Η ΚΑΤΑΣΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΣΤΑΧΑΝΟΦΙΣΜΟΥ
(το παρακάτω κείμενο παρουσιάστηκε σε διήμερη εκδήλωση για τους πολιτικούς κρατούμενους στη Θεσ/νίκη και δημοσιεύθηκε στο δωδέκατο τεύχος της ασύμμετρης απειλής)
Ι
Την τρέχουσα οξυμένη επίθεση της κρατικής καταστολής, που εκφράζεται με κάθε δυνατή ευκαιρία, δεν μπορούμε με κανέναν τρόπο να τη θεωρήσουμε ως ξεκομμένο φαινόμενο απ’ το κοινωνικό πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί μετά το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης του 2007-08. Η κρίση που ξεκίνησε με το σκάσιμο της φούσκας των επισφαλών ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων (subrimes) στις ΗΠΑ και συνεχίζεται ως τις μέρες μας με διάφορες μορφές[1], δεν είναι ένα απλό “οικονομικό” γεγονός, αλλά αντανακλά μια καθολική κρίση αναπαραγωγής του καπιταλισμού. Αντίστοιχα, η τρέχουσα κατασταλτική επίθεση δεν είναι μια απλή αλληλουχία “αστυνομικών” συμβάντων, αλλά η προσαρμογή της προϋπάρχουσας κατασταλτικής πολιτικής στις νέες συνθήκες όξυνσης του κοινωνικού/ ταξικού ανταγωνισμού.
Δεν μπορούμε, λοιπόν, να μιλήσουμε για την καταστολή περιορίζοντας την στα στενά ερμηνευτικά όρια του υπεραπλουστευτικού αντιμπατσισμού ή μιας νεφελώδους αντικρατικής συνθηματολογίας, ανίκανης να εμβαθύνει πέρα από τα αυτονόητα. Δεν μπορούμε να αντιμετωπίζουμε την κρατική καταστολή ως βεντέτα αναρχικών και μπάτσων ή σαν ένα ιδιωτικό πόλεμο εναντίον του κράτους.
ΙΙ
Η πολυεπίπεδη επίθεση του κεφαλαίου στην προσπάθειά του να ανοίξει έναν καινούριο κύκλο συσσώρευσης, έχει αυξήσει συνακόλουθα και την ένταση του κοινωνικού/ ταξικού ανταγωνισμού, σε παγκόσμια κλίμακα. Ζούμε ήδη στην “εποχή των ταραχών”, σε έναν υπό διαμόρφωση ακόμα παγκόσμιο ταξικό πόλεμο, που ενδεχομένως να είναι οι πόνοι της γέννας μιας ιστορικής εξέλιξης, που ούτε καν να τη φανταστούμε μπορούμε ακόμα. Ακόμα και οι συστημικές δεξαμενές σκέψης, που μέχρι χθες έπιναν νερό στο όνομα του “τέλους της ιστορίας” (ή των ιδεολογιών και της ουτοπίας)[2], εμφανίζονται σήμερα με φόβο μπροστά σ’ αυτά που ενδέχεται να συμβούν.
Γιατί, δεν είναι μονάχα ο φρενήρης πολλαπλασιασμός των συγκρούσεων, των ταραχών και των λαϊκών εξεγέρσεων που τους τρομάζει. Είναι πάνω απ’ όλα η δυνατότητα της ποιοτικής τους εξέλιξης, μια πιθανή πορεία που θα διαρρήξει τόσο το διεκδικητικό/ ρεφορμιστικό, όσο και το μηδενιστικό κέλυφος των αγώνων. Ο εκπρόσωπος του ΛΑΟΣ Αϊβαλιώτης όταν λέει: «Να προσέξει η κυβέρνηση γιατί δε θα είναι μακριά η μέρα που θα χρειαστεί η πολιτεία τα σώματα ασφαλείας», ίσως απλώς να εκφράζει κάποια παραδοσιακά ακροδεξιά αντανακλαστικά. Αλλά τι είδους αντανακλαστικά εκφράζει ο κορυφαίος οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί όταν στην ερώτηση αν είναι καταδικασμένος ο καπιταλισμός, απαντά «ίσως…»;
Από το 2008 και μετά, οι επίσημες στατιστικές καταγράφουν μια ραγδαία αύξηση των επεισοδίων ταξικής πάλης σε ολόκληρο τον πλανήτη. Και δεν είναι μονάχα η πύκνωση των συνηθισμένων απεργιών ή διαδηλώσεων, αλλά και των εξεγερτικών στιγμών.
