Επαναστατικότητα, τι σημαίνει πλέον αυτή η λέξη; Έχω δει ανθρώπους να χρησιμοποιούν αυτήν τη λέξη και μάλιστα κάποτε, στο νεαρό της ηλικίας τους, αποδέχθηκαν οικειοθελώς ότι όντως ένα μέρος της έννοιας αυτής πραγματώθηκε μέσω της παρουσίας και του λόγου τους στα κοινά. Μετά από καιρό όμως τους ξαναείδα πάλι, διαφορετικούς αυτή τη φορά.
Ισχυρίζονταν ότι ουδεμία σχέση έχουν πλέον με τη συγκεκριμένη έννοια και ότι τελικά «η έλλειψη σε περιεχόμενο που τους επιβάλει η στείρα καθημερινότητα» τους καθιστά αδύναμους στο να συνεισφέρουν ουσιαστικά σε μια κάποια διεύρυνση των πρακτικών και των ιδεών της πολύτιμης αυτής ιδέας της επανάστασης. Την παράτησαν έτσι την έννοια αυτή και θεώρησαν ότι τελικά αν αξίζουν μια τέτοια ονοματολογία δεν είναι αυτοί που θα το αποφασίσουν αλλά οι άλλοι. Ποιοι άλλοι; Αυτό δεν το έχω κατανοήσει ακόμα. Διότι αυτοί που θεωρητικά θα ευεργετηθούν από τα αποτελέσματα της επανάστασης, στην πλειοψηφία τους, δεν ενδιαφέρονται καν για μια τέτοια προοπτική και μάλιστα στέκονται και εχθρικά απέναντι σε αυτούς που την υπερασπίζονται. Αυτό βέβαια που κατάλαβα, και μάλιστα σε βάθος, είναι η εγκαθιδρύσει ενός συνόρου το οποίο θα διαχωρίζει και θα κρατά σε απόσταση «αυτούς» και τους «άλλους» καθώς επίσης και τα κύρια χαρακτηριστικά αυτών των δύο ομάδων τα οποία επαινούνται και κατακρίνονται αντίστοιχα οποτεδήποτε παρατηρηθούν. Είναι «αυτοί» λοιπόν που καταλαβαίνουν, συνειδητοποιούν και πράττουν και οι «άλλοι» που δεν καταλαβαίνουν, δεν συνειδητοποιούν ή πράττουν.
«Αυτοί» λοιπόν, κάποτε ατρόμητοι και ενεργητικοί, γεμάτοι πάθος και λόγο για την πραγμάτωση της επανάστασης, ήρθαν τελικά αντιμέτωποι με τους ίδιους τους τους εαυτούς και έχασαν την αναμέτρηση. Μετά από αυτήν μάχη, την αναμενόμενη για κάθε ανήσυχο πνεύμα, τους είδα να μεταθέτουν το επίκεντρο του ενδιαφέροντός τους στην κατανόηση της φαινομενικά ανάξιας καθημερινότητας τους, σε σχέση πάντα με τα υψηλά ιδανικά που η έννοια «Επαναστατικότητα» εμπεριέχει. Η οποία ανάξια καθημερινότητα, με τον καιρό απέκτησε και ένα κάποιο ιδεολογικό υπόβαθρο. Βάση αυτού του υπόβαθρου, οι περισσότερες προβληματικές όψεις τις καθημερινότητας απέκτησαν και ένα εξωγενές αίτιο το οποίο μάλιστα δεν λειτουργούσε τυχαία άλλα βάση σχεδίου. Υπήρχαν δηλαδή σκοπιμότητες και προφανώς κέρδη για κάποιους, πολύ επιδέξια τοποθετημένους πίσω από το παραβάν των κοινωνικών λειτουργιών, οι οποίοι κινώντας τα νήματα των θεσμοθετημένων μηχανισμών, έσπερναν την μιζέρια στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Αν και μια τέτοια ερμηνεία της καθημερινότητας δεν μπορεί να θεωρηθεί σε καμία περίπτωση παράλογη, παρόλα αυτά, κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι μέσα της κρύβει μια μεθυστική δόση ηττοπάθειας.
