισμός στην Δημοκρατία της Μακεδονίας, ήταν “banks ή tanks”. Προφανώς χρειάζεται πάλη εναντίον όλων των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στα Βαλκάνια, ωστόσο δεν είναι αυτό που κυρίαρχα διακυβεύεται στο ζήτημα της μετονομασίας.

Τέλος καλό να πούμε ότι τα κείμενα πλην αυτών που είναι τα ιστορικά ντοκουμέντα, πρωτοδημοσιεύτηκαν στην ηλεκτρονική έκδοση του Shades. Τους συνδέσμους με τα κείμενα αυτά, τα παραπέμπουμε στο τέλος του κειμένου.

1.) Το ΚΚΕ και το Μακεδονικό Ζήτημα στη παρούσα συγκυρία.

Στις αρχές Ιουλίου 2016 και συγκεκριμένα την Κυριακή 3 Ιουλίου, η ΚΝΕ και το ΚΚΕ βρέθηκαν στη Φλώρινα στα πλαίσια του πολιτικού διημέρου του κόμματος που διοργανώνεται κάθε χρόνο σε διαφορετική περιοχής της χώρας. Το διήμερο αυτό της οργάνωσης είχε ως κεντρικό θέμα τον ΔΣΕ (Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδος) και τον επαναστατικό εμφύλιο πόλεμο του 1946 – 1949. Ο γενικός γραμματέας, Δ Κουτσούμπας, βρέθηκε και αυτός εκεί όπως και άλλα πρωτοκλασάτα στελέχη του κόμματος, απεύθυνε χαιρετισμό και έδωσε ομιλία σχετικά με την μάχη της Φλώρινας από τον ΔΣΕ το 1948, μία από τις πιο αιματηρές που έδωσε ο ΔΣΕ κατά την διάρκεια του πολέμου [2]. Φυσικά  όπως περιμέναμε δεν έκανε ουδεμία αναφορά στους μακεδόνες μαχητές που πολεμούσαν στις τάξεις του ΔΣΕ, κάτι που κάθε άλλο παρά τυχαίο είναι. Για την ιστορία, η μάχη αυτή στελεχώθηκε κατά πλειοψηφία από Μακεδόνες κ’ Μακεδόνισσες κομμουνιστές/τριες από τα χωρία και την ευρύτερη περιοχή της Φλώρινας που πολεμούσαν στις γραμμές του ΔΣΕ. Το ΚΚΕ όμως προτίμησε να μην πει κουβέντα για αυτούς, μιλώντας γενικά και αόριστα για τους μαχητές του ΔΣΕ που έπεσαν στην μάχη.

Σε ανάλογες φιέστες σχετικά με τον Εμφύλιο και ειδικά για τη “Μάχη της Φλώρινας” το ΚΚΕ στη Φλώρινα, αγόρασε αγροτεμάχιο-χωράφι απέναντι από το στρατιωτικό νεκροταφείο της πόλης και έστησε μνημείο πάνω στα κόκαλα των Μακεδόνων μαχητών, τιμώντας δήθεν τους νεκρούς, χωρίς όμως καμία αναφορά στην Μακεδονική τους ταυτότητα.

Μέχρι σήμερα και ειδικά μετά το νόμο του 1982 (Γεννηματά – Σκουλαρίκη) που αφορούσε τον επαναπατρισμό των πολιτικών προσφύγων του εμφυλίου, όπου μόνο “Έλληνες το γένος” μπορούσαν να επιστρέψουν, το ΚΚΕ εκτός από 1-2 επερωτήσεις που έκανε μετά την υιοθέτηση του νόμου και αυτό για τα “μάτια του κόσμου”, ουσιαστικά δεν έκανε τίποτα άλλο. Πούλησαν δηλαδή τη πολιτική τους ψυχή στο Διάβολο προσβάλλοντας την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, αφήνοντας ουσιαστικά τους Μακεδόνες/σσες συντρόφους/σσες συνεχώς στην τύχη τους και με επίσημη σφραγίδα του κόμματος, μέχρι αυτοί/ες να πεθάνουν στην εξορία.

Πολλοί κ’ πολλές στις γραμμές αυτού του κόμματος στη Λακωνία, αλλά και από τον ευρύτερο κύκλο του, αγνοούν την “Μακεδονική τραγωδία”, την συμμετοχή και εξαιρετική συμβολή των Μακεδόνων κομμουνιστών/τριών στον ένοπλο αγώνα εκείνης της επαναστατικής περιόδου. Για κάτι τέτοιο ευθύνεται η κυρίαρχη πολιτική γραμμή του ΚΚΕ από τότε μέχρι και σήμερα, την ίδια που υπερασπίζεται σήμερα και ο κύριος Κουτσούμπας, Γ.Γ του κόμματος.

Αγνοεί αγωνίστριες όπως η Μίρκα Γκίκα, ή την ΝΟΦ (Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο) την αυτόνομη οργάνωση των Μακεδόνων που έδωσαν την ζωή τους για την δημιουργία μια Βαλκανικής Σοσιαλιστικής Ομοσπονδίας [3]. Αγνοεί σε μεγάλο βαθμό και τις θέσεις του κόμματος πριν την στροφή του στο Μακεδονικό ζήτημα. Η ιστορική λήθη όμως έχει και άλλα σύγχρονα υλικά αποτελέσματα. Ο αγώνας της λεγόμενης Μακεδονικής μειονότητας σήμερα, στις βόρειες περιοχές του ελλαδικού χώρου, είναι σχετικά άγνωστος και δεν βρίσκει υποστήριξη από την υπάρχουσα αριστερά. Ακόμα και όταν αυτή δέχεται την επίθεση του εγχώριου φασισμού και των πρωτοποριών του, π.χ την χρυσή αυγή και άλλων μορφωμάτων[4]. Μιλάμε πάντα για την ίδια αριστερά που αποκαλεί την Δημοκρατία της Μακεδονίας “Σκόπια” για να μην βρεθεί αντιμέτωπη με την κυρίαρχη εθνική αφήγηση.

2.) Το ιστορικό ΚΚΕ για το Μακεδονικό Ζήτημα

Παρτιζάνοι/ες του ΔΣΕ στα βουνά της Μακεδονίας.

Μια εισαγωγή

Το Τρίτο Εκτακτο Συνέδριο (26-11 μέχρι 3-12-1924) του κομμουνιστικού κόμματος στην Ελλάδα, παραπέμπει σε κεφαλαιώδη ζητήματα της ιστορίας του επαναστατικού κινήματος της Ελλάδας, όπως η τακτική της Κομμουνιστικής Διεθνούς στα Βαλκάνια, η “μπολσεβικοποίηση” του ΚΚΕ, η αποδοχή από αυτό της θέσης της Κομμουνιστικής Διεθνούς για το Μακεδονικό. Ζητήματα σχετικά με το συνέδριο απέκτησαν βαρύνουσα σημασία για την κατοπινή εξέλιξη του κόμματος. Παρά τις διακυμάνσεις και τις αλλαγές σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους στη γραμμή του κόμματος σχετικά με τη θέση για την αυτοδιάθεση της Μακεδονίας, η θέση για την αναγνώριση και υποστήριξη της Μακεδονικής μειονότητας στην Ελλάδα έμεινε σταθερή μέχρι και το τέλος του εμφυλίου πολέμου.

α) Άρθρο του Ριζοσπάστη (1932)

Το άρθρο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε σε δύο συνέχειες, στην εφημερίδα Ριζοσπάστης (όργανο της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ), στις 24 και 25 Νοεμβρίου του 1932. Υπήρχε ακόμα ένα κεφάλαιο που δε δημοσιεύτηκε, γιατί η αστυνομία κατάσχεσε το χειρόγραφο στο τυπογραφείο.

Το κείμενο αναδημοσιεύεται εδώ, δίχως σχόλια επί των θέσεων των αρθρογράφων, παρά μόνο επεξηγηματικές για την διευκόλυνση του αναγνώστη/τριας. Πρόκειται για ένα σημαντικό ντοκουμέντο που παρουσιάζει καθαρά τις θέσεις των Ελλήνων κομμουνιστών του μεσοπολέμου πάνω στο μακεδονικό ζήτημα. Θέσεις υποστήριξης του δικαιώματος των Μακεδόνων για εθνική αυτοδιάθεση, που οι κομμουνιστές στη χώρα, τις πλήρωσαν τότε με φυλακές και εξορίες. Το κείμενο δημοσιεύτηκε στη σελίδα του ανεξάρτητου Δημήτρη Λιθοξόου [5] όπου και το βρήκαμε.

Με τους Μακεδόνες στη Μακεδονία (υπεράσπιση των εθνικών μειονοτήτων)

Είναι γεγονός χωρίς αμφισβήτηση πως πάνω στη ζωή και την κατάσταση της μακεδονικής εθνότητας έχουν λίγα πράγματα γραφτεί ως τώρα. Σήμερα που το

Η φωτογραφία, στο φόντο έχει ένα κτήριο με γραμμένα συνθήματα του ΔΣΕ υπέρ της «σοσιαλιστικής νίκης» γραμμένα στα ελληνικά και στα μακεδονικά. Θα πρέπει να ξεκινήσουμε με το τι λέει το σύνθημα: Da zivee slobodnata makedonija vo ramkite na narodnorepublikanskata balkaska fedеracija-Ζήτω η ελεύθερη Μακεδονία στους κόλπους της λαϊκοδημοκρατικής βαλκανικής ομοσπονδίας.

πράγμα αποχτά μια όλως ιδιαίτερη σημασία για μας και το κίνημά μας, μια έρευνα γενική ανάμεσα στους καταπιεσμένους Μακεδόνες είναι απαραίτητη. Θα δώσουμε όσο το δυνατό μια πιο συντομευμένη εικόνα της υπόθεσης μα πάντα με στοιχεία αρκετά.

Χωρίς άλλο δεν υπάρχει άλλος λαός απ’ το μακεδονικό – μέσα στη Βαλκανική που να βασανίστηκε όσο αυτός. Πάνω από 50 χρόνια βρίσκεται κάτω από διαρκή διωγμό – εξόντωση. Στην αρχή ο βούρδουλας της τούρκικης εξουσίας, ύστερα της ελληνικής και βουλγάρικης. Απ’ τη στιγμή που επενέβησαν η βουλγαρική, σερβική και ελληνική κεφαλαιοκρατία για να πάρουν υπό την “προστασία” τους Μακεδόνες, αρχίζει μια πιο τρανή συμφορά. Η εποχή των συμμοριτών, ανταρτών και κομιτατζήδων θα παραμείνει στην ιστορία σαν μια περίοδος άγριου πρωτοφανούς διωγμού της μακεδονικής μειονότητας. Ολόκληρες δεκάδες ετών, έσφαζαν, έκαιαν, σκότωναν, ρήμαζαν σε βάρος του μακεδονικού λαού. Θα περάσουν χρόνια ακόμα πολλά κι ο Μακεδόνας θα μιλάει με τον μεγαλύτερο αποτροπιασμό για τη θηριωδία των Τσακαλάρωφ, των Καπετάν Ζάκηδων και Βάρδηδων. Ολόκληρα χωριά βάφηκαν με αίμα που έρευσε ποταμηδόν. Ήρθαν κατόπιν οι βαλκανικοί πόλεμοι. Ελληνική, βουλγάρικη και σέρβικη κεφαλαιοκρατία συναγωνίστηκαν ποια να καταπιέσει πιο πολύ, ν’ αρπάξει, να εξοντώσει. Κι αυτά όλα εν ονόματι του “πατριωτισμού”, της “απελευθέρωσης υπόδουλων αδελφών” και σε βάρος ενός λαού – της μακεδονικής εθνότητας – που ούτε βουλγάρικος, ούτε ελληνικός, ούτε σέρβικος είναι, παρά μακεδονικός.

Όσοι Μακεδόνες γλίτωσαν απ’ τον παγκόσμιο και τους βαλκανικούς πολέμους μαζεύτηκαν ξανά στον τόπο τους για να ξαναχτίσουν τα χωριά τους. Όμως το μαρτύριό τους δεν τέλειωσε. Οι βούλγαροι κομιτατζήδες, όργανα πιστά της βουλγαρικής μπουρζουαζίας, συνεχίζουν την εξοντωτική δράση. Όπως επίσης οι φασίστες της Ε.Ε.Ε [6], όργανα πιστά της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας, κάνουν την εμφάνισή τους για να παραμεγαλώσουν τα βάσανα του μακεδονικού λαού. Εδώ το πράγμα είναι φανερό. Η ελληνική, η βουλγαρική και σερβική κεφαλαιοκρατία, η κάθε μια χωριστά, προσπαθεί να πάρει κάτω απ’ τη δική της καταπίεση και λήστεψη τη μακεδονική εθνότητα.

Μιλάνε λανθασμένα πολλές φορές για βουλγάρικη μειονότητα μέσα στην καπιταλιστική Ελλάδα ή για ελληνική μειονότητα μέσα στην επίσης καπιταλιστική Βουλγαρία. Δεν είναι σωστό. Στη Μακεδονία, τη βουλγαροκρατούμενη, την ελληνοκρατούμενη, τη σερβοκρατούμενη δεν υπάρχουν Έλληνες, ούτε Βούλγαροι, ούτε Σέρβοι. Υπάρχουν Μακεδόνες (φυσικά δεν μιλάμε για εκείνους που εγκαταστάθηκαν τελευταία στη Μακεδονία).

Αρκεί και μια απλή επίσκεψη στους κάμπους και τα βουνά της Μακεδονίας (Καστοριά, Φλώρινα) για να το νοιώσεις. Την απάντηση αυτή την παίρνεις ακόμα απ’ τα ήθη και τα έθιμά τους, που δεν είναι καθόλου ελληνικά, ούτε βουλγαρικά, ούτε σερβικά. Φυσικά οι πολυετείς καταπιέσεις απ’ τις τρεις κεφαλαιοκρατίες είχαν κάποια επίδραση πάνω στο μακεδονικό λαό, μα πάντα τον διακρίνεις. Τα ρούχα τους έχουν κάτι το ιδιαίτερο, η γλώσσα τους επίσης. Η σλαβική τους γλώσσα, μοιάζει με τη βουλγάρικη μα δεν είναι ίδια. Ξέροντας τη μακεδονική γλώσσα μπορείς οπωσδήποτε να συνεννοηθείς και με τους Σέρβους, όπως και με τους Βούλγαρους. Και τη γλώσσα αυτή τη μιλάνε και σήμερα ακόμη πάνω από 100 χιλιάδες σαν γλώσσα τους μητρική. Δεν ξέρουν άλλη. Έχουν τόσοι αιώνες περάσει από τότε που εγκαταστάθηκε το σλαβικό στοιχείο στη Μακεδονία και κανένας τους πια σήμερα δεν ξέρει τίποτα άλλο, παρά μονάχα πως στον τόπο αυτό γεννήθηκε και σε αυτόν θα πεθάνει. Και πως ούτε Έλληνας, ούτε Βούλγαρος, ούτε Σέρβος είναι. Φυσικά σε πολλές περιοχές της Μακεδονίας, τα τρία καπιταλιστικά κράτη έφαγαν τα λυσσακά τους και μπόρεσαν ως ένα σημείο με τη φωτιά και με το σίδερο να διαστρεβλώνουν την συνείδηση ενός μέρους του πληθυσμού.

Οι πιο πολλοί απ’ τους Μακεδόνες βρίσκονται σήμερα στη Δυτική Μακεδονία, γύρω στη Φλώρινα, Έδεσσα, Βέρροια, Καστοριά. Προσέχοντας έστω και λίγο στις περιφέρειες αυτές θα βρεις ολόκληρα χωριά που πότε μιλούν βουλγαρική, πότε ελληνική. Δηλαδή βουλγαρικά και ελληνικά παραφθαρμένα. Αυτό μη σας ξενίζει. Δεν είναι η μητρική τους γλώσσα. Είναι αποτέλεσμα όπως το είπαμε κιόλας της καταπίεσης της βουλγάρικης και της ελληνικής μπουρζουαζίας σε διάφορες περιπτώσεις. Αυτό το διακρίνεις πολύ καλά όταν παρακολουθήσεις από κοντά τα σημερινά μέτρα της ελληνικής κυβέρνησης για τον εξελληνισμό του πληθυσμού. Αλλά γι’ αυτό θα μιλήσουμε ιδιαίτερα.

Το πρώτο λοιπόν συμπέρασμα: Δεν έχουμε να κάνουμε με Έλληνες ή Βούλγαρους ή Σέρβους της Μακεδονίας, παρά με μακεδονικό λαό, με μακεδονική μειονότητα, που παρ’ όλα τα χτυπήματα, παρ’ όλες τις καταπιέσεις διατηρεί την οικονομική και εθνική της οντότητα, τον ιδιαίτερο πολιτισμό της. Έχει εν τοιαύτη περιπτώσει και εθνική συνείδηση ο μακεδονικός λαός; Το πράγμα είναι πολύ φανερό μα και αποδείχνεται και από ντοκουμέντα.

Ας έρθουμε πιο κοντά στα πράγματα. Ποια είναι η κατάσταση, η ζωή της μακεδονικής μειονότητας; Τρισάθλια. Από κάθε άποψη. Δεν θα μιλήσουμε για την οικονομική καταπίεση που είναι γνωστή, μολονότι κι αυτή είναι ακόμη φοβερότερη παρά σε άλλες περιοχές. Θα αναφέρουμε μόνο ορισμένα στοιχεία της πνευματικής και πολιτικής καταπίεσης για να δούνε οι εργαζόμενοι της Ελλάδας τι μαρτύρια τραβούν οι δύστυχοι Μακεδόνες. Ας ξεκινήσουμε απ’ το σχολείο. Λοιπόν: Απαγορεύεται στα παιδάκια, που υποχρεωτικά φοιτούν στο σχολείο για να μάθουν τα ελληνικά κλπ. να μιλάν τη μητρική τους, τη μακεδονική γλώσσα. Άμα συμβεί ένα τέτοιο, το παιδάκι κλείνεται απ’ το δάσκαλο στο μπουντρούμι του σχολείου για μια μέρα και πολλές φορές για ένα εικοσιτετράωρο. Άμα συναντήσει στο δρόμο ο χωροφύλακας κάνα εργατόπαιδο που να μιλάει τη γλώσσα του το σαπίζει στο ξύλο. Το ίδιο γίνεται και σε βάρος των ηλικιωμένων. Για απόδειξη τούτο το χαρακτηριστικό γεγονός: Στο Νεστράμι της Καστοριάς ο αστυνόμος απείλησε με ξύλο τον ίδιο το δάσκαλο γιατί μιλούσε μακεδονικά μ’ ένα αγρότη. Ο επιθεωρητής των σχολείων της περιφερείας έχει στείλει μυστικές εγκυκλίους και συνιστά να παρθούν αυστηρότερα μέτρα, κυρίως δε στους μαθητές των πατεράδων που έχουν εθνικοεπαναστατικές ιδέες.

Όμως εκεί που η καταπίεση έχει φτάσει στο απροχώρητο είναι τα χωριά της Φλώρινας και τα Κορέστια. Οι μαθητές των σχολείων καλούνται κάθε μέρα σ’ ανάκριση για να τα κάνουν να “ομολογήσουν” αν και πότε δέχτηκαν οι πατεράδες τους οπλισμένους ανθρώπους στο σπίτι τους, ποια γλώσσα μιλούν κλπ. κλπ. Τους υποχρεώνουν μάλιστα όλους τους εργαζόμενους να μιλάν ελληνικά και στα σπίτια τους για να τους εξελληνίσουν. Σημειωτέον πως ούτε μια γυναίκα ξέρει ελληνικά. Ο νομάρχης Μπάλκος, ένας απ’ τους αιμοβορώτερους ανθρώπους, πρώην οπλαρχηγός, καλεί ταχτικά τους δασκάλους για να μαθαίνει την κίνηση στα χωριά και να τους δίνει διάφορες συμβουλές για την εθνική τους αποστολή, για την ωμότερη καταπίεση των Μακεδόνων.

Φυσικά δεν φτάνει ο χώρος του “Ρίζου” για να επεκταθούμε σε σωρεία άλλων γεγονότων. Περιοριζόμαστε μόνο να πούμε πως όταν στα παλιά βασίλευαν στην ελληνοκρατούμενη σημερινή Μακεδονία οι συμμορίτες, οι αντάρτες και οι κομιτατζήδες, οι χωριάτες για να γλιτώσουν τη ζωή τους αναγκάζονταν ν’ “αλλάζουν” φρόνημα κάθε 24ωρο. Στον κομιτατζή έκαναν το Βούλγαρο, στον αντάρτη τον Έλληνα. Σήμερα είναι υποχρεωμένοι να δηλώνουν κάθε ώρα τη “γνησιότητα” των “ελληνικών τους αισθημάτων”. Αλλιώς ο βούρδουλας, που δεν έχει αποστρατευθεί, μπαίνει σε ενέργεια. Όμως το κακό δεν σταματάει μέχρις εδώ. Ο βούρδουλας της εξουσίας της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας συνοδεύεται με τη βοήθεια των πλούσιων Μακεδόνων. Δεν είναι αρκετό να “ορκιστείς” στην …ελληνική πίστη. Πρέπει αυτό να βεβαιωθεί κι απ’ τον πλούσιο Μακεδόνα. Εδώ αρχίζει κοντά στ’ άλλα και το φανερό πλιατσικολόγημα. Απαράλλαχτα όπως γινότανε και στην εποχή των ανταρτών.

Προκήρυξη από την ΝΟΜΣ – Αντιφασιστική οργάνωση νέων Μακεδόνων το 1945

Εκβιασμοί, απειλές, ληστείες. Δεν αρκούν οι φόροι οι κρατικοί και κοινοτικοί. Δεν αρκούν οι προσωπικές εργασίες, ούτε η εκμετάλλευση στο μεροκάματο, ούτε η ιδιαίτερη πολιτική και πνευματική καταπίεση. Και προστίθεται και το πλιατσικολόγημα απ’ τους πλούσιους. Γνωρίσαμε ένα γέρο αγρότη απ’ το χωριό Γκορνίτσοβο. Αυτός ο Μακεδόνας αφηγήθηκε μια χαρακτηριστική ιστορία: Ένας χωριανός του, που τώρα είναι έμπορας στο Σόροβιτς, του πήρε στα 1925 60 λίρες για να “βεβαιώσει” στη διοίκηση χωροφυλακής πως είναι …Έλληνας. Ο ίδιος αυτός – ο πλούσιος συγχωριανός του, ο τώρα βέρος “Έλλην πατριώτης” – στο “μακεδονικό αγώνα” ήταν πληροφοριοδότης των κομιτατζήδων. Μάλιστα τον μικρότερό του αδελφό τον βάφτισε ο κομιτατζής βοεβόδας Τάνεφ. Οι πλούσιοι Μακεδόνες στα χωριά τους είναι χαφιέδες της ελληνικής αστυνομίας. Όπως άλλοτε ήσαν της Βουλγαρίας. Την εθνικότητά τους την αλλάζουν σαν το πουκάμισό τους, ανάλογα με τα οικονομικά τους συμφέροντα. Και μόνο ο εργαζόμενος μακεδονικός λαός, παρά τις στερήσεις, παρά τους εξοντωτικούς διωγμούς, κρατάει η μακεδονική του εθνικότητα.

Τα καθάρματα της Ε.Ε.Ε. Να ο τρόμος των φτωχών Μακεδόνων σήμερα. Είναι αυτοί που άλλοτε ήταν αντάρτες και τώρα στελέχη στα Ε.Ε.Ε και τον “Παύλο Μελά”. Δεν είναι υπερβολή αν πούμε πως τους τρομάζουν πιότερο ακόμα κι απ’ την αστυνομία. Τόση είναι η καταπίεση που εξασκούν. Πέρσι π.χ. στη μέση της αγοράς της Φλώρινας, μπροστά στα μάτια του αστυνόμου, ο τριοεψιλότης Καπετάν Βαγγέλης είχε σπάσει στο ξύλο έναν αγρότη γιατί μιλούσε μακεδονικά. Στο Βάμπελι της Καστοριάς δάρθηκαν μέχρις αιμοπτυσίας κι ύστερα καταδικάστηκαν και σε φυλάκιση δέκα νέοι γιατί τραγουδούσαν στη γλώσσα τους. Το ίδιο έγινε και στο χωριό Απόσκεπο που οι χωριάτες γιόρτασαν την πρωτομαγιά με εθνικοεπαναστατικά τραγούδια και με τον ύμνο της Διεθνούς, μεταφρασμένο στη μακεδονική. Όπου υπάρχει αστυνομία, απαγορεύεται να γυρνούν ύστερα απ’ τις 9 το βράδυ πολλοί μαζί. Και δεν είναι ασυνήθη τα πρόστιμα και το ξύλο για παράβαση αυτής της διάταξης.