Οι προλεταριακές κινητοποιήσεις γρήγορα εκτροχιάζονται, αποκτώντας βίαια χαρακτηριστικά και φτάνουν ακόμα και σε ομαδικά λιντσαρίσματα και δολοφονίες αφεντικών ή διευθυντικών στελεχών (Κίνα, Ινδία), απαγωγές καπιταλιστών και υψηλόβαθμων εταιρικών στελεχών (Γαλλία, Ολλανδία, Κολομβία), καταστροφές μέσων παραγωγής (Μπανγκλαντές), βίαιες συγκρούσεις με τις αστυνομικές δυνάμεις (Χιλή, Ελλάδα, Ιταλία, Γερμανία, Ισπανία, Αγγλία, Ρουμανία κλπ), επιθέσεις σε πολιτικούς (Ελλάδα, Ισπανία, Ισλανδία), αστεακές ταραχές (Δεκεμβριανά 2008, Καραϊβική 2009, Αγγλία 2011). Και φυσικά δεν μπορούμε να ξεχάσουμε και τις μετεξελίξεις των food riots σε γενικευμένες λαϊκές εξεγέρσεις, με πιο χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Αραβικής Άνοιξης. Εδώ δε θα εξετάσουμε το βάθος και την προοπτική αυτής της όξυνσης της ταξικής πάλης, αλλά την εξουσιαστική απάντηση με την αναδιαμόρφωση της πολιτικής και του οπλοστασίου της κρατικής καταστολής.
Η τάση μονιμοποίησης ενός καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, την οποία βιώνουμε όλο και εντονότερα στις μέρες μας, ακολούθησε μια εξελικτική πορεία μετά την πτώση των καθεστώτων του κρατικού καπιταλισμού (που κυκλοφορούσε στην πολιτική πιάτσα με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο “υπαρκτός σοσιαλισμός”). Ο θεσμοθετημένος αντικομμουνισμός έπρεπε να αντικατασταθεί με την εύρεση νέων εσωτερικών και εξωτερικών εχθρών. Έτσι, το 1989 ξεκίνησε ο λεγόμενος “πόλεμος εναντίον των ναρκωτικών”, έπειτα ο “πόλεμος εναντίον του οργανωμένου εγκλήματος” και μετά την εξάπλωση του Ισλαμικού τερορισμού (πρώην συμμάχου των ΗΠΑ στην αντισοβιετική σταυροφορία) ακολούθησε ο δεύτερος “πόλεμος εναντίον της τρομοκρατίας”. Όπως και στην πρώτη “αντιτρομοκρατική” σταυροφορία που κήρυξε ο Ρόναλντ Ρίγκαν (κυρίως εναντίον των λατινοαμερικάνικων αντάρτικων κινημάτων), έτσι και στη δεύτερη, υπήρξε ένας έντονος θρησκευτικός χρωματισμός: ήταν το καλό εναντίον του κακού, η “δαιμονική μάστιγα της τρομοκρατίας” εναντίον των “στρατιωτών του θεού”, ο “άξονας του κακού” εναντίον του “ελεύθερου κόσμου”! Ήταν ο χριστιανικός φονταμενταλισμός που κήρυξε την ένοπλη επανηθικοποίηση του κόσμου…
Σήμερα η ρητορική είναι διαφοροποιημένη και πιο ορθολογική, αλλά η πολιτική της ουσία παραμένει, ή μάλλον, χειροτερεύει. Ο ούτως ή άλλως προβληματικός και πολιτικά/ νομικά δυσερμήνευτος όρος “τρομοκρατία” διαστέλλεται κατά το δοκούν και ταυτίζεται πλέον με τη ριζοσπαστικοποίηση. Όχι μονάχα η χρήση βίας, αλλά ακόμα και η χρήση πολιτικής δύναμης για την επίτευξη ενός σκοπού ενδέχεται να χαρακτηριστεί ως “τρομοκρατική πράξη”. Έτσι, στο στόχαστρο μπαίνουν ακόμα και ενέργειες όπως το κλείσιμο δρόμων ή οι καταλήψεις δημοσίων κτηρίων! Ήδη από το 2002 σε έγγραφο εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι διαδηλώσεις συσχετίζονταν με τη δυνατότητα στρατολόγησης “τρομοκρατών”. Παράλληλα, επιχειρούνται και διώξεις καθαρά φρονηματικού τύπου, με πρόσχημα τη “δημόσια πρόκληση για τέλεση τρομοκρατικού εγκλήματος”. Μιλάμε, δηλαδή, για τη μετάβαση σ’ έναν ακόμα πλατύτερο “πόλεμο κατά της ριζοσπαστικοποίησης”.
