Η ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΕΜΙΛ ΑΝΡΥ ΣΤΟΝ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΗΣ ΚΟΝΣΙΕΡΖΕΡΙ
Ο Γάλλος αναρχικός σε «οδηγίες αναρχίας»
Μετάφραση: Αιχμή
Το κείμενο γράφτηκε στη φυλακή μόλις δύο βδομάδες ύστερα από τη βομβιστική επίθεση του Ανρύ στο Παρισινό Café Terminus, σκοτώνοντας έναν και τραυματίζοντας δώδεκα.
Αναλυτικά η επιστολή του Εμίλ Ανρύ:
Κατά την επίσκεψη που κάνατε στο κελί μου την Κυριακή, τη 18η αυτού του μήνα, είχαμε μια αρκετά φιλική συζήτηση περί αναρχικών ιδεών.
Είπατε πως είχατε μείνει άναυδος που μαθαίνατε τις θεωρίες μας κάτω από ένα διαφορετικό φως, και μου ζητήσατε να συνοψίσω τη συνομιλία μας γραπτώς, προκειμένου να γνωρίσετε καλύτερα τι θέλουν οι αναρχικοί.
Μπορείτε εύκολα να καταλάβετε, μεσσιέ, πως σε λίγες μόνο σελίδες δεν μπορεί κανείς να εκθέσει μια θεωρία που αναλύει την υπάρχουσα κοινωνική μας ζωή σε όλες τις εκδηλώσεις της· που μελετά αυτές τις εκδηλώσεις με τον τρόπο που ένας γιατρός εξετάζει ένα άρρωστο σώμα, και που στη συνέχεια τις καταδικάζει επειδή είναι αντίθετες με την ανθρώπινη ευτυχία και, στη θέση τους, χτίζει μια εντελώς καινούργια ζωή, βασισμένη σε αρχές πλήρως ανταγωνιστικές με εκείνες πάνω στις οποίες η παλιά κοινωνία οικοδομήθηκε.
Εξάλλου, άλλοι έχουν ήδη κάνει αυτό που μου ζητάτε: ο Κροπότκιν, ο Ρεκλύ, ο Σεμπαστιέν Φωρ έχουν διατυπώσει τις ιδέες τους, και ώθησαν την ανάπτυξή τους όσο το δυνατόν περισσότερο.
Διαβάστε το Εξέλιξη και Επανάσταση του Ρεκλύ, Η αναρχική ηθική,Αναμνήσεις ενός επαναστάτη, Η κατάκτηση του ψωμιού του Πέτρου Κροπότκιν· Autorité et Liberté, Le Machinisme et ses Conséquences του Σεμπαστιέν Φωρ· La Société Mourante et l’Anarchie του Γκραβ· Στο Καφενείο του Μαλατέστα· διαβάστε επίσης τα πολυάριθμα φυλλάδια και μανιφέστα που έχουν εμφανιστεί τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια, καθένα από αυτά εκθέτοντας καινούργιες ιδέες, ανάλογα με το κατά πόσο η μελέτη ή οι περιστάσεις το επιτρέπουν στους συγγραφείς τους.
Διαβάστε όλα αυτά και τότε θα σχηματίζατε μια καλά τεκμηριωμένη άποψη σχετικά με την αναρχία.
Παρόλα αυτά, μη νομίσετε ότι ο αναρχισμός είναι ένα δόγμα, μια θεωρία που δεν μπορεί να προσβληθεί, αδιαμφισβήτητη, σεβαστή από τους οπαδούς της όπως είναι το Κοράνι για τους Μουσουλμάνους.
Όχι, η απόλυτη ελευθερία που απαιτούμε αδιάκοπα διευρύνει τις ιδέες μας, τις υψώνει προς νέους ορίζοντες (ακολουθώντας την επιθυμία ποικίλων ατόμων) και τις απομακρύνει από τα αυστηρά πλαίσια της συστηματικής οργάνωσης και της κωδικοποίησης.
