μόρτες και μόρτισσες, γκουντμόρνιγκ

   Θα απαντήσω απλά, σαφηνώς και συνοπτικά στο ερώτημα του τίτλου του σημερινού σημειώματος και θα περάσω στην εξέταση ενός άλλου ερωτήματος άμεσα συνδεδεμένου με αυτό του τίτλου. Στους απανταχού της Γης καπιταλιστικούς λειμώνες φύονται τρία είδη χόρτου: ο πλούτος, η ισχύη και η φήμη, η δόξα, το κλέος. Ανθρωποβοσκητικά μιλώντας, θα μπορούσαμε τα τρία αυτά είδη χόρτου να τα αποκαλέσουμε με τον περιληπτικό όρο κουτόχορτο. Και θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Κύριος ταΐζει τους εκτρεφόμενους Υποτελείς του κουτόχορτο κι αυτοί το τρώνε· όσοι και όσες το έχουν φάει, μεταξύ των οποίων και εγώ, μπορούν να διαβεβαιώσουν ότι είναι πολύ νόστιμο, θρεπτικό και δυναμωτικό. Και είναι τόσο νόστιμο που δε θες να σταματήσεις. Υπάρχουν όμως δύο (2) ψιλοπροβληματάκια. Σε μεγάλες ποσότητες το κουτόχορτο είναι δύσπεπτο· εάν φας πολύ, βαρυστομαχιάζεις, διατρέχεις μάλιστα τον κίνδυνο και να ψοφήσεις.   

    Αυτό δεν είναι και τόσο μεγάλο πρόβλημα: θα ψοφήσεις από το πολύ φαΐ – τι ωραία! Το δεύτερο πρόβλημα είναι χειρότερο: επειδή το κουτόχορτο  είναι  νόστιμο, βοσκάς ασταμάτητα, έχεις συνεχώς σκυμμένο το κεφάλι στο λιβάδι και δεν βλέπεις τι γίνεται τριγύρω. Είσαι βέβαιος ότι, από τη στιγμή που είσαι εξημερωμένο εκτρεφόμενο ζώο, δεν κινδυνεύεις από λύκους και αρκούδες – υπάρχουν και τα ηλεκτροφόρα σύρματα γύρω από το λιβάδι και τσομπανόσκυλα που σε προστατεύουν. Βόσκεις λοιπόν αμέριμνος και ευτυχισμένος μέχρι να έρθει η ώρα να σε οδηγήσουν στο

σφαγείο

  Το ότι θα σε οδηγήσουν στο σφαγείο δεν υπάρχει καμιά απολύτως αμφιβολία. Εκτός εάν θεωρήσω ότι δεν είμαι εκτρεφόμενο ζώο παρόλο που βόσκω στα καπιταλιστικά βοσκοτόπια. Αυτό είναι το δράμα του Υποτελούς: επειδή βόσκει πλούτο, ισχύη και φήμη έχει την εντύπωση ότι δεν είναι εκτρεφόμενο ζώο. Υπάρχει κι ένας άλλος λόγος που δεν ανησυχεί: είναι βέβαιος ότι ο ποιμένας, στον οποίο ανήκουν τα κοπάδια, θα τον αφήσει να βόσκει μακαρίως και δεν θα τον οδηγήσει στο σφαγείο. Η αυταπάτη θα εξανεμιστεί μόλις δει το μαχαίρι, αλλά θα είναι αργά – θα γίνει παϊδάκια, εάν είναι αρνί ασφαλώς. 

    Φεύγω από τα καπιταλιστικά λιβάδια και το κουρόχορτο και μεταβαίνω στο πεδίο της Πολιτικής, της Ανθρωποβοσκητικής κατά τον Πλάτωνα. Και θα θέσω το εξής ερώτημα: δεδομένης της κυριαρχικής ιεραρχίας, της κατανομής δηλαδή της ισχύης μεταξύ των Κυρίων, με ποιον θα ταχθεί ένας  Υποτελής  Κύριος, με τον αμέσως ισχυρότερό του ή με τον αμέσως ανίσχυρό του;  Μιλώντας τη γλώσσα της στρατιωτικής ιεραρχίας, ένας λοχαγός θα ταχθεί με το μέρος του ταγματάρχη ή του λοχία; Η απάντηση στο ερώτημα θαρρώ πως θα σας βρει σύμφωνους και σύμφωνες: κάθε υποτελής προκρίνει να συνδέσει τη τύχη του, το μέλλον του δηλαδή,  με τον ισχυρότερο· ο λοχαγός θα γράψει στ” αρχίδια του τον λοχία και ο λοχίας τον δεκανέα και ο δεκανέας το εκτρεφόμενο ζώο, τον φαντάρο. Στην Ιλιάδα, ας μην το ξεχνάμε, από εκεί άλλωστε εμπνεύστηκε και ο θείος Πλάτων, ο αρχηγός του στρατού αποκαλείται βοσκός στρατιωτών (ποιμήν λαών).