ΙΙΙ
Οι “οικονομικές” κρίσεις δημιουργούν μια πύκνωση του ιστορικού χρόνου, μια επιτάχυνση προϋπάρχουσων τάσεων, αλλά και ανάδυση δυνατοτήτων που υπολανθάνουν σε ομαλές περιόδους χωρίς να ενεργοποιούνται (ακριβώς όπως γίνεται και στις κοινωνικές επαναστάσεις). Μετά την κρίση του 2007-08, λοιπόν, η προϋπάρχουσα τάση αντικατάστασης (ή μάλλον εξέλιξης) του “πολέμου εναντίον της τρομοκρατίας” απ’ τον πόλεμο εναντίον της ριζοσπαστικοποίησης, επιταχύνθηκε ως απάντηση στην όξυνση της ταξικής πάλης. Με το δόγμα Αγκραμούντ που ψηφίστηκε τον Μάρτιο του 2010 προβλέπεται η έκτακτη περιστολή πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, ώστε να καταπολεμηθεί η ριζοσπαστικοποίηση που -όπως αναφέρει ο ίδιος ο χριστιανοδημοκράτης ευρωβουλευτής Πέδρο Αγκραμούντ- εξαπλώνεται λόγω της κρίσης και απειλεί το κοινωνικό οικοδόμημα με αποσταθεροποίηση. Το μνημόνιο προβλέπει τον περιορισμό ακόμα και ιδεών ταμπού για την αστική δημοκρατία, όπως η ελευθερία της έκφρασης και η ελευθερία του συνέρχεσθαι. Κάθε φορά που κρίνεται πως υπάρχει μια πιεστική κοινωνική ανάγκη, προβλέπεται και η “προσωρινή” περιστολή αυτών των αστικοδημοκρατικών ελευθεριών. Στο άρθρο 68 του μνημονίου ο εισηγητής στοχοποιεί και τον εσωτερικό εχθρό: «Η τρέχουσα οικονομική κρίση και οι συνέπειες της στη φτώχεια και στην ανεργία στα κράτη-μέλη του συμβουλίου της Ευρώπης μπορεί να επιδεινώσουν την παρούσα τάση ανασυγκρότησης των εξτρεμιστικών κινημάτων.
Από τη μία εξτρεμιστικές ομάδες στις οποίες αναφέρεται το παρόν μνημόνιο θα βρίσκουν ολοένα και προσφορότερο έδαφος για να στρατολογήσουν νέα μέλη. Από την άλλη, άλλα ριζοσπαστικά κινήματα διαμαρτυρίας μπορεί να γίνουν περισσότερο επικίνδυνα και καλύτερα οργανωμένα. Αναφέρομαι ιδίως στο κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης, ορισμένα μέλη του οποίου καταδικάστηκαν για βανδαλισμό εξαιτίας της συμπεριφοράς τους σε διαδηλώσεις ή τις πορείες και τα επεισόδια που έλαβαν χώρα στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια πολλών εβδομάδων του 2009[3]».
Στο κλίμα αυτό παρατηρείται και η επιτάχυνση της στρατιωτικοποίησης των κατασταλτικών δυνάμεων, που θυμίζουν πλέον μικρές κι ευέλικτες στρατιωτικές μονάδες, αλλά επιπλέον προετοιμάζεται και το έδαφος για μια ενδεχόμενη συμπλοκή των στρατιωτικών δυνάμεων, εάν οι κοινωνικές εκρήξεις φτάσουν σε οριακό σημείο. Γράφει ο Δημήτρης Καλτσώνης[4]: «Το νέο στοιχείο των τελευταίων δεκαετιών είναι ο εντονότερος προσανατολισμός προς την προετοιμασία των ενόπλων δυνάμεων για επιχειρήσεις τήρησης της δημόσιας τάξης, για εσωτερική δηλαδή καταστολή.