Δεν είμαστε “πιστοί·” δεν υποκλινόμαστε μπροστά στον Ρεκλύ ή τον Κροπότκιν. Συζητάμε τις ιδέες τους, τις αποδεχόμαστε όταν αναπτύσσουν συμπαθητικές εντυπώσεις στο μυαλό μας, αλλά τις απορρίπτουμε όταν δεν χτυπούν καμιά χορδή μέσα μας.
Είμαστε μακρυά από το να κατέχουμε την τυφλή πίστη των κολλεκτιβιστών, που πιστεύουν σε κάτι επειδή ο Γκεσντ είπε ότι θα έπρεπε να πιστέψουν, και που έχουν μια κατήχηση της οποίας οι παράγραφοι θα ήταν ιεροσυλία να αμφισβητηθούν.
Δοσμένων αυτών, θα προσπαθήσω περιληπτικά και γρήγορα να σας εκθέσω τιεγώ καταλαβαίνω από την αναρχία, δίχως να περιλαμβάνω άλλους συντρόφους που, σε ορισμένα σημεία, θα μπορούσαν να έχουν διαφορετικές απόψεις από τη δική μου.
Δεν θα αμφισβητούσατε το γεγονός ότι το υπάρχον κοινωνικό σύστημα είναι κακό, και η απόδειξη ότι είναι, είναι ότι όλοι υποφέρουν από αυτό. Από το φτωχό άστεγο, δίχως ψωμί ούτε στέγη, που γνωρίζει συνεχώς πείνα, μέχρι τον εκατομμυριούχο, που ζει με το φόβο μιας εξέγερσης των φτωχών που θα τάραζαν την πέψη του, ολάκερη η ανθρωπότητα ζει σε κατάσταση ανησυχίας.
Σε τι βάζεις στηρίζεται η αστική κοινωνία; Βάζοντας κατά μέρος τις αρχές της οικογένειας, της πατρίδας, και της θρησκείας, που δεν είναι τίποτε άλλο παρά παρεπόμενα, μπορούμε να βεβαιώσουμε ότι οι δύο ακρογωνιαίοι λίθοι, οι δύο θεμελιώδεις αρχές της υπάρχουσας κατάστασης είναι η εξουσία και η ιδιοκτησία.
Δεν θέλω να συνεχίσω άλλο πάνω σε αυτό το θέμα: θα μου ήταν εύκολο να αποδείξω ότι όλα τα κακά από τα οποία υποφέρουμε απορρέουν από την ιδιοκτησία και την εξουσία.
Φτώχεια, κλοπή, εγκληματικότητα, πορνεία, πόλεμος, επανάσταση όλό αυτά δεν είναι παρά τα αποτελέσματα αυτών των αρχών.
Οι δύο βάσεις της κοινωνίας είναι γι’ αυτό κακές, δεν υπάρχει λόγος να αμφιταλαντευόμαστε. Δεν χρειάζεται να δοκιμάσετε κανένα από την ομάδα των καταπραϋντικών (π.χ. σοσιαλισμός) που χρησιμεύουν μονάχα στο να μεταλλάξουν το κακό. Τα δύο κακόβουλα μικρόβια πρέπει να σκοτωθούν, και να εξαλειφθούν από την κοινωνική ζωή.
Αυτός είναι ο λόγος που εμείς οι αναρχικοί θέλουμε να αντικαταστήσουμε την ιδιωτική ιδιοκτησία από τον κομμουνισμό, και την εξουσία από την ελευθερία.
Όχι άλλα συμβόλαια ιδιοκτησίας ή κυριαρχίας: απόλυτη ισότητα.
Όταν λέμε απόλυτη ισότητα δεν ισχυριζόμαστε ότι όλοι οι άνθρωποι θα έχουν το ίδιο μυαλό, την ίδια φυσική οργάνωση: γνωρίζουμε ότι θα υπάρχει πάντοτε μεγάλη ποικιλομορφία στις πνευματικές και φυσικές δεξιότητες. Είναι ακριβώς αυτή η ποικιλία των ικανοτήτων που θα δώσει ζωή στην παραγωγή όλων αυτών που είναι απαραίτητα για την ανθρωπότητα, και υπολογίζουμε σε αυτό καθώς και στο να διατηρήσουμε την άμιλλα σε μια αναρχική κοινωνία.
