Μουντιάλ 2014: Θέλουμε σχολεία και νοσοκομεία, όχι γήπεδα!
του Ντέιβ Ζιρίν
μετάφραση: Δημήτρης Ιωάννου
Για πολύ κόσμο, η είδηση ότι γίνονται διαμαρτυρίες στη Βραζιλία ενάντια στο Μουντιάλ του 2014 είναι εξίσου αδιανόητη με το να ζήταγαν οι Νεοϋορκέζοι την απαγόρευση της πίτσας. Κι όμως! Nα ’μαστε λίγες μόνο μέρες πριν την έναρξη της διοργάνωσης, και στις διαδηλώσεις κυριαρχεί το σύνθημα #NãoVaiTerCopa, δηλαδή (σε ελεύθερη απόδοση) «Το Μουντιάλ δεν θα γίνει».
Διαδηλώσεις, απεργίες και κάθε είδους δράσεις φουντώνουν σε όλη τη χώρα. Η πιο χαρακτηριστική είναι η κατάληψη, από 10.000 ανθρώπους, υπό τα λάβαρα του Κινήματος των Άστεγων Εργατών (MTST), ενός τεράστιου αδόμητου οικοπέδου δίπλα στην «Αρένα Κορίνθιανς», που θα φιλοξενήσει το εναρκτήριο παιχνίδι του Μουντιάλ. Το κίνημα αποκαλεί την κατάληψη «το Μουντιάλ του Λαού» και επισημαίνει πως το σχεδόν μισό δισεκατομμύριο δολάρια που κόστισε η ανέγερση του σταδίου, «σύμφωνα με τις προδιαγραφές της FIFA», θα μπορούσε να έχει χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της φτώχειας ή τη βελτίωση των δομών δημόσιας υγείας. Το σύνθημα «Θέλουμε νοσοκομεία και σχολεία σύμφωνα με τις προδιαγραφές της FIFA» ακούγεται ακόμα, όπως ακουγόταν και πέρυσι, κατά τη διάρκεια του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών, όταν η Βραζιλία ταρακουνήθηκε από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις των τελευταίων τριάντα ετών.
Όλες οι διαδηλώσεις, όλες οι συγκεντρώσεις, όλες οι κραυγές απελπισίας συνδέονται με τις «τρεις πληγές»: τον εκτοπισμό, το χρέος και την ασφάλεια. Καταγράφονται σοβαρές διαφωνίες για τον ακριβή αριθμό όσων εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους, αλλά δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι είναι εκατοντάδες χιλιάδες εκείνοι που, προερχόμενοι από τις πλέον ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, εκτοπίστηκαν ή θα εκτοπιστούν, είτε με το καρότο είτε με το μαστίγιο, είτε με το δόλωμα της οικονομικής αποζημίωσης είτε υπό την απειλή των όπλων.
Όσον αφορά το χρέος, το φετινό Μουντιάλ θα είναι το πιο δαπανηρό στην ιστορία, αφού οι πλέον μετριοπαθείς εκτιμήσεις υπολογίζουν το κόστος του στα 15 δισ. δολάρια. Κι έπειτα, έχουμε και την «ασφάλεια». Εκτός από τη νέα σκληρή «αντιτρομοκρατική» νομοθεσία, η κυβέρνηση της Βραζιλίας φρόντισε να πατήσουν το έδαφος της χώρας περισσότερες μπότες απ’ ό,τι σε οποιοδήποτε άλλο Μουντιάλ: το προσωπικό ασφαλείας θα ξεπεράσει τα 170.000 άτομα, 22% περισσότερο από αυτό που είχε επιστρατευθεί στη Νότια Αφρική το 2010. H«ασφάλεια», η οποία συντείνει τόσο στους εκτοπισμούς όσο και στην αύξηση του χρέους, έχει γίνει το σλόγκαν που δικαιολογεί όλες τις πράξεις της προέδρου Ρούσεφ και του κυβερνώντος Εργατικού Κόμματος. Είναι επίσης η «ασφάλεια» που βγάζει τον κόσμο και τις οργανώσεις στον δρόμο για να φωνάξουν «NãoVaiTerCopa». Και η γενική δυσαρέσκεια διεισδύει και στον χώρο της «ασφάλειας» όπως έδειξε η πρόσφατη απεργία του προσωπικού ασφαλείας των σταδίων, το οποίο απαιτούσε «μισθούς σύμφωνους με τις προδιαγραφές της FIFA».