Έπειτα τι να πούμε για την καταπίεση που επηκολούθησε μετά το φόνο του εθνικιστή χαφιέ Τσαντέφσκυ; Δεν βρίσκει κανείς λόγια να την περιγράψει. Πριν ακόμα συλληφθούν οι εθνικοεπαναστάτες Μάνωφ, Πέτσκωφ και Μπαλάσκα – που τους τουφέκισαν αργότερα – ολόκαρες μέρες ο βούρδουλας και το σπιρούνι χοροπηδούσαν στα κορμιά εκατοντάδων Μακεδόνων ως υπόπτων.

Όλα αυτά έχουν δημιουργήσει μια κατάσταση τρομερή στη Μακεδονία. Ο εργαζόμενος Μακεδόνας σε βλέπει και τρομάζει. Και στους τοίχους ακόμα τους φοβάται μη μιλήσουν, μην τον καταδώσουν πως μίλησε μακεδονικά κλπ. κλπ.

Και φυσικά αυτά τα βασανιστήρια δεν τα υφίστανται μονάχα οι Μακεδόνες που ζουν κάτω απ’ την εξουσία της ελληνικής μπουρζουαζίας. Τα ίδια περνούν κι οι Μακεδόνες που ζουν στις βουλγαροκρατούμενες και σερβοκρατούμενες περιοχές. Η βουλγαρική κυβέρνηση του λεγόμενου σλαβικού συνασπισμού – μαζί και οι αγροτοφασίστες – με τη βοήθεια της Ο.Ρ.Ι.Μ., της οργάνωσης των κομιτατζήδων, βασανίζει κυριολεκτικά τους φτωχούς Μακεδόνες. Παραδείγματα: Στις περιφέρειες Πετριτσίου και Νευροκοπίου δεν υπάρχουν ούτε ίχνη “ελευθεριών”. Παντού εδώ κυβερνούν οι κομιτατζήδες. Έχουν επιβληθεί επί πλέον στη ράχη της φτωχολογιάς και οι “μαύροι” λεγόμενοι φόροι. Τα στελέχη των κομιτατζήδων εδώ είναι ανώτεροι υπάλληλοι και διευθυντές των καπνικών εταιριών κλπ. Κάθε διαμαρτυρία κατά της καταπίεσης πνίγεται στο αίμα. Αφού φανταστείτε, σε πληθυσμό 180 χιλιάδες δολοφονήθηκαν δύο χιλιάδες Μακεδόνες μέσα σε εννέα μόνο χρόνια. Εργάτες και αγρότες των άλλων περιφερειών που κρίνονται “επικίνδυνοι” στέλνονται στο Πετρίτσι, όπου οι ορδές του αρχικομιτατζή Μιχαήλωφ τους καθιστούν “ακίνδυνους” – δολοφονώντας τους ακόμα.

Μόλις τον περασμένο μήνα πάνω από 300 άτομα εγκατέλειψαν το Νευροκόπι – σπίτια χωράφια κλπ. – κι’ έφυγαν σ’ άλλες περιφέρειες για να γλιτώσουν απ’ τους κομιτατζήδες, που τους έθεσαν εκτός νόμου.

Κι η φασιστική μπότα του βασιλιά Αλέξανδρου της Σερβίας δεν πάει πίσω. Από τότε που εγκαθιδρύθηκε η ανοιχτή φασιστική δικτατορία δολοφονήθηκαν 1.500 Μακεδόνες, καταδικάστηκαν 3.400 σε διάφορες βαριές ποινές καταναγκαστικών έργων και πολλές χιλιάδες πέρασαν κατά περιόδους απ’ τις φυλακές.

Να μια ωχρή, ωχρότατη εικόνα των μαρτυριών που τραβάει η μακεδονική εθνότητα, είτε βρίσκεται στα νύχια της ελληνικής κεφαλαιοκρατικής, είτε της σερβικής, είτε της βουλγαρικής. Το βέβαιο είναι πως η κάθε μία συναγωνίζεται την άλλη στην καταπίεση σε βάρος των φτωχών Μακεδόνων για τους εκμεταλλευτικούς της σκοπούς.

β) Η 5η Ολομέλεια της Κ.Ε του ΚΚΕ για το Μακεδονικό Ζήτημα (απόσπασμα)

Στις 30 και 31 Ιανουαρίου του 1949, συνήλθε στις Πρέσπες η 5η Ολομέλεια του ΚΚΕ.  Σε ένα μέρος της, η απόφαση που ελήφθη έλεγε επί λέξει:

«Στη Βόρεια Ελλάδα ο μακεδονικός (σλαβομακεδονικός) λαός τα ‘δωσε όλα για τον αγώνα και πολεμά με μια ολοκλήρωση ηρωισμού και αυτοθυσίας που προκαλούν το θαυμασμό. Δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι σαν αποτέλεσμα της νίκης του ΔΣΕ και της λαϊκής επανάστασης, ο μακεδονικός λαός θα βρει την πλήρη εθνική αποκατάστασή του έτσι όπως το θέλει ο ίδιος, προσφέροντας σήμερα με το αίμα του για να την αποχτήσει. Οι Μακεδόνες κομμουνιστές στέκονται πάντα επικεφαλής στην πάλη του λαού των. Ταυτόχρονα, οι Μακεδόνες κομμουνιστές πρέπει να προσέξουν τις διασπαστικές και διαλυτικές ενέργειες που ξενοκίνητα σοβινιστικά και αντιδραστικά στοιχεία αναπτύσσουν, για να διασπάσουν την ενότητα ανάμεσα στο μακεδονικό(σλαβομακεδονικό) και τον ελληνικό λαό, διάσπαση που μόνο τον κοινό τους εχθρό, το μοναρχοφασισμό και τον αμερικανοαγγλικό ιμπεριαλισμό θα ωφελήσει. Παράλληλα, το ΚΚΕ πρέπει ριζικά να βγάλει απ’ τη μέση όλα τα εμπόδια, να χτυπήσει όλες τις μεγαλοελλαδίτικες σοβινιστικές εκδηλώσεις και τα έργα, που προκαλούν δυσαρέσκεια και δυσφορία μέσα στο μακεδονικό λαό και έτσι βοηθούν τους διασπαστές στην προδοτική δράση τους, ενισχύουν το έργο της αντίδρασης. Ο σλαβομακεδονικός και ελληνικός λαός μόνον ενωμένοι μπορούν να νικήσουν. Διασπασμένοι μόνον ήττες μπορούν να πάθουν. Γι’ αυτό η ενότητα στην πάλη των δύο λαών πρέπει να φυλάγεται σαν κόρη οφθαλμού και να ενισχύεται και να δυναμώνει σταθερά και καθημερινά». («Επίσημα Κείμενα ΚΚΕ», τόμος 6ος, σελ. 337-338)

γ) Η Μίρκα Γκίνοβα (Η Μακεδόνισσα, σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα)

Η Μίρκα Γκίνοβα

Η Μίρκα Γκίνοβα (Мирка Гинова) ή Ειρήνη Γκίνη για άλλους (κυρίως αυτούς που σήμερα θέλουν να κρύψουν την καταγωγή της), είναι ένα σύμβολο που φωτίζει τους αγώνες για την ανθρώπινη χειραφέτηση, ήταν μια μαχητική Μακεδόνισσα κομμουνίστρια την περίοδο της ναζιστικής κατοχής, και ασχέτως αν η ιστορία της παραμένει στα αζήτητα, είναι μια σημαντική μορφή για το κομμουνιστικό και αντιφασιστικό κίνημα την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Την Μίρκα Γκίνοβα λίγοι/ες την θυμούνται και ακόμα λιγότεροι/ες ακόμα και στις μέρες μας, έχουν κάνει έστω και ελάχιστες απόπειρες να μείνει η ιστορία της ζωντανή. Όπως θα εξετάσουμε και παρακάτω, αυτό δεν γίνεται τυχαία. Η Μίρκα Γκίνοβα δεν χωράει στις νόρμες της ελληνικής ιστορίας, γιατί είναι μία φιγούρα που δεν έχει αξία πατριωτικής χρήσης για την επίσημη εθνική αφήγηση, τολμούμε να γράψουμε πως ούτε για την αριστερή και φυσικά ούτε για την δεξιά εκδοχή της.

Ωστόσο για μας η ιστορία της αποτελεί ένα χρήσιμο αντιπαράδειγμα, ένα υπόδειγμα κομμουνίστριας και αντιφασίστριας, που έδωσε την ζωή της για την υπόθεση της Αντιφασιστικής Νίκης και του σοσιαλισμού.

Η Μίρκα Γκίνοβα γεννήθηκε το 1916 στο χωριό Ρουσίλοβο (Ξανθόγεια) της περιοχής Βοδενών. Πήρε τη βασική της εκπαίδευση στην Κατράνιτσα (Πύργοι) και το Βόντεν, και στη συνέχεια φοίτησε στη σχολή νηπιαγωγών Καστοριάς. Πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο εργάστηκε σαν δασκάλα στα χωριά Κουτούγερι (Καισαριανά) και Βολκογιάνεβο (Λύκοι) Πέλλας.

Την περίοδο της ναζιστικής κατοχής οργανώθηκε ως νέα στην ΕΠΟΝ το 1943, αργότερα στον ΕΛΑΣ και το ΚΚΕ και γρήγορα εξελίχθηκε σε στέλεχος του κόμματος στις γραμμές της Μακεδονικής μειονότητας. Από το 1945 και έπειτα υπήρξε ένα από τα βασικά στελέχη της ΝΟΦ (Λαϊκό-απελελευθερωτικό Μέτωπο των Μακεδόνων) με έντονη ενασχόληση πάνω σε ζητήματα της γυναικείας απελευθέρωσης. Από τη θέση αυτή αναδεικνύεται και σε κορυφαίο στέλεχος του Α.Φ.Ζ (Антифашистички Фронд на Жените – Αντιφασιστικό Μέτωπο γυναικών). Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ήταν και εκείνη η τραγική περίοδος που το ΚΚΕ είχε υπογράψει ήδη την συμφωνία της Βάρκιζας, τον Φλεβάρη του 1945, που επί της ουσίας παρέδωσε την εξουσία στους φασίστες. Με αυτόν τον τρόπο η τρομοκρατία και τα εγκλήματα των ελληνικών φασιστικών ομάδων επάνω και στον Μακεδονικό πληθυσμό είχαν την αμέριστη υποστήριξη της κυβέρνησης της Αθήνας.

Το καλοκαίρι του 1946 (7 Ιουλίου), η Μίρκα συνελήφθη από τον στρατό της ελληνικής μοναρχοφασιστικής κυβέρνησης, μαζί με άλλα στελέχη του ΝΟΦ και του ΚΚΕ στην περιοχή του χωριού Μαργαρίτα (Ποτσεπ) Καϊματσαλαν. Εκεί είχε βρεθεί για κάποια παράνομη συνεδρίαση τοπικών στελεχών του ΚΚΕ και του ΝΟΦ. Αμέσως μεταφέρθηκε στην ασφάλεια της Έδεσσας και βασανίστηκε ανελέητα. Μαζί της ήταν και το στέλεχος του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ Μυστακίδης Γεώργιος από Καρασινάτσι Γουμέντζας, η σύζυγος του Χρυσούλα, η νοσοκόμα Ειρήνη Μαυροπουλίδου από το Βόντεν, ο Τόμε Μιχαήλοβ από Γκούγκοβο (Βρυτά), ο Ντιμίταρ Λίμποβ από Βλάντοβο (Άγρα), ο Γκιόργκι Πρόιοβ από το Βόντεν, ο Πέταρ Ποπντιμίτροβ από το Βόντεν, ο Ρίστε Στοϊάνοβ από το Μεσημέρ. Ακολούθησε έκτακτο στρατοδικείο στα Γιαννιτσά κι εκτέλεση στις 26 Ιουλίου 1946 με συνοπτικές διαδικασίες. Με αυτόν τον τρόπο η Μίρκα πέρασε στην Ιστορία, ως η γυναίκα σύμβολο της Μακεδονικής αντίστασης στον φασισμό, καθώς και ως η πρώτη γυναίκα στην σύγχρονη ελληνική ιστορία που εκτελέστηκε. Η εκτέλεση έγινε με βάση το Γ’ ψήφισμα της 18ης Ιουλίου 1946 (βλέπε άρθρο του Ριζοσπάστη, 28 Ιούλη 2002) [7], δηλαδή λίγο μετά την συνθήκη της Βάρκιζας. Η εκτέλεση αυτή ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων σε διεθνές επίπεδο, καθώς ήταν η πρώτη απόφαση στρατοδικείου που καταδίκαζε αντιφρονούντες σε θάνατο, οι έξι από τους οποίους μάλιστα ήταν Μακεδόνες.

Σύμφωνα με την δημοσίευση του ριζοσπάστη, από το πρώτο κιόλας άρθρο το Γ’ ψήφισμα: απειλούσε με την ποινή του θανάτου οποιονδήποτε είχε σκοπό:

«να αποσπάση εν μέρος εκ του όλου της Επικρατείας ή να ευκολύνη τα προς τούτο το τέλος τείνοντα σχέδια, συνώμοσεν ή διήγειρε εις στάσιν ή συνεννοήθη με ξένους ή κατήρτισεν ενόπλους ομάδας ή έλαβε μετοχήν εις τοιαύτας προδοτικάς ενώσεις». Η αοριστία της διάταξης είναι χαρακτηριστική, αλλά και αναγκαία για το καθεστώς, ώστε να μπορεί να διώκει κατά το δοκούν τους αντιπάλους του. Ομως, τα πράγματα δεν έμεναν σ’ αυτό το σημείο, αφού ο νομοθέτης φρόντιζε να θέτει υπό διωγμό και εκείνους, των οποίων οι ιδέες θεωρούνταν ότι τείνουν στην απόσπαση ή αυτονόμηση μέρους της επικράτειας. «Πάσα εκ προθέσεως προπαρασκευαστική ενέργεια της ηγουμένης πράξεως – αναφερόταν χαρακτηριστικά – τιμωρείται με ειρκτήν, υπαρχουσών δε επιβαρυντικών περιπτώσεων με δεσμά πρόσκαιρα ή διά βίου. Ως προπαρασκευαστική ενέργεια θεωρείται και η καθ’ οιονδήποτε τρόπον, αμέσως ή εμμέσως, γενομένη προσπάθεια προς διάδοσιν, ανάπτυξιν και εφαρμογήν ιδεών τεινουσών εις απόσπασιν ή αυτονόμησιν μέρους της Επικρατείας ή η ενέργεια προσηλυτισμού εις τας ιδέας ταύτας». [8]

Η Μίρκα Γκίνοβα έμεινε πιστή στις ιδέες της μέχρι το τέλος και γιαυτό για μας αποτελεί ένα παράδειγμα αντιφασιστικής και κομμουνιστικής μαχητικότητας. Η ιστορία της όπως είπαμε και αρχικά σε αυτό το άρθρο παραμένει σχετικά άγνωστη και ο λόγος δεν είναι άλλος από την ίδια της την καταγωγή. Ακόμα και στο άρθρο του Ριζοσπάστη που παραθέσαμε εδώ, η Μίρκα Γκίνοβα αναφέρεται μονάχα με το «ελληνικό» της όνομα, δηλαδή Ειρήνη Γκίνη, δείχνοντας όχι μόνο τον δισταγμό, αλλά και τους ισχυρούς δεσμούς της αριστεράς με την κυρίαρχη εθνική ιδεολογία.

δ) Το Λαϊκό απελευθερωτικό μέτωπο των Μακεδόνων

Η κατάσταση στο ελληνικό κομμάτι της Μακεδονίας την περίοδο 1941 ως 1949 έπαιξαν μεγάλο ρόλο στη διαδικασία σύστασης της μακεδόνικης εθνικής μειονότητας στην Ελλάδα, η οποία δυστυχώς ακόμη και σήμερα δεν αναγνωρίζεται από το επίσημο κράτος. Παρόλα τα τεράστια βάσανα που είχαν προκληθεί από τις δεκάχρονες πολεμικές συγκρούσεις στην επικράτεια του ελληνικού κράτους, συνοδευόμενες από μεγάλες καταστροφές πολέμου, από δολοφονίες, εκδιωγμούς, φυσικούς και ψυχικούς βασανισμούς των εθνικά Μακεδόνων, με γρήγορους ρυθμούς συνεχίστηκε η διαδικασία μεταμόρφωσης της πρωτοεθνικής σε εθνική μακεδόνικη ταυτότητα, του μακεδονικού πληθυσμού. Την περίοδο αυτή μεγάλη σημασία είχαν οι συστάσεις μακεδονικών ένοπλων σωμάτων, ο μεγάλος αριθμός μακεδονικών οργανώσεων, το άνοιγμα μακεδονικών σχολείων και η εκτύπωση πολλών εφημερίδων στη μακεδονική γλώσσα, η ελεύθερη εκδήλωση πολιτιστικών και θρησκευτικών παραδόσεων από το μακεδονικό λαό. Όλα αυτά συνέβαλαν στην καλύτερη θεμελίωση της μακεδονικής ταυτότητας, παρόλο που ήταν περιορισμένα μόνο στην περιοχή του ελληνικού τμήματος της Μακεδονίας, όπου πλειοψηφία ήταν οι εθνικά Μακεδόνες.

Ιδιαίτερη θέση στην ανάπτυξη του μακεδόνικου κινήματος στην Ελλάδα είχε και το Народноослободителниот фронт на Македонците (Ναροντνοοσλομποντιτέλνιοτ φροντ να Μακεντόντσιτε – Λαικοαπελευθερωτικό μέτωπο των Μακεδόνων) ή εν συντομία НОФ – ΝΟΦ. Το ΝΟΦ εμφανίστηκε μέσα σε μία λεπτή και αρκετά περίπλοκη κατάσταση της ανάπτυξης του σύγχρονου νεοελληνικού κράτους και της ιστορίας της μακεδόνικης εθνότητας στην επικράτειά του. Το НОФ συστάθηκε στις 23 Απριλίου 1945 στα Σκόπια της Δημοκρατίας της Μακεδονίας από Μακεδόνες αγωνιστές του ελληνικού τμήματος της Μακεδονίας, οι οποίοι εκείνο το διάστημα βρίσκονταν στα Σκόπια. Στην ίδρυση του ΝΟΦ συμμετείχαν οι Михајло Керамитчиев – Μιχάιλο Κεραμιτσσίεβ (από το χωριό Γκάμπρεςς/Γάβρος Καστοριάς), Паскал Митревски – Πάσκαλ Μίτρεβσκι (από το χωριό Τσσούκα/Αρχάγγελος Καστοριάς), Георги Урдов – Γκεόργκι Ούρντοβ (από την πόλη Βόντεν/Έδεσσα), Атанас Коровешов – Άτανας Κοροβέσσοβ (από το χωριό Σμ΄ρντεςς/Κρυσταλοπηγή Καστοριάς), Павле Раковски – Πάβλε Ράκοβσκι (από το χωριό Ντόλνο Κλέσστινο/Κάτω Κλεινές Φλώρινας) και Минчо Фотев – Μίντσσο Φότεβ (από την πόλη Χρούπισστα/Άργος Ορεστικό Καστοριάς). Στην ουσία, το НОФ ήταν η πρώτη οργάνωση που ιδρύθηκε σε μακεδόνικο κράτος, της οποίας βασικός σκοπός ήταν να εκπροσωπεί τα συμφέροντα των Μακεδόνων στις περιοχές της Μακεδονίας που βρίσκονταν προσαρτημένες σε γειτονικά κράτη.

Το НОФ όμως δεν έγινε τυχαία. Προηγούμενη αυτής της οργάνωσης ήταν το СНОФ – ΣΝΟΦ, το οποίο είχε συσταθεί στην περιοχή του Костур – Κόστουρ (Καστοριάς), στις 20 Οκτωβρίου 1943, στο χωριό Д’мбени – Ντ΄μπενι (Δενδροχώρι), ενώ στην περιοχή του Лерин – Λέριν (Φλώρινας) την ίδια χρονιά, μήνα Νοέμβριο στο χωριό Белкамен – Μπέλκαμεν (Δροσοπηγή). Το СНОФ εκτύπωνε δική του εφημερίδα, ενώ η οργάνωση έκανε προσπάθειες για το άνοιγμα μακεδόνικων σχολείων και εκτύπωση βιβλίων στη μακεδόνικη γλώσσα. Η όλη όμως προσπάθεια των Μακεδόνων κράτησε για λίγο χρονικό διάστημα. Με την υποχώρηση των φασιστικών δυνάμεων από την επικράτεια της Ελλάδας, ήρθε και το τέλος του Λαικοαπελευθερωτικού αγώνα και μ΄αυτό και η αντίδραση της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα, με σκοπό να εμποδιστεί το ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα να πάρει την εξουσία στη χώρα.

Αντίθετα από την αριστερά στην Ελλάδα, η οποία βρισκόταν σε χαώδης κατάσταση μετά την Συμφωνία της Βάρκιζας, Φεβρουάριος 1945 και προς τα εκεί έγερνε και το μακεδόνικο κίνημα, η ελληνική κυβέρνηση, με την υποστήριξη της Μεγάλης Βρετανίας, έλαβε αποφασιστικά μέτρα για σταθερότερη εγκαθίδρισή της στην εξουσία. Παράλληλα μ΄αυτό, στις περιοχές του ελληνικού τμήματος της Μακεδονίας, άρχισαν να δρουν δεξιές συμμορίες, με τη βοήθεια της κυβέρνησης της Αθήνας, οι οποίες άρχισαν να τρομοκρατούν το μακεδόνικο πληθυσμό. Λόγω ακριβώς αυτών των αιτιών ιδρύθηκε το НОФ, το οποίο στο πρώτο του Σύνταγμα τόνισε με σαφήνεια: „αγώνας ενάντια στους Έλληνες μοναρχοφασιστές θύτες, επιδρομείς, αγώνας για τη δημοκρατία και την ελευθερία της Ελλάδας και αγώνας για τη φυσική επιβίωση των Μακεδόνων στην Ελλάδα“.

Η πρωταρχική δραστηριότητα του НОФ χαρακτηριζόταν από διαμαρτυρίες, διοργάνωση απεργιών, έκδοση παράνομων εφημερίδων και φυλλαδίων, ενώ αργότερα και σύσταση ένοπλων ομάδων. Το 1945, η οργάνωση διέθετε 12 ένοπλες ομάδες στην περιοχή του Κόστουρ (Καστοριάς), 7 ομάδες στην περιοχή του Λέριν (Φλώρινας) και 11 ένοπλες ομάδες στην περιοχή Βόντενσκο και Ενιτζζεβάρνταρσκο (Έδεσσας και Γιαννιτσών). Όπως ενισχυόταν η οργάνωση НОФ, έτσι μεγάλωνε και το κύρος της και πολύ σύντομα έγινε ένας σημαντικός παράγοντας στη βόρεια Ελλάδα. Η κατάσταση αυτή χρησιμοποιήθηκε από το ΚΚΕ, το οποίο ξεκίνησε άμεσες διαπραγματεύσεις με την ηγεσία του ΝΟΦ, όπως και με την ηγεσία του γιουγκοσλαβικού κομμουνιστικού κόμματος. Στο μεταξύ, οι ένοπλες ομάδες του ΝΟΦ εντάχθηκαν στο Δημοκρατικό Στρατό της Ελλάδας (ΔΣΕ) και με τον τρόπο αυτό στήριξαν το ΚΚΕ στον Εμφύλιο Πόλεμο στην Ελλάδα. Ως αντάλλαγμα ο Δημοκρατικός Στρατός αναγνώρισε το ΝΟΦ ως κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική οργάνωση των Μακεδόνων στην Ελλάδα. Παρόλα αυτά όμως, πρέπει να τονιστεί ότι αν και οι σχέσεις των δύο αυτών ,,συνεταίρων,, ήταν κακές κατά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, μπερδεμένες με μεγάλη δόση δυσπιστίας, σ΄αυτήν την ιστορική στιγμή, φαίνεται ξεκάθαρα ότι ούτε το ΚΚΕ ούτε το ΝΟΦ είχαν άλλη εναλλακτική λύση.

Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι στα πλαίσια του ΝΟΦ είχε συσταθεί και οργάνωση γυναικών Μακεδόνισσων, το АФЖ (Антифашистички фронт на жените – αντιφασσίστιτσσκι φροντ να ζζένιτε – αντιφασιστικό μέτωπο γυναικών), όπως και η οργάνωση νεολαίας ОНОМ (Организација на народноослободителната младина – οργκανιζάτσια να ναροντνοοσλομποντίτελνα μλάντινα – οργάνωση της λαικοαπελευθερωτικής νεολαίας).

Το πρώτο Συνέδριο του НОФ έλαβε χώρα στις 13 Ιανουαρίου 1948, στο χωριό В’мбел,Костурско – Β΄μπελ,Κόστουρσκο (Μοσχοχώρι Καστοριάς). Συμμετείχαν 500 περίπου αντιπρόσωποι – μέλη του ΝΟΦ, όπως και υψηλά πρόσωπα του ΚΚΕ και του Δημοκρατικού Στρατού. Στο Συνέδριο είχαν εγκριθεί το Πρόγραμμα και το Καταστατικό του ΝΟΦ και είχε εκλεχτεί Κεντρικό Συμβούλιο που αποτελούταν από 35 τακτικά μέλη. Το Πρόγραμμα της οργάνωσης αποτελούταν από περισσότερα τμήματα. Στο εισαγωγικό μέρος, το οποίο έφερε τον τίτλο „Што е НОФ (Σστο ε ΝΟΦ – Τί είναι ΝΟΦ)“, τονίστηκε ότι η οργάνωση εμφανίστηκε μετά την ανοιχτή ξένη επέμβαση στην Ελλάδα και τις βαρβαρικές επιθέσεις των καθεστωτικών δυνάμεων της επίσημης Αθήνας ενάντια στο μακεδόνικο λαό.

Οι βασικοί στόχοι του ΝΟΦ, σύμφωνα με το πρόγραμμα, είχαν χωριστεί σε τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος, με τίτλο „Независност – демократија (νεζάβισνοστ-ντεμοκράτια / ανεξαρτησία-δημοκρατία)“, είχε τονιστεί ότι η οργάνωση έχει ως κύριο σκοπό: „ως ηγεσία του μακεδόνικου λαού και σε αγωνιστική συμμαχία με τον ελληνικό λαό, να μάχεται για την ανεξαρτησία και τη δημοκρατία της χώρας μας“.

Παρακάτω επισημαίνεται: „Αυτός ο αγώνας είναι αγώνας για την σωτηρία του μακεδόνικου λαού μας, αγώνας για εθνική και φυσική ύπαρξη, είναι αγώνας για ελεύθερη εθνική και πολιτιστική ανάπτυξη, αγώνας για ελευθερία και δίκαια του λαού μας στα πλαίσια μιας δημοκρατικής Ελλάδας“. Το δεύτερο μέρος είχε τίτλο „Национална рамноправност (νατσιονάλνα ραμνόπραβνοστ – εθνική ισότητα)“, όπου είχε τονιστεί ότι „κατάκτηση της εθνικής ισότητας και αναγνώριση των εθνικών δικαιωμάτων του λαού μας, αποτελούν το δεύτερο βασικό σκοπό του αγώνα του ΝΟΦ“. Η οργάνωση με αυτό εννοούσε τη δυνατότητα να διατηρήσουν και να αναπτύξουν την εθνική μακεδόνικη κουλτούρα, τη μακεδόνικη γλώσσα, σχολεία, όλα τα δίκαια και τα έθιμα, όπως και τον εθνικό και λαικό πλούτο. Σύμφωνα με το НОФ, αυτό θα πραγματοποιούταν μόνο μέσω „του αγώνα για εθνική ισότητα του λαού μας… με αγώνα για ανεξαρτησία και δημοκρατία στη χώρα μας, ότι βάση και απαραίτητη προυπόθεση για την υλοποίηση αυτού του σκοπού είναι η υλοποίηση του πραγματικού στόχου και αυτό σημαίνει η ύπαρξη ανεξάρτητης και δημοκρατικής Ελλάδας, ότι ο αγώνας για την απελευθέρωση της χώρας από τους ξένους…και τους εγχώριους πράκτορές τους αποτελεί τον πρωταρχικό στόχο του μακεδόνικου και του ελληνικού λαού“. Στο τελευταίο, τρίτο μέρος, η ηγεσία του ΝΟΦ θεωρούσε ότι οι παραπάνω στόχοι θα υλοποιούνταν μόνο μέσω της ενότητας του μακεδόνικου λαού. Εκτός της ενότητας μεταξύ των Μακεδόνων, η οργάνωση καλούσε και για ενότητα μεταξύ του μακεδόνικου και ελληνικού λαού στον „αγώνα για ανεξαρτησία, δημοκρατία και ισότητα“.

Από την αρχή το ΚΚΕ έκανε προσπάθειες να θέσει υπό τον έλεγχό του το ΝΟΦ και να το απομακρύνει από τις σχέσεις του με την τότε Λαική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Πάνω απ΄όλα, στην ελληνική κομμουνιστική ηγεσία ήταν απαραίτητο το ΝΟΦ λόγω της δυνατότητας να επιστρατεύει μαχητές από τις τάξεις του μακεδόνικου πληθυσμού. Παρόλο που το НОФ δημόσια δήλωνε ότι ο μακεδόνικος λαός θα αγωνιστεί για „ισότητα στα πλαίσια μιας ανεξάρτητης δημοκρατικής Ελλάδας“, μετά το ψήφισμα του Ινφορμπιρό (επίσημο φόρουμ σε διεθνές επίπεδο των κομμουνιστικών κομμάτων και οργανώσεων) από το 1948, το ΚΚΕ χειρίστηκε επιδέξια προς όφελός του το γεγονός και στην Πέμπτη Ολομέλεια της Κεντρικής του Επιτροπής, η οποία είχε γίνει τον Ιανουάριο του 1949, παρουσίασε το σύνθημα „αναγνώριση του δικαιώματος των Μακεδόνων για αυτοπροσδιορισμό“. Αυτή η απόφαση, αφότου το ΝΟΦ ήταν ήδη υπό τον έλεγχο του ΚΚΕ, επιβεβαιώθηκε και στο Δεύτερο Συνέδριο της οργάνωσης, το οποίο είχε λάβει χώρα το Μάρτιο του 1949 στο χωριό П’пли,Преспанско – Π΄πλι,Πρέσπανσκο (Λευκώνας Πρέσπας). Στο Συνέδριο συμμετείχαν 700 αντιπρόσωποι, μέλη του ΝΟΦ, αντιπρόσωποι από τα μακεδόνικα χωριά της Αλβανίας και της Μακεδονίας του Πίριν (Βουλγαρία), όπως και εκπρόσωποι του ΚΚΕ και του Δημοκρατικού Στρατού. Σύμφωνα με την πολιτική του ΚΚΕ, και με σκοπό τη μαζική ένταξη των Μακεδόνων στο Δημ.Στρατό, στην διακήρυξη του Συνεδρίου είχε τονιστεί: „Ο Μακεδόνικος λαός, με τον αγώνα του και τα θύματά του, με τα όσα ως τώρα έχουν κερδηθεί, διακηρύσσει σήμερα την απόφασή του να αγωνιστεί σήμερα για την εθνική του απελευθέρωση, για την υλοποίηση της ελεύθερης εθνικής κρατικής ζωής, έτσι όπως ο ίδιος επιθυμεί“. [9]

Τα εθνικιστικά συλλαλητήρια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη (Φλεβάρης 2018) Μια θεωρητική προσέγγιση.

Τα συλλαλητήρια για το “Μακεδονικό” έδωσαν, κατά ένα τρόπο, πολύτιμα μαθήματα σε κομβικά ζητήματα που κατά παράδοση η ιστορική ελληνική αριστερά -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων που επιβεβαιώνουν τον κανόνα- φρόντιζε να τα κρατά σκοτεινά ή και να θολώνει τα νερά τους.

Είναι τελικά άλλο πράγμα να είσαι Πατριώτης και άλλο Φασίστας; Όχι μόνο πάνω σε αυτήν τη διάκριση αλλά και στη μέγιστη νοητική ενίσχυσή της συστάθηκε ολόκληρη η αντίληψη της ιστορικής ελληνικής αριστεράς για τη “σοσιαλιστική οικοδόμηση”. Τα υλικά της τελευταίας, που ήταν και τα μόνα ικανά να “απελευθερώσουν το Έθνος” από τη φασιστική απειλή και τον “ξένο κατακτητή”, ήταν η Πατρίδα οργανωμένη σε Κράτος με την πρωτοπόρα Εργατιά στο εσωτερικό της να οδεύει προς έναν “άλλο καλύτερο κόσμο”.

Μέσα λοιπόν στη δεδομένη ιστορική συγκυρία όπου η σοσιαλιστική-κομμουνιστική υπόθεση φαίνεται πως οριζόταν κοινωνικά στους λόγους και στις πρακτικές της ως απόπειρα ίδρυσης μιας δικαιότερης πλην αστικής στην ουσία της κοινωνίας, δεν αποτελούν καθεαυτό αντίφαση οι περιπτώσεις ανθρώπων που θεωρούσαν ταυτόχρονα τον εαυτό τους “Πατριώτη” και “Κομμουνιστή”.

Και ακόμα παραπέρα, από τη στιγμή που ο ιστορικά εννοούμενος και επιδιωκόμενος “σοσιαλισμός” ήταν μια εναλλακτική νεωτερικότητα με τις κατηγορίες της κοινωνικοποίησης-μέσω-της-αξίας (Κράτος-Έθνος, Αξία, Χρήμα, Εμπόρευμα, αφηρημένη Εργασία) απλώς να μεταβάλλονται ως προς τη σχετική διάρθρωσή τους αντί να εγκαταλείπονται ολοσχερώς στη χωματερή της ιστορίας, είναι τότε αναπόφευκτο ο ορίζοντας/φετίχ του Έθνους και της Πατρίδας να φαντάζει ως ο μόνος δυνατός “ανθρώπινος προορισμός”.

Τα υπόλοιπα μαθήματα της ιστορίας είναι λίγο-πολύ γνωστά για το τι πραγματικά συμβαίνει όταν η επώδυνη διαδικασία της ανθρώπινης χειραφέτησης περνάει αναγκαστικά μέσα από τις κοινωνικές συμπληγάδες της αξιοποίησης και ενώ στην πραγματικότητα ο “υπαρκτός σοσιαλισμός” γεννήθηκε και κατέρρευσε ως υπαρκτός πόλος συσσώρευσης κεφαλαίου η “σοσιαλιστική/κομμουνιστική υπόθεση εν γένει” είτε συνδέθηκε, είτε επισκιάστηκε από αυτόν και φαίνεται πως δεν μπορεί να υπάρξει άλλη ιστορία πέρα από τις κοινωνικές μεταμορφώσεις και παραλλαγές της καπιταλιστικής ζωής.

Αν, κατά συνέπεια, ενείχε “νοήματος” η διάκριση του Πατριώτη από τον Φασίστα (υπό αυστηρά καθορισμένες κοινωνικές συνθήκες) και αν αυτή η διάκριση, που είναι το σημαντικότερο όλων, ήδη μαρτυρούσε την ανικανότητα της ιστορικής Αριστεράς και του παραδοσιακού εργατικού κινήματος να υπερβεί το Εθνικό σκέπτεσθαι και, μαζί με αυτό, ολόκληρο το αστικό σύμπαν λόγων και πρακτικών, ποιο το “τωρινό νόημα” της επιμονής και της προσκόλλησης σε αυτή τη διάκριση; Όλοι οι πολιτικοί χώροι, Αριστεροί και Δεξιοί, τραβάνε στα όρια την εν λόγω διάκριση για να επικαλύψουν την ταύτιση στη ρίζα της διαφοράς του Πατριωτισμού με το Φασισμό. Αδυνατούν ή και δε θέλουν να δουν πως ο δεύτερος αναπτύσσεται κοινωνικά πάνω στη βάση του πρώτου και ανάλογα με το πόσο εμπεδωμένος και αποδεκτός είναι ο πρώτος τόσο πιο βάρβαρος και καταστροφικός καταλήγει να γίνεται ο δεύτερος.

Ο Πατριωτισμός ως οικουμενική ιδέα του αστικού τρόπου ζωής, σε όλες τις κοινωνικές του μορφές, ρομαντικές και επιθετικές, είναι το οξυγόνο των καπιταλιστικών σχέσεων και στον ίδιο χρόνο προκαλεί την ασφυξία και την απονέκρωση σε ό,τι απωθείται ταυτολογικά ως “μη Πατριωτικό” και “Ξένο”. Η Πατρίδα, αυτή η πραγματική αφαίρεση, με το αισθητά υπεραισθητό γεωγραφικό της Σύνορο, κερδίζει φαντασμαγορική υλική υπόσταση και μετέχει στο ευρύτερο κοινωνικό φετίχ της αξιοποίησης ως πολιτικό Κράτος που είναι και η “λογική κοιτίδα” του Έθνους. Η Πατρίδα με άλλα λόγια είναι ένα Κράτος-Έθνος και με το τελευταίο ως βάση της διαμορφώνονται και υποστασιοποιούνται διάφορα ζεύγη σύγχρονων εννοιών και πραγματικοτήτων: Εμείς και Εκείνοι, Εσωτερικό και Εξωτερικό, Φίλοι και Εχθροί του Έθνους κτλ κτλ.

Ο ιστορικός ρόλος της Πατρίδας ως κοινωνικής σχέσης ενσωμάτωσης δια του αποκλεισμού του “άλλου” είναι ένας σχιζοειδής αστικός δεσμός: α) από τη μία παράγει, ανατρέφει, γαλουχεί άτομα-Πολίτες/Ιδιοκτήτες και από την άλλη εξοντώνει και τους σκοτώνει στο όνομα του Εθνικού συμφέροντος, β) η “Πατρίδα μου” ως ψευτοσυγκεκριμένη αφαίρεση προσφέρει μια υποκειμενική αίσθηση κάλυψης, προστασίας, ταυτότητας, θαλπωρής που τροφοδοτεί την ιδέα του “Έθνους όπου ανήκω” ως αναλλοίωτου ιστορικού συνεχούς, γ) δημιουργεί με το ένα χέρι την πραγματικότητα του οικείου, του ασφαλούς, του επαναλήψιμου και με το άλλο εξωθεί στην αιώνια ανασφάλεια, στο απρόσωπο και αβυσσαλέο της “αντικειμενικά αφηρημένης” Οικονομίας της Αγοράς που σπέρνει και συντρίβει, μέσω του ανταγωνισμού, όλες τις προσδοκίες της “ανθρώπινης αξιοποίησης”, τη δυνατότητα του “να είσαι άνθρωπος” ως αστός.

Ο Φασισμός βροντοφωνάζει όσα σιγοψιθυρίζει ο Πατριωτισμός και κάνει πράξη όσα έχουν ήδη σκεφτεί οι Πατριώτες. Ο Φασισμός, σε αντίθεση με τον Πατριωτισμό, δεν είναι διαρκώς παρόν αλλά πάντα υπολανθάνον και παραγόμενος ως “ετερότητα” και “διαφορά” από την ίδια τη φετιχιστική κοινωνική πραγματικότητα της αξιοποίησης του κεφαλαίου. Ο νεο-φασισμός ως εκφασισμός του Δημοκρατικού Κράτους Δικαίου που προέκυψε και χτίστηκε πάνω στα πτώματα αυτού που εγκυκλοπαιδικά έχουμε μάθει να αποκαλούμε “δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος” δεν είναι ταυτόσημος, από την άποψη της συγκεκριμένης του μορφής, με το Φασισμό του μεσοπολέμου. Η αναλυτική διάκριση είναι αναγκαία για τη βαθύτερη κατανόηση του Φασισμού μέσα από τη συγκεκριμένη διαλεκτική του με τον Πατριωτισμό και τη Δημοκρατία.

Ο Φασισμός του μεσοπολέμου διαμορφώνεται αποκλείοντας τη Δημοκρατική μορφή και αναστέλλοντας τα ατομικά δικαιώματα των λογικών της αξιοποίησης συγκεντροποιώντας στο Κράτος τη διαδικασία συσσώρευσης του κεφαλαίου ως το “Υπέρτατο Εθνικό Σώμα του Λαού” που βγαίνει-από και πηγαίνει-προς μια γενικευμένη πολεμική σύρραξη. Ο νεο-φασισμός αναδύεται τριχοειδώς από την ίδια την Κοινότητα των Πολιτών του Κράτους-Έθνους-σε-Κρίση για να υπερασπιστεί και να προστατεύσει την ίδια τη Δημοκρατική μορφή, τα ίδια τα ατομικά δικαιώματα των λογικών της αξιοποίησης του κεφαλαίου από τους “περιττούς”, “ανάξιους”, “παραπανίσιους πληθυσμούς” που δεν ανήκουν στο Εθνικό Σώμα των Πολιτών και δεν τους αναγνωρίζεται η “ιδιότητα του ανθρώπου”.

Αυτή η διαφορά δεν είναι σχολαστικού χαρακτήρα, δεν ιεραρχεί ούτε λογικά ούτε ιστορικά τη βαρβαρότητα, την κτηνωδία και το απάνθρωπο των μορφών του φασισμού ως αστικών πρακτικών και ιδεολογιών αλλά σηματοδοτεί και αποτυπώνει μάλλον την αποσύνθεση και τη συρρίκνωση του “τρόπου παραγωγής που βασίζεται στην αξία” και την καθ’όλα δυνατή καταβύθιση σε μια μετα-νεωτερική άβυσσο καπιταλιστικής νεο-δουλείας αν τελικά χαθεί το ιστορικό στοίχημα που πρέπει να τεθεί εκ νέου και με άλλους όρους: “κομμουνισμός ή το τέλος της ανθρωπότητας”.

Να ετοιμαζόμαστε γιατί τα χειρότερα βρίσκονται μπροστά μας, όλη αυτή η φασαρία με την “Μακεδονία” είναι μία από τις γενικές πρόβες του ελληνικού εθνικισμού που πασχίζει να βγει στο προσκήνιο απενοχοποιώντας την πιο επιθετική και φονική του μορφή, τον νεο-φασισμό. Και το ιδεολογικό ακόνισμα των μαχαιριών του ελληνικού νεο-φασισμού θα ήταν αδύνατο να συμβεί χωρίς τις πλάτες των Πατριωτών, αριστερών και δεξιών. [10]

Αντί Επιλόγου.

Είναι κοινή παραδοχή για κάθε συνεπή κομμουνιστή/-ρια και αντιφασίστα/-ρια σε αυτή τη χώρα ότι ένα από τα βάθρα συγκρότησης του νεώτερου ελληνικού σχηματισμού τόσο υλικά, όσο και ιδεολογικά είναι ο αντι-μακεδονικός του αγώνας. Πρόκειται για την προσπάθεια που κατέβαλε το ελληνικό κράτος και οι μηχανισμοί του σε όλο το πρώτο μισό του 20ου αιώνα, από τους Βαλκανικούς Πολέμους και την κατάληψη της Μακεδονίας από τον ελληνικό στρατό έως και την ήττα του ΔΣΕ, να ενσωματώσει και να αφομοιώσει, κυρίαρχα με την βία και την καταπίεση τους εθνικά μακεδονικούς πληθυσμούς που ζούσαν στο έδαφός του.

Από αυτή την σκοπιά η μόνη συνεπής, αντιφασιστική και διεθνιστική στάση απέναντι στο ζήτημα ήταν αυτή που τηρούσε το κομμουνιστικό κίνημα στην Ελλάδα μέχρι και τη λήξη του Εμφυλίου: αλληλεγγύη στην μακεδονική μειονότητα-κοινή πάλη για την ήττα του ελληνικού εθνικισμού.

Σε αυτή την κατεύθυνση η διαφαινόμενη συμφωνία μεταξύ του ελληνικού κράτους και της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας» σύμφωνα με το συνταγματικό της όνομα (FYROM στις διεθνείς της σχέσεις) περί αλλαγής του ονόματος της τελευταίας σε «Βόρεια Μακεδονία» συνιστά μία μερική νίκη του επίσημου ελληνικού εθνικισμού, όπως αυτός εκφράζεται από το Υπουργείο Εξωτερικών και τον ΣΥΡΙΖΑ. Στα μόνα θετικά της συμφωνίας μπορούμε να σταχυολογήσουμε την αναγνώριση μακεδονικής εθνότητας και γλώσσας. Από αυτήν την άποψη και λόγω του ίδιου του γεγονότος της συμφωνίας μπορούμε να μιλήσουμε και για μία μερική ήττα του ελληνικού εθνικισμού, όπως αυτός εκφράζεται από τον «εθνάρχη» Μίκυ Θεοδωράκη, το παπαδαριό, την ακροδεξιά και τον φασισμό.

Η στάση της ελληνικής αναρχίας και αντεξουσίας και κομματιού της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς η οποία συνοψίζεται στο σύνθημα «κανένα έθνος δεν μας ενώνει-κανένα όνομα δεν μας χωρίζει» και σε «Ελλάδα-Τουρκία-Μακεδονία, ο εχθρός είναι στις τράπεζες και τα υπουργεία» είναι ανεπαρκής, αν όχι αποπροσανατολιστική. Κι αυτό γιατί από ιστορική σκοπιά εξισώνει το θύμα με τον θύτη και συνάμα προσπερνά τις διαχρονικές ευθύνες του ελληνικού κράτους.

Ως κομμουνιστές/-ριες και αντιφασίστες/-ριες εμπνεόμαστε από τους αγώνες των Μακεδόνων κόντρα στην καταπίεση που υφίσταντο από το ελληνικό και το βουλγαρικό κράτος, από την πολυεθνική εξέγερση του Ίλιντεν [11], από την εποποιία του ΔΣΕ στις πόλεις και τα βουνά της Μακεδονίας, από τη στάση των μελών του ΚΚΕ τα οποία στον Μεσοπόλεμο με σθένος και θάρρος υπερασπίζονταν κόντρα στις διώξεις και τα βασανιστήρια την διεθνιστική γραμμή του Κόμματός τους.

Η Αυτόνομη Πρωτοβουλία στη Λήθη στο βαθμό που της αναλογεί, στέκεται στο πλευρό του αντιεθνικιστικού κινήματος στη χώρα, έχοντας ξεκάθαρη θέση για το Μακεδονικό ζήτημα. Στεκόμαστε στο πλευρό της Μακεδονικής μειονότητας και στα δίκαια αιτήματα της για την αναγνώριση της Μακεδονικής γλώσσας και μειονότητας, για τον επαναπατρισμό των πολιτικών προσφύγων (όσων έχουν απομείνει στη ζωή) και των οικογενειών τους.

Φωτογραφικό υλικό

 

Απόκομμα εφημερίδας από αφιέρωμα σε Μακεδόνες παρτιζάνους

Σημειώσεις:

[1] Τελικά το φασιστικό συλλαλητήριο στη Σπάρτη έγινε στις 29 Ιουνίου 2018, αν και δεν είχε ιδιαίτερη μαζικότητα.

[2] Δημοσίευμα του 902 από τις εκδηλώσεις στην Φλώρινα Ιούλιος 2016: http://www.902.gr/eidisi/neolaia-paideia/101864/i-omilia-toy-grammatea-toy-ks-tis-kne-n-ampatieloy-sti-sygkentrosi-sti

[3] Βασική θέση του κομμουνιστικού κινήματος εκείνης της εποχής ήταν η δημιουργία μιας ανεξάρτητης σοσιαλιστικής Ομοσπονδίας των Βαλκανίων όπου “Ο μακεδονικός λαός θα αποκτήσει μια ανεξάρτητη, κρατικά ενιαία και ισότιμη θέση στην οικογένεια των λεύτερων λαϊκοδημοκρατικών λαών στα Βαλκάνια”

[4] Οι φασίστες της χρυσής αυγής ανενόχλητοι έχουν κάνει αρκετές παρελάσεις στην Φλώρινα αλλά και αποκλεισμούς στο τελωνείο των Ευζώνων στα σύνορα με την Δημοκρατία της Μακεδονίας. Μία από αυτές ήταν και στις 21 Ιουλίου του 2013.