Οι συγκεκριμένες αντιλήψεις έχουν οδηγήσει πολλούς από «αυτούς» σε αδιέξοδο, το έχω δει και μάλιστα συμβαίνει με σταθερούς ρυθμούς, κάτι σαν φυσικό επακόλουθο, μια παρενέργεια ίσως της μέχρι τώρα ιδεολογικής διαδρομής «τους». Ακολούθησε μια μεσαιωνική δισκινητικότητα στην παραγωγή νέων ερμηνειών των νέων χαρακτηριστικών του νέου κοινωνικού περιβάλλοντος που αναδιπλώθηκε μπροστά τους, την οποία ακολούθησε και μια αναπότρεπτη περαιτέρω πτώση του ηθικού και κάποιων ξεχασμένων αξιών που είχαν μείνει όρθιες ακριβώς μετά τον θάνατο της έννοιας της Επανάστασης. Η στροφή αυτή δεν θα μπορούσε παρά να οδηγήσει σε έναν γενικευμένο μαρασμό της ίδιας της ζωής και των αντιλήψεών της, διότι, όπως υποψιάζομαι, ο εμπλουτισμός και η εξέλιξη των ιδεών αποτελούν κύριο συστατικό της πορείας προς την πραγμάτωση των επιθυμιών, που βρίσκονται πίσω από την κίνηση τέτοιων συλλογικών εγχειρημάτων.
Έτσι λοιπόν έγινε τότε και άρχισε να ασχολούνται «αυτοί» με την κατανόηση των μοχθηρών εκείνων σχεδίων και με ξεκάθαρο πλέον στόχο το σαμποτάζ και την αποκάλυψή τους. Μια αποκάλυψη που στοχεύει τα μάτια και την συνείδηση των υπολοίπων και με σκοπό την πλήρη ανατροπή του μισητού εκείνου θεάτρου του παραλόγου που σκεπάζει σχεδόν κάθε πτυχή της σύγχρονης ζωής. Παράλληλα αφού οι «άλλοι» δεν συμμερίζονταν την αξία των έργων «τους» ανακαλύφθηκε κι ένας «φανταστικός κριτής» ο οποίος μελλοντικά θα κρίνει και θα αναγνωρίσει την ουσία των έργων «τους» η οποία αν και εμπεριέχεται κάθε στιγμή στις πράξεις και στο λόγο «τους» δεν έχει και πιθανόν ούτε θα καταφέρει να αποσπάσει μια μη στοιχειώδες και πολλά υποσχόμενη αναγνώριση, από την μεριά των «άλλων», σε έναν χρόνο πεπερασμένο και υλοποιήσιμο. Για αυτό και για άλλη μια φορά η πραγμάτωση της επανάστασης τοποθετείτε σε ουτοπιστικούς χωροχρόνους, μη προσσεγγίσιμους από τους τωρινούς οραματιστές της.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να σου πω ότι οι παρατηρήσεις που παραθέτω είναι πέρα για πέρα πραγματικές, μην διανοηθείς ούτε στιγμή ότι τις σκαρφίστηκα έτσι για να γεμίσω κάποιες σελίδες ή για να ενισχύσω τα όποια τελικά μου επιχειρήματά. Φυσικά ότι παρατίθεται εδώ δεν αποτελεί την αλήθεια στο σύνολό της και οπωσδήποτε θα αντιφάσκει με θέσεις ανθρώπων οι οποίοι το δίχως άλλο είδαν τα πράγματα από κάποιο άλλο πόστο, μοναδικά ταιριαστό στην προσωπικότητά τους. Ούτως ή άλλως είναι τελείως ηλίθιο να πιστεύει κάνείς ότι η οπτική θέση στην οποία βρίσκεται του δίνει την δυνατότητα να γνωρίζει «την αλήθεια πίσω από τα πράγματα» με τρόπο που να ξεπερνά, σε αξία και χρηστικότητα, τις προσπάθειες των λοιπών συνανθρώπων του. Διότι το αξιόλογο δεν εντοπίζεται στην μορφή και το περιεχόμενο μιας κάποιας εικόνας από μόνη της αλλά στην ποιότητα του ατόμου που έρχεται σε επαφή με αυτήν. Ο απώτερος σκοπός δηλαδή κάθε κίνησης που θέλει να λειτουργεί ως παρακίνηση είναι ο μετασχηματισμός αυτής ακριβώς της ποιότητας του παρατηρητή ώστε τα συμπεράσματά του να δίνουν απαντήσεις ικανοποιητικές για τον ίδιο αλλά και φαρμακευτικές για τα νοσήματα του κοινωνικού του περίγυρου.