Θα υπάρχουν μηχανικοί και εργάτες: αυτό είναι προφανές. Αλλό ο ένας δεν θα θεωρείται ανώτερος από τον άλλον, από τη στιγμή που το έργο του μηχανικού είναι άχρηστο δίχως τη συνεργασία του εργάτη, και αντίστροφα.
Όλοι είναι ελεύθεροι να επιλέξουν την τέχνη τους, θα υπάρχουν μονάχα όντα που υπακούουν, δίχως τίποτα περιορισμούς, στις κλίσεις που η φύση τους προίκισε (εγγύηση καλής παραγωγικότητας).
Εδώ ένα ερώτημα πρέπει να τεθεί: Και ο τεμπέλης; Θα θέλουν όλοι να εργάζονται;
Απαντάμαι ναι, όλοι θα θέλουν να εργάζονται, και αυτός είναι ο λόγος:
Σήμερα, ο μέσος όρος εργάσιμης μέρας είναι δέκα ώρες.
Πολλοί εργαζόμενοι κρατούνται απασχολημένοι σε δουλειές που είναι εντελώς άχρηστες στην κοινωνία, ιδιαίτερα για τον οπλισμό του στρατού και του ναυτικού. Πολλοί επίσης είναι άνεργοι. Προσθέστε σε αυτό ένα σημαντικό αριθμό ικανών ανθρώπων που δεν παράγουν τίποτα: στρατιώτες, παπάδες, αστυνομικοί, δικαστικοί, οι δημόσιοι υπάλληλοι, κ.λπ.
Μπορούμε έτσι να πούμε, δίχως να κατηγορηθούμε για υπερβολή, ότι στους εκατό ικανούς να παράγουν κάποιο είδος εργασίας, μόνον οι πενήντα παρέχουν μια προσπάθεια αληθινά χρήσιμη για την κοινωνία. Είναι αυτοί οι πενήντα που παράγουν όλα τα πλούτη της κοινωνίας.
Από αυτό απορρέει το συμπέρασμα ότι εάν όλοι εργάζονταν, αντί για δέκα ώρες η εργατοώρα θα μειωνόταν μόνο σε πέντε.
Πέρα από αυτό θα έπρεπε να θεωρήσουμε ότι στη σημερινή κατάσταση πραγμάτων το σύνολο των παρασκευασμένων προϊόντων είναι τέσσερις φορές, και των γεωργικών προϊόντων τρεις φορές το ποσό που απαιτείται για την κάλυψη των αναγκών της ανθρωπότητας· που σημαίνει ότι η ανθρωπότητα θα ήταν τρεις φορές περισσότερο ντυμμένη, στεγασμένη, ζεσταμένη, θρεμμένη· με μια λέξη, θα είχαμε όλες τις ανάγκες της ικανοποιημένες εάν η σπατάλη και άλλες αιτίες δεν κατέστρεφαν αυτήν την υπερπαραγωγή. (Θα βρείτε αυτά τα στατιστικά στο μικρό φυλλάδιο: “Τα Προϊόντα της Γης και της Βιομηχανίας”).
Από τα παραπάνω, μπορούμε να καταλήξουμε στο εξής συμπέρασμα:
Μια κοινωνία όπου όλοι θα εργάζονταν από κοινού, και που θα ήταν ικανοποιημένη με την παραγωγικότητα όχι πέρα από τις ανάγκες των καταναλωτών της (το πλεόνασμα της πρώτης πάνω στο δεύτερο θα αποτελούσε ένα μικρό απόθεμα) θα έπρεπε να ζητούσε από κάθε ικανό της μέλος μια προσπάθεια δύο ή τριών μόλις ωρών, ίσως λιγότερο.