[5] Πηγή με το άρθρο του Ριζοσπάστη: https://theshadesmag.wordpress.com/2017/06/06/kkemakedonikimeionotita/

[6] Η Εθνική Ένωσις «Ελλάς» -περισσότερο γνωστή με τα αρχικά της, ΕΕΕ ή τρία έψιλον– ήταν η σημαντικότερη αντισημιτική και πρωτοφασιστική ή φασιστική οργάνωση της βόρειας Ελλάδας κατά το Μεσοπόλεμο. Διαβάστε περισσότερα εδώ: https://theshadesmag.wordpress.com/2018/06/24/eee-athina/

[7] Για το Γ’ ψήφισμα της κυβέρνησης Σοφούλη βλέπε σχετικό δημοσίευμα του Ριζοσπάστη 28 Ιουλίου 2002:http://www.rizospastis.gr/story.do?id=1360158

[8] στο ίδιο το δημοσίευμα: http://www.rizospastis.gr/story.do?id=1360158

[9] Πηγή περιοδικό Νόβα Ζόρα (Φλώρινα) http://novazora.gr/arhivi/10126

[10] Τοποθέτηση σχετικά με τα φασιστικά συλλαλητήρια στη ηλεκτρονική περιοδική έκδοση του Shades: https://theshadesmag.wordpress.com/2018/01/24/o-fasismos-vrodofonazei/

[11] Για την εξέγερση του Ίλιντεν δες εδώ: https://theshadesmag.wordpress.com/2018/05/22/ilinten/ αλλά και εδώ για την διακήρυξη του Κρούσοβο: https://theshadesmag.wordpress.com/2018/02/08/diakiriksi-krousovo/ 

https://theshadesmag.wordpress.com/2018/07/10/simeioseis-makedoniko/

θα μπορούσε να τραγουδήσει μαζί του άπλα ακούστε

July 10, 2018, 1:11 pm

≫ Next: "Η γη των ανθρώπων"

≪ Previous: «Ενάντια στη Λήθη #33» “Σημειώσεις ιστορίας πάνω στο Μακεδονικό Ζήτημα.”

$

0

0

ένας άστεγος ρώτησε έναν μουσικό του δρόμου αν θα μπορούσε να τραγουδήσει μαζί του άπλα ακούστε

"Η γη των ανθρώπων"

July 11, 2018, 11:18 am

≫ Next: ΟΤΑΝ ΕΡΧΕΤΑΙ Η «ΦΡΑΟΥ ΚΟΜΑ»

≪ Previous: θα μπορούσε να τραγουδήσει μαζί του άπλα ακούστε

$

0

0

"Η γη των ανθρώπων"

Αιμιλία Καραλή

Πριν από αρκετά χρόνια είχα παρακολουθήσει μια ομιλία του σοβιετικού κοσμοναύτη Βαλεντίν Λέμπεντεφ ο οποίος -μαζί με τον συνάδελφό του Ανατόλι Μπερεζοβόι- είχε μείνει για 211 μέρες στον διαστημικό σταθμό Σαλιούτ 7. Ανάμεσα στα άλλα, είχε αντιδιαστείλει την εικόνα της γης από το διάστημα με εκείνην που διδάσκονται τα παιδιά στο σχολείο. Αντί για μια ενιαία σφαίρα γαλανή και διάστικτη από τα άσπρα σύννεφα –σαν ένα παιδικό τόπι που γεννά τρυφερότητα και συναισθήματα προστασίας- η γη παρουσιάζεται στους μαθητές στην πιο ψεύτικη, τεχνητή εκδοχή της. Δανειζόμενος στίχους του Μαγιακόφσκι, είχε πει: «Παίρνουν την γη, / την ισιώνουνε, / την γυαλίζουν / και μια στάλα υδρόγειο / την διδάσκουνε στα σχολεία».

Μια τέτοια «γη–πάτσγουορκ», λοιπόν, κομματιασμένη σε μπαλώματα, ακανόνιστα, ασύμμετρα ή με μια περίεργη γεωμετρία δεν εξοικειώνει με την ομορφιά της διαφοράς, αλλά με την ιδέα των συνόρων, της ανωτερότητας και της κατωτερότητας των χωρών ανάλογα με το μέγεθος, την ήπειρο, την γεωγραφική θέση. Συμφιλιώνει με την αντιπαλότητα και την προοπτική ενός πιθανού πολέμου. Διαμορφώνει τα κράτη που από την σύστασή τους είναι δεμένα με την βία και που για την διατήρησή τους την αναπαράγουν με τις δυνάμεις καταστολής και τους ετοιμοπόλεμους στρατούς που διαθέτουν. Εξάλλου στην αρχαία ελληνική μυθολογία το Κράτος σήμαινε την εξουσία και η Βία τον τρόπο άσκησής της. Μας τα έχει πει χρόνια πριν ο Αισχύλος όταν έβαζε αυτά τα δύο όργανα του Δία να αλυσοδένουν και να βασανίζουν τον Προμηθέα στον Καύκασο.

Ο τεμαχισμός της γης σε κράτη είναι αυτός που δημιουργεί και στο εσωτερικό τους ανθρώπους-κράτη, που μετατρέπει τα έμψυχα και νοήμονα όντα σε άψυχα και α-νόητα. Έτσι χαράζουν «σύνορα» για να ορίσουν την ύπαρξή τους, να την αντιπαραθέσουν με τους άλλους υπηκόους του ίδιου κράτους, πόσο μάλλον με προερχόμενους από άλλα κράτη. Οι σημερινοί άνθρωποι-κράτη ακολουθώντας πιστά –συνειδητά ή ασυνείδητα- την φύση του αφέντη τους, δηλαδή της εξουσίας, αντιδρούν σε κάθε τι που θεωρούν ότι θα τους στερήσει τον «ζωτικό» τους χώρο, έστω κι αν ο χώρος αυτός δεν αφορά την ζωή, αλλά την επιβίωσή τους, με κάθε κόστος και όποιο μέσο.

Το βλέπουμε καθημερινά όχι μόνο στον τόπο μας αλλά και παντού. Αιχμή του φαινομένου αποτελεί η στάση απέναντι στους πρόσφυγες και τους μετανάστες. Δεν αντιμετωπίζονται σαν άνθρωποι αλλά σαν περιττά βάρη που απειλούν την «ασφάλεια», την «ησυχία», την καθημερινή ζωή. Τείχη, κλουβιά, φυλακές, στρατόπεδα συγκέντρωσης, αποκλεισμοί μέσω της θάλασσας, χωρισμοί παιδιών από γονείς, νέοι νόμοι που αποτρέπουν την είσοδό τους στις «ισχυρές» χώρες βρίσκονται σε ημερήσια διάταξη. Όσο απελευθερώνεται η κίνηση του κεφαλαίου και των εμπορευμάτων τόσο περιορίζεται η κίνηση των ανθρώπων, ιδίως εκείνων που είναι θύματα αυτής της απελευθέρωσης. Η ικεσία καταπονημένων ανθρώπων παρουσιάζεται σαν εισβολή και ο ικέτης από ιερό πρόσωπο γίνεται εχθρός.

Η εχθρότητα και το μίσος δεν μετατρέπονται απλώς σε πολιτική στάση που συνάδει με την ολοένα αυξανόμενη ακροδεξιά ρητορική και πρακτική. Γίνονται πλέον ο «συνδετικός» ιστός φοβισμένων και δειλών κοινωνιών που αντί να αντιμετωπίσουν την εξουσία που τους εξαθλιώνει, επιτίθενται στους ασθενέστερους, στα συνήθη εξιλαστήρια θύματα των κρίσεων και εν προκειμένω στους πρόσφυγες και τους μετανάστες. «Αθώο βγάζουν τον δυνατό, τον ταπεινό αλητήριο», όπως έγραφε σε έναν μύθο του ο Λαφονταίν.

Σε αυτές τις ταπεινωμένες και ηττημένες κοινωνίες ξεχνιέται καθημερινά το ότι η αξιοπρέπεια είναι δικαίωμα και υπόθεση κάθε ανθρώπου. Μπορεί όμως και να μην ξεχνιέται γιατί μάλλον ποτέ δεν το είχαν συνειδητοποιήσει. Γιατί δεν μπόρεσαν ποτέ να δουν την γη υψηλά και από ψηλά. Εκπαιδεύτηκαν με την γη των κρατών, έμαθαν να είναι άνθρωποι-κράτη και δεν φαντάστηκαν ποτέ το τι σημαίνει «Η γη των ανθρώπων». Ίσως το ομότιτλο βιβλίο του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ αποτελέσει μια αφορμή για να δουν την πραγματικότητα χωρίς τα μάτια των δυναστών τους.

πηγή: Εφημερίδα Πριν, 8.7.2018

---

ΟΤΑΝ ΕΡΧΕΤΑΙ Η «ΦΡΑΟΥ ΚΟΜΑ»

July 11, 2018, 12:09 pm

≫ Next: Alice Miller Μαυρη Παιδαγωγικη

≪ Previous: "Η γη των ανθρώπων"

$

0

0

ΟΤΑΝ ΕΡΧΕΤΑΙ Η «ΦΡΑΟΥ ΚΟΜΑ»

Άλλη μια αυτοκτονία ενός νέου ανθρώπου δημοσιοποιήθηκε· μία αυτοκτονία, αποτέλεσμα του  τραμπουκισμού που του ασκούνταν από άλλους νέους εντός και εκτός των τειχών των σύγχρονων δεσμωτηρίων που τα ονομάζουν εκπαιδευτικά ιδρύματα. Ο θόρυβος που ξεσηκώθηκε από τα Μέσα «Ενημερώσεως» δεν έχει, βέβαια, σκοπό να διορθώσει αυτήν την κατάσταση, ούτε να παρέξει συμπόνια. Αποσκοπεί στο να συγκαλύψει τον εκτεταμένο και πολύμορφο τραμπουκισμό που υπάρχει εντός της κοινωνίας, δεν αφορά μόνον τους νέους ανθρώπους και είναι αποτέλεσμα των εξουσιαστικών σχέσεων που κυριαρχούν σ’ αυτήν.

Ανάλογα συμβάντα συνέβαιναν και, δυστυχώς, θα συνεχίσουν να εκδηλώνονται. Με αφορμή ένα παρόμοιο γεγονός είχε δημοσιευθεί ένα κείμενο στην αναρχική εφημερίδα ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ (φύλλο 83,  Μάϊος 2009), το οποίο και παραθέτουμε.

«Δεν έχω πλέον λόγο να συνεχίσω να ζω. Δυστυχώς για εσάς, είμαι πολύ εγωιστής για να φύγω και να σας αφήσω να ζήσετε τις γαμημένες ζωές σας. Πριν πεθάνω θα σας στερήσω ό,τι πολυτιμότερο έχετε. Δεν έχω σεβασμό για την ανθρώπινη ζωή. Φτύνω κατάμουτρα στην «αξιοπρέπεια» και την «τιμή» σας και σε ό,τι έχετε ιερό. Έχω πάρει την απόφασή μου και δεν πρόκειται να κάνω πίσω. Οποιοσδήποτε βρεθεί μπροστά μου το πρωί της 10ης Απριλίου 2009 γίνεται άμεσα στόχος – δεν θα υπάρξει καμία διάκριση στην ηλικία, το φύλο ή την καταγωγή εκείνων που θα δολοφονήσω, για εμένα είστε όλοι σκουπίδια. Θα σας σκοτώσω γιατί έτσι γουστάρω και θα φροντίσω να το… ευχαριστηθώ όσο περισσότερο γίνεται. Για τους περισσότερους από εσάς μπορεί να ακούγομαι παρανοϊκός, εγκληματίας ή δολοφόνος… Κάνετε λάθος, εσείς είστε τα νοητικώς στερημένα θρασύδειλα εγκληματικά καθάρματα, που βρίζουν υπό την κάλυψη της ανωνυμίας, της ιδιότητας του καθηγητή ή των πολυάριθμων παρεών. Μέχρι στιγμής δεν έχω εισπράξει τίποτα άλλο παρά την απόρριψη και την ύβρη των γύρω μου. Σας τα επιστρέφω με την υπόσχεση να περάσετε τις τελευταίες στιγμές σας παρακαλώντας για την ελεεινή και τρισάθλια ζωή σας – σύντομα θα δείτε πως είμαι άνθρωπος που τηρεί τις υποσχέσεις του… Δεν είμαι αναγκασμένος να δώσω περαιτέρω εξηγήσεις για τις πράξεις μου. Δεν έχω γνωρίσει παρά ένα άτομο που να αξίζει σαν άνθρωπος και με την οποία πίστευα πως είχα ερωτευτεί. Νιώθω πολύ άσχημα που με απέρριψε και ελπίζω πως με ό,τι κάνω την Παρασκευή θα αλλάξει γνώμη για μένα».

Ο 19χρονος σπουδαστής του ΟΑΕΔ Δ. Πατμανίδης καταγόμενος από τον Πόντο πυροβολεί έναν συμμαθητή του στο προαύλιο της σχολής, τραυματίζει δύο ακόμη περαστικούς, που αντικρύζοντάς τον οπλισμένο προσπαθούν να τον αφοπλίσουν και στην συνέχεια αυτοκτονεί. Η προαναγγελία ήρθε λίγες ώρες νωρίτερα με τα παραπάνω λόγια που καταγράφηκαν στο διαδίκτυο.

Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που έσπευσαν να μιλήσουν για εξαγωγή ανάλογων συχνών φαινομένων από τις ΗΠΑ, αναφερόμενοι είτε στον μιμητισμό και στα προβλήματα «ενσωμάτωσης», που δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει ένας ακόμα «ξένος», είτε στα παρεπόμενα της οικονομικής «κρίσης». Επίσης ως κυρίαρχο προβλήθηκε το ζήτημα της οπλοκατοχής (όπως και στις δεκάδες περιπτώσεις που έχουν σημειωθεί στις ΗΠΑ), ή γενικότερα της εύκολης πρόσβασης στην κατοχή όπλου.

Ο Πατμανίδης, παρ’ όλα αυτά, «ενσωματώθηκε», έστω και νεκρός από τους επαγγελματίες του σιναφιού των δημοσιολογούντων, στο «είδος» των μοναχικών και λιγομίλητων νέων, των χαρακτηριζόμενων ως αντικοινωνικών, καταθλιπτικών και με μανία καταδίωξης. Οι οδηγίες των «ειδικών» σε γονείς και κηδεμόνες, μαθητές και εκπαιδευτικούς, διατυπώθηκαν με σαφήνεια: στενή παρακολούθηση και επαγρύπνηση για την διάγνωση «συναφών» συμπτωμάτων.

Όχι, δεν μίλησαν για Καιάδα για τους «προβληματικούς». Δεν υπάρχει λόγος να το πουν ευθέως. Η υποκρισία είναι βολικότερη. Εμφανίστηκαν με την συναίσθηση του «υπόλογου», του «υπεύθυνου», του βαθιά «ανήσυχου» πολίτη. Η αφαιρετική μέθοδος, όπως πάντα πρόσφορη. Λίγη ψυχολογία, λίγη κοινωνιολογία, καμιά αναφορά στην ανεργία, στο «πολιτισμικό σοκ», που υφίστανται οι «ξένοι» λόγω «παγκοσμιοποίησης», και οπωσδήποτε μπόλικη αποστροφή στα ηλεκτρονικά εικονικά (;) πολεμικά παιχνίδια. Όσο για την «κουλτούρα» της βίας με την οποία μπολιάζονται οι νέοι εννοείται ότι περιλαμβάνει τις βίαιες σκηνές και τις δολοφονίες που επαναλαμβάνονται κατά εκατοντάδες στην τηλεόραση. Η πραγματική, όμως, συστηματική βία των κυρίαρχων, οι σφαγές στις οποίες επιδίδονται τα κράτη μοιάζουν εξαφανισμένες λες κι αυτές συνιστούν την εικονική πραγματικότητα. Η βαρβαρότητα, η απαξίωση της ανθρώπινης ζωής δεν είναι παράδειγμα προς μίμηση για τους υπηκόους, ούτε φαίνεται ότι μπορούν να διαβρώσουν την ανθρωπινότητα, ούτε εθίζουν μέσω της απαιτούμενης από τους εξουσιαστές κοινωνικής συναίνεσης, ανοχής και της αδιαφορίας!!!

Ας σταθούμε όμως στην ομογενοποίηση των «ανάλογων» περιπτώσεων που επίσης έρχεται, όπως πάντα να κρύψει κάτω από το χαλί την πραγματικότητα και την ουσία.

Οι πραγματικές διαφορές και όχι οι διαχωρισμοί, εξαλείφονται. Οι «ταυτότητες», δίνονται και ανακαλούνται με ευκολία από κάθε μορφής εξουσία. Η αποξένωση, η αλλοτρίωση πρέπει να καταναλώνονται κοινωνικά, έστω και με δόσεις. Φθάνει να υπάρχουν εξαρτημένοι, ειδάλλως αρχίζουν οι «μικρές» απορρίψεις.

Μόνο που ο σκουπιδότοπος της απόρριψης (όπως τον βίωσε κυριολεκτικά και μεταφορικά ο Πατμανίδης), όταν βιώνεται ως καθολική διαγραφή των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών ενός ανθρώπου και ως αμετάκλητη συντριβή της προσωπικότητάς του, δεν εμπεριέχει μόνο την ανάκληση της όποιας «ταυτότητας» αναγνωρίζεται και προσδίδεται σ’ έναν εργασιακό χώρο ή μέσω θεσμών και μηχανισμών, όπως η οικογένεια, η εκπαίδευση ή οι διωκτικές αρχές. Ακόμα και ο συνήθης χαρακτηρισμός «παρέκκλιση», μια χιλιοδιατυπωμένη έκφραση για τους πάσης φύσεως «προβληματικούς», νέους ή μη, αφήνει περιθώρια «επιστροφής» στα λεγόμενα παραδεκτά πλαίσια ως ένδειξη προτροπής για κοινωνική ανοχή. «Όταν είσαι ο κανείς εύκολα πυροβολείς τον οποιονδήποτε», έσπευσαν βιαστικά να συμπεράνουν χαρακτηριστικά ορισμένοι κοινωνιολογούντες στην περίπτωση του Δ. Πατμανίδη, αμφισβητώντας και αυτή την ίδια την πατρότητα του γράμματος που άφησε πίσω του διεκδικώντας έστω νεκρός το να μην είναι ο «κανείς». Ο «κανείς», λοιπόν, είναι ο κάθε «ψυχολογικά πιεσμένος, ο απελπισμένος και στερημένος, ο μοναχικός και λιγομίλητος ή ο μιμητής». Ο «κανείς» είναι ο «παρανοϊκός» που «σκοτεινιάζει το μυαλό του και οπλίζεται το χέρι του».

Έτσι ο Πατμανίδης ως «κανείς», εμφανίζεται σα να μην έχει καμμία διαφορά από τους πέντε νεαρούς που συνελήφθησαν πριν λίγο καιρό αφού για να «καθαρίσουν» την πόλη τους προχώρησαν στις άγριες δολοφονίες αστέγων και αλκοολικών στη Σιβηρία. Ξυλοκοπούσαν τα θύματά τους με σιδηρολοστούς και τα έκαιγαν ζωντανά, άλλες φορές έκοβαν μέλη του σώματός τους, και τα φύλαγαν στα σπίτια τους ως τρόπαια. Ένα από τα θύματα βρέθηκε κατατεμαχισμένο και αποκεφαλισμένο στην αυλή ενός σχολείου, ενώ το κεφάλι του ήταν κρεμασμένο σε φράχτη. Οι ίδιοι δήλωσαν ότι το έκαναν για να διασκεδάσουν. «Ήθελα να μάθω πώς πεθαίνουν οι άνθρωποι. Ήταν για να εμπλουτίσω τις γνώσεις μου», δήλωσε ένας απ’ αυτούς, ο Τσουμκώφ, ο οποίος ονειρευόταν να γίνει δάσκαλος και είχε αποβληθεί από παιδαγωγικό ινστιτούτο.

Και τα παραδείγματα είναι ουκ ολίγα. Ο Έρικ Χάρις και ο Ντύλαν Κλέμποντ (Κόλουμπαϊν) δεν ήταν εθισμένοι στα ηλεκτρονικά παιχνίδια, δεν είχαν πέσει θύματα κακοποίησης είτε στο σχολικό περιβάλλον είτε έξω απ’ αυτό, δεν ήταν μοναχικοί ούτε λιγομίλητοι, δεν στοχοποιούσαν λευκούς ή μαύρους συμμαθητές τους, ενώ είχαν συλληφθεί για διάρρηξη και κλοπή ηλεκτρονικών. Ο Έρικ Χάρις διάβαζε επίσης ασταμάτητα και είχε καλούς βαθμούς.

Και μετά την «διάγνωση» έρχεται η στιγμή της «θεραπείας».

Τα σχολεία έχουν μεταβληθεί σε φρούρια σε ΗΠΑ – Γερμανία – Βέλγιο, μετά τις πολύνεκρες επιθέσεις. Οι μαθητές έχουν πλέον συνηθίσει στις ΗΠΑ να περνούν από μηχανήματα εντοπισμού μεταλλικών αντικειμένων, που άρχισαν να τοποθετούνται μαζί με κάμερες μετά την πολύνεκρη επίθεση σε γυμνάσιο του Κόλουμπαϊν, τον Απρίλιο του 1999. Όταν υπάρχει η καχυποψία αναταραχής μέσα στο κτίριο, οι καθηγητές κλειδώνουν την πόρτα της κάθε τάξης και οι μαθητές προσπαθούν να κρυφτούν. Είναι χαρακτηριστικό ότι τη δυετία 1997-1998 συνελήφθησαν περίπου έξι χιλιάδες παιδιά επειδή μετέφεραν πιστόλια στα σχολεία τους, ενώ έχουν σημειωθεί 120.000 ανθρωποκτονίες στις ΗΠΑ από το 2001 μέχρι σήμερα. Στη Γερμανία, ο διευθυντής ανακοινώνει από το μεγάφωνο ένα κωδικοποιημένο μήνυμα και τότε οι καθηγητές κλειδώνουν πόρτες και παράθυρα και οι μαθητές πέφτουν στο πάτωμα. Στο Βίνεντεν η φράση – κλειδί ήταν «η φράου κόμα έρχεται»: όπου «κόμα» είναι το «αμόκ» αν διαβαστεί ανάποδα.

Καινούργιες περιφράξεις, νέα συρματοπλέγματα.

Μόνο που ο «σκουπιδότοπος» της απόρριψης θα παραμένει ο βιότοπος κάθε εξουσίας, που θα συνεχίσει να κατασκευάζει «ενισχυμένους πρωταγωνιστές», να αξιολογεί και να επιστατεί τα παιδιά που δεν «παίρνουν τα γράμματα», να απομονώνει τους αληταράδες που τα «σπάνε», και να στιγματίζει τους κάθε λογής «παρεκκλίνοντες».

