Ας φανταστούμε ότι είμαστε στην κορυφή ενός λόφου και κάτω, στους πρόποδες, υπάρχει μια καμπή, μια στροφή σιδηροδρομικής γραμμής· από κει ψηλά βλέπουμε, στα αριστερά μας και στα δεξιά μας, δυό τρένα να κινούνται σε αντίθετη κατεύθυνση και με μεγάλη ταχύτητα. Φαίνεται πως, εξ αιτίας του λόφου, τα τρένα δεν έχουν ορατότητα, φαίνεται πως το ένα αγνοεί την ύπαρξη του άλλου. Η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη· μπορούμε να κάνουμε κάτι για να την αποτρέψουμε; Δεν μπορούμε να κάνουμε απολύτως τίποτα. Εάν τρέξουμε να ειδοποιήσουμε τον έναν από τους δύο μηχανοδηγούς, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να είμαστε πιο κοντά τη στιγμή της σύγκρουσης.
Με αυτή τη φανταστική παρομοίωση συνοψίζω την ιστορία του 21ου αιώνα. Το ένα τρένο ονομάζεται καπιταλιστική Κυριαρχία και το άλλο κοινωνική επανάσταση, κομμουνισμός. Ο μηχανοδηγός του πρώτου τρένου είναι ο Κύριος καπιταλιστής της παραγωγής και του χρήματος· του δεύτερου, ο Υποτελής Παραγωγός του τεράστιου και συλλογικά παραγόμενου κοινωνικού πλούτου.
Τι θα συμβεί με τη σύγκρουση; Θα εκτροχιαστούν και τα δύο τρένα; Θα υποστούν και τα δύο τις ίδιες καταστροφές; Είμαστε βέβαιοι ότι το ένα τρένο αγνοεί τό άλλο; Πριν από μερικές δεκαετίες, θα ένα θα αγνοούσε το άλλο. Σήμερα όμως, με την δορυφορική επιτήρηση του πλανήτη, οι μηχανοδηγοί έχουν την δυνατότητα να γνωρίζουν με κάθε λεπτομέρεια τί κινείται πάνω στη σιδηροδρομική γραμμή. Ο Κύριος, ο κάτοχος του ύψους και του Ουρανού, το γνωρίζει και θωρακίζει το τρένο ακατάπαυστα ώστε (στο ώστε υπολανθάνει πάντα ένα σύμπαν σκέψεων) να επιφέρει τις περισσότερες καταστροφές στον αντίπαλο - αυτή είναι η προληπτική αντεπανάσταση. Λίγοι Υποτελείς γνωρίζουν την ύπαρξη του αντίπαλου τρένου, αυτοί οι λίγοι όμως γίνονται ολοένα και περισσότερο - αυτή είναι η παγκόσμια πνευματική επανάσταση των ημερών μας.
Γιατί είναι αναπόφευκτη και αναπότρεπτη η σύγκρουση; Διότι συγκρούονται δύο βουλήσεις: η βούληση του Υποτελούς να επιλύσει τα παγκόσμια (τοπικά, προσωπικά) κοινωνικά, υπό την ευρεία έννοια, προβλήματα και η βούληση του Κυρίου να αποφευχθεί η επίλυση των προβλημάτων.
Μια πτυχή της παγκόσμιας πνευματικής επανάστασης είναι η συνειδητοποίηση από τους Υποτελείς ότι ουδέποτε άλλοτε η ανθρωπότητα, ως σύνολο κοινωνιών, αντιμετώπιζε τόσα πολλά προβλήματα που προκαλούν τόσα πολλά δεινά όσο στις μέρες μας. Και συνειδητοποιεί ότι η κατάσταση θα επιδεινώνεται καθημερινά. Εάν τα κοινωνικά προβλήματα δεν επιλυθούν, είναι τόσα πολλά, και γίνονται ολοένα και περισσότερα, και τόσο οξυμένα, που τα δεινά θα επισυσσωρεύονται με αποτέλεσμα να διακυβεύεται όχι μόνο η ύπαρξη των ίδιων των κοινωνιών αλλά και η ανθρώπινη ζωή, μπορεί και η ίδια η ζωή. Ποιός είναι ο κύριος υπεύθυνος της ύπαρξης τόσο πολλών και συνεχώς επιδεινωνομένων προβλημάτων; Οι Υποτελείς συνειδητοποιούν ότι είναι ο Κύριος και η προϊούσα αυτή επίγνωση είναι άλλη μια πτυχή της παγκόσμιας πνευματικής επανάστασης. Κάθε κοινωνικής επανάστασης, ας μην το λησμονομούμε, προηγείται μια αντίστοιχη πνευματική.