Η επίταση αυτής της προσπάθειας εδράζεται στην εκτίμηση ότι οι κοινωνικές αντιθέσεις και συγκρούσεις πρόκειται να ενταθούν. Για το λόγο αυτό οι ένοπλες δυνάμεις προετοιμάζονται υλικοτεχνικά, οργανωτικά, ιδεολογικά ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν στο καθήκον αυτό. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της αλλαγής του αμυντικού δόγματος το οποίο, αναφερόμενο πλέον σε ασύμμετρες απειλές, περιλαμβάνει και την αντιμετώπιση του εσωτερικού εχθρού». Και αλλού: «Τα τελευταία χρόνια [...] υπάρχει τόσο σε επιχειρησιακό, όσο και σε νομικό επίπεδο προετοιμασία των ενόπλων δυνάμεων να αναλαμβάνουν ενεργητικότερο ρόλο στο εσωτερικό. Στο πλαίσιο αυτό ισχυροποιήθηκε και στη χώρα μας η τάση για τη δημιουργία αμιγώς επαγγελματικού στρατού. Πραγματοποιούνται ασκήσεις αντιμετώπισης πλήθους, εμπλέκονται σιγά-σιγά στην αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Το τελευταίο πραγματοποιείται ιδίως μέσω των αντίστοιχων μηχανισμών σε επίπεδο NATO και Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Οι ασκήσεις καταστολής πλήθους απ’ τις ειδικές δυνάμεις του στρατού που έγιναν στο Κιλκίς, αλλά και οι απειλές για τη χρήση στρατού εναντίον κοινωνικών κινημάτων (κυρίως απ’ τον Μπερλουσκόνι) ίσως να είναι μια προεικόνιση του προσαρμοσμένου στις νέες συνθήκες κρίσης κατασταλτικού δόγματος. Η ιδέα της στρατιωτικοποιημένης καταστολής δεν έχει πέσει απ’ τον ουρανό, αλλά προϋπήρχε της κρίσης (γι’ αυτό μιλάμε για επιτάχυνση και όχι για γέννηση της διαδικασίας αυτής). Οι εξουσιαστικές δεξαμενές σκέψης έχουν εκπονήσει δεκάδες σχέδια επί χάρτου κι έχουν οργανώσει την κατάλληλη προετοιμασία και εκπαίδευση για την αντιμετώπιση λαϊκών εξεγέρσεων. Ο J. Nye, για παράδειγμα, υποστηρίζει πως οι αμερικάνικες ένοπλες δυνάμεις πρέπει να εκπαιδευτούν με τέτοιον τρόπο ώστε να αντιμετωπίζουν μελλοντικές μαζικές αναταραχές. Γράφει ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου[5]: «Τον Οκτώβριο του 2006 η αμερικάνικη κεντρική διοίκηση (centcom), αρμόδια για τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ σε Μέση Ανατολή, Ανατολική Αφρική και Κεντρική Ασία, διέθεσε 25 εκατομμύρια δολάρια για την εκπόνηση μελέτης με τίτλο Αστική Αποφασιστικότητα 2015.
Το σενάριο προέβλεπε αμερικάνους πεζοναύτες να χρησιμοποιούν τρισδιάστατους χάρτες των πολυκατοικιών στις οθόνες τους για να πλήξουν τους εχθρούς τους, δεκάδες μικρά ιπτάμενα ρομπότ να πετάνε πάνω απ’ την παραγκούπολη πυροβολώντας ό,τι κινείται, καταδρομείς με στολές “Σπάϊντερμαν” να αναρριχώνται σε τοίχους ακολουθώντας ρομπότ-εξολοθρευτές που έχουν ήδη ανοίξει τρύπες, οργισμένα πλήθη πολιτικοποιημένων “νέων αυτοχθόνων” να συγκρούονται με ρομπότ καταστολής αστικών ταραχών κι άλλα παρόμοια. Μια σύγχρονη εκδοχή των μεσαιωνικών “πολέμων των χωρικών” ή της Σιδερένιας Φτέρνας του Τζακ Λόντον, μιας έξοχης, προφητικής, θα έλεγε κανείς, ελεγείας για τον έρποντα ολοκληρωτισμό του κεφαλαίου».