Συσπείρωση Αναρχικών

https://anarchypress.wordpress.com/2018/07/10/%CE%BF%CF%84%CE%B1%CE%BD-%CE%B5%CF%81%CF%87%CE%B5%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CF%86%CF%81%CE%B1%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%BF%CE%BC%CE%B1/

Alice Miller Μαυρη Παιδαγωγικη

July 11, 2018, 12:23 pm

≫ Next: ΨΥΧΟΪΣΤΟΡΙΑ. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ | LLOYD DEMAUSE

≪ Previous: ΟΤΑΝ ΕΡΧΕΤΑΙ Η «ΦΡΑΟΥ ΚΟΜΑ»

$

0

0

Alice Miller 
Μαυρη Παιδαγωγικη

“…Παντα αφηνε το να πιστευει οτι ειναι ο αφεντης, ενω θα εχεις τον ελεγχο παντοτε εσυ. Η ιδεωδης μορφη της υποτελειας ειναι εκεινη που διατηρει την επιφαση της ελευθεριας · η ιδια η θεληση γινεται αιχμαλωτη…”
Ζαν-Ζακ Ρουσσω_Εμιλ_βιβ.2

http://articlefiles.files.wordpress.com/2014/04/alice-miller-for-your-own-good.pdf

…Αντιθετα προς τις κρατουσες αντιληψεις και προς φρικη των παιδαγωγων, δεν μπορω να αποδωσω θετικο νοημα στη λεξη παιδαγωγικη. Τη θεωρω απολογητικη εκ μερους των ενηλικων, χειραγωγηση που παραγεται απο τη δικη τους ανελευθερια και ανασφαλεια…Ανθρωπιστικη παιδαγωγικη · αμφιβαλλω αν μπορει να υπαρξει τετοιο πραγμα, αφου εμαθα απο το αναλυτικο μου εργο να αναγνωριζω τις πιο εκλεπτυσμενες και αδιορατες μορφες χειραγωγησης που εμφανιζονται ως παιδαγωγικη…[καταναγκασμος μεσω εκφοβισμου και εξευτελισμου, στερηση δικαιωματων, χειραγωγηση μεσω υποκρισιας και εξαπατησης.]

…καθε μορφη παιδαγωγικης ειναι περιττη αν το παιδι εχει απο τη βρεφικη ηλικια την υποστηριξη ενος αξιοπιστου προσωπου, και δεν απειλειται με εγκαταλειψη αν εκφρασει τα συναισθηματα του. Αν παιρνουμε στα σοβαρα τα παιδια, αν τα σεβομαστε και τα υποστηριζουμε, μπορουν να βιωσουν τον εαυτο τους και τον κοσμο με δικους τους ορους και δεν χρειαζονται τον καταναγκασμο των ενηλικων.

“Αναρωτιεμαι αν αυτο που λεμε παιδαγωγικη δεν ειναι παρα ζητημα κυριαρχιας, κι αν θα επρεπε να μιλαμε για αγωνα κυριαρχιας αντι να προσπαθουμε να επινοησουμε νεες μεθοδους ανατροφης…” [παιδαγωγικος μακιαβελισμος]

…Η Katharina Rutschky στο βιβλιο της Schwarze Padagogik
[Μαυρη Παιδαγωγικη, 1977 - http://is.gd/8yW4a3 ]
 συγκεντρωσε αποσπασματα απο βιβλια παιδαγωγικης των τελευταιων αιωνων. Αυτα τα κειμενα περιγραφουν τις τεχνικες που σ’αυτο το βιβλιο αποκαλω “τοξικη παιδαγωγικη”… Μεθοδους για να προγραμματιστουν τα παιδια ωστε να ειναι αδυνατο να αντιληφθουν αυτα που υφιστανται ― μεθοδους εφαρμοσμενες οχι μονο σε “ορισμενα παιδια”, αλλα πανω σε ολους μας, και πανω στους προγονους μας…

«Το πλεονεκτημα των πρωτων χρονων του παιδιου ειναι οτι μπορει να εφαρμοστει βια και καταναγκασμος. Μεγαλωνοντας το παιδι ξεχνα οτιδηποτε του συνεβη στη νηπιακη ηλικια. Αν η θεληση του εξαλειφθει απο τα πρωτα χρονια του, εκ των υστερων δεν θα θυμαται καν οτι καποτε ειχε θεληση. Ετσι η απαιτουμενη αυστηροτητα δεν θα εχει σοβαρες αρνητικες συνεπειες στο μελλον του. » J. SULZER, 1748
«…Τα χτυπηματα σου δεν πρεπει να ειναι παιχνιδι, θα πρεπει να το πεισουν οτι εισαι ο αφεντης του…» J.G. KRUGER, 1752

Αντιληφθηκα τα καταλοιπα αυτων των μεθοδων στις ψυχαναλυτικες θεωριες, στην πολιτικη, στους αμετρητους ψυχαναγκασμους της καθημερινης ζωης…

Οι αντιληψεις της “τοξικης παιδαγωγικης” δεν ειναι εγκαταλειμενες μεσα σε ξεπερασμενα παιδαγωγικα εγχειριδια του παρελθοντος. Εκει μεσα εκφραζονταν συνειδητα και ψυχρα, ενω σημερα διαχεονται καλυμμενες και αδιορατες. Εξακολουθουν να διαβρωνουν πολλες πλευρες της ζωης μας. Η διαχυση τους παντου, κανει δυσκολη την αναγνωριση τους…

Υπαρχει ενα οικουμενικο ψυχολογικο φαινομενο που πρεπει να φωτιστει. Αφορα την κυριαρχια των ενηλικων πανω στα παιδια, το ειδος της επιβολης που ειναι αδιορατο και ατιμωρητο οσο κανενα αλλο.
…εκτος απο τη σωματικη τιμωρια υπαρχει ενα ολοκληρο φασμα διεστραμμενων μετρων που εφαρμοζονται “για το καλο του παιδιου”, μετρων που το παιδι ειναι πολυ δυσκολο να τα αντιληφθει, και γι’αυτο ακριβως το λογο εχουν συχνα καταστροφικες συνεπειες στη μετεπειτα ζωη…

Ειναι δυσκολο για τους ανθρωπους ν’αντιληφθουν οτι καθε θυτης υπηρξε καποτε θυμα. Θα επρεπε ομως να ειναι αυτονοητο οτι οτι αυτος που απο την παιδικη του ηλικια ενιωσε ελευθερος και δυνατος, ποτε δε θα αισθανθει την αναγκη να ταπεινωσει καποιον αλλο…

[Αν ως νηπιο εχω υποστει το σαδισμο και τον εξευτελισμο, μισω τον εαυτο μου γιατι ειμαι αδυναμος και θυμα, και γιατι δεν μπορεσα να εκτονωσω την εκδικητικη μου οργη. Ακριβως επειδη η αναμνηση της κακοποιησης δεν ειναι πια συνειδητη, εχει περασει στο υποσυνειδητο, η αυτοαπεχθεια ειναι πολυ ισχυρη. Αυτο το μισος για τον εαυτο μου θα το εκτονωνω πανω στους αδυναμους που θα συναντω, γιατι θα βλεπω σ’αυτους τη δικη μου αδυναμια και τη δικη μου θυματοποιηση. Ακομα, την εκδικητικη μου οργη κατα του βασανιστη μου θα την εκτονωνω σαδιζοντας ανυπερασπιστους. (Αν δεν στρεψω προς εξωτερικα αντικειμενα το μισος και την εκδικητικοτητα, θα αυτοκαταστραφω: καταθλιψη, ψυχωση, τοξικομανια, αυτοκτονια.) ― Αν αυτη η ψυχικη διεργασια εξακολουθει για πολλους αιωνες, εχουμε σαδομαζοχιστικους πολιτισμους, ιεραρχια, εκμεταλλευση, πολεμους, τραγικα ζομπι που πιστευουν οτι ειναι ανθρωποι εναρετοι, πατριωτες, θεοσεβεις, εντιμοι, και νομιζουν οτι ανατρεφουν τα παιδια τους με αρχες και αξιες.]

Τα ζωα δεν υποφερουν απο τον τραγικο ψυχαναγκασμο να αναζητουν εκδικηση, δεκαετιες αργοτερα, για τραυματα που υπεστησαν στη νηπιακη ηλικια ― οπως για παραδειγμα ο Φρειδερικος ο Μεγας, που οι τρομακτικοι εξευτελισμοι που υπεστη ως παιδι τον οδηγησαν να γινει μεγαλος κατακτητης… Μονο στους ανθρωπους εχω βρει ακραια θηριωδια · μονο στους ανθρωπους μπορω να ερευνησω τα κινητρα της. Και δεν μπορω να απαρνηθω αυτη την ερευνα, εκτος αν δεχτω να γινω οργανο του απανθρωπου, δηλαδη ανυποπτος, χωρις επιγνωση και ενοχη, θυτης και φορεας…

Απαρνουμενοι τις αρχες της παιδαγωγικης, οι παιδαγωγοι ισως να αποκτησουν επιγνωση των δικων τους φοβων και αισθηματων ενοχης, τα οποια τους εμβολιαστηκαν δια της βιας ή δια της εκλεπτυσμενης υποβολης. Δεν θα εχουν πλεον αναγκη να εκτονωνουν αυτα τα αισθηματα πανω σε αλλους, πανω στα παιδια. Βιωνοντας την οδυνη αυτων των απωθημενων, υποσυνειδητων φοβων και ενοχών τους, θα αποκτησουν κατι αυθεντικοτερο και ουσιαστικοτερο απο τις αρχες της παιδαγωγικης.

Η αντιπαιδαγωγικη μου θεση δεν στρεφεται κατα ενος συγκεκριμενου τυπου παιδαγωγικης ιδεολογιας, αλλα εναντιον της παιδαγωγικης καθαυτης, ακομα κι αν εχει αντιαυταρχικο χαρακτηρα… Η θεση μου δεν εχει τιποτα κοινο με τον οπτιμισμο του Ρουσσω περι ανθρωπινης “φυσης”. Δεν αντιλαμβανομαι το παιδι να μεγαλωνει μεσα σε μια αφηρημενη “φυσικη κατασταση”, αλλα μεσα στο συγκεκριμενο περιβαλλον των κηδεμονων των οποιων το υποσυνειδητο ασκει καθοριστικη επιδραση στην αναπτυξη του παιδιου. Εξαλλου, η παιδαγωγικη του Ρουσσω ειναι καταφανως χειραγωγητικη, πραγμα που οι παιδαγωγοι δεν δειχνουν να αντιλαμβανονται… [“…Παντα αφηνε το να πιστευει οτι ειναι ο αφεντης, ενω τον ελεγχο θα τον εχεις παντοτε εσυ. Η ιδεωδης μορφη της υποτελειας ειναι εκεινη που διατηρει την επιφαση της ελευθεριας · η ιδια η θεληση γινεται αιχμαλωτη…”Emile. βιβ.2]
Καθε συμβουλη που αφορα την ανατροφη των παιδιων υποκρυπτει (εμφανως ή αφανως) τις μεταμφιεσμενες αναγκες των ενηλικων· αναγκες που δεν αποθαρρυνουν την αναπτυξη της προσωπικοτητας του παιδιου, την αναστελλουν. Ακομα κι οταν ο ενηλικος πιστευει ειλικρινα οτι ενεργει προς το συμφερον του παιδιου.

Στα πραγματικα κινητρα του ενηλικου βρισκουμε: (α) την υποσυνειδητη αναγκη του να επιβαλλει σε αλλους την ταπεινωση που εχει υποστει · (β) την αναγκη να βρει αντικειμενο για να απευθυνει καταπιεσμενα συναισθηματα του · (γ) την αναγκη να κατεχει ενα ζωτικο αντικειμενο για να το χειραγωγει · (δ) την αναγκη να εξιδανικευει την παιδικη του ηλικια και τους γονεις του, μεσω της δογματικης προσηλωσης στις παιδαγωγικες αρχες των γονιων του· (ε) το φοβο της ελευθεριας · (στ) το φοβο μηπως αντικρυσει στο παιδι τα στοιχεια που ο ιδιος εχει απωθησει, και την αναγκη του να στραγγαλισει τα συγκεκριμενα στοιχεια του παιδιου οπως τα στραγγαλισε και στον εαυτο του· (ζ) την αναγκη να εκδικηθει για την οδυνη που εχει υποστει…

…Για το παιδι θεωρειται εξιεπαινο και εντιμο να λεει την αληθεια, να δειχνει ευγνωμοσυνη για τις προθεσεις των γονιων του και να παραβλεπει την αθλιοτητα των πραξεων τους, να αποδεχεται τις ιδεες των γονεων και ταυτοχρονα να ειναι ικανο να εκφραζει ανεξαρτητα τις δικες του ιδεες, και πανω απ’ολα να μην ειναι δυστροπο σε σχεση με τα προσδοκωμενα απο τους γονεις του. Για να διδαξουν στο παιδι αυτες τις σχεδον οικουμενικες αξιες, τις ριζωμενες στην Εβραιο-Χριστιανικη παραδοση, οι ενηλικοι πιστευουν μεταξυ αλλων οτι πρεπει κατα περισταση να χρησιμοποιουν το ψεμα, την εξαπατηση, τον εκβιασμο, την κακομεταχειριση, την ταπεινωση. Χρησιμοποιουν… αυτα τα μεσα για να πετυχουν τον ιερο σκοπο: να αποτρεψουν το παιδι απο το να γινει στο μελλον ψευτης, απατεωνας, κακοβουλος, βιαιος κι εγωιστης…

Στην πορεια ανακαλυψα την αλληλεπιδραση μεταξυ μισους και αγαπης: απο τη μια πλευρα ελλειψη σεβασμου, ελλειψη ενδιαφεροντος, πραγμοποιηση, χειραγωγηση, περιορισμος της ελευθεριας, κακοποιηση και ταπεινωση. Απο την αλλη πλευρα χαδια, υπερπροσφορα και υπερπροστασια, μεταχειριση του παιδιου σαν να ειναι προεκταση του σωματος του γονεα…

Η ανατροφη δεν εχει σκοπο την ευτυχια του παιδιου αλλα την ικανοποιηση των κυριαρχικων-εκδικητικων αναγκων και τασεων του γονεα. Δεν βλαπτεται μονο το μεμονωμενο παιδι, ολοι στο μελλον ειμαστε δυναμει θυματα αυτης της καταστασης…

Ακομα κι αν η αναμνηση της οδυνης εχει φαινομενικα σβησει απο τη συνειδηση, τα αποτελεσματα της κακομεταχειρισης μεταδιδονται σε νεα αθωα θυματα…

Ειναι απεριοριστα τα διαθεσιμα αντικειμενα επι των οποιων μπορει καποιος να εκδικηθει για τα βασανα της παιδικης του ηλικιας, και τα παιδια του ειναι αυτοματως τα προσφοροτερα…

Αμετρητοι ανθρωποι βιωνουν αυτο το μηχανισμο προβολης… αποκοπτουν τη δικη τους ασυνειδητη θυματοποιηση και την προβαλλουν πανω σε αλλους. Ως γονεις την προβαλλουν πανω στα παιδια τους· ως ψυχιατροι, πανω στους ψυχασθενεις· και ως ερευνητες, πανω στα πειραματοζωα…

LLOYD DEMAUSE
“Η ιστορια της παιδικοτητας ειναι ενας εφιαλτης απο τον οποιο μολις αρχιζουμε να ξυπναμε. Στην αρχαια Ελλαδα, ο παιδονομος χρησιμοποιουσε κλαδι σημυδας ως μεσο πειθαρχησης. Ο Ομηρος μαστιγωνοταν, το ιδιο και ο Ορατιος (Scott, 1938, p.95). Η συζυγος του John Milton ενοχλουνταν απο τις κραυγες των ανηψιων του καθως τα εδερνε. Ο Μπετοβεν χτυπουσε τους μαθητες του με βελονα πλεξιματος, και ο Λουδοβικος XIII μαστιγωνοταν οταν ξυπνουσε, για τα παραπτωματα της προηγουμενης ημερας.”
“Ειναι αποδεδειγμενη η ρουτινα σεξουαλικης και σωματικης κακοποιησης στα βρετανικα σχολεια του 20ου αιωνα… Τα ποσοστα αυτοκτονιων παιδιων στη Γερμανια στα τελη του 19ου αιωνα ηταν πενταπλασια απο εκεινα των αλλων δυτικοευρωπαικων χωρων…”

Οταν το θυμα εξιδανικευει το παρελθον του και αρνειται να συνειδητοποιησει την κακοποιηση της παιδικης του ηλικιας, αυξανονται οι πιθανοτητες να μεταδωσει ασυνειδητα τη θυματοποιηση στην επομενη γενια…
Δεν ειναι δυνατο να εξαλειψει κανεις απο τη συνειδηση του τη σκληροτητα των γονιων του, και να γινει παρολα αυτα αυτονομος ανθρωπος με ανεξαρτητη κριτικη ικανοτητα…

ERICH FROMM
«Οπου αυτος ο χαρακτηρας μυριζεται εξουσια, αισθανεται αυτοματα και την αναγκη να τη λατρεψει… Και ειναι μαλιστα αδιαφορο, αν προκειται για τη δυναμη ενος ανθρωπου, ενος θεσμου ή μιας κοινωνικα αναγνωρισμενης ιδεας… Πρεπει να πιστευει οτι αγωνιζεται ως εκτελεστης κατ’εντολη μιας εξουσιας, όποιο κι αν ειναι το ονομα της: ιστορια, φυση, [οικονομια], εθνος, φυλη, θεος κλπ, οχι στο ονομα του ακομη αγεννητου, του μελλοντικου, του ακομη αδυναμου, ή απλως της ευτυχιας…
Ο αυταρχικομαζοχιστικος χαρακτηρας… θεοποιει το παρελθον: ολα πρεπει να μεινουν για παντα οπως ηταν. Tο να θελει κανεις κατι που ως τωρα δεν υπηρξε, ειναι εγκλημα και τρελλα.(…) αντλει τις δυναμεις του για δραση απο την προσκολληση του σε ανωτερες δυναμεις… ατρωτες και αμεταβλητες…
Θαρρος ειναι να υπομενει τους πονους και τις θυσιες που επιβαλλει η μοιρα ή ο αρχηγος ως προσωποποιηση της(…)
Ειναι δειλος εκει οπου θα’πρεπε να αγωνιστει για το μελλον αντι για το παρελθον, για το ακομα αδημιουργητο αντι για το κατεστημενο, για τους αδυναμους αντι για τους ισχυρους(…) Μπορει υπο ορισμενες συνθηκες να στασιασει κατα της κρατουσας εξουσιας, κατα κανονα ομως για να υποταχθει σε μια νεα αυθεντια(…)
Οι κορυφαιοι της πυραμιδας δε βιωνουν διαφορετικα τα πραγματα. Η διαφορα βρισκεται μονο στο μεγεθος και στη γενικοτητα αυτου, στο οποιο αισθανεται κανεις υποταγμενος, οχι στο ιδιο το αισθημα απολυτης εξαρτησης απο το ‘πεπρωμενο’…»

Ειναι ευκολο για το ατομο που εξιδανικευσε τους γονεις του και την απαιτηση τους για απολυτη πειθαρχια, να μεταβιβασει την εξιδανικευση, να εξιδανικευσει τον Φυρερ και την Ιδεολογια. Εφοσον οι αυταρχικοι γονεις εχουν παντα δικιο, το παιδι δεν εχει αναγκη να σκεφτεται σε καθε περισταση αν οι εντολες ειναι σωστες ή οχι…

Καθε ατομο της μαζας βλεπει στο προσωπο του Ηγετη τον αυταρχικο πατερα του, η ηγετικη μορφη ενσαρκωνει το εκδικητικο παιδι που χρειαζεται τις μαζες για τους δικους του σκοπους- για εκδικηση. Και αυτη η δευτερη μορφη εξαρτησης – η εξαρτηση απο τον Φυρερ της παιδικης του ηλικιας, και το διαχυτο, εκρηκτικο δυναμικο μισους που εμπεριεχει, ειναι θανασιμος κινδυνος…

ERIC HOFFER. THE TRUE BELIEVER
«…Το μισος για τον εαυτο στρεφεται προς τα εξω, γινεται μισος προς τους αλλους· αυτη η μεταθεση συγκαλυπτεται, μεταμφιεζεται με επίμονη και υπερεντατικη προσπαθεια. Προσπαθεια που ειναι αποτελεσματικοτερη μεσω της ενωσης με αλλους, οσο το δυνατον περισσοτερους, που μισουν στον ιδιο βαθμο…
Απαρνουμενοι την ατομικη τους θεληση και κριση, [ή μαλλον επειδη ακρωτηριαστηκε στη γενεση της και δεν αναπτυχθηκε ποτέ] αφιερωνουν ολη τους τη δυναμη σε εναν ιερο σκοπο…
Αισθανονται απελευθερωμενοι μεσα σ’ενα περιβαλλον σιδερενιας πειθαρχιας και διαταγων… εχουν επιτελους απαλαγει απο το βαρος, τους φοβους, την ανασφαλεια μιας αναπηρης υπαρξης…
Οσο χειροτερη ιδεα εχει κανεις για τον εαυτο του, τοσο ισχυροτερη η πιστη του στην ανωτεροτητα του εθνους του, της φυλης του, της θρησκειας του, του ιερου του σκοπου…
Η πιστη σε ενα ιερο σκοπο ειναι σε μεγαλο βαθμο υποκαταστατο αυτοεκτιμησης…
Η απεχθεια προς τον αναξιο εαυτο και η αναγκη απαλλαγης απο αυτον, παραγει τοσο την ταση αυτοθυσιας, οσο και ταση απαρνησης της προσωπικοτητας και προσχωρησης-συγχωνευσης μεσα σε μια σιδερενια μαζα…
Ο φανατικος οπαδος, οσο αξεστες και βιαιες κι αν ειναι οι πραξεις του, ειναι ατομο εξαιρετικα υπακουο και πειθαρχημενο…
Η υπακοη δεν ειναι μονο η πρωτη θεικη εντολη, αλλα και το κορυφαιο δογμα του επαναστατικου κομματος και του ενθερμου εθνικισμου…
Η συμμετοχη σ’ενα μαζικο κινημα απαλασσει απο την προσωπικη ευθυνη, ή οπως το εθεσε ενας νεαρος Ναζι, “μας απελευθερωνει απο την ελευθερια”. Οταν δικαζονταν οι κατωτεροι Ναζι, δηλωναν αθωοι για τα εγκληματα τους, και δεν υποκρινονταν. Θεωρουσαν τους εαυτους τους θυματα απατης και δολου, εβρισκαν αδιανοητο να θεωρειται εγκλημα η εκτελεση διαταγων…
Τα μαζικα κινηματα εξαρτωνται λιγοτερο απο το δογμα που κηρυττουν και το προγραμμα που προβαλλουν, και περισσοτερο απο την υπερπροσπαθεια για την ενοτητα και τον εκθειασμο της αυτοθυσιας…
Η αναγκη απαλλαγης απο τον [αναπηρο] εαυτο ειναι επισης αναγκη αποδρασης απο το ορθολογικο και το προφανες. Η αρνηση να αντικρυσει κανεις τον πραγματικο του εαυτο, εξελισσεται σε αρνηση της ιδιας της λογικης. Για τους ακρωτηριασμενους δεν υπαρχει ελπιδα στο πραγματικο και στο εφικτο. Η σωτηρια μπορει να ερθει μονο απο το θαυμα, το φως που μπαινει απο τη σχισμη του τοιχου της εφιαλτικης πραγματικοτητας. Εχουν αναγκη να εξαπατηθουν. “Προσευχονται τοσο για το καθημερινο τους ψωμι, οσο και για τις καθημερινες τους αυταπατες.” [Stresemann] Αυτοι που εχουν την ταση να αυταπατωνται, ευκολα εξαπατωνται απο αλλους. Ευκολα πειθαναγκαζονται και χειραγωγουνται…
Ειναι αλλοκοτη η συνδεση της αφελειας με την ταση για απατη. Η αρνηση και ο φοβος να συνειδητοποιησει κανεις τα πραγματα οπως ειναι, προαγει τοσο την ευπιστια οσο και την ψευδολογια…»

Ηταν απο την αρχη ο σκοπος της ανατροφης του να στραγγαλιστει η παιδικη, παιγνιωδης, καταφατικη προς τη ζωη πλευρα του. Την κακοποιηση και την ψυχικη νεκρωση που του επιβληθηκε, πρεπει να την αναπαραξει. Καθε φορα που στελνει ενα παιδι στους θαλαμους αεριων, σκοτωνει το παιδι που ηταν ο ιδιος καποτε…

Οσο ευκολοτερη γινεται με την αναπτυξη των τεχνολογικων μεσων η μαζικη εξοντωση με ενα κουμπι, τοσο πιο επειγον ειναι να καταλαβουμε τον ψυχολογικο μηχανισμο που γεννα τη θεληση για μαζικες δολοφονιες…