Έτσι λοιπόν «αυτοί» έστρωσαν τον δρόμο τους και έτσι τον περπατούν, με προβληματικές και ακρωτηριασμένα μέλη, οδεύουν εμπρός για το ραντεβού τους με την Ιστορία. Αναλύοντας και κατανοώντας κάποιες πτυχές τις ζωής περισσότερο από κάποιες άλλες άνω κάποιες παραμένουν ηθελημένα άγνωστες η κρυμμένες κάτω από το πέπλο της ασημαντότητας. Εγώ πολλά από αυτά που «αυτοί» κάνουν δεν τα καταλαβαίνω και με βρίσκουν λυσσασμένο πολέμιο τους, αλλά από την άλλη κάποια πράγματα που εγώ κάνω αξίζουν την κριτική των άλλων όσο οι άλλοι αξίζουν την κριτική την δική μου. Έτσι λειτουργεί το πράγμα και ευτυχώς αρχίζω σιγά-σιγά να το αποδέχομαι και την ιδέα αλλά και την πρακτική της συγκεκριμένης ιδέας στην αφελή κοσμοθεωρία μου. Το παρόν κείμενο αποτελεί μάλλον μια περιγραφή μιας προσωπικής εμπειρίας παρά μια στερεή και συμπαγή κριτική προς μια προβληματική κατάσταση. Τα λόγια αυτά δεν γράφονται για να μειώσουν την αξία του λόγου και των πράξεων κάποιων ανθρώπων αλλά οφείλουν να ειπωθούν ως άλλη μια άποψη, άλλη μια οπτική, μια επιπλέον συνεισφορά στον πλουραλισμό των αντιλήψεων.
Πιστεύω ότι ο απώτερος σκοπός κάθε λόγου και κάθε πράξης οφείλει να είναι η εξέλιξη των ιδεών αυτών και κατά συνέπεια της κάθε ατομικής αντίληψης ξεχωριστά. Το βασικό στοιχείο για την ανάπτυξη και εξέλιξη της ατομικής συνείδησης πρέπει να είναι η ποικιλία των θεωρήσεων, ακριβώς το αντίθετο δηλαδή των δογματικών πολώσεων. Μιλάω για τις πολώσεις αυτές κατά τις οποίες η ερμηνεία και η σημασία κάποιου φαινομένου συγκεντρώνεται σε μικρές λογικές προτάσεις οι οποίες παράχθηκαν σύντομα και απλοποιημένα και στη συνέχεια απέκτησαν μια γενικευμένη και άκαμπτη αποδοχή σχεδόν ως αυτοαξία. Γιατί και σε αυτή την ικανότητα, να παράγουν δηλαδή αυτοαξία, δογματισμό, (έναν άλλο τύπου δογματισμό βέβαια, ποίο ευέλικτο στην κριτική) και μέσω αυτών, πολώσεις μεταξύ των μερών τους, «αυτοί» έπαιρναν άριστα. Θυμάμαι τις προτάσεις τους να ανταγωνίζονται η μία την άλλη για το ποια είναι ορθότερη ως προς την επαναστατική της ηθική, για το ποια είναι ικανότερη στο να σε διαχωρίσει από την υποτακτική δράση των «άλλων», των υποταγμένων και αλλοτριωμένων. Ένας συναγωνισμός χωρίς έλεος, με τραχείς συγκρούσεις απόψεων μέχρι τελικής πτώσεως! Διότι οι πολιτικές προτάσεις που αφορούσαν την πολιτική πρακτική «αυτών» δεν ήταν κάτι απλό αλλά μια σύνθετα βασανιστική διαδικασία κριτικής και ηθικολογίας κάτω από το πρόσωπο ενός αυστηρού ορθολογισμού. Κάθε πρόταση επιδεχόταν κριτική η οποία έπρεπε να απαντηθεί άμεσα ή έμμεσα από αυτούς που υποστήριζαν κάτι διαφορετικό. Μέσω αλλεπάλληλων συγκρούσεων κάποιες απόψεις κατάφερναν να κυριαρχήσουν, συνήθως μέσω της ισχύος του επιχειρήματος. Οι εμπειρότεροι και ικανότεροι λέκτορες φυσικά είχαν το πάνω χέρι σε αυτές τις διαδικασίες και αυτό μάλλον ήταν το φυσιολογικό διότι αυτήν είναι η δομή του κόσμου ολόκληρου, όπως και αυτού του μισητού συστήματος που ονομάζεται Καπιταλισμός.