Η συνειδητοποίηση γενικεύεται, επεκτείνεται και κλιμακώνεται λόγω της σθεναρής και αδίστακτης αντίστασης του Κυρίου σε κάθε απόπειρα να επιλυθούν τα παγκόσμια κοινωνικά προβλήματα. Ο Κύριος λέει: θα πρέπει πάση θυσία να αποτραπεί η επίλυση τους, κάθε προσπάθεια θα παταχθεί ανηλεώς και αδιστάκτως. Γιατί; Οι Υποτελείς αρχίζουν να το υποψιάζονται και να το συνειδητοποιούν: εάν τα κοινωνικά προβλήματα επιλυθούν, η καπιταλιστική Κυριαρχία, ο δυτικός πολιτισμός, θα καταρρεύσει – τα προβλήματα δεν επιλύονται μέσα στα πλαίσια του υπάρχοντος κοινωνικού συστήματος. Λόγω της σθεναρής και αποφασιστικής αντίστασης του Κυρίου ημών, ασφαλώς. Και να το δίλημμα: ή θα επιλύσουμε τα προβλήματα και θα καταρρεύσει η καπιταλιστική Κυριαρχία και ο δυτικός πολιτισμός ή δεν θα τα επιλύσουμε και θα μάς λιμοκτονήσουν και θα μάς πεθάνουν. Θέλουμε να ζήσουμε και ο Κύριος δεν μας αφήνει, δεν μας το επιτρέπει.
Ο Κύριος θα κάνει το κάθε τί για να αποτρέψει την επίλυση των παγκόσμιων κοινωνικών προβλημάτων. Ο Κύριος είναι προβληματουργός, παραγωγός προβλημάτων: όσο πιο πολλά προβλήματα υπάρχουν, τόσο πιο αναγκαία θεωρεί την ύπαρξη του,τόσο πιο πολύ ισχυροποιείται, διότι η ύπαρξη των προβλημάτων του επιτρέπει να εμφανίζεται ως διαχειριστής τους, ως επαΐων, ως ειδικός, ως σωτήρας, ως προστάτης. Αυτό όμως μέχρι πρό τινος. Από δω και πέρα, λόγω της πληθώρας και της επιδείνωσης των προβλημάτων, αυτό που σαφηνίζεται είναι ότι η ύπαρξή Του δεν είναι αναγκαία αλλά περιττή και επικίνδυνη. Πρόκειται για κρίσιμη συνειδησιακή καμπή – αυτή είναι άλλη μια πτυχή της παγκόσμιας πνευματικής επανάστασης.
Ποιό είναι όμως το πρόβλημα των προβλημάτων και πως προκύπτει; Ποιό είναι το πρόβλημα που δεν πρέπει να επιλυθεί κατά κανένα τρόπο; Η λύση αυτού του προβλήματος θα είναι και το επίδικο αντικείμενο, το περιεχόμενο της σύγκρουσης; Ας πιω ένα καφεδάκι, ας καπινίσω ένα μη σύνθετο τσιγαράκι, και επανέρχομαι.