FREDDY PERLMAN   is.gd/Y2S1yY
«…Οι απογονοι των σφαγιασθεντων δεν εχουν λογο να παραμεινουν θυματα οταν ο εθνικισμος τους δινει τη δυνατοτητα να γινουν δημιοι. Κοντινοι και μακρινοι συγγενεις των θυματων μπορουν να συγκροτησουν εθνικο κρατος, μπορουν να στοιβαξουν καποιους αλλους σε στρατοπεδα συγκεντρωσης, να τους κακοποιουν κατα βουληση, να τους εξοντωνουν, να τους εκμεταλλευονται για να αποκομισουν πρωταρχικο κεφαλαιο. Και αν μπορουν να το κανουν οι απογονοι των θυματων του Χιτλερ, μπορουν να το κανουν και οι μακρινοι ή κοντινοι συγγενεις των θυματων του Ουασιγκτον, του Ρεηγκαν ή του Μπεγκιν… Το πραγματικο προλεταριατο εμφανιζεται τοσο ρατσιστικο, οσο και τα αφεντικα και η αστυνομια τους… Ποιος διοικητης στρατοπεδου συγκεντρωσης, δημιος ή βασανιστης, δεν ηταν απογονος καταπιεσμενων;»

[αγγλικα_ wp.me/PoVML-1no]

https://isotis.wordpress.com/am4/

ΨΥΧΟΪΣΤΟΡΙΑ. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ | LLOYD DEMAUSE

July 11, 2018, 12:45 pm

≫ Next: Ο Προυστ, ο Ουάιλντ και η vita contemplativa

≪ Previous: Alice Miller Μαυρη Παιδαγωγικη

$

0

0

ΨΥΧΟΪΣΤΟΡΙΑ. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ | LLOYD DEMAUSE

  

http://psychohistory.com/articles/on-writing-childhood-history

http://geocities.ws/kidhistory/childhod/chch9dm.htm
http://articlefiles.files.wordpress.com/2014/05/lloyd-demause-the-origins-of-war-in-child-abuse.pdf
http://www.ritualabuse.us/ritualabuse/articles/the-history-of-child-abuse-lloyd-demause-the-journal-of-psychohistory
http://trauma-art-alexandritonya.com/?page_id=383&lang=el

http://psychohistory.com

« Η ιστορια της παιδικης ηλικιας ειναι ενας εφιαλτης απο τον οποιο μολις αρχιζουμε να ξυπναμε. Οσο παλαιοτερα ερευνουμε στην ιστορια, τοσο χαμηλοτερο το επιπεδο φροντιδας των παιδιων, τοσο ευρυτερη και συχνοτερη η δολοφονια, η εγκαταλειψη, η κακοποιηση, η τρομοκρατηση, ο βιασμος του παιδιου… Το συμπερασμα μου μετα απο δεκαετιες ερευνας για την ψυχοϊστορικη μελετη της παιδικης ηλικιας και της κοινωνιας, ειναι οτι η ιστορια της ανθρωποτητας βασιζεται στην κακοποιηση των παιδιων…

Η κακοποιηση των παιδιων ειναι η πιο συγκινησιακα φορτισμενη και αποτελεσματικη τελετουργια… Ειναι παγκοσμιο ιστορικο φαινομενο οι ανθρωποι να χρησιμοποιουν τα παιδια ως δοχεια αποθεσης δηλητηριου· [οπου διοχετευουν τις νοσηρες ενοχες, το μισος και τον τρομο της δικης τους παιδικης ηλικιας. Οι εγκληματικες τους τασεις δεν ειναι πλεον δικες τους, τις ενσαρκωνει το παιδι, συνεπως ειναι μολυσμενο.]
Οι περισσοτερες οικογενειες στην ιστορια εφαρμοσαν τη βρεφοκτονια, την αιμομιξια και το σεξουαλικα φορτισμενο ξυλοδαρμο…

Επειδη η ψυχικη δομη αναγκαστικα μεταδιδεται απο γενια σε γενια μεσα απο το στενο χωνι της παιδικης ηλικιας, οι πρακτικες ανατροφης των παιδιων που μια κοινωνια χρησιμοποιει δεν ειναι απλα ενα χαρακτηριστικο αναμεσα σε πολλα πολιτισμικα χαρακτηριστικα.

Η ανατροφη των παιδιων ειναι η ιδια η προϋποθεση για τη μεταδοση και την αναπτυξη ολων των αλλων πολιτισμικων στοιχειων · καθοριζει τα ορια του εφικτου, τη δυνατοτητα εξελιξης σε ολα τα αλλα πεδια της ιστοριας. Συγκεκριμενες εμπειριες τη παιδικης ηλικιας δημιουργουν συγκεκριμενα στοιχεια του πολιτισμου, και αν δεν υφιστανται πλεον οι συγκεκριμενες εμπειριες, εξαφανιζονται και τα παραγωγα πολιτισμικα στοιχεια…
 
Η ψυχογενεση εξαρταται απο γονεις που δεν θελουν να επιβαλουν στα παιδια τους τα τραυματα που οι ιδιοι υπεστησαν. Περνα απαρατηρητη απο την ιστορικη ερευνα. Συμβαινει οταν οι μητερες αποφασιζουν να μη χρησιμοποιησουν σεξουαλικα το παιδι τους, να μη το βασανισουν με οποιοδηποτε τροπο, να μην αδιαφορουν και να μην κατηγορουν το παιδι ως “ενοχλητικο” οταν αυτο αποζητα να σχετιστει μαζι τους.

Μια μητερα που στην παιδικη της ηλικια εχει κακοποιηθει συναισθηματικα, σωματικα, σεξουαλικα, ειναι πολυ δυσκολο να εχει συναισθηματικη επαφη κι αγαπη για το παιδι της ― εχει σοβαρη καταθλιψη, οπως ειχαν οι περισσοτερες μητερες στην ιστορια και οπως εχει πανω απο το 30% των γυναικων σημερα στις αναπτυγμενες χωρες. Εφοσον οι περισσοτερες γυναικες στην ιστορια βιαζονταν, ακρωτηριαζονταν τα γεννητικα τους οργανα και κακοποιουνταν καθημερινα, (οπως πχ συμβαινει σημερα στις περισσοτερες μουσουλμανες) ηταν ανικανες να γινουν στοργικες μητερες.

Σε ιστορικες περιοδους οπου οι γυναικες και τα κοριτσια αποκτουν δικαιωματα και δυνατοτητες αναπτυξης της προσωπικοτητας, βελτιωνουν την ανατροφη των παιδιων και η επομενη γενια ενηλικων εισαγει νεες πολιτικες ελευθεριες και αλλαζει την κοινωνια, καθως απαλασσεται σε ενα βαθμο απο τη νοσηροτητα του παρελθοντος…»

 
 
[ Οι ανθρωποι των δυτικων κοινωνιων του 21ου αιωνα αρεσκομαστε να πιστευουμε οτι ειναι δεδομενη η ικανοτητα των ανθρωπων να αισθανονται θετικα συναισθηματα και να συνδεονται με σχεσεις εμπιστοσυνης. Οτι διαπροσωπικες σχεσεις συναισθηματικης επαφης υπηρχαν παντα, σε ολες τις κοινωνιες και τις εποχες, εστω και με σοβαρα ελαττωματα, εστω και με μεγαλα διαλειμματα αγριοτητας.
ΔΕΝ ειναι ετσι, προκειται για αυταπατη, ειναι μερος της κυριαρχης ιδεολογιας.
Ο σχετικος εξανθρωπισμος, η υποχωρηση της αγριοτητας, ειναι αποτελεσμα εξελιξης, υπαρχει μονο μερικες δεκαετιες, μονο σε δυτικες κοινωνιες της εποχης μας και περιοριζεται μονο σε ενα μερος του πληθυσμου. Οπως δειχνει ο deMause, η εξελιξη της κοινωνιας καθοριζεται λιγοτερο απο την αναπτυξη οικονομιας και τεχνολογιας, και περισσοτερο απο τον αργο και βαθμιαιο εξανθρωπισμο των σχεσεων, μεσω του αργου εξανθρωπισμου της ανατροφης των παιδιων.
Η μονιμη απογνωση δισεκατομυριων καταρρακωμενων ψυχων απο τη φρικαλεα παιδικη τους ηλικια, ειναι απο την αυγη της ιστοριας η βασικη αιτια για ολες τις διαστροφες και τις κανιβαλικες τασεις που ο "ανθρωπος"επιβαλλει στους αλλους ή υφισταται μοιρολατρικα. Εκμεταλλευση, πολεμος, διαβουκοληση, εγκλημα, πραγμοποιηση, βιασμος, κυριαρχια.
Για τον ανυποψιαστο ολα αυτα φαινονται υπερβολικα, ψυχολογισμος. Η ακρισια καλλιεργειται. Κυρια σταση των κοινωνικων και πολιτικων επιστημονων ειναι η εξιδανικευση της πραγματικοτητας, παρουσας και παρελθουσας, εμφανιζουν τα κινητρα των ατομων ως "ορθολογικα"και "ρεαλιστικα".
Τα αποδεικτικα στοιχεια που ο deMausse εχει συγκεντρωσει, δειχνουν οτι πλησιαζει την αληθεια περισσοτερο απο οποιονδηποτε αλλον.
Η λεξη ‘‘ανθρωποτητα’’ ειναι μαλλον ευφημισμος. Ειμαστε κληρονομοι της ψυχικης νεκρωσης και της θανατολαγνειας. Αυτος ο ελαχιστος βαθμος εξανθρωπισμου της κοινωνιας (της οποιας ειμαστε μαλλον προνομιουχα μελη), ειναι αποτελεσμα αγωνα εκατονταδων γενεων εναντια στην ιδια την ξεσκισμενη τους ψυχη, εναντια στην ιδια τους την ψυχοπαθεια. Οι ιστορικοι, οι κοινωνιολογοι, οι ανθρωπολογοι, εχουν κανει ιδιαιτερη προσπαθεια για να τα συγκαλυψουν ολα αυτα, για να εξιδανικευσουν το παρελθον.
Η καπιταλιστικη δημοκρατια-ορνιθοτροφειο φαινεται να ειναι ο συμβιβασμος του ασθενους νεογεννητου ανθρωπινου στοιχειου με το κληρονομημενο ισχυρο απανθρωπο στοιχειο.] 





«Μελετωντας την παιδικη ηλικια στο διαστημα πολλων γενεων, το σημαντικο ειναι να επισημανουμε τη σταση των ενηλικων που επηρεαζει καθοριστικα την ψυχη της επομενης γενιας. Συγκεκριμενα, να αντιληφθουμε την αντιδραση του ενηλικου οταν αντικρυζει προσωπο με προσωπο ενα παιδι που εχει την αναγκη του.Τρεις ειναι οι ενδεχομενες αντιδρασεις του γονεα:

(α) Μπορει να προβαλλει πανω στο παιδι το δικο του υποσυνειδητο (αντιδραση προβολης). [Ο ενηλικος ερμηνευει τη συμπεριφορα του παιδιου ως κακοβουλη, εχθρικη, υποκριτικη, ανηθικη, και το τιμωρει. Στην πραγματικοτητα ο γονεας κατηγορει το παιδι για τις τασεις που ο ιδιος κουβαλα στο υποσυνειδητο του.
―”Δες πως κοιταζει τους αντρες η πουτανα. Ετσι τους ψωνιζει!” λεει η μητερα της κακοποιημενης διχρονης.]

(β) Ο ενηλικος μπορει να χρησιμοποιησει το παιδι ως υποκαταστατο μιας πατρικης ή μητρικης μορφης που ο ιδιος εχει αναγκη (αντιδραση παλινδρομησης).
[Το νηπιο καταληγει να νταντευει τον γονεα, να καλυπτει τις αναγκες του για στοργη και προστασια. Ο ενηλικος θα εκδικηθει αν ερμηνευσει τη συμπεριφορα του παιδιου ως αδιαφορια ή καταπιεση, σαν την αδιαφορια και την καταπιεση που ο ιδιος εχει βιωσει ως παιδι.
―”Νομιζει οτι ειναι το αφεντικο, παντα θελει να γινεται το δικο του, αλλα του εδειξα ποιος κανει κουμαντο” λεει ο πατερας του ενδεκαμηνου αφου του εσπασε το κεφαλι. Ο βασανιζων ειναι αδυνατο να βιωσει ενοχή για το βασανισμο, δεν βλαπτει το ιδιο το παιδι, πολεμα βιαια τις δικες του προβεβλημενες ενοχές, την αυτοπεριφρονηση και την καταπιεσμενη οργη του.]

(γ) μπορει να αντιδρασει με ενσυναισθηση, να συνδεθει συναισθηματικα με το παιδι ως ισος προς ισο, χωρις να προβαλει πανω του τιποτα. Να διατηρησει καποια αποσταση απο τις αναγκες του παιδιου για να το βοηθησει να τις καλυψει.

Οι γονεις του παρελθοντος συχνα εκδηλωναν ταυτοχρονα την αντιδραση της προβολης και της παλινδρομησης (“διπλη εικονα”), προεβαλλαν πανω στο παιδι τις δικες τους υποσυνειδητες αρνητικες τασεις, εχθρες και σεξουαλικες σκεψεις, και ταυτοχρονα το αντιλαμβανονταν ως πατρικη ή μητρικη μορφη. Δηλαδη το θεωρουσαν ταυτοχρονα διαβολικο και στοργικο. Αποτελεσμα ηταν αλλοκοτες και αντιφατικες αντιδρασεις απεναντι στα παιδια, (που μοιαζουν με τις στασεις συγχρονων γονεων κακοποιημενων σχιζοφρενικων παιδιων) που τις συνανταμε πιο απροκαλυπτες οσο παλαιοτερα ερευνουμε στις ιστορικες περιοδους…

Το παιδι το αγαπουν και το μισουν, το επιβραβευουν και το τιμωρουν, το θεωρουν κακοβουλο και στοργικο, και ολα αυτα μαζι και ταυτοχρονα. Ειναι αναμφιβολο οτι ολα αυτα τα αντιφατικα σηματα που απευθυνονται στο παιδι προκαλουν σχιζοφρενεια [οπως πιστευουν ο Bateson και αλλοι]. Τα αντιφατικα σηματα προερχονται απο ενηλικους που προσπαθουν εντατικα να αποδειξουν οτι το παιδι ειναι ταυτοχρονα πολυ μοχθηρο (προβολη) και πολυ στοργικο (παλινδρομηση). Το παιδι αναγκαζεται να γινει ο αποσβεστηρας του βασανιστικου αγχους των ενηλικων. Να γινει η αμυνα των ενηλικων.

Η χρηση του παιδιου ως οθονης για τις προβολες των ενηλικων, [το βλεπουν να ενσαρκωνει τις ψυχοπαθολογικες τους ενοχές και το μισος τους], εχει αμεση σχεση με την εννοια του προπατορικου αμαρτηματος. Για πολλους αιωνες, οι ενηλικοι συμφωνουσαν, οπως το εθεσε ο Richard Allestree (1676) οτι “το νεογεννητο ειναι στιγματισμενο, μολυσμενο απο την αμαρτια, που την κληρονομησε απο τους προπατορες μεσω της οσφύος μας”…»

{Η κοινοτοπια του απανθρωπου. Δυση, τελευταιοι αιωνες}

Lloyd DeMause. The Origins of War in Child Abuse [p.234-7] http://is.gd/732m0i

«…Ο Λουθηρος μαστιγωνοταν απο τη μητερα του “μεχρις αιματος”, και μαστιγωνε και ο ιδιος τα παιδια του. Με χωρία της Βιβλου τους εδειχνε ποσο αμαρτωλη ηταν καθε πραξη τους…
Κατα τον Καλβινο: “τα παιδια που αψηφουν τη γονεικη εξουσια ειναι τερατα. Θεληση του Κυριου ειναι να θανατωνονται εκεινα που δειχνουν ανυπακοη.”

Ακομα και τα παιδια των αριστοκρατων δερνονταν καθημερινα. Ο Λουδοβικος XIII μαστιγωνοταν απο τη νταντα του καθε πρωι που ξυπνουσε [1605 περιπου]. Ο πατερας του τον μαστιγωνε οταν εξοργιζοταν…

[σελ.203]Οι γονεις ηταν περηφανοι για την αγωγη των παιδιων τους, αγοριων και κοριτσιων “Ο πατερας που δεν συνετιζει τα παιδια του με το ραβδι ή το μαστιγιο, δεν τα αγαπα” [James Bruce Ross]

Αν τα παιδια δεν πειθαρχουν ουτε με το ταχτικο κοπανημα, “πρεπει να θανατωθουν αν δειξουν εχθροτητα προς τους γονεις” συμφωνα με νομο της Μασαχουσετης του 1646.[Robert H. Bremner]

Ο σεξουαλικος σαδισμος δασκαλων και ιερεων ειναι φανερος απο περιγραφες οπου τα παιδια “γυμνωνονταν μπροστα σε ολη την κοινοτητα και μαστιγωνονταν μεχρις αιματος” [William Russell. αυτοβιογραφια]

Η στοργη θεωρουνταν αμαρτημα, οι γονεις αποτρεπονταν απο “φιλιά, χαδια, αγκαλιασμα, πριν το 25ο ετος του παιδιου”.[Stephanie Coontz]

“Το απειθαρχο παιδι προσπαθει να σφετεριστει την εξουσια σου. Εχει κηρυξει πολεμο εναντιον σου, και ειναι δικαιολογημενη η αντιμετωπιση της βιας με βια για να του επιβαλεις να σε σεβεται. Αν δεν σε σεβεται ειναι αδυνατο να το εκπαιδευσεις. Τα χτυπηματα σου δεν πρεπει να ειναι παιχνιδι, θα πρεπει να το πεισουν οτι εισαι ο αφεντης του.” J.G.KRUGER, Gedanken von der Eniehung der Kinder, 1752

“Αν η μητερα δεν εχει χρονο να ασχοληθει με την αγωγη των παιδιων της, μπορει να προσλαβει εναν επαγγελματια που διαφημιζει υπηρεσιες μαστιγωσης σε αγγελιες εφημεριδων, ή να προσλαβει εναν guarde-de-ville για να μαστιγωνει τα παιδια της μια φορα τηνεβδομαδα, ειτε αυτα ασχημονουν ειτε οχι…” John Hersey, Συμβουλες προς Χριστιανους Γονεις. Βαλτιμορη. Armstrong & Berry, 1839

Βουρδουλες, εργαλεια για το τζακι, καλαμια, σιδεροβεργες, ο γατος με τις εννια ουρες, δερματινες ζωνες. Μολις στα 1870 ποινικοποιηθηκε στης ΗΠΑ ο ξυλοδαρμος της συζυγου. (Ειναι ακομα νομιμος ο ξυλοδαρμος των παιδιων σε 130 εθνη, και στις ΗΠΑ.)

Τα παιδια μεγαλωναν με παραμορφωμενους εγκεφαλους. Εξαιτιας του πολυμηνου φασκιωματος των μωρων και του καθημερινου βασανισμου των νηπιων, ο προμετωπιαιος φλοιος και ο κροταφικος λοβος τους δεν ηταν κανονικος. [H. Chugani et al.]»

* * *

[σ.199]« Η πωληση των παιδιων ηταν νομιμη, ειτε για να δουλεψουν, ειτε για να ακρωτηριαστουν και να γινουν ζητιανοι, ειτε για σεξουαλικη χρηση για να εξοφληθουν τα χρεη των γονεων τους. [John Boswell]

[σ.238] Ο βιασμος γινοταν συνηθως με τη συγκαταθεση των γονεων. Παραχωρουσαν και την κορη τους οταν ενοικιαζαν δωματια του σπιτιου τους, τα παιδια προσφερονταν για βιασμο σε επισκεπτες ως ενδειξη φιλοξενιας. Εκπορνευονταν κατα χιλιαδες απο τους γονεις τους στους δρομους του Λονδινου. Απο τα εξη τους χρονια εκδιδονταν ή πωλουνταν μεσω αγγελιων στις περισσοτερες πολεις της Ευρωπης. [Pamela Paradis Tice. Victorian Children and Sex]

Ψυχαναλυτες που αναλυουν γυναικες που βιαζονταν στην παιδικη τους ηλικια, βρισκουν τον ψυχολογικο μηχανισμο αυτοκατηγοριας του θυματος και ταυτισης με το βιαστη.» [Το τραυμα απαιτει, επιβαλλει να αναπαραχθει. Ο μονος τροπος για να παψει το θυμα να αισθανεται θυμα ειναι να γινει κυριαρχος. Ο σαδισμος ειναι η μονη γλωσσα που ξερει για να επικοινωνει, και ο μονος τροπος για να εκτονωσει την καταπιεσμενη του οργη. Το πιο προσφορο δοχειο για να αποθεσει το δηλητηριο της ψυχης του ειναι το δικο του παιδι.]

* * *

«Τα νεογεννητα των πολεων φορτωνονταν σε καρρα για να σταλουν σε αρκετη αποσταση, σε φτωχες παραμανες για να τα φροντιζουν επι πληρωμη. Συμφωνα με εγκυρες στατιστικες λιγοτερα απο 5% των μωρων στο Παρισι, απο το 18ο ως τον 20ο αιωνα, φροντιζονταν απο τις μητερες τους, φτωχες ή πλουσιες.[George Sussman, 1982]
Τα περισσοτερα παιδια που στελνονταν σε παραμανες πεθαιναν. [ Η Elisabeth Badinter(1981) βεβαιωνει τους αναγνωστες της οτι “απο αγαπη εστελναν τα παιδια τους σε παραμανες”]
Οσα εγκαταλειπονταν στους δρομους κατεληγαν σε βρεφοκομεια, οπου το 90% πεθαιναν… Οι ιερεις κατεκριναν την εγκαταλειψη των νεογεννητων λογω του κινδυνου “ο πατερας να συναντησει αργοτερα το παιδι του σε καποιο πορνειο, και θα ηταν αμαρτημα η σαρκικη σχεση μεταξυ τους.” [Sander J. Breiner,1990]

[σ.231] O John Locke τιμα τη μητερα που την ημερα που η παραμανα της επεστρεψε τη μικρη της κορη, “τη ραβδισε οκτω φορες για να ελεγξει το πεισμα της.” [Edmund Leites, Merry Wiesner-Hanks]
Ο Rousseau, γνωστος για τις αποψεις του οτι οι μητερες πρεπει να θηλαζουν τα παιδια τους, εστειλε και τα πεντε παιδια του σε βρεφοκομεια. Εχει πει: “η γυναικα πλαστηκε ειδικα για την ευχαριστηση του αντρα και για να ειναι υποταγμενη.” [William Kessen]»

* * *

«Ο John Wesley συμβουλευε τις παντρεμενες οτι πρεπει συνεχως να εχουν στο νου τους: ” Ο συζυγος μου ειναι ανωτερος μου, ο Θεος του εδωσε το δικαιωμα να ειναι αφεντης μου.” Οι γυναικες ξυλοκοπουνται ακομα και στα πιο προηγμενα εθνη, και το αποδεχονται αδιαμαρτυρητα. Οπως ειπε ο Jean Bodin “η εξουσια του συζυγου πανω στη συζυγο ειναι το θεμελιο καθε ανθρωπινης κοινωνιας”…

H Hannah More προειδοποιουσε, στα 1799: “Αν οι γυναικες απαιτησουν δικαιωματα, στη συνεχεια θα βομβαρδιζομαστε με αιτηματα για τα δικαιωματα των νεων, των παιδιων και των μωρων.”