Ποιος θα μπορούσε τότε να αρνηθεί να προσφέρει μια τόσο μικρή ποσότητα εργασίας; Ποιος θα ήθελε να ζήσει με την ντροπή να κρατείται στην περιφρόνηση από όλους και να θεωρείται παράσιτο;
…Ιδιοκτησία και εξουσία πορεύονται μαζί, η μία υποστηρίζει την άλλη προκειμένου να κρατήσει την ανθρωπότητα υποδουλωμένη.
Τι είναι το δικαίωμα στην ιδιοκτησία; Είναι ένα φυσικό δικαίωμα; Είναι θεμιτό να τρώει ο ένας ενώ ο άλλος να νηστεύει; Όχι. Η φύση, στη δημιουργία μας, μας έκανε όμοιους οργανισμούς, και το στομάχι του εργάτη απαιτεί την ίδια ικανοποίηση με εκείνο του χρηματοοικονομικού συμβούλου.
Παρόλα αυτά, μία τάξη σήμερα τα έχει πάρει όλα, κλέβοντας από την άλλη τάξη τον επιούσιο όχι μόνο του σώματός της, αλλά και της ψυχής της.
Ναι, έναν αιώνα που ονομάζουμε της προόδου και της επιστήμης, δεν είναι οδυνηρό να σκεφτόμαστε τα εκατομμύρια των μυαλών πεινασμένων για γνώση και που δεν μπορούν να ανθίσουν; Πόσα παιδιά του μέσου ανθρώπου, που θα μπορούσαν να έχουν γίνει αξιόλογοι άνδρες και γυναίκες, χρήσιμοι για την ανθρωπότητα, ποτέ δεν πρόκειται να μάθουν τίποτα παρά τις λίγες απαραίτητες αντιλήψεις που διδάσκονται στο δημοτικό σχολείο.
Ιδιοκτησία! Αυτός είναι ο εχθρός της ανθρώπινης ευτυχίας, επειδή από μόνη της δημιουργεί ανισότητα, και σε αυτήν εκπαιδεύει μίσος, φθόνο, αιματηρή εξέγερση…
Η εγκαθιδρυμένη εξουσία δεν προσφέρει κανέναν άλλο σκοπό από την επικύρωση της ιδιοκτησίας. Είναι εκεί για να ενισχύει στην υπηρεσία της πράξης της λεηλασίας.
Η εργασία που είναι μια φυσική ανάγκη θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι κανείς δεν θα ξέφευγε από το αίτημα της τόσο ελάχιστης προσπάθειας όσο αυτή που μιλήσαμε παραπάνω.
(Η εργασία είναι τόσο φυσική ανάγκη που η Ιστορία μάς δείχνει καμπόσους πολιτικούς να αποσπώνται με χαρά από τις μέριμνες της πολιτικής για να εργαστούν ως απλοί εργάτες: Για να αναφέρω δύο πολύ γνωστές περιπτώσεις: ο Λουδοβίκος XVI απασχολιόταν με κλειδαριές, και στις μέρες μας ο Γλάδστων, “The Great Old Man” [αγγλικά στο πρωτότυπο] επωφελείται στις διακοπές του κόβοντας μερικές από τις βελανιδιές των δασών του, σαν ένας κοινός ξυλοκόπος).
Έτσι βλέπετε, μεσσιέ, δεν θα υπήρχε κανένας λόγος να καταφύγουμε στο νόμο προκειμένου να αποφύγουμε το πρόβλημα των τεμπέληδων.
Αλλά εάν σε μια εξαιρετική περίπτωση που κάποιος ήθελε να αρνηθεί τη βοήθειά του στα αδέλφια του, θα ήταν ακόμη λιγότερο δαπανηρό να ταΐζουμε αυτόν τον κακότυχο, που μπορεί να χαρακτηριστεί μόνον σαν άρρωστος, από το να διατηρούμε νομοθέτες, δικαστικούς, αστυνομικούς και δεσμοφύλακες για να τον εκβιάσουν.