Επανήλθα. Ας κάνω μια μικρή παράκαμψη. Εάν η κοινωνία είναι το σύνολο των σχέσεων, των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των ανθρώπων και των ανθρώπων με τη φύση, τα κοινωνικά προβλήματα προέρχονται από μια συγκεκριμένη σχέση, την οποία αποκαλούμε κυριαρχία. Κατά συνέπεια, για να επιλυθούν τα κοινωνικά προβλήματα πρέπει να αλλάξει αυτή η σχέση, η οποία, όσον αφορά την μεταξύ των ανθρώπων σχέση, εμφανίζεται ως η από τον Κύριο αρπαγή και καταστροφή του τεράστιου και συλλογικά παραγόμενου κοινωνικού πλούτου (και λειτουργική καταστροφή των Υποτελών) και, όσον αφορά τη σχέση με τη φύση, ως επιθυμία και επιδίωξη καθυπόταξης της φύσης. Υπάρχει λοιπόν μια γενεαλογία, μια ιεραρχία των κοινωνικών προβλημάτων αφού κάθε ένα από αυτά προέρχεται από ένα άλλο, κάθε ένα γεννά ένα άλλο ή και άλλα. Τα κοινωνικά προβλήματα λοιπόν δεν είναι ένας τυχαίος σωρός, ένα άμορφο άθροισμα αλλά μεταξύ τους υπάρχει μια συγκεκριμένη σχέση. θα τοποθετούσαμε στην κορυφή αυτής της ιεραρχίας, στην αρχή της γενεαλογίας την ίδια την καπιταλιστική κυριαρχία και εκεί πολύ κοντά την μισθωτή εργασία. Λίγο πιο κάτω, και πιο κοντά μας, η ανεργία, λόγου χάριν. Πολύ πιο κάτω, και πολύ πιο κοντά μας, ο εκλεισμός των παιδιών στα σχολεία, λόγου χάριν. Τα κοινωνικά προβλήματα δεν επιλύονται απλά ένα ένα, στη τύχη, αλλά δεδομένης της μεταξύ των σχέσης, η επίλυση του ενός επιφέρει την επίλυση των άλλων. Εάν μετακινούμαστε με το τρένο, θα επιλυθούν πάρα πολλά προβλήματα που προκαλεί η ατομική μετακίνηση με το αυτοκίνητο· εάν καταργήσουμε την υποχρεωτική εκπαίδευση, θα επιλυθούν όλα τα προβλήματα που προκαλεί αυτή η κατάρα (βία, αλκοολισμός, ναρκωτικά, αναλφαβητισμός και άλλα)· εάν βελτιωθεί η ποιότητα της τροφής, θα επιλυθούν πολλά προβλήματα που προκαλεί η κατανάλωση των τροφίμων της βιομηχανίας.
Ώστε το ζήτημα είναι το εξής: ποιό είναι το κομβικό πρόβλημα, από ποιό θα αρχίσουμε τη επίλυση ώστε να επιλυθούν και τα προκαλούμενα από αυτό πρόβλημα; Δύο απόψεις κυκλοφορούν στους σύγχρονους επαναστατικούς κύκλους: η μία διατείνεται ότι θα πρέπει να αρχίσουμε από την κορυφή, από την κατάλυση της Κυριαρχίας, την κατάργηση της μισθωτής εργασίας, από την εγκαθίδρυση του κομμουνισμού. Δεν υπάρχουν περιθώρια με μεταρρυθμίσεις, ισχυρίζονται: ή καπιταλισμός ή κομμουνισμός. Και η μετάβαση από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό θα είναι άμεση και ταχεία.
Η άλλη άποψη διατείνεται ότι εάν δεν υπάρχουν περιθώρια για μεταρρυθμίσεις, δεν υπάρχει και δυνατότητα μετάβασης από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό. Τάσσομαι αναφανδόν υπέρ της σταδιακής μετάβασηςέχοντας σαφέστατη επίγνωση ότι η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη. Το βασικό μειονέκτημα της πρώτης άποψης είναι ότι παραβλέπει την συντριπτική οπλική υπεροχή του Κυρίου, με άλλα λόγια, η άποψη αυτή δεν βλέπει τα πράγματα υπό το πρίσμα του κοινωνικού πολέμου, δεν βλέπει δηλαδή ότι ο συσχετισμός δύναμης υφίσταται συνεχώς και διαρκώς μεταβολές και ότι εάν σήμερα υπήρχε μια μετωπική σύγκρουση, η νίκη του Κυρίου θα ήταν βέβαιη. Δεν θα επεκταθώ περαιτέρω, θα ξεφύγω τελείως - πολύ σύντομα θα καταπιαστώ με αυτό το ζήτημα διεξοδικά.
Θα πρέπει λοιπόν να αρχίσουμε με ένα πρόβλημα το οποίο θα αλλάξει τον συσχετισμό δύναμης. Δεν θα αρχίσουμε από ένα απόλυτο σημείο (το οποίο αποκαλώ απόλυτο κομμουνισμό, τον κομμουνισμό δηλαδή ως ιδεώδες κοινωνικό καθεστώς) αλλά από ένα πρόβλημα το οποίο βιώνουν άμεσα ολοένα και περισσότεροι Υποτελείς Παραγωγοί.
Αυτό το πρόβλημα είναι η ανεργία.
Θα συνεχίσω αύριο. Θα δούμε πως προκύπτει, ποιο είναι το μέλλον του, ποια είναι η σχέση του με την κοινωνική επανάσταση και γιατί ο Κύριος θα κάνει το κάθε τι για να αποτρέψει την επίλυσή του. Και, ασφαλώς, τον τρόπο επίλυσής του από τους Υποτελείς Παραγωγούς.