H ΕΡΤ δεν είναι μόνο μια δημόσια (ή, έστω, κρατική) επιχείρηση που για χρόνια λειτουργούσε με όλα της τα προβλήματα. Δεν είναι μόνο μέσο μετάδοσης πληροφοριών οι οποίες είναι αμφισβητούμενες (όπως και κάθε τι που διαδίδεται από τα επίσημα, ιδιωτικά και μή, Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης). Η ΕΡΤ αποτέλεσε ένας από τους λιγοστούς διαύλους πολιτισμού, μέσα στο τηλεκαταναλωτικό σκουπιδαριό, στα φτηνιάρικα σίριαλ και ανάξια αναφοράς μεσημεριανάδικα.

Έτσι, επιλέξαμε μερικές από τις πιο σημαντικές στιγμές της (κατά τη γνώμη μας), προωθώντας στους αναγνώστες μας εκπομπές, πρόσωπα και συνεντεύξεις που θεματικά μας ενδιαφέρουν περισσότερο και πιστεύουμε ότι αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής. Αν και πραγματικά θα έπρεπε να κάνουμε μια εκτενέστερη αναφορά στην πολιτισμική προσφορά της ΕΡΤ, τότε ίσως δεν θα έπρεπε να αναρτήσουμε άρθρο αλλά, αντιθέτως, να ετοιμάσουμε καινούρια ιστοσελίδα, αφιερωμένη αποκλειστικά και μόνο στον σκοπό αυτόν!!!

ΘΕΜΑ: ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ

Ο Κορνήλιος Καστοριάδης γεννήθηκε το 1922 στην Κωνσταντινούπολη και υπήρξε ένας φιλόσοφος που το έργο του μέσα από την διεπιστημονικότητα και την πολυεδρικότητα του κατάφερε να είναι οικουμενικό. Η συμμετοχή του σε ποικίλες πολιτικές και φιλοσοφικές συγκρούσεις αλλά και η σύζευξη γνωστικών πεδίων όπως της φιλοσοφίας, της πολιτικής, της ψυχανάλυσης, της οικονομίας, της βιολογίας τον καθιστούν έναν από τους σημαντικότερους φιλοσόφους του 20ου αιώνα. Έφυγε από τη ζωή, σαν σήμερα, 26 Δεκεμβρίου του 1997.

Στην εκπομπή «Παρασκήνιο», σε μια έρευνα της Τέτας Παπαδοπούλου. Τα κείμενα διαβάζει η Λίνα Νικολακοπούλου.

Η εκπομπή “Ανιχνεύσεις” της ΕΤ3 είχε τον Ιανουάριο του 2008 αφιέρωμα στον Κορνήλιο Καστοριάδη με καλεσμένους τον Κλεάνθη Γρίβα, τον π. Νικόλαο Λουδοβίκο, το Θεοφάνη Τάση και τον Κώστα Σπαντιδάκη.

ΘΕΜΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΑΜΤΑΚΟΣ

Ο Γιάννης Ταμτάκος (ή μπαρμπα-Γιάννης) ήταν αγωνιστής αρχικά του τροτσκισμού και μετέπειτα του αναρχισμού που έζησε και δραστηριοποιήθηκε στην Ελλάδα. Για την δράση του διώχτηκε τόσο από το κράτος όσο και από τους σταλινικούς. Ήταν ο τελευταίος επιζών ηγέτης της μεγάλης απεργίας του 1936 στη Θεσσαλονίκη.

ΘΕΜΑ: ΑΓΙΣ ΣΤΙΝΑΣ

Ο Άγις Στίνας, (με πραγματικό όνομα Σπύρος Πρίφτης) ήταν αγωνιστής και θεωρητικός αρχικά του παραδοσιακού Μαρξισμού Λενινισμού, και στη συνέχεια του τροτσκισμού και ντεφαιτισμού. Δραστηριοποιήθηκε από τη δεκαετία του ’20 μέχρι τη δεκαετία του ’80. Απετέλεσε ιδρυτικό μέλος του ΚΚΕ, από το οποίο στη συνέχεια διεγράφη. Έχει γράψει βιβλία, άρθρα, μελέτες, μπροσούρες και έχει εκδόσει μεταφράσεις πολιτικών συγγραμμάτων, ενώ υπήρξε δάσκαλος του μεγάλου Έλληνα διανοητή, Κορνήλιου Καστοριάδη. Κύριο χαρακτηριστικό του έργου του είναι ο διεθνισμός και η έλλειψη κάθε είδους ιδεολογικού ταμπού από τις προσεγγίσεις και φιλοσοφικές του αναλύσεις…

Συνέντευξη 1985: H μοναδική ολοκληρωμένη κινηματογραφική συνέντευξη του μεγάλου δάσκαλου, στο Γιάννη Γιαννουλέα.

ΘΕΜΑ: ΚΩΣΤΑΣ ΑΞΕΛΟΣ

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1924. Από αστική οικογένεια, διδάχτηκε από παιδί γαλλικά και γερμανικά. H εφηβεία του φωτίστηκε από τα κείμενα των Ηράκλειτου, Πλάτωνα, Αριστοτέλη, Εμπεδοκλή, Μαρξ, Νίτσε, Ντοστογιέφσκι και ποιητών όπως ο Ρεμπώ, ο Ρίλκε.