Η υπηρεσία προηγμένων αμυντικών μελετών του αμερικάνικου πενταγώνου (DARPA) μετέχει σ’ αυτά τα φουτουριστικά σενάρια, που με μια επιφανειακή ματιά μπορεί να απαξιωθούν ως σενάρια επιστημονικής φαντασίας[6]. H DARPA εκπονεί μελέτες για την καταστολή μελλοντικών πληβειακών εξεγέρσεων και σε σχετική έκθεση της με τον εύγλωττο τίτλο “Αντιμετώπιση Αστικής Εξέγερσης το 2025″ αναφέρει: «Δυνάμεις αυτοχθόνων θα χρησιμοποιούν οχήματα, από τα οποία θα εκτοξεύουν όλμους, αλλάζοντας διαρκώς θέση βολής. Την ίδια ώρα, τάγμα πεζικού, μέρος της αμερικάνικης δύναμης ταχείας επέμβασης, θα αναλαμβάνει τη διασφάλιση πολλαπλών στόχων και την κατάληψη του πυρήνα διοίκησης τρομοκρατικής οργάνωσης, σε αστική περιοχή έκτασης 100 οικοδομικών τετραγώνων».
Τα λόγια αυτά μοιάζουν σα να είναι βγαλμένα από κάποιο δυστοπικό μυθιστόρημα του Μπάροουζ, όμως αντανακλούν τους μελλοντικούς σχεδιασμούς της κρατικής καταστολής. Η DARPA δεν εκπονεί μονάχα αυτού του είδους τα μελλοντολογικά σενάρια, αλλά σχεδιάζει και ανάλογα οπλικά συστήματα. Γιατί, τα εξουσιαστικά think tanks, μεταξύ άλλων καθηκόντων, προβλέπουν όλα τα ενδεχόμενα και η παρούσα κρίση τους φοβίζει ακόμα περισσότερο. Το κεφάλαιο βλέπει καθαρά πως περνά μια κρίση επιβίωσης. Άλλωστε, η αγγλική λέξη speculator (κερδοσκόπος), έχει τη ρίζα της στη λατινική λέξη speculare (φρουρός που έχει ως καθήκον την πρόβλεψη ενδεχόμενων ταραχών).
Ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης Μάικλ Μπλούμπεργκ, άλλωστε, προειδοποιεί για το ξέσπασμα ταραχών από την αναγέννηση της ταξικής συνείδησης, ενώ ο επίτιμος καθηγητής Οικονομικών της Μασαχουσέτης Ρίτσαρντ Βολφ κρούει το καμπανάκι του κινδύνου, μέσα από άρθρο του στον Γκάρντιαν, προς τη ρεπουμπλικανική πτέρυγα του κεφαλαίου, πως εάν δε δεχτεί τον εξισορροπητικό “φόρο Μπάφετ” προς τους πλούσιους: «τότε η Ουάσιγκτον ίσως να μάθει πραγματικά τι σημαίνει ταξικός πόλεμος».
Να γιατί, λοιπόν, επιταχύνεται η στρατιωτικοποίηση της καταστολής, ακόμα και με σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Να γιατί το ριζοσπαστικό κίνημα θα πρέπει να προβλέπει κι αυτό, όπως κάνουν οι εχθροί του, όλα τα μελλοντικά ενδεχόμενα και να ξεφύγει απ’ τον ακατέργαστο εμπειρισμό και την αποθέωση του υπεραπλουστευτικού βιωματισμού…
IV
Στην Ελλάδα η προσπάθεια για τη δημιουργία ενός καθεστώτος καπιταλιστικού σταχανοφισμού, οξύνει τόσο τον κοινωνικό/ ταξικό ανταγωνισμό, όσο και την ακόλουθη απόπειρα κατασταλτικής πειθάρχησης του προλεταριάτου. Τα χαράτσια και η υπερφορολόγηση (άμεση ή έμμεση), η απαξίωση του μισθού (άμεσου ή έμμεσου/ κοινωνικού μισθού), η σταδιακή αντικατάσταση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας από ατομικές και επιχειρησιακές, η ελαστικοποίηση-επισφαλοποίηση και εντατικοποίηση της εργασίας, η γιγάντωση του καθεστώτος μερικής απασχόλησης, η υπερδιόγκωση του εφεδρικού στρατού των ανέργων, είναι μερικά απ’ τα συστατικά ενός εκρηκτικού κοινωνικού κοκτέιλ. Η κινεζοποίηση του ελληνικού προλεταριάτου επιχειρείται να επιταχυνθεί με τις σχεδιαζόμενες απ’ το γερμανικό κεφάλαιο Ιδιαίτερες Οικονομικές Ζώνες (ΙΟΖ), στις οποίες προβλέπεται μερική ή πλήρης φοροαπαλλαγή του κεφαλαίου, διοικητικές διευκολύνσεις και φυσικά δραστικό περιορισμό των μισθών και των εργασιακών δικαιωμάτων. Υποψήφιες περιοχές για αυτό το πείραμα είναι η Πελοπόννησος, η Ήπειρος, το Ανατολικό Αιγαίο, η Μακεδονία και η Θράκη.