Η Susan Brownmiller [1975] αποκαλει το Χριστιανισμο “κουλτουρα βιασμου · ο βιασμος λειτουργει ως εργαλειο διατηρησης των γυναικων σε μονιμη κατασταση τρομου”…

Οι αντρες μεταχειριζονταν τις γυναικες και τα παιδια σαν σκλαβους. Με τραυματικη παιδικη ηλικια πισω τους, ο φοβος τους ηταν οτι δεν ειναι αληθινοι αντρες. Επειδη η μητερα τους τους βασανιζε, φοβονταν και μισουσαν ολες τις γυναικες. Ψυχαναγκαστικα επρεπε να επιδεικνυουν την εξουσια τους και τη σκληροτητα, οπως ακριβως πανε στον πολεμο φορωντας τη μασκα του ανδρισμου και επιδεικνυουν το εθνικο μεγαλειο. Οπως ειπε ο Καντ, ο πολεμος ειναι χρησιμος επειδη “η παρατεταμενη ειρηνη προκαλει θηλυπρεπεια”…»

* * *

«Τα βρετανικα σχολεια ηταν περιβοητα για τη συνηθεια των διδασκοντων να αναγκαζουν τους μαθητες να κατεβαζουν τα παντελονια τους για να μαστιγωθουν στη μεση της ταξης…

Οι πατερες ηταν πεπεισμενοι οτι τα παιδια τους πρεπει να “σκληραγωγηθουν”, και γι’αυτο υπηρχαν μεθοδοι οπως η βυθιση σε παγωμενο νερο, σε χιονι ή σε παγωμενα ποταμια, ο εξαναγκασμος των αγοριων να φορουν σιδερενια κολαρα ή σανιδες δεμενες στους ωμους, και των κοριτσιων να φορουν πολυ σφιχτους κορσεδες, “για να περιοριστει το πεισμα τους και να αποκτησουν διαθεση υπακοης”…

[σελ.115] Οι αυτοκτονιες παιδιων στη Γερμανια στα τελη του 19ου αι. ηταν τριπλασιες εως πενταπλασιες απο των αλλων δυτικοευρωπαικων χωρων… Ξενοι που επισκευτηκαν τη χωρα στις αρχες του 20ου αιωνα σχολιαζουν ιδιαιτερα τον ξυλοδαρμο των παιδιων απο τη βρεφικη ηλικια, με κυριο δραστη τη μητερα. Ο Havernick αναφερει το 89% των γονεων να παραδεχεται την κακοποιηση, περισσοτεροι απο τους μισους με καλαμια, μαστιγια και ραβδια. Το μοττο των γερμανων γονεων επι αιωνες ηταν “το ξυλο ποτε δεν ειναι αρκετο για τα παιδια”. [Raffael Scheck]
Ο κινητικος περιορισμος του φασκιωματος των μωρων εξακολουθουσε στη νηπιακη ηλικια με διαφορες σαδιστικες επινοησεις, μεταλλικους κορσεδες και για τα δυο φυλα, σανιδες με λουρια, για να μη γινουν τα παιδια “τυρανοι”… Τα παιδια εξαναγκαζονταν να καθησουν πανω σε σομπες αν ηταν απειθαρχα, εξαναγκαζονταν να μεινουν γονατισμενα για πολλες ωρες, τρομοκρατουνταν απο ενηλικους που φορουσαν εφιαλτικες μασκες.
Ενας Γερμανος δασκαλος καυχωνταν οτι ειχε δωσει “912000 ραβδισμους, 124000 βουρδουλιες, 137000 χαστουκια”…
Κατα τον Scheck, ο απολυτος τρομος των δαιμονων της παιδικης ηλικιας καταδιωκε τα ατομα με τη μορφη εφιαλτων σε ολη τους τη ζωη…
Δεκαδες εκατομυρια δεν παραδοθηκαν στον ψυχαναγκασμο τους να επιβαλουν τα εφιαλτικα βασανιστηρια της παιδικης τους ηλικιας πανω σε αλλους, “απλως υπακουαν τον Χιτλερ”… “Μονο ενας ευρωπαιος ηθελε τον πολεμο, ο Adolf Hitler” [John Keegan]…
Ο Χιτλερ ηταν ο σαμανος της φυλης, αποστολη του ηταν ο εξορκισμος της βαθυτερης απελπισιας των Γερμανων μεσω αυτοκτονικων ανθρωποθυσιων. Οι Γερμανοι επελεξαν τον πολεμο ως μαζικη αυτοκτονικη τελετουργια για να απαλλαγουν απο τις βασανιστικες φωνες μεσα στο κεφαλι τους. [Ira Brenner, 2001]»

* * *

[σ.100]« Στους στρατιωτικους, ο σχιζοειδης εναλλακτικος εαυτος τους (“πολεμιστης”) εχει κοινη νευροβιολογικη βαση με την κατασταση των προψυχωσικων και αυτιστικων παιδιων. Εχουν κοινη αιτια την πρωιμη βλαβη της αμυγδαλης, του προμετωπιαιου φλοιου και της νησιδας.118 Τοσο οι αυτιστικοι οσο και οι στρατιωτικοι σε παραταξη εκδηλωνουν την απωλεια της αυτονομιας. Αυτο ειναι χαρακτηριστικο των αλλοκοτων στερεοτυπων που εχουν κοινα. Οι αυτιστικοι βαδιζουν με κορμο σε χαρακτηριστικη λορδωση, με ακαμπτα χερια και ποδια, οπως και οι στρατιωτες (το ονομαζουν παρελαση). Οι αυτιστικοι χτυπουν σπασμωδικα το κεφαλι τους οπως και οι στρατιωτικοι (στρατιωτικος χαιρετισμος).119 Οι αυτιστικοι αποφευγουν την οπτικη επαφη με τα ματια του αλλου οπως και οι στρατιωτες σε σταση προσοχης.120
Οι αυτιστικοι δεν μιλουν (στρατιωτικο σωμα σε παραταξη), προτιμουν μονοτονες επαναληψεις (ατελειωτη παρελαση) κλεινονται στο αυτιστικο τους οστρακο (στρατιωτικη θωρακιση) για ν’αποκρουσουν αναμενομενη επιθεση, ελκυονται απο κινουμενα μηχανικα μερη (οπλα, οχηματα).121
Βαδιζουν υπο τους ηχους τυμπανων, οπως το τυμπανο του σαμανου που προερχεται απο το Ουρανιο Δεντρο και προκαλει εκσταση. Φορουν στολες με εντυπωσιακα εξαρτηματα οπως ο σαμανος.122 […]

Οι αυτοκτονικοι πολεμοι ειναι ψυχικα “καθαρτηριοι” [απομονωνουν την βασανιστικη ενοχη και αυτοπεριφρονηση που εγκατεστησαν τα τραυματικα γεγονοτα της παιδικης ηλικιας. Εξορκιζουν τους εφιαλτικους “αλλους εαυτους” που στοιχειωνουν το ατομο.] Ο πολεμος “μας δινει αποφασιστικοτητα, σκοπο. Μας κανει ευγενεις, δινει νοημα, λογο για να ζουμε… μας δινει την αισθηση της εξυψωσης πανω απο την ασημαντοτητα…”117
“Ενω ευχαριστιομουν να σκοτωνω τους Βιετκογκ, ταυτοχρονα ηταν σαν να εβλεπα τον εαυτο μου σε ταινια. Ενα μερος μου παρακολουθουσε τρομοκρατημενο απο αποσταση το αλλο μερος μου να σκοτωνει, αλλα δεν μπορουσε να το εμποδισει.”114 Οι στρατιωτες στη μαχη συχνα στρεφονται στον σχιζοειδη εγκληματικο αλλο εαυτο τους, “οι μεταστροφες της προσωπικοτητας ειναι τοσο αστραπιαιες που απο το αιμοδιψες λιονταρι μεχρι το κουνελι μεσολαβουν ελαχιστα λεπτα.” 115 [Gywnne Dyer]»114 David Livingstone Smith, The Most Dangerous Animal, p. 159.115 Gywnne Dyer, War: The Lethal Custom, p. 27.117 Chris Hedges, War Is a Force That Gives Us Meaning, pp. 3, 7.118 Kevin Pephrey et al, “Neuroanatomical Subsrates of Social Cognition Dysfunction in Autism.” Mental Retardation and Developmental Disabilities Research Reviews 10(2005):259-271; David Dobbs, “A Revealing Reflection.” Scientific American Mind April/May 2006, p. 26. 119 Louis Cozolino, The Neuroscience of Human Relationships: Attachment and the Developing Social Brain. New York: W. W. Norton & Co., 2006, p. 213.120 Stephen Briggs, “Observing When Infants Are at Potential Risk.” In Susan Reid, Ed., Developments in Infant Observation: The Tavistock Model. London: Routledge, 1997, pp.213-216, 220.121 Frances Tustin, Autistic Barriers in Neurotic Patients. London: Karnac Books, 1986, p. 68.122 Mircea Eliade, Shamanism: Archaic Techniques of Ecstasy. Arkana: Penguin Books, 2064, p. 149.



[The Army's hidden child abuse epidemic - http://is.gd/ycXo3I   armytimes.com
Επιδημια εγκληματων κατα παιδιων σε οικογενειες στρατιωτικων των ΗΠΑ.Αυξηση 40% μεταξυ 2009 και 2012. 30000 παιδια κακοποιηθηκαν, 118 δολοφονηθηκαν.]
thepressproject.gr - http://is.gd/m5BUE6 ]



[σ.60]« Εχει τεκμηριωθει απο πολλες ερευνες οτι οι αυταρχικοι χαρακτηρες που τεινουν προς την πολεμικη παρακρουση ειναι ατομα με ακρως αυταρχικη, τραυματικη ανατροφη. Η αρχη εγινε με τις ερευνες για την Αυταρχικη Προσωπικοτητα του Theodore Adorno και αλλων, που καθορισε μια “κλιμακα φασισμου” για την εξεταση της συμπεριφορας ατομων με προδιαθεση για σχεσεις κυριαρχιας-υποταγης, που ταυτιζονται με “αυστηρες” ηγετικες μορφες και εκδηλωνουν διαχυτη εχθροτητα και καταστροφικοτητα εναντια σ’οποιον διαφωνει μαζι τους. [T. W. Adorno et al, The Authoritarian Personality] Καταδειχθηκε οτι αυτα τα στοιχεια του χαρακτηρα ειναι αποτελεσμα απελπισιας λογω απουσιας αγαπης απο μερους των γονεων, φοβου που μετατρεπεται σε μισος και κατευθυνεται προς την εξωτερικη ομαδα των Αλλων.

Ο γερουσιαστης John McCain εχει περιγραψει πως λιποθυμουσε κρατωντας την αναπνοη του ενω τον εδερναν οι γονεις του, και πως τον εριχναν μεσα σε μπανιερα με παγωμενο νερο για να τον συνεφερουν. “Αυτο συνεχιστηκε για ενα διαστημα, μεχρι που τελικα θεραπευτηκα.” Πιστευει οτι μεσω αυτου εγινε αντρας, και οι συγκεκριμενες εμπειριες ηταν πιθανως το μοντελο που αναβιωσε πολεμωντας στο Βιετναμ και βασανιζομενος ως αιχμαλωτος…»

* * *

[σ.118] «Σημερα, τα δυο τριτα των βρεττανων γονεων εξακολουθουν να χτυπουν τα μωρα, και οι περισσοτεροι χαστουκιζουν τα τετραχρονα αρκετες φορες την εβδομαδα. Η ρουτινα της σεξουαλικης και σωματικης κακοποιησης στα βρεττανικα σχολεια του 20ου αιωνα εχει τεκμηριωθει επαρκως. Οι ερευνες των Wyatt και Russell στις ΗΠΑ, βρηκαν 30% των αντρων και 45% των γυναικων να εχουν αναμνησεις σοβαρης σεξουαλικης κακοποιησης απο την παιδικη τους ηλικια. Νεοτερες ερευνες αναφερουν αντιστοιχα 27 και 59% των φοιτητων να εχουν βιαστει…

Βρεττανοι γιατροι ερωτωμενοι δηλωναν οτι πιστευαν οτι ηταν “πιθανως λιγοτερο απο 1%” το ποσοστο των βιασμενων παιδιων. Ερευνες ομως εδειξαν οτι τα δυο τριτα των κοριτσιων και το ενα τριτο των αγοριων ειχαν κακοποιηθει σεξουαλικα. [Brian Corby, 2000] [Ακομα, ο ακρωτηριασμοςτων γεννητικων οργανων των κοριτσιων που εξακολουθει σε πολλες περιοχες για αιωνες, γινεται ψυχαναγκασμος αγριοτητας σε βαρος γενεων παιδιων. (Patricia Raya, 2010)]

Η ερευνα της Jeanette Good [1999] για το θρησκευτικο βιωμα, εδειξε οτι η πίστη ειναι αμεσως αναλογη με το βαθμο σωματικης κακοποιησης, εξευτελισμου και υποβεβλημενης ενοχής που εχει δεχτει ο πιστος ως παιδι απο τους κηδεμονες του.

Συμφωνα με τον James Gilligan [1996], ψυχιατρο καταδίκων επι δεκαετιες, οι φυλακές ειναι γεματες απο ατομα που οι γονεις τους τα ξυλοκοπουσαν, τα εκαιγαν, τα επνιγαν, τα μαχαιρωναν, τα αφηναν νηστικα, τα γκρεμιζαν απο παραθυρα, τα βασανιζαν με καθε τροπο, τα βιαζαν και τα εκπορνευαν… Ο πολυς κοσμος νομιζει οτι οι ενοπλοι ληστες εγκληματουν για λεφτα. Οταν ομως μιλησεις με κατ’επαναληψη δραστες τετοιων εγκληματων, σου λενε “ποτέ κανεις δεν μου εχει δειξει το σεβασμο που μου δειχνουν οταν τους σημαδευω με οπλο”…

* * *

Νευροψυχιατροι εχουν εξετασει κακοποιημενα και παραμελημενα παιδια με τομογραφο, και εχουν επισημανει εγκεφαλικες βλαβες που συνδεονται με βιαιη συμπεριφορα. Ο Bruce Perry εχει δημοσιευσει πολλες μελετες που διαπιστωνουν ανωμαλιες στην αναπτυξη του εγκεφαλου, μικροτερο μεγεθος, περιορισμενη δραστηριοτητα σε καποιες περιοχες, βλαβες στον ιπποκαμπο και υπερδιεγερση της αμυγδαλης που προκαλει “ηλεκτρικες καταιγιδες”, παρομοιες με συγκεκριμενο τυπο επιληψιας με κρισεις παραισθησεων και εκρηξεις μανιας…»

«... η διάσχιση συμβαίνει ακουσίως και, δυστυχώς, για τους ανθρώπους που έχουν εκτεθεί σε σοβαρή, παρατεταμένη κακοποίηση στην παιδική ηλικία γίνεται σταθερή και αυτόματη και μπορεί να περιλαμβάνει ‘μια αίσθηση απόσπασης από τον εαυτό μας ή από το σώμα μας, συναισθήματα του εξωπραγματικού, μούδιασμα των συναισθημάτων, όξυνση των αισθήσεων μας, αλλαγές στην αντίληψη του περιβάλλοντος, επιβράδυνση του χρόνου, επιτάχυνση των σκέψεων μας, αυτόματες ή ρομποτικές κινήσεις, αναβίωση των θαμμένων αναμνήσεων σαν να τις ξαναζούμε’ (Steinberg και Schnall , 2001). Μάλιστα ο Bessel van der Kolk εντοπίζει τέσσερις τύπους διάσχισης, εκ των οποίων όλοι περιλαμβάνουν κάποιο βαθμό συναισθηματικού μουδιάσματος ή πνευματικής αποστασιοποίησης από το τραυματικό γεγονός, συμπεριλαμβανομένης μιας μερικής ή ολικής αμνησίας (cited in Matsakis, 1996). Συνοπτικά, η διάσχιση μπορεί να περιλαμβάνει την αποσύνδεση των συναισθημάτων και των αισθήσεων μας, που μας στερεί την ικανότητα να αντιδράσουμε ή μπορεί οι άλλοι να μας φαίνονται εξωπραγματικοί. Μπορεί επίσης να αισθανόμαστε σαν αντικείμενα, να μην αισθανόμαστε τον πόνο, να αισθανόμαστε σαν να επιπλέουμε ή σαν να είμαστε αποσπασμένοι από τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα, και μπορεί να έχουμε ολική ή μερική αμνησία. Τέλος, στην διάσχιση τέταρτου τύπου, η μνήμη είναι κατακερματισμένη και οι μνήμες των διαφόρων μερών της κακοποίησης αποθηκεύονται σε διαφορετικές πτυχές εντός του ατόμου...
Η Bratton (1998) γράφει ότι "το τραύμα παγώνει στο αρχικό στάδιο του σοκ – χωρίς να ολοκληρωθεί, χωρίς να μειωθεί, χωρίς να ενσωματωθεί. Μπορεί να δεσπόζει στο συνειδητό τοπίο ή μπορεί να το θυμόμαστε αμυδρά, αλλά εξακολουθεί να κυριαρχεί στη συμπεριφορά, στα συναισθήματα και στη σκέψη του θύματος. Επηρεάζει τις σχέσεις, τις επιλογές και τις πεποιθήσεις του".http://is.gd/lz6PGW

* * *

«Οι ιστορικοι των οικογενειακων σχεσεων καταγραφουν τα καθημερινα βασανιστηρια, αλλα αποφαινονται, οπως ο Colin Heywood στο βιβλιο του A History of Childhood: “οι πρακτικες που σημερα θα θεωρουνταν κακοποιηση, οπως η τακτικη μαστιγωση, εφαρμοζονταν απο αγαπη.” Αλλοι ιστορικοι απλως αρνουνται οτι η πληθωρα στοιχειων που βρισκουν ειναι αντιπροσωπευτικα.
Ο Alan Valentine, αφου εξετασε επιστολες πατερων προς γιους μιας περιοδου 600 χρονων, χωρις να βρει ουτε μια περιπτωση συναισθηματικης επαφης ή τρυφεροτητας, συμπεραινει: “Αναμφιβολα ενας μεγαλος αριθμος πατερων εγραψαν στο γιο τους επιστολες συγκινητικης πατρικης αγαπης. Δεν μπορεσαμε ομως να τις βρουμε, οι καλυτεροι γονεις δεν αφηνουν δυστυχως στοιχεια…”

Ο ιστορικος που αναζητα την πραγματικοτητα των κοινωνικων σχεσεων του παρελθοντος αμυνεται με ιδιαιτερη ενταση εναντια στα γεγονοτα που ανακαλυπτει. Οταν ανακαλυπτει ευρεια βρεφοκτονια, το θεωρει “αξιοθαυμαστο και ανθρωπιστικο”(9) Οταν περιγραφει μητερες που ταχτικα χτυπουσαν μωρα στην κουνια με βεργες, σχολιαζει “η τιμωρια ειχε κινητρο την αγαπη”(10) Οταν ανακαλυπτει μητερες που βυθιζαν τα παιδια τους σε παγωμενο νερο καθε πρωι για να “σκληραγωγηθουν” κι αυτα πεθαιναν, θεωρει οτι “δεν ηταν σκοπιμος σαδισμος” απλως “ειχαν διαβασει Rousseau και Locke”.(11)
Ο κοινωνικος ιστορικος βλεπει μονο καλοπιστια τις πραξεις του παρελθοντος. Οταν ο Laslett ανακαλυπτει το φαινομενο γονεις να στελνουν τα παιδια τους να δουλεψουν ως υπηρετες σε αλλα σπιτια και ταυτοχρονα να παιρνουν ως υπηρετες ξενα παιδια, σχολιαζει οτι κινητρο τους ηταν η καλωσυνη, “δεν ηθελαν να εξαναγκασουν τα παιδια τους να τους υπηρετουν”(12) Ο William Sloan, γραφοντας οτι ηταν πολυ διαδεδομενη η σκληρη μαστιγωση των παιδιων στο σπιτι και στο σχολειο, τοσο τον 17ο αιωνα οσο και αργοτερα, σχολιαζει “μερικες φορες τα παιδια χρειαζονται μαστιγωμα”(13)
Οταν Philippe Aries ανακαλυπτει διαδεδομενη σεξουαλικη ταπεινωση των παιδιων και παρεδεχεται το φανερο παιχνιδι γονεων και αλλων ενηλικων με τα αποκρυφα των παιδιων, σχολιαζει “ηταν ενα παραδοσιακο αστειο και δεν πρεπει να υπερβαλλουμε για τη σημασια του”.(14)
Πληθωρα στοιχειων συγκαλυπτονται, διαστρεβλωνονται, υποτιμωνται ή παραβλεπονται…» [9. Charles Seitman, Women in Antiquity (London, 1956), p.72. || 10. Daniel R. Miller and Guy E. Swanson, The Changing American 

Parent: A Study in the Detroit Area (Ncw York, 1958), p.10. || 11. Bayne-

Powell, English Child, p.6. || 12. Laslett, World, p. 12; E. S. Morgan agrees that Puritan parents sent their children away at a young age only because they were “afraid of spoiling them by too great affection,” Puritan Family, p.77 || 13. William Sloane, Children Books in England and America in the Seven-teenth Century (New York, 1955), p. 19. || 14. Aries, Centuries of Childhood, p. 103. || 16. Alan Valentine, ed., Fathers to Sons: Advice Without Consent (Norman, Oklahoma, 1963), p. xxx.]

[ Seymour Byman, Ph.D. Winona State University - http://is.gd/Td8FY3
«...Η ιστορια της παιδικης ηλικιας και οι συνεπειες της ειναι υποθεση πολυ προσωπικη και απειλητικη, τοσο για τους αναγνωστες οσο και για τον ιδιο τον ερευνητη-συγγραφεα, που επιβαρυνεται ψυχικα απο τα ευρηματα του. Η ερευνα της ιστοριας της παιδικης ηλικιας ειναι σαν την ψυχαναλυση. Καταστασεις σκληρες και οδυνηρες ερχονται συχνα στην επιφανεια... Αν ομως το ιστορικο παρελθον ειναι οπως η προσωπικη προϊστορια, γεματο σκληροτητα και οδυνη; Ισως να μην υπηρξαν ποτέ ευτυχισμενες εποχες...
Οι ιστορικοι εχουν οπως ο μεσος ανθρωπος την αναγκη για ενα κατανοητο σχημα του παρελθοντος, με σαφη διακριση των "ηρωων"απο τους "εγκληματιες". Θα προκαλεσει τη δημοσια οργη ο ψυχοϊστορικος που θα αποκαλυψει σε καποιες καταστασεις τα διαβολικα κινητρα των "ηρωων"της κοινωνιας, και τα αγγελικα κινητρα των "εγκληματιων".
Σε μια διαλεξη μου, οταν αναφερθηκα στην ψυχοπαθολογια των χριστιανων μαρτυρων, ενας διακεκριμενος ιστορικος εξανεστη δημοσια φωναζοντας "καθηγητα Byman, δεν υπαρχει λοιπον τιποτα ιερο; Δεν υπαρχουν ηρωες;"Μπορουσα μονο να απαντησω "Οχι".

Για να ερευνησουμε επαρκως το παρελθον πρεπει να κατανοησουμε τη ρηση του Freud "το παιδι ειναι πατερας του ανθρωπου". Πρεπει να κατανοησουμε οτι ο ψυχοϊστορικος θα δεχεται επικριτικες επιθεσεις πολυ σκληροτερες απο εκεινες που δεχονται οι αλλοι ιστορικοι... Οι επικριτες υποφερουν ψυχικα λογω των ευρηματων μας. Πρεπει να επιμενουμε, να μην παραβλεπουμε κανενα στοιχειο που αφορα την παιδικη ηλικια. Αλλιως, η ερευνα μας θα ειναι τοσο παιδαριωδης οσο και η παραδοσιακη ιστορικη ερευνα...»