Στα δεκαεπτάμισι χρόνια του εντάχθηκε στην κομμουνιστική νεολαία και, παρά τις διαφωνίες του, πήρε ενεργό μέρος στην Αντίσταση, υποστηρίζοντας ότι «ο πραγματικός κομμουνιστής πρέπει να κρατάει στο ένα χέρι το όπλο και στο άλλο τα βιβλία του Ρίλκε». Το 1944, στα Δεκεμβριανά, έζησε εικονική εκτέλεση στα κρατητήρια της Ασφάλειας, φυλακίστηκε σε στρατόπεδο και τελικά απέδρασε. Οπως ήταν φυσικό, η σχέση του με το δογματικό ΚΚΕ δεν ήταν δυνατό να συνεχιστεί και το 1946 εγκατέλειψε τις γραμμές του. Τέλη του 1945, με τη βοήθεια του Οκτάβιου Μερλιέ -διευθυντή τότε του Γαλλικού Ινστιτούτου στην Αθήνα- επιβιβαζόταν στο θρυλικό πλέον πλοίο «Ματαρόα» μαζί με τον Κ. Καστοριάδη, τον Κ. Παπαϊωάννου, τον Κ. Βυζάντιο, τη Μ. Κρανάκη, τον Κ. Κουλεντιανό, τον Ν. Σβορώνο και άλλους, με προορισμό το Παρίσι. Λίγο διάστημα μετά την αναχώρησή του, καταδικαζόταν ερήμην σε θάνατο.

Σπούδασε φιλοσοφία στη Σορβόννη, όπου και δίδαξε (1962-1973). Αρχισυντάκτης του πρωτοποριακού τότε περιοδικού Arguments (Επιχειρήματα) από το 1956 ώς το 1962, ίδρυσε και διηύθυνε την ομώνυμη φιλοσοφική σειρά στις Editions de Minuit, στην οποία εκδόθηκαν επίσης και τα περισσότερα από τα βιβλία του. Πασίγνωστη η διένεξή του με τον Σαρτρ, τον οποίο εγκαλούσε για μη πρωτότυπη σκέψη και έκθεση παλαιότερων φιλοσοφικών ιδεών. Ο Σαρτρ τον κατηγορούσε επειδή είχε εγκαταλείψει τον κομμουνισμό.

Εχει εκδώσει είκοσι τέσσερα βιβλία και πλήθος κειμένων (γαλλικά, ελληνικά και γερμανικά), που μεταφράστηκαν σε δεκαέξι γλώσσες.

ΘΕΜΑ: ΒΙΟΠΟΛΙΤΙΚΗ

Σε ερωτήματα σχετικά με το ζήτημα απαντούν ο Ιταλός φιλόσοφος Giorgio Agamben, η Αμερικανίδα πολιτική φιλόσοφος Wendy Brown, ο Αμερικανός ιστορικός Moise Postone, ο Τούρκος κοινωνιολόγος, μετανάστης δεύτερης γενιάς στη Γερμανία, Serhat Karakayali και μέλη της Αντιρατσιστικής Πρωτοβουλίας Θεσσαλονίκης.

Υπεύθυνοι του επεισοδίου είναι ο συγγραφέας Άκης Γαβριηλίδης, ο πολιτικός επιστήμονας Γιώργος Κατσαμπέκης και η μεταφράστρια Λουκία Μανο.

ΘΕΜΑ: ΑΝΑΡΧΙΣΜΟΣ

Τι είναι, λοιπόν, ο αναρχισμός και σε ποιόν πολιτικό και φιλοσοφικό προβληματισμό βασίζει την ύπαρξη και τη λειτουργία του; Ποιες είναι οι ρίζες του, η πορεία του και ποιες οι σημερινές τάσεις του; Έχει κάποια ομοιογένεια ή αποτελείται από πληθώρα διαφορετικών απόψεων και μεθόδων δράσης;

Τα παραπάνω, είναι μερικά από τα ζητήματα που θα απασχολήσουν την εκπομπή «Ανιχνεύσεις» την Τετάρτη 6 Φεβρουαρίου.

Προσκεκλημμένοι: Σπύρος Μαρκέτος επίκουρος καθηγητής Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ, Αλέξανδρος Κιουπκιολής, λέκτορας Πολιτικών Επιστημών ΑΠΘ, Γιώργος Κοντογιώργης καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών, Αριστείδης Χατζής, αναπληρωτής καθηγητής φιλοσοφίας δικαίου και θεωρίας θεσμών Πανεπιστημίου Αθηνών και πατέρας Νικόλαος Λουδοβίκος καθηγητής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας και Ορθόδοξης Ακαδημίας του Καίμπριτζ.

ΘΕΜΑ: ΝΙΚΟΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

Η εκπομπή «Παρασκήνιο» της ΕΤ1 ήταν αφιερωμένη στον μεγάλο Ελληνα ποιητή και στοχαστή Νίκο Καρούζο. Η ταινία προσεγγίζει το ποιητικό έργο, τις φιλοσοφικές και κοινωνικές του αναζητήσεις, όπως και την προσωπικότητα του ποιητή. Μέσα από το δικό του λόγο, την ποίησή του, από τις απόψεις ανθρώπων του πνευματικού χώρου, όπως και από τις αφηγήσεις δικών του ανθρώπων, σκιαγραφείται η μεγαλειώδης μορφή του ανθρώπου και ποιητή.

Στην ταινία μιλούν: Ο γιατρός Θάνος Κωνσταντινίδης, η ποιήτρια Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ, η ποιήτρια Ελένη Δρούζα, η ποιήτρια Μαρία Σερβάκη – Blackstone, η ζωγράφος Εύα Μπέη, ο φιλόλογος Ανδρέας Μπελεζίνης, η φιλόλογος Μαρία Αρμύρα, ο βυζαντινολόγος, καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου Αλέξης Σαββίδης, από τις εκδόσεις «Ικαρος» η Κατερίνα Καρύδη, ο ποιητής Ικαρος Μπαμπασάκης, ο συγγραφέας Σάββας Μιχαήλ, ο συνθέτης Χάρης Βρόντος και ο ζωγράφος Αλέκος Φασιανός.