Στην απόπειρα για την πραγμάτωση αυτής της καπιταλιστικής ευτοπίας[7], ο νεοφιλελεύθερος “αντικρατισμός” που ζητά τη συρρίκνωση του κρατικού παρεμβατισμού σε όλους του τομείς της κοινωνικής ζωής, κάνει μια εξαίρεση. Ο νεοφιλελευθερισμός επενδύει στην κρατική καταστολή και οι δραστικές περικοπές στο δημόσιο τομέα δεν ακουμπάνε καθόλου τα Σώματα Ασφαλείας. Η Αστυνομία έχει εξαιρεθεί τόσο απ’ το νόμο που προβλέπει το 10 προς 1 (10 αποχωρήσεις για κάθε μια πρόσληψη στο δημόσιο), όσο κι από την εργασιακή εφεδρεία και κάθε τόσο προσλαμβάνονται νέοι μπάτσοι για να χτίσουν την αστυνομοκρατούμενη Ελλάδα της νέας εποχής.
Τα σώματα καταστολής έχουν εξαιρεθεί απ’ τις περικοπές του λειτουργικού κόστους και το κατασταλτικό οπλοστάσιο έχει γιγαντωθεί, με “βαλιτσάκια” της ΕΥΠ, κοριούς και υπερκοριούς, αντλίες νερού, χρωμοσφαίρες, πλαστικές σφαίρες, νέου τύπου δακρυγόνα, ασφυξιογόνα και χημικά, συστήματα ηλεκτρονικής παρακολούθησης[8] κλπ. Γράφουν τα Νέα: «Οι αποθήκες της ΕΛ.ΑΣ ξαναγεμίζουν με δακρυγόνα, τα οποία βρέθηκαν σε έλλειψη(…) Με δεδομένο ότι ένα “οικονομικό” δακρυγόνο τύπου CS κοστίζει περίπου 4-5 ευρώ και πως σε μια επεισοδιακή συγκέντρωση χρησιμοποιούνται περισσότερα από δυο χιλιάδες, πρόκειται για ιδιαίτερα σημαντικό κονδύλιο που δαπανά το υπουργείο. Ιδιαίτερα κοστοβόρα αποδεικνύεται η χρήση φυσούνας, η οποία επίσης χρησιμοποιείται κατά κόρον απ’ τις διμοιρίες των ΜΑΤ (…) Πριν μερικές εβδομάδες ολοκληρώθηκε η προμήθεια παραγγελίας 900.000 ευρώ που αφορά δακρυγόνα και χημικά». Λεφτά υπάρχουν, λοιπόν, αλλά μόνο για την καταστολή…
Κι αυτός ο κατασταλτικός υπερκαταναλωτισμός συνδυάζεται με την παραπέρα σκλήρυνση του θεσμικού πλαισίου, με την μεγέθυνση της θεσμικής οχύρωσης της κατασταλτικής μανίας, με νέους “αντι”τρομοκρατικούς νόμους, εξοντωτικές ποινές εναντίον των πολιτικών κρατουμένων, άρση των επιφυλάξεων της χρήσης των καμερών διαχείρισης της κυκλοφορίας για αστυνομική χρήση κλπ. Να, λοιπόν, γιατί οι μπάτσοι δεν είναι προλετάριοι όπως υποστηρίζει τόσο ένας χυδαίος μαρξισμός, όσο κι ένας εξίσου χυδαίος αντιμαρξισμός. Οι μπάτσοι είναι λουμπενικά στοιχεία, προδότες της τάξης τους, γενίτσαροι και υπηρέτες του κεφαλαίου. Και καθήκον τους είναι η κατασταλτική πειθάρχηση του προλεταριάτου, ιδίως στη σημερινή εποχή των ταραχών…
V
