Φωτογραφία από το ΑΠΕ – ΜΠΕ

Στις κάλπες προσέρχονται την Κυριακή περίπου 1,5 εκατ. πολίτες της Κριμαίας για να ψηφίσουν στο δημοψήφισμα για από την απόσχιση της περιοχής από την Ουκρανία και την προσάρτηση της στη Ρωσία. Το δημοψήφισμα καταγγέλλεται ως «παράνομο» από το Κίεβο και τη Δύση, που επισημαίνει πως δεν πρόκειται να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα. Από την πλευρά της η Ρωσία αναφέρεται στο δικαίωμα της «αυτοδιάθεσης» και επισημαίνει το αναφαίρετο δικαίωμά της, όπως διαμηνύει, για προστασία των συμφερόντων της και του ρωσικού και ρωσόφιλου πληθυσμού, που αποτελεί την πλειονότητα στην περιοχή.

 
Η Κριμαία κατοικείται κυρίως από Ρώσους, ενώ το ρωσόφιλο στοιχείο κυριαρχεί. Η χερσόνησος παραχωρήθηκε το 1954 με απόφαση του Ν. Χρουστσόφ στην Ουκρανία και μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης δημιουργήθηκε η «Αυτόνομη Δημοκρατία της Κριμαίας». Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος είναι αναμενόμενο καθώς η συντριπτική φιλορωσική πλειοψηφία αναμένεται να ψηφίσει υπέρ της απόσχισης και της προσάρτησης στη Ρωσία. Σημειώνεται πως η ουκρανική κοινότητα και η μειονότητα των Τατάρων που τάσσονται κατά της απόσχισης έχουν καλέσει σε μποικοτάζ. 

Στο δημοψήφισμα οι πολίτες μπορούν να ψηφίσουν για «την επανένωση με τη Ρωσία, ως μέλος της Ρωσικής Ομοσπονδίας» ή την «αποκατάσταση του Συντάγματος του 1992 και του καθεστώτος της Κριμαίας ως μέλους της Ουκρανίας». Η τρίτη περίπτωση είναι το «λευκό». Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις περίπου το 80% των πολιτών της Κριμαίας τάσσεται υπέρ της απόσχισης και της προσάρτησης στη Ρωσία.
 
Οι κάλπες άνοιξαν στις 8:00 το πρωί και αναμένεται να κλείσουν στις 20:00 το βράδυ της Κυριακής, όταν και θα υπάρξουν τα πρώτα προκαταρκτικά αποτελέσματα. Τα επίσημα αποτελέσματα αναμένεται να ανακοινωθούν το πρωί της Δευτέρας. Όπως ανακοίνωσε ο Μιχαΐλο Μαλίτσεφ, πρόεδρος της Επιτροπής που έχει την ευθύνη για το δημοψήφισμα, 623 δημοσιογράφοι που εκπροσωπούν 129 μέσα ενημέρωσης έχουν λάβει διαπίστευση για να καλύψουν το δημοψήφισμα, καθώς και 135 ξένοι παρατηρητές από 23 χώρες. Οι παρατηρητές αυτοί θα αναγνωρίζονται από ένα κόκκινο σήμα, οι τοπικοί παρατηρητές θα φέρουν ένα μπλε σήμα.
 
Και ενώ το δημοψήφισμα έχει την απόλυτη υποστήριξη τη Ρωσίας – εξάλλου μετά την ανατροπή Γιανουκόβιτς η περιοχή βρίσκεται ουσιαστικά υπό ρωσικό έλεγχο – η Δύση και το Κίεβο το καταγγέλλει ως «παράνομο» διαμηνύοντας πως δεν πρόκειται να αναγνωρίσει το αποτέλεσμα. «Το αυριανό δημοψήφισμα δεν έχει καμία νομική αξία», δήλωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ καλώντας της δύο πλευρές να «βαδίσουν στον δρόμο της διαπραγμάτευσης».
 
Το Σάββατο συνεδρίασε και το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για το δημοψήφισμα στην Κριμαία, ωστόσο η Ρωσία άσκησε βέτο στην απόφαση της Δύσης για καταγγελία της διαδικασίας, ενώ η Κίνα απείχε από την ψηφοφορία. Το σχέδιο της απόφασης που προώθησαν οι δυτικές χώρες έλαβε 13 ψήφους υπέρ και απορρίφθηκε, αφού αρκεί το βέτο ενός από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για να μπλοκάρει οποιαδήποτε απόφαση. Στο σχέδιο απόφασης που συντάχθηκε από τις ΗΠΑ, το δημοψήφισμα για την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία χαρακτηριζόταν «άνευ καμίας εγκυρότητας» και το κείμενο ήταν αρκετά μετριοπαθές για να εξασφαλισθεί η υποστήριξη της Κίνας.
 
Εκτός όμως από την Κριμαία τα βλέμματα στρέφονται και στην ευρύτερη φιλορωσική ανατολική Ουκρανία, όπου το τελευταίο διάστημα κλιμακώνονται οι διαδηλώσεις υπέρ της Ρωσίας και κατά της κυβέρνησης του Κιέβου. Στην καρδιά του φιλορωσικού κινήματος της ανατολικής Ουκρανίας βρίσκονται το Ντόνετσκ και το Χάρκοβο. Στο δεύτερο το Σάββατο νεοναζί του Δεξιού Τομέα, που έχει έντονη παρουσία στις αρχές του Κιέβου, άνοιξαν πυρ κατά φιλορώσων διαδηλωτών σκοτώνοντας δύο ανθρώπους.