Οι φωνές διαμαρτυρίας θέλουν να υπογραμμίσουν τον πόνο του λαού, αλλά και να δείξουν στον υπόλοιπο κόσμο ποιος είναι πίσω από τις κουίντες τραβώντας τα νήματα. Όπως έγραφε κάποτε ο μέγας δημοσιογράφος Εντουάρντο Γκαλεάνο, «υπάρχουν ορατοί και αόρατοι δικτάτορες. Η εξουσιαστική δομή του παγκόσμιου ποδοσφαίρου είναι μοναρχικού τύπου. Πρόκειται για το πλέον μυστικό βασίλειο του κόσμου». Οι διαδηλωτές δεν έχουν άλλο στόχο παρά να τραβήξουν τη FIFA από τις σκιές στο φως. Εάν το επιτύχουν, θα αφήσουν μια κληρονομιά που θα διαρκέσει για πολύ περισσότερο από το απλό ποδοσφαιρικό θέαμα.
Ενώ το άρθρο είχε δημοσιευθεί, έλαβα το παρακάτω μήνυμα από τον φίλο μου Ντύλαν Στίλγουντ, ο οποίος ζει στη Βραζιλία:
Είναι σχεδόν αδύνατο να έχει κανείς συνολική εποπτεία του κύματος απεργιών και διαδηλώσεων που σαρώνει τη Βραζιλία απ’ άκρου εις άκρον, και γιγαντώνεται όσο πλησιάζει το Μουντιάλ. Χθες εκτυλίχθηκαν σκηνές χάους σε όλη τη χώρα καθώς το κίνημα «Το Μουντιάλ δεν θα γίνει» κατεστάλη με δακρυγόνα και σφαίρες καουτσούκ στις μεγάλες πόλεις που θα φιλοξενήσουν αγώνες. Στο Σάο Πάολο, 10.000 καθηγητές δημόσιων σχολείων, που απεργούν εδώ και τρεις εβδομάδες, πραγματοποίησαν πορεία προς το δημαρχείο. Εν τω μεταξύ, το Κίνημα των Άστεγων Εργατών (MTST) ενώθηκε με το Κίνημα των Εργατών Χωρίς Γη (MST) και μαζί μπλόκαραν τους αυτοκινητοδρόμους γύρω από το Στάδιο Ιτακεράο (το οποίο θα φιλοξενήσει την πρεμιέρα του τουρνουά), καθώς και στις δυτικές και τις νότιες περιοχές της πόλης. Στο Ρεσίφε, όπου θα φιλοξενηθούν πέντε αγώνες, οι δρόμοι καταλήφθηκαν από τεθωρακισμένα, τη δεύτερη μέρα της απεργίας των αστυνομικών και των πυροσβεστών. Οι καθηγητές απεργούν επίσης στο Ρίο και το Μπέλο Οριζόντε, μουντιαλικές πόλεις αμφότερες, και τα σωματεία τους υποστηρίζουν πλέον επισήμως τις αντιμουντιαλικές διαδηλώσεις. Το Ρίο παρέλυσε από μια ανεπίσημη διήμερη στάση εργασίας στα λεωφορεία, οι εργαζόμενοι στο μετρό απειλούν ότι θα ακολουθήσουν. Και ο κατάλογος συνεχίζεται: μεταξύ πολλών άλλων, απεργούν οι εργάτες πετρελαίου στο Κουμπατάο, οι οδηγοί θωρακισμένων οχημάτων στο Σάο Πάολο, οι δημόσιοι υπάλληλοι στο Μπέλο Οριζόντε, οι εργαζόμενοι στο αεροδρόμιο του Γκουαρούλιος. Έχουν γίνει διαδηλώσεις έξω από βραζιλιάνικες πρεσβείες στο εξωτερικό. Η λέξη «FIFA» είναι σήμερα τόσο δημοφιλής στη Βραζιλία όσο ήταν η λέξη «FEMA» στη Νέα Ορλεάνη μετά την Κατρίνα. [Η FEMA, Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Διαχείρισης Έκτακτων Αναγκών δέχθηκε σφοδρή κριτική για τον τρόπο που διαχειρίστηκε το ζήτημα]. Σύμφωνα με μια διαδικτυακή δημοσκόπηση του περιοδικού Veja, μόλις το 22% των Βραζιλιάνων θα υποστηρίξουν την εθνική ομάδα, ενώ το 34% θα είναι εναντίον της! Σε μια φτωχή συνοικία του Σάο Πάολο, μια γυναίκα έλεγε: «Ο δήμος δεν έχει ακόμα στείλει γάλα για τα παιδιά μας. Πώς να βάψω τον δρόμο [όπως γίνεται συνήθως πριν το Μουντιάλ]». Οι τελευταίες εβδομάδες έδειξαν ότι η δράση εκτός των γηπέδων θα είναι εξίσου συναρπαστική και πολύ πιο αποφασιστική για το μέλλον της Βραζιλίας, από τη δράση εντός αυτών».
Ντύλαν Στίλγουντ
ODaveZirin είναι αθλητικογράφος στο περιοδικό «TheNation». Το κείμενο με τίτλο «There Will Be No World Cup: Brazil on the Brink» δημοσιεύθηκεστοπεριοδικό «The Nation», 15.5.2014.
πηγή: http://enthemata.wordpress.com/2014/06/07/dzirin/#like-15226