Αυτό που περισσότερο φοβούνται σήμερα οι καπιταλιστές και τα κρατικά τους μαντρόσκυλα είναι η ώσμωση του ριζοσπαστικού κινήματος με τα αυθόρμητα λαϊκά ξεσπάσματα, είναι οι κοινωνικές ζυμώσεις και διεργασίες που θα δημιουργήσουν μια ποιοτική εξέλιξη της ταξικής πάλης. Η διάχυση της επαναστατικής πράξης και όχι η διασπορά της είναι αυτή που τους φοβίζει, γιατί δημιουργεί μια επικίνδυνη αλληλεπίδραση με τα κοινωνικά κινήματα και ριζοσπαστικοποιεί την ταξική πάλη. Αυτό το φόβο εξέφρασε και ο αρχηγός της αστυνομίας, αντιστράτηγος Ελευθέριος Οικονόμου, κατά τη συνεδρίασης της επιτροπής θεσμών και διαφάνειας της βουλής για τα φαινόμενα βίας της τρέχουσας περιόδου (26-07-2011): «διαπιστώσαμε ότι δημιουργείται και είναι γνωστό αυτό, και η ψυχολογία το εξηγεί, πολλές φορές λόγω των επιθέσεων των προσώπων αυτών, και μια ψυχο-υποστήριξη από ευρύτερα στρώματα ατόμων που ήταν μέσα στη συγκέντρωση και δημιουργούσαν φραγμούς προστασίας όταν προσπαθούσαν οι δυνάμεις την απώθηση τους ή ενδεχομένως τη σύλληψή τους [...] Αυτό που έγινε στην Κερατέα είναι κάτι το πρωτόγνωρο, μια ανησυχητική ζύμωση, καθώς η Κερατέα είναι μια φιλήσυχη περιοχή [...] Συμπερασματικά, επιτρέψτε μου να αναφέρω ότι είναι ανάγκη να υπάρξει ένα δόγμα εσωτερικής ασφάλειας».
Για τον αρχιμπάτσο, η ανοχή της δράσης των αναρχικών στην Κερατέα είναι δείγμα της τακτικής και οργανωτικής αναβάθμισής τους και τονίζει την αναγκαιότητα ενός νέου “δόγματος εσωτερικής ασφάλειας” για ένα ειρηνικό εσωτερικό περιβάλλον, με παρεμβάσεις στο νομοθετικό πλαίσιο για τις διαδηλώσεις, για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, για τη χρήση των καμερών, για το καθεστώς κράτησης των πολιτικών κρατουμένων, για την ανωνυμία των μπλογκ, για την μιντιακή και διαδικτυακή δεοντολογία, που “ηρωοποιεί τους τρομοκράτες” με την υπερπροβολή των πρακτικών και των προκηρύξεων τους, ενώ περιθωριοποιεί κοινωνικά τους αστυνομικούς κλπ.
Είναι προφανές, λοιπόν, πως ετοιμάζεται και στην Ελλάδα ένας νέος επικαιροποιημένος “αντι”τρομοκρατικός νόμος, προσαρμοσμένος στις νέες συνθήκες κρίσης. Δεν είναι τίποτε άλλο παρά η μεταφορά στην Ελλάδα της σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την “τρομοκρατία”, που προβλέπει την διασταλτική ερμηνεία της “τρομοκρατίας”, ταυτίζοντας την με κάθε μορφή ριζοσπαστικοποίησης, και φτάνει ακόμα και σε διώξεις φρονηματικού τύπου. Αυτή η θεσμική οχύρωση δεν είναι μια ουδέτερη διαδικασία. Στις παρούσες συνθήκες το κεφάλαιο αδυνατεί να προστατευθεί μέσω της χορήγησης “καρότων” στο προλεταριάτο (π.χ. τακτική διέγερσης της κατανάλωσης μέσω του υπερδανεισμού) κι έτσι να αμβλύνει τον κοινωνικό/ ταξικό ανταγωνισμό. Γι’ αυτό και αρπάζει το “μαστίγιο” της καταστολής και δεν θα διστάσει να το χρησιμοποιήσει όποτε το κρίνει απαραίτητο.