Πολλά άλλα ερωτήματα εγείρονται, αλλά είναι δευτερεύοντα, το πιο σημαντικό πράγμα είναι να καταδείξουμε πως η κατάργηση της ιδιοκτησίας δεν θα προκαλούσε σταμάτημα της παραγωγής λόγω της ανάπτυξης της οκνηρίας, και η αναρχική κοινωνία θα ήξερε πως να θρέψει τον εαυτό της και να ικανοποιήσει όλες της τίς ανάγκες.
Όλες οι άλλες αντιρρήσεις που μπορούν να εγερθούν εύκολα θα αντικρουστούν εμπνευόμενες από την ιδέα ότι ένα αναρχικό περιβάλλον θα προκαλούσε την αύξηση σε καθένα από τα μέλη της την αγάπη και την αλληλεγγύη κατά βούληση, επειδή ο άνθρωπος θα γνωρίσει ότι δουλεύοντας για τους άλλους δουλεύει για τον εαυτό του.
Μια φαινομενικά καλύτερα τεκμηριωμένη αντίρρηση είναι η ακόλουθη:
Εάν δεν υπάρχει πλέον εξουσία, εάν δεν υπάρχει ο φόβος του χωροφύλακα να σταματήσει το χέρι του εγκληματία, δεν ρισκάρουμε να βλέπουμε εγκλήματα και πλημμελήματα να πολλαπλασιάζονται με ένα τρομακτικό ρυθμό;
Η απάντηση είναι απλή:
Μπορούμε να κατηγοριοποιήσουμε τα εγκλήματα που διαπράττονται σήμερα σε δύο βασικές κατηγορίες· εγκλήματα συμφέροντος και εγκλήματα πάθους.
Η πρώτη ομάδα θα εξαφανιστεί από μόνη της, από τη στιγμή που δεν θα υπάρχουν επιθέσεις στην ιδιοκτησία σε ένα περιβάλλον που έχει τελειώσει με την ιδιοκτησία.
Όσον αφορά τη δεύτερη ομάδα, κανείς νόμος δεν μπορεί να την εμποδίσει. Μακράν του να είναι αλήθεια αυτό, το ισχύον δίκαιο – που αθωώνει ένα σύζυγο που σκοτώνει τη μοιχαλίδα γυναίκα του – δεν κάνει τίποτε άλλο από το να ευνοεί τη συχνότητα αυτών των εγκλημάτων.
Αντίθετα, ένα αναρχικό περιβάλλον θα εξύψωνε το ηθικό επίπεδο της ανθρωπότητας ο Άνθρωπος θα καταλάβει πως δεν έχει κανένα δικαίωμα πάνω σε μια γυναίκα που δίνεται σε έναν άλλον άνδρα, από τη στιγμή που η γυναίκα δεν κάνει τίποτε άλλο από το να ακολουθεί τη φύση της.
Συνεπώς εγκλήματα, σε μια μελλοντική κοινωνία, θα γίνονται όλο και πιο σπάνια, μέχρι να εξαφανιστούν εντελώς.
Μεσσιέ, θα συνοψίσω για σας το ιδανικό μου για μια αναρχική κοινωνία.
Όχι πια εξουσία, που είναι μακράν πιο αντίθετη με την ανθρώπινη ευτυχία από τις λίγες υπερβολές που μπορούσαν να συμβούν στο ξεκίνημα μιας ελεύθερης κοινωνίας.
Στη θέση της σημερινής εξουσιαστικής οργάνωσης, η κατηγοριοποίηση ατόμων με συμπάθειες και σχέσεις δίχως νόμους ή ηγέτες.
Όχι πια ιδιωτική ιδιοκτησία· συγκέντρωση από κοινού των προϊόντων· καθένας να εργάζεται και να καταναλώνει σύμφωνα με τις ανάγκες του, δηλαδή, ό,τι επιθυμεί.