       Είμαι βέβαιος ότι έχετε αντιληφθεί τι εννοώ και που το πάω. Θέτω το εξής ερώτημα: ο κύπριος καπιταλιστής Κύριος της παραγωγής και του χρήματος με ποιον θα πάει και ποιον θα αφήσει; Αν δεν υπάρχει αμφιβολία πως είναι ένας υποτελής Κύριος, θα συνδέσει την τύχη του, το μέλλον του, με κάποιον ισχυρότερο Κύριο ή θα συνδέσει την τύχη του με τους Υποτελείς Παραγωγούς του κοινωνικού πλούτου, τους οποίους εκλαμβάνει ως εκτρεφόμενα στα καπιταλιστικά λιβάδια ζώα, όπου βόσκουν επιθυμίες και φαντασιώσεις πλούτου, ισχύης και φήμης; 

      Η απάντηση νοπίζω πως είναι προφανέστατη. Μα με τα κοπάδια του θα πάει; Εάν κάποιος ισχυρότερος Κύριος τον προστάξει να τα ταϊζει λιγότερο χορτάρι, να τα αφήνει λιγότερη ώρα στο λιβάδι, να τα κουρέψει, να τα αρμέξει, να τα πουλήσει ή να τα σφάξει, δεν θα υπακούσει; Υπάρχει κάποιος λόγος να μην τον κάνει;  Όχι, δεν υπάρχει, ούτε ένας. Αντιθέτως, υπάρχει μια ανωτέρα βία που θα τον αναγκάσει να σπεύσει να εκτελέσει την διαταγή του πιο ισχυρού από αυτόν Κυρίου: η απειλή ότι θα εκδιωχθεί, θα απομακρυνθεί από την κοινωνική του θέση, θα χάσει δηλαδή πλούτο, ισχύη και δόξα.

     Η απάτη του κουτόχορτου θα διαιωνιστεί: ο Υποτελής Κύριος θα προσποιηθεί ότι προστατεύει τα εκτρεφόμενα ζώα, πολύ σύντομα όμως θα αποκαλυφθεί ότι πρόκειται περί υποκρισίας. Ο εξοβελισμός μιας αυταπάτης φέρνει στο προσκήνιο μία σκληρή και βασανιστική πραγματικότητα: ότι είναι μέρος μιας επινοηθείσας από τον Κύριο πραγματικότητας, ενός δημιουργημένου μέλλοντος που έγινε παρελθόν. Στην περίπτωση αυτή, οι Υποτελείς αντιλαμβάνονται ότι δεν υπήρξαν τίποτα άλλο από συνεκτικά μέρη ενός σχεδίου το οποίο εξέπνευσε, ενώ το νέο σχέδιο που θα υποκατασήσει το παλιό είναι παντελώς άγνωστο· είναι διάχυτη όμως η αίσθηση ότι μάλλον είναι περιττοί.

     Το δράμα τώρα είναι το εξής: τι θα φάνε, εάν δεν φάνε επιθυμίες και φαντασιώσεις πλούτου, ισχύης και δόξας;  Θα μπορέσουν να ζήσουν και για πόσο καιρό χωρίς χρήμα;  Θα μπορέσουν και θα πουν ένα τραγούδι, καθώς θα είναι μαζεμένοι γύρω από το τραπέζι της παρέας. Και θα φάνε βρεγμένα παξιμάδια, γλυκό ψωμί, ντομάτες και αγγούρια από τους λαχανόκηπους, φασόλια και φακές και φάβα, και άγρια χόρτα, και θα ψήσουν κουλουράκια με χαρουπάλευρο άπό τις χλιάδες αδέσποτες χαρουπιές του νησιού, θα φάνε και σαρδέλες από τη Μεσόγειο, θα πιούνε και κόκκινο κρασί.

Κοντά ο ένας με τον άλλον, ομαδικά, ανοιχτά ομαδικά, με συζήτηση και σκέψη και αποφάσεις, με  εφαρμογή των αποφάσεων, με πέρασμα στη πράξη, με δήλωση ανυπακοής, ενισχύοντας και συνεχίζοντας τη ζωή.

 Τώρα πια, και να θέλουμε να βοσκήσουμε στα καπιταλιστικά βοσκοτόπια δεν μας το επιτρέπουν. Ένας μόνο τρόπος υπάρχει να τη βγάλουμε καθαρή, να επιβιώσουμε:

ο κομμουνισμός

Άλλοι και άλλες θα το αντιληφτούν μέσα σε λίγες μέρες κι άλλοι θα χρειαστούνε χρόνια.

Ποτέ δεν είναι αργά, όταν δεν είναι ήδη πολύ αργά

οι εκτρεφόμενοι από τον Κύριο Υποτελείς τρώνε κουτόχορτο