«Να σιχαίνεσαι το ψωμί που τρως»
O δεύτερος βασανισμός του Ουαλίντ Ταλέμπ
του Γιάννη Χατζηδημητράκη
«Δεν είναι δικό σου το παιδί;» «Τι προβλέπει η θρησκεία σου για τους άπιστους;» «Μια χαρά σε βλέπω να κόβεις βόλτες». Με την υποβολή τέτοιων ερωτήσεων ολοκληρώθηκε την περασμένη Τρίτη η «επανάληψη» των βασανιστηρίων του Ουαλίντ Ταλέμπ. Σε δύο πράξεις: μετά την κατάθεση και περιγραφή των βασανιστηρίων τα οποία υπέστη, αυτή τη φορά σειρά είχε η εξέτασή του από την υπεράσπιση. Εξέταση εξαντλητική, προκλητική, που προσέβαλε πολλές φορές την κατάσταση της υγείας, την υπόληψη, την οικογένεια και την θρησκεία του Ουαλίντ. Μια ρατσιστική εξέταση από την υπεράσπιση ενός ρατσιστικού εγκλήματος. Δεν είναι τυχαίο που ακόμα και το αυτονόητο savoir vivre των δικαστικών αιθουσών –το να απευθύνεται κάποιος στον μάρτυρα στον πληθυντικό– κατακτήθηκε μόνο χάρη στην πίεση και τις πολλαπλές παρεμβάσεις των δεκάδων αλληλέγγυων που είχαν κατακλύσει την αίθουσα. Ούτε είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο συνήγορος αποκάλεσε τον μάρτυρα κατηγορούμενο — για κάποιους, φαίνεται, ότι οι απόκληροι αυτού του κόσμου έχουν θέση στα δικαστήρια μόνο ως κατηγορούμενοι, ποτέ ως κατήγοροι.
Τα βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκε ο Ουαλίντ, όπως κατέθεσε ο ίδιος, είναι βασανιστήρια φριχτά, που θα έπρεπε να προκαλέσουν αν όχι ενοχές, τουλάχιστον προβληματισμό σε όλους αυτούς που έθρεψαν το τέρας και το άφησαν ελεύθερο να σκορπά τον πόνο και τον τρόμο. Αντ’ αυτού, μόλις δυο μέρες πριν ο Α. Σαμαράς επανέλαβε για πολλοστή φορά την ατάκα για «ορδές λαθρομεταναστών που κατέλαβαν ξανά το κέντρο της πόλης», ρίχνοντας τους σπόρους του για να βλαστήσουν νέοι φουρνάρηδες της Σαλαμίνας και φραουλοπαραγωγοί της Μανωλάδας.
Θέλω να σταθώ σε ένα σημείο της κατάθεσης Ουαλίντ. Η πρώτη φάση των βασανιστηρίων έλαβε χώρα στο εργαστήριο του φούρνου, με μια απλή τζαμαρία να το χωρίζει από το πρατήριο και σε οπτική επαφή με εργαζόμενους εκεί ή τυχόν πελάτες που θα έμπαιναν μέσα εκείνη τη στιγμή. Σκέφτομαι πόσο «πετυχημένη» αποδείχθηκε η ρητορική του μίσους, που έκανε έναν «νοικοκυραίο» και «επαγγελματία» να προβαίνει σε βασανιστήρια παρέα με το γιο του και τους φίλους του σε κοινή θέα, σαν να είναι μια φυσιολογική διαδικασία, σαν το ζύμωμα του ψωμιού. «Να σιχαίνεσαι το ψωμί που τρως», γύρισε και μου είπε μια κυρία που καθόταν δίπλα μου στην αίθουσα, η οποία είχε έρθει από τη Σαλαμίνα να παρακολουθήσει τη δίκη. Τι τέρας αφήσαμε να κυκλοφορεί ελεύθερο και κοντεύει να μας καταπιεί όλους.
Το ξέπλυμα αυτής της ντροπής και η συγγνώμη που οφείλουμε στους Ουαλίντ αυτού του κόσμου είναι ένας από τους λόγους που με ώθησαν να πάω στο δικαστήριο. Αλλά δεν είναι μόνο αυτός. Η στήριξη των αλληλέγγυων στις δικαστικές μάχες είναι απαραίτητη, για τη διαφύλαξη των όρων της ορθής διεξαγωγής τους, όπως φάνηκε και χθες (και έχει φανεί, από την ανάποδη, σε πολλές δίκες Χρυσαυγιτών). Έβαλε φρένο σε απαράδεκτες και αντιδικονομικές συμπεριφορές της υπεράσπισης και στήριξε πρακτικά και ηθικά τον Ουαλίντ, ώστε να βγάλει εις πέρας αυτή την επώδυνη διαδικασία. Αυτή τη φορά ο Ουαλίντ δεν ήταν μόνος του. Όπως δεν θα πρέπει να είναι μόνοι τους και αυτοί που θα δώσουν τη μάχη στη δίκη της Χρυσής Αυγής, για να ρίξουμε το τέρας στον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας.
O Γιάννης Χατζηδημητράκης είναι κοινωνιολόγος