Alice Miller: «Ειναι σημαντικο να γραφεις για τις προσωπικες σου τραυματικες εμπειριες. Δινεις ετσι στους αλλους κινητρο να σκεφτουν και να συνειδητοποιησουν τί τους συνεβη στο δικο τους παρελθον. Οι πρωτοι που θα δωσουν προσοχη θα ειναι οι ανθρωποι με λιγοτερο τραυματικη παιδικη ηλικια, επειδη εχουν λιγοτερα να αρνηθουν...» - is.gd/c7VsuQ ]

* * *

«…Αν εξαλειφθει η βια κατα των παιδιων, θα εξαλειφθει και η θρησκευτικη και η πολιτικη βια. Ειμαι βεβαιος οτι θα εξαλειφθουν και η θρησκεια και η πολιτικη οπως την ξερουμε.[…]
Στη θρησκεια και στην πολιτικη, οι ανθρωποι καταφευγουν σε εξιδανικευμενες αυθεντιες για να αποφυγουν να αναλαβουν την ευθυνη του εαυτου τους. Αυτη την ευθυνη, την εξατομικευση, την εχουν συνδεσει στενα με οδυνηρα βιωματα εγκαταλειψης απο βαναυσους γονεις κατα την πρωτη τους αποπειρα εξατομικευσης ως παιδια. […]
Οι θεοι ειναι συνηθως οι δραστες της επανασκηνοθετημενης παιδικης κακοποιησης· αυτη ειναι η απαντηση στη ερωτηση του Φροϋντ “Γιατι η θρησκεια χρειαζεται παντα τη βια;” […]
Οι θρησκειες λειτουργουν κατασκευαζοντας ιερες διοδους εκστασης, ωστε να αποκτησει ο πιστος προσβαση στον σχιζοειδη αλλο εαυτο του και να ανακουφισει την απελπισια του. […] Οι θρησκειες επανασκηνοθετουν τραυματικα γεγονοτα που ειναι ενσωματωμενα σε σχιζοειδη θραυσματα του εαυτου… Μεσω των θρησκευτικων ερωτηματων που αφορουσαν το Θεο, οι ανθρωποι του παρελθοντος εθεταν καλυμμενα τα ζωτικης σημασιας ερωτηματα που αφορουσαν τη Μαμα: γιατι με μισει, γιατι με εγκαταλειπει φασκιωμενο, νηστικο, γιατι με χτυπα, γιατι στραγγαλισε τη μικρη μου αδερφη, τι θελει απο μενα, τι εκανα για ν’αξιζω τετοια βασανιστηρια; »

πηγή:

https://isotis.wordpress.com/j49/

Ο Προυστ, ο Ουάιλντ και η vita contemplativa

July 11, 2018, 11:55 pm

≫ Next: Μια Ματιά στο Ελεύθερο Λογισμικό…

≪ Previous: ΨΥΧΟΪΣΤΟΡΙΑ. ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ | LLOYD DEMAUSE

$

0

0

Ο Προυστ, ο Ουάιλντ και η vita contemplativa

«Tόσες φορές στη ζωή μου, η πραγματικότητα με είχε απογοητεύσει, γιατί τη στιγμή που την συνελάμβανα, η φαντασία μου, που ήταν το μόνο όργανό μου για να χαρώ την ομορφιά, δεν μπορούσε να επικοινωνήσει μαζί της, σύμφωνα με τον αδήριτο νόμο που λέει πως δεν μπορεί κανείς να φαντάζεται παρά μόνον αυτό που είναι απόν. Και να που ξαφνικά το αποτέλεσμα αυτού τού σκληρού νόμου βρέθηκε εξουδετερωμένο, από ένα υπέροχο τέχνασμα τής φύσης, που έκανε να φαντάζει μια αίσθηση - ο θόρυβος τού πηρουνιού και τού σφυριού, ο ίδιος τίτλος βιβλίου κ.λ.π. -ταυτοχρόνως στο παρελθόν, πράγμα που επέτρεπε στη φαντασία μου να το γευτεί, και στο παρόν, όπου η πραγματική ενεργοποίηση των αισθήσεών μου από τον θόρυβο, την επαφή με το ύφασμα κ.λ.π. είχε προσθέσει στα όνειρα τής φαντασίας αυτό που συνήθως τούς λείπει, την ιδέα τής ύπαρξης, και χάρη σ’ αυτήν την υπεκφυγή είχε επιτρέψει στον εαυτό μου να αποκτήσει, να απομονώσει, να ακινητοποιήσει - για το διάστημα μιας αστραπής - αυτό που δεν συλλαμβάνει ποτέ: ένα κομμάτι καθαρού χρόνου…», λόγια του Μαρσέλ Προυστ που γεννήθηκε σαν σήμερα, τη χρονιά που συντάραξε το Παρίσι, τους μήνες της μεγαλειώδους παρισινής κομμούνας. Έκτοτε όλα άλλαξαν. Το Παρίσι γκρεμίστηκε και έγιναν τα τεράστια μπουλβάρ, γιατί οι στενοί δρόμοι διευκόλυναν τους επαναστάτες να σηκώνουν οδοφράγματα και οι σφαίρες δεν ήξεραν «να στρίβουν δεξιά», όπως έλεγε ένας συντηρητικός βουλευτής.   

Ο Μαρσέλ Προυστ (Marcel Proust, Παρίσι, 10 Ιουλίου 1871 - 18 Νοεμβρίου 1922) δεν είχε σχέση με τους ξεσηκωμένους του Παρισιού, δεν είχε σχέση με το δρόμο και τη vita active, καθώς ανήκε στους επάνω, καταγόμενος από εύπορη οικογένεια. Έτσι κατέφυγε στην vita contemplativa. Σε ηλικία 9 χρόνων αρρώστησε από άσθμα, πράγμα που σημάδεψε όλη του τη ζωή. Τα έργα του διακατέχονται από την αγάπη του για την εβραϊκής καταγωγής μητέρα του, που τον επηρέασε σημαντικά στη συγγραφή του, αλλά και από την ομοφυλόφιλη σεξουαλική του ταυτότητα. Σπούδασε στο λύκειο Κοντορσέ και στη σχολή Πολιτικών Επιστημών. Όσο χρόνο φοιτούσε δημοσίευε χρονογραφήματα σε περιοδικά. Το πρώτο επίσημο έργο του εκδόθηκε το 1896 με πρόλογο του Ανατόλ Φρανς και με τον τίτλο «Οι ηδονές και οι ημέρες».

Μετά το θάνατο της μητέρα του ο Προυστ αναζήτησε περισσότερο τη μοναξιά και απομονωμένος από γνωστούς και φίλους άρχισε τη συγγραφή του κορυφαίου έργου με τον τίτλο «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο», που αποτελεί ένα από τα καλύτερα λογοτεχνικά έργα του 20ού αιώνα. Αποτελεί ένα είδος αυτοβιογραφίας και περιλαμβάνει επτά τμήματα με τους τίτλους: 1) Από τη μεριά του Σουάν, 2) Στη σκιά των κοριτσιών με τα λουλούδια, 3) Από τη μεριά των Γκερμάν, 4) Σόδομα και Γόμορα, 5) Η αιχμάλωτη, 6) Η χαμένη Αλμπερτίν, 7) Ο χρόνος που ξαναβρέθηκε. Στο έργο του αυτό εμφανίζονται θέματα της θλιμμένης νοσταλγίας του για την παιδική ηλικία, του έρωτα, της ζήλιας και του υπαινικτικού χαρακτήρα μερικών «στιγμών» που φαίνονται να ανοίγουν μία μυστηριώδη προοπτική προς μία απόλυτη πραγματικότητα». 

«…Αλλά αρκεί ένας θόρυβος, μια μυρουδιά, που ακούστηκε ή μυρίστηκε κάποτε, να παρουσιαστούν ξανά, ταυτοχρόνως μέσα στο παρόν και μέσα στο παρελθόν, πραγματικοί χωρίς να είναι επίκαιροι, ιδανικοί χωρίς να είναι αφηρημένοι, ώστε αμέσως η διαρκής και συνήθως κρυμμένη ουσία των πραγμάτων να βρεθεί ελεύθερη και ο πραγματικός εαυτός μας, που ενίοτε για καιρό έμοιαζε νεκρός, αλλά δεν ήταν τελείως, να ξυπνήσει, να ζωντανέψει δεχόμενος την θεία τροφή που τού προσφέρεται. Ένα λεπτό απελευθερωμένο από την τάξη τού χρόνου επαναδημιούργησε μέσα μας, για να μπορέσει αυτός να το νοιώσει, τον άνθρωπο απελευθερωμένο από την τάξη τού χρόνου...».(arti)  

Για την vita contemplativa, τη «φανταστική ζωή» μίλησε και ο Όσκαρ Ουάιλντ, υπερθεματίζοντας. Αντίθετα η «ζωή της δράσης» (Vita activa) ήταν κάτι υποδεέστερο. Ο θεωρητικός βίος είναι το αληθινό ιδανικό, γιατί είναι πιο δύσκολο να μιλάς για κάτι από το να το κάνεις: «η στοχαστική ζωή, η ζωή που έχει σκοπό της όχι το πράττειν αλλά το είναι, και όχι απλώς το είναι, αλλά το γίγνεσθαι, αυτό είναι που το κριτικό πνεύμα μπορεί να μας προσφέρει». Όταν ο άνθρωπος δρα είναι ένα ανδρείκελο, γράφει ο Ουάιλντ στο ίδιο μήκος κύματος με τον Προυστ, ενώ όταν περιγράφει είναι ένας ποιητής. Καταφερόμενος εναντίον των «φανατικών της ειλικρίνειας» και εισάγοντας τη σχετικότητα της αλήθειας ο Ουάιλντ (πρόδρομος της κοινωνικής απροσδιοριστίας) θα πει πως «Ο άνθρωπος είναι ελάχιστα ο εαυτός του, όταν μιλάει ως ο εαυτός του. Βάλε του μια μάσκα και θα σου πει την αλήθεια»! «Ο καθένας μπορεί να κάνει ιστορία. Μονάχα ένας σπουδαίος όμως μπορεί να τη γράψει (...) Η πράξη... της συστηματικής εργασίας, γίνεται απλώς καταφύγιο των ανθρώπων που δεν έχουν να κάνουν τίποτα απολύτως... και κινείται από μια παρόρμηση για τη φύση τής οποίας δεν έχει συνείδηση (...) Ο μόνος άνθρωπος που έχει περισσότερες αυταπάτες και από έναν ονειροπόλο είναι ο άνθρωπος της δράσης». Οι μεγάλες και ηρωικές πράξεις του Αχιλλέα, του Έκτορα, του Οδυσσέα δεν είναι παρά «σκιές» στο τραγούδι του Ομήρου. «Η δράση πεθαίνει τη στιγμή που συντελείται. Είναι μια τιποτένια συγκατάβαση στο γεγονός. Ο κόσμος πλάστηκε απ’ τον τραγουδιστή για τον ονειροπόλο»! Η vita contemplativa, η ζωή των «πάνω» είναι η ζωή που αξίζει, ενώ η «ζωή της δράσης», της εργασίας είναι «σκιά» μπροστά στο «όνειρο» των δημιουργών.

Κι όμως υπάρχει και η μέση οδός όπως η δράση με όνειρο ή το όνειρο με δράση. Απλώς η διχοστασία της πνευματικότητας και της δράσης συνέβη όταν ο άνθρωπος αποστασιοποιήθηκε από τη Φύση για να την ελέγξει. Έτσι όμως αποστασιοποιήθηκε και από τη φύση του, καθιστάμενος ένας μικρόθεος που τρελαίνεται μπροστά στην έσχατη ματαίωση…

Γιώργος Χ. Π.

http://artinews.gr/%CE%BF-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%85%CF%83%CF%84-%CE%BF-%CE%BF%CF%85%CE%AC%CE%B9%CE%BB%CE%BD%CF%84-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-vita-contemplativa2.html

Μια Ματιά στο Ελεύθερο Λογισμικό…

July 12, 2018, 12:08 am

≫ Next: Ένας θάνατος «δώρο» για τα γενέθλια του Χορστ Ζεεχόφερ

≪ Previous: Ο Προυστ, ο Ουάιλντ και η vita contemplativa

$

0

0

Μια Ματιά στο Ελεύθερο Λογισμικό…

Η έννοια του ελεύθερου λογισμικού προκαλεί κάποιες συγχύσεις στους περισσότερους από εμάς. Το Ελεύθερο Λογισμικό (Free Software) είναι ζήτημα ελευθερίας και όχι τιμής. Για να γίνει πιο αντιληπτό ας σκεφτούμε το «ελεύθερο» όπως στην «ελευθερία του λόγου» και όχι σαν δωρεάν όπως «δωρεάν» μπύρα. Στην αγγλική γλώσσα, που οι λέξεις ελεύθερος και δωρεάν είναι ίδιες (free), η φράση «free speech not free beer» ξεκαθαρίζει αυτή τη σύγχυση, αλλά δηλώνει και την ουσία της έννοιας του ελεύθερου λογισμικού.

Ειδικά το ελεύθερο λογισμικό δίνει στους χρήστες τέσσερις (4) ουσιώδεις ελευθερίες:

• την ελευθερία να εκτελείς («τρέχεις») ένα πρόγραμμα για οποιοδήποτε σκοπό (ελευθερία 0).
• την ελευθερία να μελετάς πως δουλεύει ένα πρόγραμμα και να το τροποποιείς έτσι ώστε να το προσαρμόζεις στις ανάγκες σου (ελευθερία 1). Η πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα είναι απαραίτητη.
• την ελευθερία να διαμοιράζεις αντίγραφα του βοηθώντας έτσι το διπλανό σου (ελευθερία 2).
• την ελευθερία να διαμοιράζεις τις τροποποιημένες εκδόσεις του σε άλλους (ελευθερία 3). Κάνοντας αυτό δίνεις την δυνατότητα στην κοινότητα να ωφεληθεί από τις τροποποιήσεις σου. Η πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα είναι –και πάλι– απαραίτητη.

Ο φορέας που ξεκίνησε την έννοια του ελεύθερου λογισμικού είναι το Free Software Foundation (FSF) (Ίδρυμα Ελεύθερου Λογισμικού) και ιδρύθηκε από τον Richard Stallman. Ο Stallman τη δεκαετία του ’70 εργαζόταν στο εργαστήριο τεχνητής νοημοσύνης (Artificial Intelligence) του πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης (MIT) όντας μέλος μιας κοινότητας που διαμοιραζόταν το λογισμικό ελεύθερα χωρίς περιορισμούς. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80, που υπήρξε εξέλιξη στις δυνατότητες των υπολογιστικών συστημάτων, πολλές εταιρίες στην Αμερική στην ουσία διεμβόλισαν αυτή την κοινότητα αφού προσέλαβαν τους περισσότερους από αυτούς και στη συνέχεια ενσωμάτωσαν το λειτουργικό σύστημα (είναι το λογισμικό του ηλεκτρονικού υπολογιστή που είναι υπεύθυνο για τη διαχείριση και τον συντονισμό των εργασιών, καθώς και την κατανομή των διαθέσιμων πόρων του) τους αλλά και τις εφαρμογές λογισμικού (applications) στα υπολογιστικά τους συστήματα.

Αποτέλεσμα ήταν το λογισμικό να περάσει πλέον σε μια ιδιόκτητη κατάσταση εμποδίζοντας έτσι τις τροποποιήσεις, αλλά και την ανάπτυξη νέων (για την εποχή) τεχνολογιών. Οι εταιρίες, πλέον, είχαν πλήρη δικαιώματα πάνω στο λογισμικό τους και επομένως και πάνω στους χρήστες. Την εποχή εκείνη οι υπολογιστές δεν ήταν διαδεδομένοι στο βαθμό που είναι σήμερα και κάτι τέτοιο ήταν σημαντικό, αφού επιβλήθηκαν πάνω σε μια πολύ περιορισμένη κοινότητα που ως επί το πλείστον παρήγαγε λογισμικό.

Η ιδέα του ιδιόκτητου λογισμικού (proprietary software) είναι αντικοινωνική, ανήθικη και πολύ απλά λάθος. Σε όσους αυτό φαίνεται περίεργο μπορούν να έχουν στο νου τους ότι η χρήση των υπολογιστών τους (και σήμερα όχι μόνο τότε) θα γίνεται πάντα με τους κανόνες που οι εταιρείες λογισμικού τους επιβάλουν. Ακόμα χειρότερη είναι και η προσπάθεια των εταιρειών λογισμικού να πείσουν τους χρήστες, την κοινωνία γενικά, ότι αυτός είναι και ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίζουν το λογισμικό (δηλαδή με περιορισμούς βάσει πατεντών, ανικανότητα τροποποιήσεων και φυσικά καταβολής αντιτίμου).

Οι εταιρίες λογισμικού άρχισαν να μιλούν για «επιβολή των δικαιωμάτων τους» πάνω στο λογισμικό και για πάταξη της «πειρατείας» προσπαθώντας έτσι να αποπροσανατολίσουν αφού στην ουσία πίσω από αυτές τις φράσεις κρύβονται πολλά που δε λέγονται.

Το «φυσικό δικαίωμα» (natural right) πάνω στο λογισμικό που ευαγγελίζονται, είναι τελείως διαφορετικό από τα πνευματικά δικαιώματα (copyright). Η έννοια αλλά και η ουσία των φυσικών δικαιωμάτων είναι τελείως αντίθετη, με τα νομικά δικαιώματα που στηρίζονται πάνω σε εφαρμοσμένους από τις κυβερνήσεις νόμους που εμποδίζουν τους χρήστες να μοιράζονται και να αντιγράφουν το λογισμικό, δημιουργώντας έτσι μονοπωλιακές καταστάσεις στη χρήση του.

Επίσης, ο έλεγχος του τί μπορεί να κάνει ένα πρόγραμμα, βρίσκεται καθαρά στο τί επιλέγει μια εταιρεία να προσφέρει. Είναι σαν να λέμε ότι αγοράζουμε ένα αυτοκίνητο, αλλά η αυτοκινητοβιομηχανία που το παρήγαγε δε βάζει φώτα, έτσι ώστε να υποχρεώνει τους οδηγούς να οδηγούν μόνο την ημέρα… Από την άλλη, οι εταιρείες ισχυρίστηκαν ότι δεν θα μπορούσε να παραχθεί χρήσιμο λογισμικό χωρίς αυτές. Αυτός είναι ένας μύθος που βέβαια καταρρίφθηκε από την παραγωγή ελεύθερου λογισμικού σε όλους τους τομείς χρησιμότητας (κειμενογράφοι, φυλλομετρητές, εφαρμογές επεξεργασίας εικόνας/ήχου, βάσεις δεδομένων, εξυπηρετητές ιστού (web servers) κ.ά.) με μεγάλη επιτυχία αλλά το κυριότερο στο λογισμικό, αξιοπιστία.

Οι χρήστες ηλεκτρονικών υπολογιστών πρέπει να είναι ελεύθεροι να τροποποιούν το λογισμικό έτσι ώστε να καλύπτουν της ανάγκες τους και ελεύθεροι να το διαμοιράζουν, επειδή το να βοηθάμε τους συνανθρώπους μας είναι μία από τις βάσεις της ανθρώπινης συναναστροφής και συνύπαρξης.

Με λίγη από την διορατικότητα που αναφέρεται παραπάνω, για το πού και πώς θέλουν οι μεγάλες εταιρείες λογισμικού να μας «πάνε», αλλά και να μας κάνουν να σκεφτόμαστε, ανακοινώθηκε το 1983 το έργο (project) GNU, ένα πλήρες ελεύθερο λειτουργικό σύστημα, ακρωνύμιο για το «Gnu’s Not Unix», ελεύθερο εναλλακτικό του λειτουργικού συστήματος Unix που ήδη είχε περάσει στη φάση του μη ελεύθερου λογισμικού. Για να διασφαλιστούν οι τέσσερις παραπάνω αναφερθείσες ελευθερίες στο λογισμικό, συντάχθηκε η άδεια χρήσης GNU General Public Licence (GPL). H άδεια GPL εισήγαγε ένα νέο τύπο αδειών χρήσης, τις copyleft, σε αντιδιαστολή με την εμπορική copyright, που επιτρέπει την χρήση, τροποποίηση και διανομή ενός πνευματικού έργου, με τον περιορισμό ότι κάθε αντίγραφο ή παράγωγο έργο θα διανέμεται με την ίδια άδεια χρήσης, παραχωρώντας τις ίδιες ελευθερίες.

Αναφέρθηκε παραπάνω σαν συστατικό των ελευθεριών του ελεύθερου λογισμικού η αναγκαιότητα ύπαρξης του πηγαίου κώδικα. Ο πηγαίος κώδικας (source code) είναι εντολές ή δηλώσεις σε κάποια, ευανάγνωστη από τον άνθρωπο, γλώσσα προγραμματισμού και χρειάζονται για να μετατραπεί το πρόγραμμα από αναγνώσιμη μορφή σε μια ή περισσότερες γλώσσες προγραμματισμού σε εκτελέσιμη μορφή, τη μορφή δηλαδή που κάνει τον υπολογιστή να εκτελεί το πρόγραμμα. Ο ανοιχτός κώδικας (open source) είναι απαραίτητος για την μελέτη και τροποποίηση του προγράμματος έτσι ώστε να προσαρμοστεί στις ανάγκες του χρήστη.

Ο ανοικτός κώδικας στο λογισμικό δεν σημαίνει ότι απαραίτητα το λογισμικό είναι και ελεύθερο. Το λογισμικό ανοικτού κώδικα σε περίπτωση που δεν έχει άδεια χρήσης GPL, να είναι δηλαδή ελεύθερο λογισμικό, συνοδεύεται από άλλη άδεια χρήσης που ενδεχομένως να μην προάγει τις τέσσερις ελευθερίες του ελεύθερου λογισμικού. Έτσι κι αλλιώς η έννοια «ανοικτός» δεν είναι ταυτόσημη του «ελεύθερος».

Το ελεύθερο λογισμικό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και μη-εμπορικό. Μπορεί να είναι διαθέσιμο για εμπορική χρήση, εμπορική ανάπτυξη και εμπορική διανομή. Η εμπορική ανάπτυξη του ελεύθερου λογισμικού δεν είναι πια κάτι ασυνήθιστο, και το εμπορικό ελεύθερο λογισμικό είναι σημαντικό, γιατί δίνεται η δυνατότητα περισσότεροι να χρησιμοποιούν τη GPL ή μια copyleft άδεια, πόσο μάλλον εταιρείες που μεταβάλλουν την πολιτική τους πάνω στην παραγωγή και την ανάπτυξη του λογισμικού. Μπορεί κάποιος να έχει πληρώσει για να προμηθευτεί αντίγραφο ελεύθερου λογισμικού ή να το προμηθευτεί χωρίς χρέωση, αλλά άσχετα με τον τρόπο που το έχει αποκτήσει μπορεί πάντα ελεύθερα να το τροποποιήσει ή να το αντιγράψει, ακόμα και να διαθέσει αντίγραφα έναντι αντιτίμου. Το αντίτιμο σε αυτή την περίπτωση μπορεί είναι μια καλή ευκαιρία για τη συλλογή χρημάτων που ενδεχομένως μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη νέου ελεύθερου λογισμικού.

Στον κόσμο που ζούμε η έννοια του ελεύθερου λογισμικού φαντάζει σε κάποιους αφέλεια και σε κάποιους προκαλεί καχυποψία. Έχοντας καταληφθεί κάποιοι από την επιθυμία –και ίσως από την αγωνία– για μια ελεύθερη κοινοτική ζωή, –όπου οι ανθρώπινες σχέσεις δεν θα είναι δούναι και λαβείν, αλλά θα γίνουν εφαλτήριο για την επιστροφή στη συνεργασία–, δεν διακρίνουν πάντα τις λεπτομέρειες και τις απαιτήσεις, που μπορούν να αλλάξουν τον τρόπο αντίληψης του περιβάλλοντος μας.

Το ελεύθερο λογισμικό δεν ήρθε για να έχουμε «τσάμπα» εφαρμογές, αλλά για να επανεκτιμήσουμε κάποιες αξίες. Το λογισμικό είναι προσωπική εργασία και το ελεύθερο λογισμικό μια συνεργασία. Υπάρχουν πολλοί που διακρίνονται από απληστία και θέλουν ο,τιδήποτε ζωντανό και δυναμικό να το εκμεταλλευτούν προς ίδιον όφελος, αυτό όμως δε σημαίνει ότι το όλο εγχείρημα δεν έχει χαρακτηριστικά ανθρώπινης συνεργασίας και ανιδιοτελούς προσφοράς.

Εννοείται, ότι το γεγονός πως οι πολυεθνικές αναζητούν πόρους για την άπληστη ύπαρξή τους, την αύξηση της εξουσίας τους και την οικονομική τους ανάπτυξη, πρέπει σε κάθε περίπτωση να μας βρίσκει αντιμέτωπους.

Π.

Πηγές:
http://www.fsf.org
http://www.gnu.org

Από την ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 104, Απρίλιος 2011

https://anarchypress.wordpress.com/2018/07/11/%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%AC-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B5%CE%BB%CE%B5%CF%8D%CE%B8%CE%B5%CF%81%CE%BF-%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C/#more-29798