Ναι αυτό ήταν το φυσιολογικό, έτσι νομίζω τώρα. Η πρακτική μιας Ελευθεριακής Κουλτούρας είναι ένα αδιανόητο επίτευγμα για τα παιδιά της “σύγχρονης αλλοτριωμένης πραγματικότητας”, αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια. Παρόλα αυτά, ένα λάθος που «αυτοί» έκαναν επιπλέον ήταν να μην παραδέχονται την απλή αυτή ιδιότητα των πεπραγμένων τους. Αντιθέτως, κάτω από το τραπέζι, ισχυρίζονταν ότι οι πρακτική τους έχει ξεφύγει από τα αρνητικά μέτρα που χαρακτηρίζουν την υπόλοιπη κοινωνία και κινούνται με υψηλές αξιώσεις στα πάνω διαμερίσματα του Ουσιώδες και Αξιόλογου. Το όλο concept μπορεί να περιγραφεί από την εξής πρόταση: Οι «άλλοι» είναι αυτοί που εκμεταλλεύονται, δολοπλοκούν, κερδοσκοπούν, χειραγωγούν και γενικότερα πράττουν με τέτοιον τρόπο που όλα τα αρνητικά νοήματα μπορούν να αντιστοιχηθούν στα έργα τους. Από την άλλη όσο «αυτοί» συνειδητά επιδιώκουν όχι μόνο να διαφέρουν αλλά και να πολεμούν τους «άλλους» τόσο το βασικό συστατικό που απαρτίζει την ταυτότητα «αυτών» δεν μπορεί παρά να κατακλύζεται κατά κύριο λόγο από θετικά νοήματα. Η αλλοτρίωση λοιπόν ήταν κάτι που έφτανε μέχρι την αυλή των σπιτιών τους και εκεί σταματούσε. Η εφαρμογή της αυτοαξίας σε όλο της το μεγαλείο! Και πόσο κοντά άραγε βρίσκεται ο Δογματισμός με την Αυτοαξία και πόσο κοντά σκοπεύουμε ακόμα να τον πλησιάσουμε;
Θα νομίζεις, και δίκαια φαντάζομαι, ότι τοποθετώ τα λόγια μου σε τέτοιες θέσεις διότι θέλω να ρίξω το πέπλο και να φέρω στο φως το πραγματικό πρόσωπο κάποιων με σκοπό να «τους» καταστείλω και να «τους» διασύρω, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Τα πρόσωπα που μιλάω είναι υπαρκτά και τους έχω γνωρίσει προσωπικά και η κριτική απευθύνεται κατά βάση σε αυτούς. Σίγουρα υπάρχουν πολλοί οι οποίοι βρέθηκάν, ή και είναι ακόμα, δίπλα σε «αυτούς» και η κριτική μου δεν μπορεί να τους αφορά. Δεν σου τα λέω αυτά για να μισήσεις ή «αυτούς» ή εμένα, αν και με τόσο ενέργεια που περικλείεται στο γραπτό μου δύσκολα θα το αποφύγω κάτι τέτοιο. Τα γράφω αυτά για τον απλό λόγο ότι συνέβησαν και η υποκειμενικότητά μου τα βίωσε έτσι ακριβώς όπως το αποτυπώνω σε αυτές τις γραμμές. Θέλω να βλέπω τα λεγόμενά μου σαν μια αυστηρή κριτική στην ίδια την ζωή μου και σε «αυτούς» που ισχυρίζονται ότι η οπτική τους για αυτήν διακατέχεται από μια ξεχωριστή ποιότητα. Είναι μια κριτική ενάντια στην ασυνέπεια των λόγων, ενάντια στην αλαζονεία και την εθελοτυφλία διότι για όλα αυτά που συνάντησα το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετώπισα ήταν η εκλογίκευση των προβληματικών που έτυχε να πέσουν πάνω μας. Μια βίαιη προσαρμογή της πραγματικότητας στην πολιτική ερμηνεία, μια συνεχής και τυφλή αποδοχή ιδεολογημάτων και προτάσεων που μπόλιαζαν δογματισμό τις αντιλήψεις κάτω από το προσωπείο του ορθολογισμού.
Αυτά γνώρισα λοιπόν τα πρώτα χρόνια που συναναστράφηκα με την ελευθεριακή κουλτούρα, με τα ανοιχτά, όπως πίστευα, πνεύματα και αυτό δεν αλλάζει ότι επιχειρήματα και να παραθέσεις. Η εμπειρία είναι ο μεγαλύτερος δάσκαλος της προσωπικότητας και η δικιά μου αυτά διδάχτηκε. Δεν ισχυρίζομαι ότι ο κόσμος της αμφισβήτησης είναι όλος όπως τον βίωσα αλλά θεωρώ ότι τα λεγόμενά μου είναι όντως ένα μέρος της πραγματικότητας του χώρου αυτών που κάποτε, ή και τώρα, δέχθηκαν να συνοδεύσουν τον κόσμο που κινείται σε πιο ελευθεριακούς ρυθμούς.