Ποια πρέπει να είναι η απάντηση του ριζοσπαστικού κινήματος; Κάποτε ο Ζιλ Ντελέζ έλεγε: «Δεν είναι η ώρα ούτε να κλάψουμε, ούτε να ελπίσουμε, χρειάζεται μάλλον να αναζητήσουμε νέα όπλα». Οι νέες συνθήκες μας επιβάλλουν νέα καθήκοντα, την ενίσχυση του κινήματος που θα συμβάλλει στην επαναστατικοποίηση της ταξικής πάλης. Κι αυτό σημαίνει συμμετοχή στην ιστορική κίνηση και όχι άραγμα στο βόλεμα της ανακύκλωσης του εαυτού μας. Όποιος αρκείται στο να θαυμάζει τα επαναστατικά του μούσκουλα στον καθρέφτη, αργά ή γρήγορα θα τον καταπιεί η εποχή του. Κι όποιος μιλάει με όρους αυτοαναφορικότητας, έχει το παρελθόν στο στόμα του… Η τρέχουσα κρίση αναπαραγωγής του καπιταλισμού μπορεί να μην οδηγεί νομοτελειακά προς μια επαναστατική κατεύθυνση, κάνει όμως γονιμότερο το έδαφος για ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Η αναπόφευκτη αύξηση της έντασης του ταξικού πολέμου απειλεί την ύπαρξη του υπάρχοντος κοινωνικού οικοδομήματος. Τώρα είναι η πιο κατάλληλη ώρα, μακριά από τους παραμορφωτικούς καθρέφτες της αισιοδοξίας και της απαισιοδοξίας, να αναζητήσουμε νέα όπλα, πριν μας καταπιεί η εποχή μας.
Σημειώσεις
[1] Οι διάφορες μορφές της κρίσης (χρηματοπιστωτική/ τραπεζική, χρηματιστηριακή, κρίση κρατικών χρεών, οικολογική κλπ), είναι απλώς διαφορετικές εκφάνσεις της καθολικής κρίσης αναπαραγωγής της σχέσης κεφάλαιο.
[2] Οι κρατούσες ιδεολογίες πάντοτε εμφάνιζαν τον εαυτό τους ως από-ιδεολογικοποιημένο ρεαλισμό. Η μεταφυσική πίστη πως ρεαλισμός είναι ό,τι βλέπουμε στην παρούσα στιγμή εμφανίζεται ως “τέλος των ιδεολογιών”, αλλά στην πραγματικότητα είναι καραμπινάτη ιδεολογία! Ας συνυπολογιστεί πως όλη η ρητορική περί του τέλους της ιδεολογίας, της ιστορίας, της ουτοπίας κλπ. ξεκίνησε από αμερικάνους ακαδημαϊκούς της δεκαετίας του ’50, με τη γενναία χρηματοδότηση της CIA.
[3] Προφανώς εννοεί τα Δεκεμβριανά του 2008
[4] Ο Δ. Καλτσώνης είναι λέκτορας Γενικού Τμήματος Δικαίου του Παντείου. Βλ. http://www.kaltsonis.blogspot.com
[5] Στο βιβλίο “Το χρυσό παραπέτασμα: η γέννηση του ολοκληρωτικού καπιταλισμού” εκδ. Λιβάνη
[6] Πρόσφατα ο τούρκος πρωθυπουργός Ερντογάν ανακοίνωσε τη χρήση τηλεχειριζόμενων μη επανδρωμένων αεροσκαφών εναντίων των κούρδων ανταρτών. Επίσης, σύμφωνα με την Ουάσινγκτον Ποστ, η CIA έχει κατασκευάσει μυστικό αεροδρόμιο στην Αραβική Χερσόνησο για τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη που προορίζονται για επιδρομές εναντίον Ισλαμιστών ανταρτών στην Υεμένη. Η “επιστημονική φαντασία”, λοιπόν, δεν απέχει πολύ από την επιστημονική πραγματικότητα…
[7] Η ευτοπία του κεφαλαίου είναι η δυστοπία του προλεταριάτου
[8] Στις φυλακές της Κέρκυρας, ενώ εδώ και ένα χρόνο έχουν ξεκινήσει μεγάλες περικοπές στο κόστος λειτουργίας, που ακουμπάν ακόμα και την ποιότητα και ποσότητα του προσφερόμενου συσσιτίου, ξαφνικά βρέθηκαν τα λεφτά για την τοποθέτηση νέων και πιο σύγχρονων καμερών παρακολούθησης. Και συμβαίνει το εξής τραγελαφικό: είναι τόσες πολλές οι κάμερες που σε πολλά σημεία της φυλακής οι νέες κάμερες είναι ακριβώς πάνω στις παλιές (οι οποίες φυσικά λειτουργούν ακόμα) και κοιτάνε το ίδιο ακριβώς σημείο!…
ΠΗΓΕΣ: εκτός από τις προαναφερθείσες πηγές (Καλτσώνη και Παπακωνσταντίνου) διάφορα στοιχεία αντλήθηκαν απ’ τις εφημερίδες Κόντρα, Βήμα, Ελευθεροτυπία, Νέα, Αυγή, Ποντίκι.
Πολύκαρπος Γεωργιάδης, Φυλακές Κέρκυρας, 5 Οκτώβρη 2011