Όχι πια οικογένεια, εγωιστές και μπουρζουάδες, που κάνουν τον άνδρα ιδιοκτησία της γυναίκας και τη γυναίκα ιδιοκτησία του άνδρα· όχι πια απαιτήσεις μεταξύ δύο υπάρξεων που αγαπούν ο ένας τον άλλον αλλά μια στιγμή που παραμένουν ενωμένοι ως το τέλος της ζωής τους.
Η φύση είναι ιδιότροπη: πάντοτε απαιτεί νέες αισθήσεις. Θέλει ελεύθερο έρωτα. Αυτός είναι ο λόγος που θέλουμε ελεύθερες ενώσεις.
Όχι πια πατρίδες, όχι πια μίσος μεταξύ αδελφών, να αναμετριούνται μεταξύ τους άνθρωποι που δεν έχουν δει ο ένας τον άλλον.
Αντικατάσταση της στενής και μικροπρεπής προσκόλληση των σωβινιστών στη χώρα τους από τη μεγάλη και γόνιμη αγάπη ολάκερης την ανθρωπότητας, δίχως διάκριση φυλής ή χρώματος.
Όχι πια θρησκείες, σφυρηλατημένες από τους παπάδες προκειμένου να υποβαθμίσουν τις μάζες και να τους δώσουν την ελπίδα μιας καλύτερης ζωής, ενώ αυτοί οι ίδιοι απολαμβάνουν τη ζωή εδώ και τώρα.
Αντιθέτως, η συνεχής επέκταση των επιστημών, αφομοιώσιμες από κάθε ον που θα αισθανθεί προσκολλημένο στη μελέτη τους, σιγά-σιγά φέρνοντας όλους τους ανθρώπους σε μια υλιστική συνείδηση.
Η συγκεκριμένη μελέτη υπνωτικών φαινομένων, που η επιστήμη αρχίζει να λαμβάνει υπόψη, προκειμένου να αποκαλύπτει τους τσαρλατάνους που παρουσιάζουν στους αμαθής, με ένα θαυμάσιο και δεισιδαιμονικό φως, γεγονότα που είναι εντελώς φυσικά.
Με μια λέξη, απολύτως όχι πια εμπόδια στην ελεύθερη ανάπτυξη της ανθρώπινης φύσης.
Ελεύθερη άνθηση των σωματικών, εγκεφαλικών και διανοητικών ικανοτήτων.
Δεν είμαι τόσο αισιόδοξος ώστε να πιστεύω πως μια κοινωνία χτισμένη σε τέτοια θεμέλια θα φθάσει σε τέλεια αρμονία. Αλλά έχω τη βαθειά πεποίθηση ότι δύο ή τρεις γενιές θα είναι αρκετές ώστε να σχίσουν την ανθρωπότητα από την επίδραση του τεχνητού πολιτισμού που την υποβάλλει σήμερα και να την επιστρέψει στην κατάσταση της φύσης, που είναι η κατάσταση της καλοσύνης και της αγάπης.
Αλλά προκειμένου να κάνουμε νικηφόρο αυτό το ιδανικό, να θέσουμε την αναρχική κοινωνία σε μια σταθερή βάση, πρέπει να ξεκινήσουμε με το έργο της καταστροφής. Το παλιό, σκουληκοφαγωμένο οικοδόμημα πρέπει να κατεδαφιστεί.
Αυτό είναι εκείνο που κάνουμε.
Η μπουρζουαζία ισχυρίζεται ότι ποτέ δεν θα φθάσουμε στο στόχο μας.
Το μέλλον, το πολύ εγγύς μέλλον, θα τους διδάξει.
Vive l’Anarchie!
πηγή:
http://aixmi.wordpress.com/2014/08/20/%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BB%CE%AE-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%B4%CE%B9%CE%B5%CF%85%CE%B8%CF%85%CE%BD%CF%84%CE%AE-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CF%83%CE%B9%CE%B5%CF%81%CE%B6%CE%B5/